Ο τραπεζικός λογαριασμός μου στην Κύπρο

του Michael Martens, εφημερίδα FAZ, 31/3/2013

Την Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2013, άνοιξαν οι Τράπεζες στην Κύπρο, μετά από σχεδόν 2 εβδομάδες υποχρεωτική διακοπή εργασιών. Ο κόσμος διερωτάται, αν θα υπάρξει συνωστισμός στα τραπεζικά  γκισέ για να αποσυρθούν οι καταθέσεις μέσα σε κλίμα πανικού. Μόνο εγώ όχι!

Δεν θέλω ούτε να αποσύρω λεφτά ούτε να κλείσω το λογαριασμό μου. Αντίθετα, θέλω να ανοίξω ένα νέο λογαριασμό και μάλιστα σε κυπριακή τράπεζα.  Χθες παραπονέθηκε ο Κύπριος υπουργός των εξωτερικών ότι η Ευρώπη δεν δείχνει αλληλεγγύη με τη χώρα του. Σήμερα θα πληροφορηθεί ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα!

Το σχέδιό μου είναι να καταθέσω καταρχήν 100 €. Βέβαια, δεν θα σωθεί η Κύπρος με αυτά, αλλά είναι μια αρχή. Ζωντανή ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Αν έκανε το ίδιο κάθε Γερμανός, θα έβγαινε η Κύπρος από τις μεγάλες δυσκολίες.

Στην Bank of Cyprus γίνεται της τρελής

Κοντά στο ξενοδοχείο μου βρίσκεται η οδός Λήδρας, ένας παλιός εμπορικός δρόμος της Λευκωσίας. Στο νότιο τέρμα της καταλήγει η οδός στην Πλατεία Ελευθερίας, στην οποία οι δύο μέχρι τώρα μεγάλες τράπεζες της Κύπρου, η «Τράπεζα Κύπρου» και η «Λαϊκή Τράπεζα» διαθέτουν υποκαταστήματα. Η Λαϊκή πάει για φαλιμέντο και δεν είναι δυνατόν πια να ανοίξει κάποιος σ’ αυτή λογαριασμό.

Η Τράπεζα Κύπρου που είναι και η μεγαλύτερη δεν έχει όμως πρόβλημα, οπότε σκέφτομαι να γίνω σ’ αυτή αποταμιευτής. Όμως στην Πλατεία Ελευθερίας γίνεται της τρελής. Ακριβώς στις 12 το μεσημέρι θα ανοίξουν οι τράπεζες, αλλά ήδη μια ώρα πριν η πολυκοσμία θυμίζει αγορά της Ασίας.

Ελληνικά, ισπανικά, γαλλικά, ολλανδικά, ιταλικά, αμερικάνικα, ρώσικα και κινέζικα τηλεοπτικά συνεργεία φαίνονται με πρώτη ματιά να περιμένουν γύρω, αλλά υπάρχουν σίγουρα πολύ περισσότερα συνεργεία από όλο τον κόσμο. Διαρκώς έχει κάποιος ρεπόρτερ «ζωντανή σύνδεση» και ακούγεται η φωνή του δημοσιογράφου που λέει, σχεδόν τυποποιημένα, «Εδώ στη Λευκωσία περιμένουν όλοι ανυπόμονα να ανοίξουν οι τράπεζες», ενώ σε δεύτερο πλάνο φαίνονται πελάτες της τράπεζας φοβισμένοι από τέτοια δημοσιότητα.

Αυτό που συμβαίνει εκεί είναι το αντίθετο από το «τραπεζικό απόρρητο». Πηγαίνεις για μια δουλειά στην τράπεζά σου και σε δευτερόλεπτα βρίσκεται η εικόνα σου μέσω Internet και διαφόρων τηλεοπτικών καναλιών στην άλλη άκρη του κόσμου, μέχρι τις βραδινές ειδήσεις της Χιλής. Όσοι με βλέπουν πιθανόν να νομίσουν ότι αγωνιώ για τις αποταμιεύσεις μου, θα με περάσουν για Κύπριο απελπισμένο, ίσως και για Ρώσο ολιγάρχη. Και άντε μετά να βγάλεις τη ρετσινιά.

Ούτε κουβέντα για απαγόρευση ξεπλύματος

Παίρνω ένα ταξί και πετάγομαι σε μια περιοχή στην άκρη της πόλης. Στην οδόν Αγαμέμνονος 3 ανακαλύπτω ένα υποκατάστημα της «Ελληνικής Τράπεζας». Είναι η Τρίτη σε μέγεθος τράπεζα της Κύπρου και θεωρείται περίπου υγιής. Πέντε λεπτά πριν τις 12 μπαίνω σε μια μικρή ουρά. Μπροστά μου είναι δύο Πακιστανοί φοιτητές. Εκτός αυτών τρεις Κύπριοι, ένας ηλικιωμένος και ένα ζευγάρι, στα μέσα 40. Και κυρίως, κανένας δημοσιογράφος, εκτός από μένα.

Στη γυάλινη πόρτα της τράπεζας υπάρχει ανακοίνωση ότι δεν επιτρέπεται να μπεις στο υποκατάστημα, όταν φοράς κάσκα μοτοσικλετιστή. Κανένα πρόβλημα! Όμως μια ειδοποίηση ότι δεν επιτρέπεται το ξέπλυμα (μαύρου) χρήματος, π.χ. ένα πλυντήριο με κόκκινο Χ, πουθενά!

Ακριβώς στις 12 ανοίγει μία υπάλληλος την πόρτα. Με αργά βήματα εισερχόμαστε στο εσωτερικό του υποκαταστήματος. Προφανώς καμία σχέση με bank run! Οι δύο Πακιστανοί θέλουν να πληροφορηθούν αν έφτασαν τα χρήματα για την υποτροφία τους. Το ζευγάρι και ο ηλικιωμένος κύριος ζητάνε πληροφορίες για το λογαριασμό τους. Όλα με ηρεμία, χωρίς πανικό και χωρίς ανατολίτικες φωνές. Μόνο Βρετανοί φωνάζουν για τα λεφτά τους, τα θέλουν πίσω, αλλά αυτά τα ξέρουμε από την Ε.Ε.

Η ταυτοποίησή μου

Στις 12 και 20 λεπτά έρχεται η σειρά μου. Η κυρία στο γκισέ συνέρχεται από την αρχική έκπληξη, όταν της εξηγώ ότι θέλω να ανοίξω ένα λογαριασμό. Αν μπορώ να πάω μαζί της, με ρωτάει… Στο υποκατάστημα της οδού Αγαμέμνονος είναι αρμόδια νέων πελατών η κ. Μαργαρίτα Μαραθέφτη (Marathefti). «Customer Relationship Officer» αναγράφει το επισκεπτήριό της. Αναρωτιέμαι μήπως η συλλαβή theft (κλοπή) στο επώνυμό της αποτελεί κάποια προειδοποίηση. Όμως η σοβαρή εμφάνιση της κυρίας Μαργαρίτας σκορπίζει κάθε αμφιβολία.

Ότι ένας αλλοδαπός θα ήθελε να ανοίξει λογαριασμό στην τράπεζα δεν είναι ακριβώς αυτό που θα περίμενε σήμερα, μετά από δύο εβδομάδες αργίας, εξηγεί η αρμόδια κυρία. Αρχικά ζητάει το διαβατήριο και μια δήλωση κατοικίας. Αυτό είναι λίγο μπερδεμένο για μένα, γιατί έχω μόνιμη έδρα στην Κων/πολη και δεν ξέρω αν οι Κύπριοι θα αναγνώριζαν την άδεια παραμονής στην Τουρκία. Η κ. Μαραθέφτη θέλει να μιλήσει με τον διευθυντή του υποκαταστήματος. Μέσα από τον γυάλινο τοίχο του γραφείου παρακολουθώ πώς εξηγεί η αρμόδια στον προϊστάμενό της το αίτημά μου και πώς αυτός σηκώνει τα φρύδια. Δεν δείχνει αισιόδοξο μήνυμα!

Με μεγάλο επιτόκιο

Όταν η κ. Μαραθέφτη επιστρέφει, μου λέει ότι θα χρειαστεί ένα λογαριασμό της Εταιρίας Ηλεκτρικού ή Υδάτων, ώστε να βεβαιώνεται ότι μένω πράγματι στην Κων/πολη. Δύσκολο βέβαια, γιατί δεν συνηθίζω να κουβαλάω μαζί μου τους λογαριασμούς, όταν φεύγω για επαγγελματικά ταξίδια.

Τελικά βρίσκεται μια λύση: συνδέομαι μέσω Internet στον τραπεζικό λογαριασμό μου στην Τουρκία και κατεβάζω τα στοιχεία για τους οικιακούς λογαριασμούς μου στην Κων/πολη. Η υπόθεση είναι ξεκάθαρη, ο τραπεζικός λογαριασμός μου μπορεί να ανοιχτεί.

Αυτό που εκκρεμεί είναι, τι επιτόκιο θα μου δώσει η τράπεζα για τα λεφτά που θα καταθέσω. Αυτό εξαρτάται, μου λέει η κυρία, από το ποσό που θα καταθέσω και το χρόνο που θα το δεσμεύσω.

Οπότε εδώ εκδηλώνεται η δεύτερη φάση της αλληλεγγύης μου: θα δεσμεύσω τα λεφτά για δύο έτη! Η πρώτη φάση της αλληλεγγύης αφορά το ποσό που θα καταθέσω κι εδώ προσπαθώ να εξηγήσω προσεκτικά ότι είμαι «συντηρητικός καταθέτης» και θα βάλω αρχικά μόνο 100€. Η κυρία Μαραθέφτη δεν λέει τίποτα, αλλά με κοιτάζει αμήχανα. Οπότε σπεύδω να δηλώσω ότι, παίζω με την ιδέα να ανεβάσω το ποσό σύντομα και εφόσον πάνε όλα καλά, στις 2.000€. Η κυρία τηλεφωνεί με κάποιον και, όταν ολοκληρώνει τη συζήτηση, μου λέει ότι για τρεις μήνες σας δίνουμε επιτόκιο 3,9% και για ένα έτος 4,1%. Κεραυνός! Μια στιγμή να συνεννοηθώ με την τράπεζά μου στη Γερμανία.

Αντικυκλικό συναίσθημα

Τηλεφωνώ στην τράπεζά μου Volksbank στο Bienenbüttel της Κάτω Σαξονίας, όπου έχω λογαριασμό από τα εφηβικά μου χρόνια. Μικρός έφερνα εδώ όλες τις δεκάρες που είχα μαζέψει 1-2 χρόνια και τις έριχνε ο υπάλληλος στη μηχανή καταμέτρησης και πακεταρίσματος. Στη συνέχεια μου έδινε τα 10-12 Μάρκα που αντιστοιχούσε εκείνος ο πλούτος.

Σήμερα είμαι υπηρεσιακός: «Η Ελληνική Τράπεζα στη Λευκωσία μου δίνει για 2.000€ με ετήσια δέσμευση ένα επιτόκιο 4,1%. Μπορείτε να την ανταγωνιστείτε ή θα μεταφέρω εδώ όλα τα λεφτά μου;»  Από το Bienenbüttel δεν έρχεται αρχικά ούτε άχνα, μετά όμως με ζωηρή φωνή με πληροφορεί ο συμπατριώτης μου υπάλληλος ότι στην καλύτερη περίπτωση μου δίνει 0,3%, επειδή είμαι πελάτης της τράπεζας!

Μια ξεδιαντροπιά! Την ώρα που η κ. Μαραθέφτη ετοιμάζει το λογαριασμό μου παίρνω το κομπιουτεράκι της και υπολογίζω πόσα θα έβγαζα αν διέθετα 300.000€ και τα τοποθετούσα στην Κύπρο. Υπολογίζω ακόμα το αποτέλεσμα για 500 χιλιάδες και για ένα εκατομμύριο €. Η κ. Μαργαρίτα πρέπει να πρόσεξε ότι σκεφτόμουν κάτι και χάιδευα τα πλήκτρα του υπολογιστή της. Πόσο εύκολα βγάζει κάποιος χρήμα τοκίζοντας τα λεφτά του… Δεν είπα τίποτα και υπέγραψα τα συμπληρωμένα έντυπα που μου έδωσε.

Τραβάω πανηγυρικά 2 πενηντάρικα από το πορτοφόλι μου και τα καταθέτω στο ταμείο για το λογαριασμό μου. Παίρνω το απόκομμα του ταμείου και βγαίνω ως επενδυτής από την τράπεζα. Αν με ρωτούσε κάποιος, πώς αισθάνομαι, θα του έλεγα «αντικυκλικά», όπως η διαμόρφωση των επιτοκίων στις τράπεζες… Σκέφτομαι, γυρνώντας στο ξενοδοχείο, να γράψω ένα μυθιστόρημα, στο οποίο η πρώτη πρόταση θα είναι: «Άνοιξα τραπεζικό λογαριασμό στην Κύπρο, στους πρόποδες του γιγάντιου επιτοκίου…»