Περί Ελευθερίας

Στη διάλεξη της 29ης Οκτ. 2012 του Νίκου Δήμου, περί Ελευθερίας, τέθηκε το εξής ερώτημα:

-Κύριε Δήμου, κατά την άποψή σας, ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της ελευθερίας των ατομικών δικαιωμάτων αλλά και των δικαιωμάτων μειονοτικών εθνοτικών και σεξουαλικών ομάδων στην Ελλάδα του 2012;

Ν.Δήμου: Η ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία περίκλειστη καθώς είναι τα τελευταία 1500 χρόνια, φοβάται την ελευθερία και τη διαφορετικότητα. Φοβάται πως οι δυτικές Εκκλησίες την εποφθαλμιούν, επειδή νομίζει πως είναι ανώτερη και καλύτερη όλων των άλλων.

Είναι φοβική, άρα φοβάται την ελευθερία των άλλων. Έχει κατάλογο αιρέσεων στον οποίο υπάρχουν ολόκληρες θρησκείες όπως ο Βουδισμός, ο Καθολικισμός και ο Προτεσταντισμός.

Βρίσκεται σε έναν αέναο φανταστικό πόλεμο με τα φαντάσματα που βλέπει πως την πολεμούν. Επίσης, οι ακραίες πολιτικές ιδεολογίες, αριστερές και δεξιές.

Στο δόκανο της αγάπης

 του Παναγιώτη Πάντου, Αυγή, 26/10/2012

Υπάρχουν μερικά πράγματα που τα κάνουμε χωρίς δεύτερη σκέψη, μέχρι που κάτι συμβαίνει... Πριν από λίγες εβδομάδες, βρέθηκα σε μια βάφτιση όπου ο παπάς εξαπέλυσε ένα απίστευτο κήρυγμα μίσους. Εργαζόμενες μητέρες, μετανάστες, ομοφυλόφιλοι, άθρησκοι και ένα σωρό άλλοι αποτελούσαν τους θανάσιμους κινδύνους από τους οποίους οι γονείς και η νονά έπρεπε να προστατεύσουν το βρέφος. Όλοι σκύψαμε το κεφάλι, σεβόμενοι τον χώρο και την τελετή.

Μέχρι τότε έβλεπα δύο κατηγορίες ανθρώπων. Τους πιστούς χριστιανούς –που εκκλησιάζονται τακτικά, απεχθάνονται το διαφορετικό και υιοθετούν συντηρητικές αντιλήψεις– και τους άθρησκους –που δυσανασχετούν όταν οι φίλοι τους κάνουν θρησκευτικό γάμο, γοητεύονται από τη διαφορετικότητα και οραματίζονται έναν κόσμο χωρίς θεούς και αφέντες. Όλοι οι ενδιάμεσοι ήταν απλώς ο άμαχος πληθυσμός, αμέτοχοι στην αντιπαράθεση των δύο στρατοπέδων για το τι είναι μια «κοινωνία αγάπης».

Σαν άλλος Σαούλ, έφαγα μια αποκάλυψη κατακέφαλα. Οι ενδιάμεσοι –προσηνείς, χαμογελαστοί και συγκαταβατικοί– είναι σκέτη λέρα. Το παιχνίδι δεν το στήνουν οι παραθρησκευτικοί που εκλέγουν τον Πειραιώς ή πλακώνονται στο Χυτήριο. Το στήνουν οι φίλοι μου, οι γείτονές μου, οι συνάδελφοί μου, ομοϊδεάτες μου σε πολλά, που για κάποιον μυστηριακό λόγο επιλέγουν να καλέσουν 100 φίλους τους με τα παιδιά τους για να τους πει ένας παπάς ότι πρέπει να μισούν όχι μόνο τον Άλλον, αλλά και ένα σεβαστό ποσοστό από τους ίδιους τους καλεσμένους τους. Και μετά να του φιλήσουν και το χέρι, ώστε να μην μείνει καμιά αμφιβολία για το ποιος έχει δίκιο...

Αποδέχονται να φτύσουν δημοσίως τις αρχές τους προκειμένου να βουτήξουν το μωρό τους σε μια λεκάνη με νερό ή να θάψουν τον συγγενή τους συνοδεία ψαλμωδιών. Κλείνουν τα μάτια απέναντι σε ό,τι πρεσβεύει η εκκλησία για τα σημερινά κοινωνικά προβλήματα, και τελικά το μέγιστο που διεκδικούν από αυτήν είναι μια ομερτά: «Θα γίνω κομμάτι σου», μοιάζει να της λένε, «αλλά και συ μη με εκθέσεις. Κράτα τις χοντροκοπιές σου για το κυριακάτικο κήρυγμα και όχι για το γάμο μου». Ενίοτε όμως κάποιος δεν τηρεί τη συμφωνία και τότε αποκαλύπτεται ότι οι δημοκράτες οικογενειάρχες έχουν δώσει, χωρίς πολύ άγχος, τα χέρια με τον φασισμό.

Ξέρω καλά όλες τις δικαιολογίες: δεν είναι έτσι όλοι οι παπάδες, να μην στενοχωρήσουμε τη μαμά, ήταν πάντα το όνειρό μου να ντυθώ νυφούλα, χωρίς τη θρησκευτική τελετή το event μοιάζει μίζερο και άχαρο. Καμία αντίρρηση. Αν είναι όμως να πουλήσουμε το τομάρι μας, ας το πουλήσουμε ακριβά.

Την ώρα που κάποιοι δολοφονούν στο όνομα της ορθοδοξίας και βασανίζουν πιτσιρικάδες πριν πάνε να μεταλάβουν, η εκκλησία τηρεί σιγή ιχθύος. Και αυτό δεν το κάνουν μόνο οι γραφικοί ακραίοι. Πόσο μετριοπαθής είναι ένας αρχιεπίσκοπος που –ακόμη κι αν θεωρεί πως οι μετανάστες πρέπει να μας αδειάσουν τη γωνιά– δεν έχει βγει να πει ότι όποιος ενορχηστρώνει επιθέσεις εναντίον τους παίρνει διαζύγιο από την οικογένεια του θεού και περνά στην επικράτεια του διαβόλου; Πόση φώτιση έχει μια Ιερή Σύνοδος που δεν μπορεί να διακηρύξει ότι απαγορεύει στον οποιονδήποτε να εγκληματεί στο όνομά της; Η απάντηση είναι απλή: τόση όση της υπαγορεύει η κοινωνία στην οποία λειτουργεί, τόση όση της επιβάλλει το ακροατήριό της.

Όσοι λοιπόν θέλουν να το παίζουν ενδιάμεσοι, ας έχουν υπόψη τους κάθε φορά που διοργανώνουν μια θρησκευτική τελετή ότι δικαιούνται να βάζουν όρους αγάπης και προοδευτικότητας. Ας σκεφτούν την επόμενη φορά που ο «έρανος αγάπης» θα τους χτυπήσει την πόρτα, ότι είναι ηθική υποχρέωσή τους να απαντήσουν «αν θέλετε τη συμμετοχή μου, πάρτε θέση, ανοίξτε τα μυαλά σας, σταματήστε να καλύπτετε αυτούς που κυνηγάνε τους φίλους μου». Δεν είναι πολύ. Είναι το ελάχιστο…

Πολυτελείς αγορές από την Εκκλησία

Καθημερινή, 26/10/2012

Την ίδια στιγμή που ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δηλώνει ότι η Εκκλησία βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε απολύσεις και να κηρύξει στάση πληρωμών, έχει προκηρυχθεί διαγωνισμός για αγορά πολυτελών εκκλησιαστικών αντικειμένων, όπως σταυροί, αρχιερατικές ράβδοι κ.ά. «Τα εγκόλπια και οι σταυροί θα είναι ασημένια 925ο, επίχρυσα ή επιπλατινωμένα. 

Οι λίθοι που θα επικολληθούν θα είναι “ζιργκόν” ευρωπαϊκής κοπής (brilliant cut), χρώματος λευκού, κεχριμπαρί, σμαραγδί, ροδί και άκουα μαρίνα. Τα σμάλτα των εγκολπίων θα είναι αρίστης ποιότητας» αναφέρει ενδεικτικά η προκήρυξη. «Πρόκειται για πάγια τακτική για τα δώρα σε υψηλούς προσκεκλημένους», τόνισε χθες στην «Κ» στέλεχος της αρχιεπισκοπής, κάνοντας λόγο για λαϊκισμό.

Συγκεκριμένα, η Εκκλησιαστική Κεντρική Υπηρεσία Οικονομικών προκήρυξε στις 5 Οκτωβρίου διαγωνισμό για προμήθεια εκκλησιαστικών αντικειμένων που θα προσφερθούν ως δώρα από 1-1-2013 έως 31-12-2014. Ο διαγωνισμός θα διεξαχθεί στις 12 Νοεμβρίου για 24 κατηγορίες δώρων. Στην προκήρυξη αναφέρονται όλες οι λεπτομέρειες για τα χαρακτηριστικά των αντικειμένων. 

Ενδεικτικά, σημειώνεται ότι τα εγκόλπια και οι σταυροί θα συνοδεύονται από αργυρή αλυσίδα, επίχρυση ή επιπλατινωμένη, βάρους τουλάχιστον 50 gr και θα είναι τοποθετημένα σε βελούδινη κασετίνα, χρώματος αντιστοίχου προς τους έγχρωμους λίθους τους.

Εννοείται, μόνο για δώρα αγοράζουν πολύτιμα κοσμήματα και άλλα άχρηστα εξαρτήματα, όχι για τον εαυτό τους... Οι μεν κάνουν δώρα στους δε και αντίστροφα... "Ευρυλόχιε, πέρσι σου χάρισα ένα εγκόλπιο με μπριγιάν ροδί, κοίτα να μου χαρίσεις εσύ φέτος ένα σμαραγδί που ταιριάζει με το κράνος που φοράω στις λειτουργίες..." 

Ο θηριώδης πλησιόσαυρος

Βήμα Science, Newsroom ΔΟΛ, 25/10/2012

Ομάδα ειδικών ολοκλήρωσε τη μελέτη απολιθωμάτων ενός αρχαίου θαλάσσιου ερπετού καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι όχι μόνο πρόκειται για ένα άγνωστο μέχρι σήμερα είδος αλλά ότι ήταν το πιο μοχθηρό πλάσμα που υπήρξε ποτέ μέσα στο νερό. Το θαλάσσιο ερπετό ονομάστηκε Pliosaurus funkei και ανήκε στην οικογένεια των πλησιόσαυρων. Οπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές ο P.funkei «θα έκανε ακόμη και τον Τυραννόσαυρο Rex να τρομάξει και να βάλει τα κλάματα»!

Το 2006 ανακαλύφθηκε σε ένα νησί του Αρκτικού Ωκεανού βόρεια της Νορβηγίας ο σκελετός ενός μυστηριώδους θαλάσσιου όντος. Η μελέτη του σκελετού δυσκόλεψε ιδιαίτερα όσους ασχολήθηκαν μαζί του αφού αδυνατούσαν να τον «αποκωδικοποιήσουν». Δεν μπορούσαν να κατατάξουν το ον αλλά και να κάνουν ακριβείς εκτιμήσεις για τα χαρακτηριστικά του. Τελικά ονόμασαν το πλάσμα «Predator X», ο «άγνωστος θηρευτής» σε ελεύθερη μετάφραση, και η μόνη εκτίμηση που έκαναν ήταν ότι είχε μήκος περίπου 17 μέτρων.

Σύγκριση πλισιόσαυρου με άλλα  ογκώδη αμφίβια ζώα και με άνθρωπο.

Ερευνητές με επικεφαλής τον Πάτρικ Ντρανκενμίλερ, παλαιοντολόγο του Μουσείου του Πανεπιστημίου της Αλάσκας, πιστεύουν ότι έλυσαν το μυστήριο. Μελετώντας τον σκελετό και συγκρίνοντάς τον με άλλα απολιθώματα υποστηρίζουν ότι βρήκαν τα χαρακτηριστικά του θαλάσσιου όντος το οποίο ανήκει σε ένα άγνωστο μέχρι σήμερα είδος.

Οι ερευνητές ονόμασαν το ον Pliosaurus funkei και όπως αναφέρουν ήταν ένα φοβερό και τρομερό θαλάσσιο ερπετό που ζούσε πριν από 150 εκατομμύρια έτη. Υπολογίζουν ότι ο P. funkei ήταν λίγο πιο μικρός από ό,τι ανέφερε η αρχική εκτίμηση και έφτανε σε μήκος τα 14 μέτρα. Η πιο εντυπωσιακή ανακάλυψη είναι όμως αυτή που αφορά το κρανίο του. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το κρανίο του είχε μήκος πάνω από δύο μέτρα ενώ το δάγκωμα του ήταν τέσσερις φορές πιο ισχυρό από εκείνο του T. rex! Όπως εκτιμούν, η λεία του P. funkei ήταν άλλοι πλησιόσαυροι και θαλάσσια ερπετά με μακριούς λαιμούς και μικρά κεφάλια. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Norwegian Journal of Geology».

Αποχαιρετισμός στο θρησκευτικό παρελθόν (48)

Μαρία Παπ., 25 ετών, τουριστικές επιχειρήσεις, άνεργη.

Δεν θυμάμαι πότε ξεκίνησα να ενδιαφέρομαι για την αθεΐα. Νομίζω ότι όλα ξεκίνησαν στην τρίτη γυμνασίου, όταν άρχισα να παρατηρώ καλύτερα τη θεολόγο. Μου φαίνοταν τόσο περίεργη. Μερικές φορές, σκεφτόμουν ότι κάποια λεγόμενά της έρχονταν σε αντίθεση με όσα είχε πει σε προηγούμενα μαθήματα. Επίσης, με εντυπωσίαζε η σιγουριά της για τα πιστεύω της - σαν να κατείχε την μια και μοναδική αλήθεια. Χωρίς να το αντιληφθώ, αναρωτιόμουν αν έπρεπε να την πιστέψω ή να γελάσω με το ύφος της, όταν έλεγε πως ο Χριστιανισμός υπερτερεί των άλλων θρησκειών.

Για χρόνια αναρωτιόμουν τι με ενοχλούσε σε αυτή τη γυναίκα. Όταν μεγάλωσα, σκέφτηκα ότι υπήρχε κάτι κενό μέσα της, το οποίο δεν μπορούσε να καλύψει ούτε η θρησκεία. Κατάφερε να κάνει το μάθημά της να μου φαίνεται τόσο αδιάφορο. Επιπλέον, κάθε φορά που θυμάμαι το ύφος της, εκνευρίζομαι. Συμπεριφερόταν σαν να μιλούσε σε διανοητικά καθυστερημένα άτομα.

Αν θυμάμαι καλά, αυτό το ύφος ήταν πιο έντονο όταν η ερώτηση την έφερνε σε δύσκολη θέση. Λόγου χάριν, ένα παιδί ρώτησε γιατί ο Θεός άφησε τον Αδάμ και την Εύα να φάνε τον απαγορευμένο καρπό, αφού είναι παντοδύναμος, και αυτή απάντησε πως ο Θεός αφήνει τους ανθρώπους ελεύθερους να κάνουν ό,τι θέλουν και απλά εύχεται να μην κάνουν καμιά πατάτα. Μάλλον θύμωσε που το παιδί παρατήρησε ότι ήταν τουλάχιστον περίεργο που ο Θεός άφησε τον μεγαλύτερο εχθρό του να επηρεάσει τους ανθρώπους· το παιδί φάνηκε να πιστεύει ότι ήταν κακό εκ μέρους του Θεού ν' αφήσει απροστάτευτους τους ανθρώπους και μετά να τους κατηγορεί για την πράξη τους.

Πάντως, μου άρεσε που κατάφερε να κρύψει όποιο αρνητικό συναίσθημα τις προκαλούσαν οι ερωτήσεις των παιδιών. Δεν είχα καλούς βαθμούς στο μάθημά της, παρόλο που θεωρούταν εύκολο μάθημα - στο γυμνάσιο και το λύκειο ήμουν απλά μια καλή μαθήτρια. Στο λύκειο, είχα πολύ καλύτερους βαθμούς στο μάθημα των θρησκευτικών. Εξακολουθούσα ν' αμφιβάλλω αν υπάρχει θεός, αλλά δεν τολμούσα να εκφράσω τις σκέψεις μου από τον φόβο μην στραφούν όλοι εναντίον μου. Απλά πρόσεχα όσα έλεγε ο καθηγητής, ο οποίος ήταν πολύ πιο συμπαθητικός από τη θεολόγο του γυμνασίου.

Στο σπίτι, τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Ο πατέρας μου πιστεύει στον θεό, αλλά θα τον χαρακτήριζα χαλαρό σε θέματα πίστης. Αντιθέτως, η μητέρα μου πιστεύει πάρα πολύ στον Θεό. Όπως πιστεύει στην μαγεία, τη βασκανία και ο,τιδήποτε άλλο μεταφυσικό. Είναι σίγουρη πως, στα νιάτα της, της έκαναν μάγια που τα έλυσε ένας ιερέας. Στο θέμα της βασκανίας, έχει πείσει ακόμη και μένα. Συναισθηματικά, είμαι πιο κοντά στην μητέρα μου αλλά αυτό δεν μας σταματά από το να τσακωνόμαστε για τη θρησκεία.

Όσες φορές και αν έχω προσπαθήσει να της εξηγήσω τί είναι η αθεΐα, συνεχίζει να πιστεύει ότι οι άθεοι είναι σατανιστές. Επίσης, εξακολουθεί να πιστεύει πως μόνο η θρησκεία θα τη σώσει από τα προβλήματά της και εμένα από την κατάθλιψη, γι' αυτό προσπαθεί να επικοινωνεί συχνά με έναν ιερέα από την Κυπαρισσία. Παλαιότερα, επικοινωνούσε με έναν παλαιοημερολογίτη, ο οποίος ισχυρίζονταν ότι μπορούσε να δει το μέλλον και να λύσει μάγια. Γι' αυτό, κάποτε ο συγκεκριμένος ιερέας ερχόταν όσο πιο συχνά μπορούσε στο σπίτι μας. Πρέπει να ήμουν ακόμη έφηβη όταν μας επισκεπτόταν.

Όταν ενηλικιώθηκα, απέκτησα επιτέλους τον δικό μου υπολογιστή. Σκόπευα να τον χρησιμοποιώ μόνο για τις εργασίες της Σχολής, αλλά κατέληξα να ψάχνω για πάρα πολλά θέματα στο διαδίκτυο. Το γεγονός ότι είχα πρόσβαση σε τόσο πολλά κείμενα είχε μεγάλη αλλαγή στις απόψεις μου. Πρώτον, όσα διάβασα με βοήθησαν να συνειδητοποιήσω ότι είμαι άθεη. Δεύτερον, σταμάτησα να πιστεύω σε διάφορα υπερφυσικά και μεταφυσικά φαινόμενα. Στην εφηβεία μου, πίστευα στην ύπαρξη φαντασμάτων, εξωγήινων και στις υπόλοιπες βλακείες που μπορεί να διαβάσει κάποιος σε περιοδικά όπως το «Τρίτο Μάτι». Όμως, όταν άρχισα να ερευνώ περισσότερο το μεταφυσικό, σταμάτησε να με απασχολεί και άρχισα να ενδιαφέρομαι περισσότερο για την επιστήμη.

Δεν υποστηρίζω ότι καταλαβαίνω όλα όσα διαβάζω, αλλά κατανοώ αρκετά ώστε να καταλάβω τη σημασία της επιστήμης για την ανθρωπότητα. Έχω πολλά να μάθω ακόμα, γι' αυτό παρακολουθώ τις συζητήσεις για την αθεΐα και την επιστήμη με μεγάλο ενδιαφέρον.

Σε αυτό το σημείο, πρέπει να πω ότι μερικές φορές αισθάνομαι άβολα με τις απόψεις μου, γιατί ξέρω πως δεν είναι αποδεκτές από πολλούς. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι γονείς μου, οι οποίοι δυσανασχετούν με τις απόψεις μου.

Από την άλλη πλευρά, πιστεύω ότι δεν θα έπρεπε να με απασχολεί τόσο πολύ η γνώμη των άλλων. Αυτό που θέλω προς το παρόν είναι να κάνω τους γονείς μου να καταλάβουν γιατί είμαι άθεη. Μετά έρχονται οι άλλοι.

(βλέπε επόμενο >>>)

DNA στον Άρη;

Newsroom ΔΟΛ, 21/10/2012

Ο Κρεγκ Βέντερ, ο ερευνητής που δημιούργησε το πρώτο συνθετικό γονιδίωμα, θέλει τώρα να στείλει στον Άρη ένα ρομπότ που θα αναζητήσει γενετικό υλικό από εξωγήινα μικρόβια.

«Σίγουρα θα υπάρχουν και εκεί μορφές ζωής που βασίζονται στο DNA» είπε ο Αμερικανός βιολόγος σε συνέδριο Υγείας που πραγματοποίησε την περασμένη εβδομάδα το περιοδικό Wired. 

O υπερφιλόδοξος Βέντερ παρουσίασε τα σχέδιά του για μια ρομποτική αποστολή στον Άρη που θα διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό για γενετικές αναλύσεις.

Το ρομπότ, είπε, θα μπορούσε να συλλέγει δείγματα του υπεδάφους, να ανιχνεύει μικροβιακές μορφές ζωής, να προσδιορίζει τη γενετική αλληλουχία τους και να μεταδίδει τα δεδομένα στη Γη. Αυτό, επισήμανε, θα επέτρεπε στους αστροβιολόγους να μελετήσουν τα αρειανά μικρόβια χωρίς να χρειάζεται να μεταφερθούν δείγματα στη Γη.

Είναι ένα ακόμα ανορθόδοξο σχέδιο για τον Κρεγκ Βέντερ, ο οποίος έγινε διάσημος το 2000, όταν ολοκλήρωσε την αλληλουχία του ανθρώπινου γονιδιώματος πριν από τη διεθνή ερευνητική κοινοπραξία του Human Genome Project.

Αργότερα υλοποίησε πρόγραμμα για τη μαζική γενετική ανάλυση των μικροβίων των ωκεανών, εξέτασε το γονιδίωμα των μικροβίων στον αέρα της Νέας Υόρκης, και πιο πρόσφατα δημιούργησε τη «Σύνθια», το πρώτο ζωντανό βακτήριο με συνθετικό γονιδίωμα.

Το ενδιαφέρον του για τα αρειανά μικρόβια ακούγεται υπερβολικό, υπάρχουν όμως κι άλλοι επιστήμονες που θεωρούν ότι ένα τέτοιο σχέδιο θα ήταν καλή ιδέα.

Ο Βέντερ ανέφερε ότι τεχνολογίες αυτόματου προσδιορισμού αλληλουχίας δοκιμάζονται ήδη στην έρημο Μοχάβε στην Καλιφόρνια με την προοπτική να αξιοποιηθούν σε μια μελλοντική αποστολή στον Άρη.

Στο συνέδριο του Wired, ερευνητές του MIΤ ανέφεραν ότι αναπτύσσουν ένα μηχάνημα προσδιορισμού αλληλουχίας με την ονομασία SETG (Search for Extraterrestrial Genomes), το οποίο θα αναζητήσει DNA και RNA από εξωγήινες μορφές ζωής. «Θα αναζητήσουμε κάτι που είτε είναι ζωντανό είτε έχει πεθάνει πρόσφατα» είπε ο Κρις Καρ, μέλος της ομάδας.

Οι τελευταίες αποστολές της NASA έχουν δείξει με σχετική βεβαιότητα ότι ο Άρης δεν ήταν πάντα παγωμένος και άνυδρος όπως σήμερα. Το τροχοφόρο ρομπότ Curiosity που έφτασε τον Αύγουστο στον Άρη ανακάλυψε για παράδειγμα τα ίχνη ενός αρχαίου ποταμού, ο οποίος όμως ξεράθηκε πριν από αρκετά δισεκατομμύρια χρόνια.

Το DNA σε καμία περίπτωση δεν διατηρείται για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα -μέχρι σήμερα οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να αναλύσουν γενετικό υλικό μόνο μερικών εκατοντάδων χιλιάδων ετών.

Ο Βέντερ, όμως, πιστεύει ότι τα αρειανά μικρόβια ζουν και βασιλεύουν στο βαθύ υπέδαφος του Άρη, στο οποίο δεν έχουν καταφέρει να φτάσουν ακόμα τα ρομπότ της NASA.

(βλέπε επίσης >>>)

H επιστροφή των μαρμάρων... για αλλαγή θέματος!

Η εφημερίδα Καθημερινή δημοσίευσε στις 18/9/2012, πριν από ένα μήνα, μια επιστολή του αρχιμανδρίτη κ. Κιλίφη, ο οποίος δεν θίγεται από την οικονομική κρίση, αφού μισθοδοτείται από το κράτος χωρίς τις περικοπές που υφίστανται οι υπόλοιποι εργαζόμενοι, και ασχολείται πάλι με τα μάρμαρα του Παρθενώνα. Έγραψα μετά από μερικές μέρες μια απαντητική επιστολή στην εφημερίδα, η οποία δεν δημοσιεύτηκε μέχρι τώρα — ίσως συμβεί αυτό αργότερα κάποια μέρα. Παραθέτω εδώ και τα δύο κείμενα και ας δημοσιεύσει η Καθημερινή την επιστολή μου όποτε θέλει, ας μη την δημοσιεύσει και καθόλου!

H επιστροφή των μαρμάρων
Η επιστολή του κ. Κιλίφη	Η δική μου επιστολή
Kύριε διευθυντά, Όταν ο Παρθενώνας χτιζόταν μετα­ξύ 447 και 432 π.X., οι μετόπες, οι ζωφόροι και τα αετώματα, δημιουρ­γήθηκαν για να τον διακοσμήσουν. Yπήρχαν 92 μετόπες (32 σε κάθε πλευρά και 14 σε κάθε άκρο). H βόρεια πλευρά είχε σκηνές από τον Tρωικό Πόλεμο, η νότια τη μάχη των Eλλήνων και των Kενταύρων, η ανατολική τις μάχες των Θεών και των Γιγάντων και η δυτική τη μάχη των Eλλήνων και των Aμαζόνων. Το 1799, ο Thomas Bruce Elgin, διορίστηκε πρέσβης της Bρετανικής Aυτοκρατορίας στην Kωνστα­ντινού­πολη. Zήτησε, λοιπόν, την άδεια από τους Tούρκους να πάρει έργα της Aρχαίας Eλληνικής Tέχνης για να διακοσμήσει μ’ αυτά το σπίτι του στο Broom Hall της Σκωτίας. Ο σουλτάνος, Σελίμ ο 3ος, έβγαλε φιρμάνι το 1801, με το οποίο έδινε την άδεια στον Έλγιν να πάρει οτιδήποτε του άρεσε! H λεηλασία του Παρθενώνα ξεκίνησε αμέσως! Τα γλυπτά άρχισαν ν’ απομα­κρύ­νονται από τον ναό και τα πρώτα μεταφέρθηκαν, από Bρετανούς ναυτικούς, μαζί με πο­σότητες όπλων, στις 21 Δεκεμβρίου 1801 με το πλοίο «Mentor». Tο 1810, ο Έλγιν φόρτωσε το τε­λευταίο μέρος της λείας του από τον Παρθενώνα στο πολεμικό πλοίο «Ύδρα» και το 1817, δύο ακόμη πολεμικά πλοία «Tάγος» και «Δο­ρυφόρος», φορτώθηκαν με ταφό­πλακες, χαλκώματα κι εκατοντάδες αμφορείς. Τα Mάρμαρα του Παρ­θενώνα, τα οποία εκτίθενται στο Bρετανικό Mουσείο, έχουν πυροδο­τήσει μια μεγάλη διαμάχη για την οποία, λίγοι ενημερωμένοι άνθρω­ποι, οποιασδήποτε εθνότητας, αδιαφορούν. Τα Mάρμαρα πρέπει να επιστραφούν στην πατρίδα μας, γιατί αποτελούν μέρος του Παρθε­νώνα και ανήκουν σ’ αυτόν! (click) Eπιπλέον, είναι κομμάτι της πλού­σιας ιστορίας της Eλλάδας η οποία, ανήκει στους Έλληνες και όχι στους Bρετανούς. Ποια θα ήταν η θέση της βρετανι­κής κυβέρνησης αν, τα μισά από τα βασιλικά κοσμήματα, που φυλάσ­σονται στον Πύργο του Λονδίνου κλέβονταν από τους Έλληνες και τοποθετούνταν σ’ ένα μουσείο στην Aθήνα και η Eλληνική Kυβέρνηση αρνούνταν να τα επιστρέψει; Eίναι λοιπόν, αδιανόητο να τελού­νται οι Oλυμπιακοί Aγώνες στην Aγγλία με κλεμμένο τον πολιτισμό της Eλλάδας! Zητείται και απαιτείται η επι­στροφή στην Eλλάδα των Mαρμάρων και των Γλυπτών της πολιτιστικής μας κληρονομιάς! Iδιαίτερα το απαιτούμε κι εμείς οι Πεντελιώτες, γιατί τα μάρμαρα αυτά είναι βγαλμένα από τα σπλάγ­χνα του ιστορικού βουνού της ιστο­ρικής Πεντέλης. Tιμόθεος Kιλίφης Aρχιμανδρίτης I. M. Πεντέλης	Kύριε διευθυντά, Είδα την επιστολή του αρχιμανδρίτη κ. Τιμ. Κιλίφη στο φύλλο σας της 18ης Σεπτεμβρίου και σκέφτηκα ότι, μέσα σ’ αυτή την ατμό­σφαιρα κρίσης και σκληρών μισθολογικών περικοπών, φοροδιαφυγής και παράνομων επιδομάτων και συντάξεων, την ώρα που απολύονται οι νέοι και καταφεύγουν για εργασία στο εξωτερικό, βρέθηκε επιτέλους κάποιος από τον εκκλησιαστικό μηχανισμό, με την τεράστια ακίνητη περιου­σία, να πει καθαρές κουβέντες! Δυστυχώς, ο κ. Κιλίφης ζει σε άλλη δεκαετία, οπότε θυμή­θηκε τα μάρμαρα του Παρθενώνα που εξαγό­ρασε από τους Οθωμανούς ο Έλγιν και βρί­σκονται τώρα στο Λονδίνο… Α πούμε λοιπόν κάτι και για τα μάρ­μαρα των ναών της Ακρόπολης και άλλων αρχαιολογικών χώρων, αφού του αρέσει το θέμα. Έχει προσέξει ο κ. Κιλίφης την εξωτερική και εσωτερική όψη του ναΰδριου δίπλα στη Μητρόπολη Αθηνών, ότι εκεί έχουν χρησιμο­ποιηθεί αρχαίες πλάκες με ανάγλυφες παρα­στάσεις, κακοποιημένες με μεσαιωνικά θρη­σκευτικά σύμβολα πάνω στα πρόσωπα; Ήξερε ότι αυτά προέρχονται από αρχαιολογι­κούς χώρους, μερικά δε από την Ακρόπολη; Αν το ήξερε, τι έκανε για να επανέλθουν αυτά στο φυσικό τους χώρο ή έστω σε ένα μουσείο; Μήπως θα έπρεπε η ποθούμενη επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα να αρχίσει με αυτά που βρίσκονται σε απίστευτο αριθμό σε ναούς στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπο­λης, οι οποίοι έχουν έτσι κι αλλιώς μηδενική επισκεψιμότητα; Στην Ακρόπολη μετατράπη­καν σε χριστιανικούς ναούς ο Παρθενώνας (ως ναός της «Αγίας του Θεού Σοφίας» αρ­χικά και «Παναγιάς της Αθηνιώτισσας» αργό­τερα) και το Ερεχθείο (ως ναός του «Σωτήρος Χριστού»). Ανάμεσά τους κτίστηκε ναός της «Αγίας Τριάδας», ενώ τα Προπύλαια διαμορ­φώθηκαν σε ναό των «Αρχαγγέλων». Κατά την αφαίρεση των αρχαίων μαρμάρων από τους αρχαίους ναούς προηγείτο αγιασμός – για να φύγουν τα δαιμόνια και να «καθαρί­σουν» τα μάρμαρα, όπως λένε ακόμα οι κλη­ρικοί στα κατηχητικά. Υποθέτω ότι και τα μάρμαρα στο Λονδίνο θα έχουν ακόμα δαιμό­νια μέσα τους, οπότε τι θέλει ο κ. Κιλίφης να τα φέρει σε μια ορθόδοξη και καθαρή από δαιμόνια χώρα; Να μην απαριθμήσω τώρα εδώ όλες τις κατα­στροφές και κλοπές υλικών από την Ακρό­πολη και άλλους χώρους που προκάλεσαν οι χριστιανοί (απαιτείται ογκώδες σύγγραμμα), ας περιοριστώ μόνο στο πρό­σφατο παρελθόν! Γράφει λοιπόν ο καθηγ. κ. Μανόλης Κορρές (Ελευθεροτυπία, 31/7/09), αναστηλωτής του Παρθενώνα:  «Το 1827 οι Τούρκοι ανατίναξαν με πυρίτιδα το χορηγικό μνημείο του Θρασύλλου, στη νότια Κλιτύ της Ακροπόλεως, πάνω από το θέατρο του Διονύσου. Λίγο αργότερα ο Πι­τάκκης, ο πρώτος Έλληνας αρχαιολόγος, συ­γκέντρωσε τα υπολείμματα των μαρμάρων του Θρασυλλίου με σκοπό να τα χρησιμο­ποιήσει για την αναστήλωσή του. Το 1850 ήταν όλα έτοιμα για να αρχίσει η ανοικοδό­μησή του με τα αρχαία μάρμαρα που είχαν συγκεντρωθεί. Εξαιτίας όμως μιας μικρής διακοπής του προγράμματος αυτού λόγω οι­κονομικών δυσκολιών, τα περισσότερα αρ­χαία μάρμαρα εκλάπησαν και αφού πελεκή­θηκαν απ' όλες τις πλευρές χρησιμοποιήθηκαν στην ανακατασκευή της «Ρωσικής Εκκλησίας του Σωτήρα» στην οδό Φιλελλήνων. Σήμερα, τα μάρμαρα αυτά αποτελούν βαθμίδες, μαρ­μαροποδιές, επισκοπικό θρόνο, θωράκια, κιο­νίσκους αυτής της εκκλησίας. Όπως καταλα­βαίνετε, και το τεράστιο άγαλμα του Διονύ­σου που κάποτε έστεκε στην επίστευση του μνημείου του Θρασύλλου θα είχε καταστρα­φεί τελείως αν δεν τύχαινε να το έχει απομα­κρύνει από εκεί και να το μεταφέρει στο Λον­δίνο ο Έλγιν.» Τελικά, κ. Κιλίφη, ο Έλγιν έσωσε πολλά γλυπτά διά της εξαγοράς και μεταφοράς... Στυλ. Γ. Φραγκόπουλος Δρ.Μηχανικός, Καθηγητής

Τα σκάνδαλα στη μεγάλη οθόνη

της Μαρίας Φραγκούλη, Υστερόγραφα, 20/10/2012

Τα σεξουαλικά σκάνδαλα της καθολικής Εκκλησίας κίνησαν το ενδιαφέρον του σκηνοθέτη Τόμας (Τομ) Μακ Κάρθι και αποφάσισε να τα μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη. Πριν από δέκα χρόνια η εφημερίδα “Boston Globe” δημοσίευσε την προσαγωγή πέντε ιερέων της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και αυτή ήταν η αιτία να ακολουθήσει μια σειρά γεγονότων. Ο αρχιεπίσκοπος της Βοστώνης, ενώ γνώριζε για τη σεξουαλική παρενόχληση ανηλίκων από τους ιερείς, το μόνο που έκανε ήταν να τους μεταθέσει σε άλλες ενορίες. Οι δημοσιογράφοι της εφημερίδας όμως επέμειναν και εξέθεσαν ακόμα περισσότερο τους κατηγορουμένους με τα στοιχεία που αποκάλυψαν.

Η διεθνής κατακραυγή ήταν τεράστια και η ανταμοιβή της συντακτικής ομάδας ήταν να λάβει το δημοσιογραφικό βραβείο Πούλιτζερ Κοινωνικής Προσφοράς. Ο Μακ Κάρθι –ο οποίος εδώ και ένα χρόνο προετοιμάζει το θέμα του με εχεμύθεια– θα κινηματογραφήσει «τη μακρόχρονη κάλυψη από την καθολική εκκλησία σεξουαλικών παρενοχλήσεων με θύματα ανηλίκους στη Μασαχουσέτη και της δημοσιογραφικής έρευνας που αποκάλυψε την αλήθεια, παρά την προσπάθεια των τοπικών Αρχών να αποκρύψουν τα στοιχεία της ενοχής». Αναμφισβήτητα πρόκειται για ένα τολμηρό εγχείρημα αφού το σίγουρο είναι ότι θα προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων από το Βατικανό που δε μας έχει συνηθίσει σε προοδευτική αντιμετώπιση ανάλογων προσπαθειών στο παρελθόν.

Με διαφορετικό θέμα αλλά επίσης προκλητικό θα ασχοληθεί και ο «αιρετικός» Λαρς φον Τρίερ στην επόμενη ταινία του. Το “Nymphomaniac” θα εστιάζει στη σεξουαλική διαδρομή μίας νυμφομανούς –όπως προδίδει και ο τίτλος– γυναίκας, την οποία εξομολογείται σε έναν εργένη μεσήλικα που τη βρίσκει τραυματισμένη στο δρόμο. Το καστ είναι λαμπερό και περιλαμβάνει τον Γουίλιαμ Νταφόε, τη Σαρλότ Γκενσμπούργκ, την Ούμα Θέρμαν και τον Στέλαν Σκάρσγκαρντ. Η Νικόλ Κίντμαν ωστόσο, ενώ ήταν σίγουρο ότι θα παίξει, ξαφνικά ανακοίνωσε ότι αποσύρεται και η πιθανότερη αιτία είναι η ύπαρξη αληθινών σκηνών σεξ στην ταινία.

Ο παραγωγός Πέτερ Άλμπεκ Γιένσεν υποστηρίζει ότι δεν πρόκειται για ταινία πορνό και ότι το σενάριο θα βασίζεται κυρίως στους διαλόγους. Εμείς κρατάμε τις επιφυλάξεις μας με τον δανό σκηνοθέτη ο οποίος μάλιστα θα κυκλοφορήσει την ταινία του σε δύο εκδοχές, σε hardcore και σε softcore –προορισμένη μάλλον για το σινεμά. Το σίγουρο είναι ότι θα συζητηθεί πολύ και αυτό μόνο καλό μπορεί να είναι για το Φεστιβάλ των Καννών όπου και θα προβληθεί. Η συνέχεια επί της οθόνης…

Όταν είσαι πολιτικός πρέπει να είσαι ένα βήμα μπροστά από την κοινωνία...

όχι ένα βήμα πίσω!

της Ευαγγελίας Kακλειδάκη, από το Maga.gr, 18/10/2012

Είστε ένα σπουδαίο παράδειγμα Ελληνίδας που τα κατάφερε μακριά από την Ελλάδα. Λέγεται ότι οι Έλληνες επιστήμονες διαπρέπουν στο εξωτερικό ενώ δυσκολεύονται εντός των συνόρων.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Αυτό είναι ψέμα. Οι Έλληνες επιστήμονες διαπρέπουν στο εξωτερικό όσο και οι υπόλοιποι, γιατί μπαίνουν σε ένα κύκλωμα το οποίο διαθέτει όλα τα νέα τεχνικά μέσα. Με καθηγητάδες που τους σέβονται και δεν τους δίνουν μόνο ένα βιβλίο να διαβάσουν. Διαπρέπουν όπως και όλα τα άλλα παιδιά.

Μην ξεχνάτε ότι άλλοι λαοί έχουν κατακτήσει περισσότερα βραβεία από εμάς. Δεν μιλώ για βραβεία λογοτεχνίας, μιλώ για βραβεία επιστημονικά. Εμείς, για παράδειγμα, δεν έχουμε κανένα επιστημονικό βραβείο Νόμπελ.

Λέμε συχνά ότι η “πατρίδα τρώει τα παιδιά της”, ισχύει αυτό;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Όχι αυτό δεν ισχύει. Πρέπει να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η Ελλάδα έχει μία ιστορία τέτοια που επιβάλλει στους Έλληνες να είναι ναι μεν απόγονοι των ένδοξων αρχαίων, αλλά και να παραδειγματίζονται από αυτούς. Εμείς όμως, το μόνο που επιδιώκουμε είναι να είμαστε “απόγονοι” και αυτό μας αρκεί.

Δεν ρωτήσαμε ποτέ ποιος έδωσε τον ηλεκτρισμό… Δεν μπορώ να πω ότι η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της, απλώς η Ελλάδα είναι ένας μικρός τόπος, που με δυσκολία προσπαθεί να ορθοποδήσει, άρα και τα παιδιά της μαζί.

Σκεφτήκατε ποτέ να επιστρέψετε και να εργαστείτε στην Ελλάδα; 

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Ποτέ. Στο Παρίσι έχω την οικογένειά μου. Εκεί βρίσκεται όλη μου η σταδιοδρομία. Εξάλλου με τη γλώσσα που έχω και με τις αλήθειες που θέλω να λέω – και δεν μπορώ παρά να τις λέω -, δεν θα ήμουν ούτε βοηθός πανεπιστημίου στην Ελλάδα. Αν έλεγα π.χ. ότι είναι σκάνδαλο να έχουν ένα και μόνο σύγγραμμα οι φοιτητές, ποιος καθηγητής του οποίου θα είναι αυτό το σύγγραμμα, θα με ψήφιζε για να γίνω κάτι; Κανένας.

Για αυτό λέω ότι οι Έλληνες όταν βγαίνουν έξω γίνονται πραγματικά καλοί επιστήμονες. Εκεί βρίσκονται σε ένα χώρο ο οποίος είναι πρόσφορος για την επιστήμη και για την έρευνα. Εδώ δεν είναι.

Κάποτε υπήρξα πρόεδρος της επιτροπής Ηθικής για τις Επιστήμες. Με ρωτούσαν οι Έλληνες δημοσιογράφοι, “μα γιατί κυρία Αρβελέρ δεν υπάρχει εδώ μία επιτροπή τέτοιου είδους;” και τους απαντούσα “υπάρχει επιστήμη;” – πρώτον -, μετά σταματάω και λέω “υπάρχει ηθική;”. Μπορεί να μην είναι αλήθεια, αλλά ήταν μία ατάκα σε δημοσιογράφους οι οποίοι με ενοχλούσαν.


Οι Έλληνες θεωρούν ότι πρέπει οπωσδήποτε τα παιδιά τους να πάρουν ένα πτυχίο. Ίσως έχετε ενημερωθεί ότι προτάθηκε πρόσφατα να αποτελεί και αυτό ακόμη το πτυχίο τεκμήριο για την εφορία. Από την άλλη βλέπουμε ότι οι πτυχιούχοι καταλήγουν άνεργοι.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Αυτή η κατάσταση που περιγράφετε δεν είναι καινούρια. Στο τέλος του 19ου αιώνα ο Αμποτ, ο οποίος ήταν φίλος της Ελλάδας, έγραψε ότι οι Έλληνες έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό σε σπουδαγμένους ανθρώπους που σπάνε χαλίκια στους δρόμους. Αυτό λοιπόν είναι παλιό φαινόμενο και ίσως φανερώνει αυτή την προσήλωση του Έλληνα στο καλύτερο, το οποίο είναι εφικτό μέσα από τη γνώση.

Αν μας μένει κάτι από την αρχαιότητα, είναι αυτή η προσκόλληση στο “γιατί” και στο να απαντάμε σε αυτό το “γιατί”. Αυτό αποτελεί την βάση για την προώθηση μίας γνώσης, επιστημονικής και όχι μόνο. Επομένως, είναι η καθημερινότητά μας. Ωστόσο το πανεπιστήμιο δεν δίνει επαγγελματικά εφόδια για να μπορέσουν αυτοί οι οποίοι έχουν τελειώσει τις σπουδές τους να τύχουν της ανάλογης επαγγελματικής αποκατάστασης. Για αυτό δεν θα μπορούσε να υπάρξει μεγαλύτερη βλακεία από το να παίρνουν φόρους από αυτούς τους ανθρώπους.

Ήμουν στο πανεπιστήμιο την εποχή που εισάγονταν 30 κορίτσια και 60 αγόρια, στο φιλολογικό ή στο αρχαιολογικό τμήμα, καθώς δεν υπήρχαν και άλλα. Στο φιλολογικό πήγαιναν όσοι ήθελαν να δουλέψουν κτλ. Στο αρχαιολογικό είχαμε φτάσει πολλοί λίγοι, καμιά εικοσαριά, και εκεί υπήρχαν όλα τα μεγάλα ονόματα. Όσοι ήταν γόνοι επιφανών αθηναϊκών οικογενειών ήταν στο αρχαιολογικό τμήμα, όπου ήμουν και εγώ. Λοιπόν, μου λέει μία μέρα ένας καθηγητής μου, ο μεγάλος αρχαιολόγος Οικονόμου, «βρε Γλύκατζη όλες ετούτες εδώ δεν έχουν ανάγκη να δουλέψουν». Αρχαιολόγος δεν μπορείς να γίνεις, δεν πήγες στο φιλολογικό για να διδάξεις, τι θα απογίνεις;” Και απαντώ “κύριε καθηγητά, εγώ στη ζωή μου θα κάνω αυτό που θέλω να κάνω και για να επιβιώσω θα πουλώ λεμόνια στους δρόμους της Αθήνας”.

Στα παιδιά δεν μπορείς να πεις τίποτα άλλο από το να κάνουν αυτό που θέλουν, γιατί αν αρχίσουν και απεμπολούν τις επιθυμίες τους, το τι θέλουν να κάνουν από τα είκοσί τους χρόνια τους, θα γίνουν βλάκες και όλα τα -άκες που λένε στην Ελλάδα.


Πάνω σε αυτό που λέτε, έχετε δηλώσει ότι “όταν είσαι είκοσι χρονών τα βλέπεις όλα στραβά, γιατί αν τα δεις ίσια δεν θα έχεις κάτι να φτιάξεις”.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Αν είσαι νέος και δεν έχεις τίποτα να αλλάξεις, τότε τι θα συμβεί;

Μου λένε για παράδειγμα για τη ζωγραφική, ότι “αυτός είναι μεγάλος ζωγράφος και ζωγραφίζει ωραία πράγματα όπως ακριβώς τα κάνει η ίδια η φύση”. Εγώ λέω όχι! Αυτός είναι μικρός ζωγράφος, γιατί από τη στιγμή που υπάρχει η φωτογραφία δεν έχουμε πια ανάγκη από έναν ζωγράφο που μιμείται τη φύση. Πρέπει και η τέχνη να πηγαίνει κάπου αλλού. Πάντα κάπου αλλού. Και αυτό το “κάπου αλλού” ισχύει και για τη γνώση και για τον τρόπο ζωής και για όλα.

Λοιπόν, αν δεν είσαι έτοιμος να πας κάπου αλλού, τότε έχεις γεράσει. Αυτό το “αλλού” είναι που οι νέοι δεν πρέπει να ξεχάσουν ποτέ, και όταν λέω το “αλλού” δεν το λέω μόνο τοπικά και γεωγραφικά. Το να κάνεις κάτι με διαφορετικό τρόπο αποτελεί ένα προνόμιο, ένα νεανικό προνόμιο, και αυτό δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνούν οι νέοι.


Eίχαμε πρόσφατα την τύχη να φιλοξενήσουμε στο maga.gr μια συνέντευξη με τον διάσημο σκηνοθέτη Amos Gitai, ο οποίος είχε συνυπογράψει με άλλες διεθνείς προσωπικότητες τη δημόσια επιστολή “Είμαστε όλοι Έλληνες Εβραίοι”, που σκοπό είχε να καταδείξει το φαινόμενο του ρατσισμού στην Ελλάδα. Πώς νιώθετε εσείς;



Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Τον Μάη του ’68 που έγιναν οι μεγάλες αναστατώσεις στα πανεπιστήμια ήμουν καθηγήτρια. Περισσότερα από 45.000 παιδιά διαδήλωναν με το σύνθημα “Είμαστε όλοι Γερμανοί Εβραίοι”, γιατί είχε ειπωθεί για τον Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, αυτός δεν είναι Γάλλος, είναι Εβραίος και Γερμανός. Ξέρετε, δεν υπάρχει μόνο Ελληνική ταυτότητα. Υπάρχει πρώτα η πανανθρώπινη ταυτότητα και μετά έρχεται η εθνική ταυτότητα.

Αυτή την πανανθρώπινη ταυτότητα οι Έλληνες δεν μπορούν ακόμη να την αντιληφθούν. Δεν θέλω να πω ότι ποτέ δεν θα θελήσουν να την δουν, αλλά δεν θέλουν να την δουν ακόμη. Τι είσαι; Είσαι άνθρωπος; Γιατί αν είσαι ρατσιστής, έχεις χάσει την πρώτη ταυτότητά σου, την ανθρώπινη!

Φαίνεται ότι ακόμη είμαστε όλοι εναντίον της παγκοσμιοποίησης. Κι όμως, η παγκοσμιοποίηση έχει και ένα καλό, ότι δεν υπάρχει πια “ξένος”. Όταν συζούμε μέσα στο παγκόσμιο χωριό, είμαστε όλοι το ίδιο. Η παγκοσμιοποίηση σε κάνει να μην είσαι ρατσιστής, γιατί αν είσαι ρατσιστής δεν ανήκεις στο παγκόσμιο χωριό.

Έχετε μελετήσει όσο ελάχιστοι το Βυζάντιο, ένα μοντέλο πολυπολιτισμικότητας. Σας ενοχλεί που η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα φαίνεται να χρησιμοποιεί την Ελληνικότητα για να γίνει δημοφιλής;



Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Το Βυζάντιο ήταν πολυεθνικό όπως όλες οι αυτοκρατορίες. Δεν υπάρχει αυτοκρατορία που να μην υπήρξε πολυεθνική. Αυτό είναι κανόνας και πραγματικότητα. Άλλο Βυζάντιο και άλλο Ελλαδίτσα. Η “Ελληνικότητα” είναι όρος που πρώτος νομίζω ότι χρησιμοποίησε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος στον διάλογό του με τον Σεφέρη. Τι θα πει ελληνικότητα;

Η Ελληνοσύνη κατά κάποιον τρόπο είναι μία απάντηση στην Ρωμιοσύνη. Δηλαδή, η Ρωμιοσύνη αποτελεί Βυζαντινή συνέχεια, στην οποία όλη η παράδοση, είτε αναφερόμαστε στην ορθοδοξία είτε στην ελληνογλωσσία, είτε ακόμη ακόμη στις παροιμίες και στα τραγούδια κτλ. έχουν συγκεκριμένη καταβολή. Εμείς αφήσαμε το Ρωμιός και πήραμε το Έλλην, γιατί η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν απελευθέρωσε την κοιτίδα του γένους, την Πόλη. Αν βγάλεις την Πόλη, η ιστορία, δεν έχει έρεισμα, συνέχεια. Οπότε κάναμε το πήδημα, βάλαμε όλο το Βυζάντιο σε μια παρένθεση και κάναμε τον Περικλή τον πρώτο μας πρόγονο.

Η Αθήνα ένα λασποχώρι 8.000 σπιτιών, γίνεται το 1830 πρωτεύουσα – γιατί δεν μπορούσαμε να πούμε πρωτεύουσα την Πόλη. Έτσι πάθαμε τη μεγάλη σχιζοφρένεια. Να πηγαίνουν τα παιδιά στο σχολείο και να μαθαίνουν Όμηρο και Αντιγόνη, –άσχετα αν κανένας δεν μπορούσε να διαβάσει Όμηρο και Αντιγόνη-, αλλά και Θουκυδίδη και Ξενοφώντα. Και από την άλλη, γυρνούσαν στο σπίτι και ακούγαν “Παναγιώτης” ο μπαμπάς,, “Μαρία” η μάνα και βλέπαν και το εικονοστάσι με όλες τις εικόνες αλλά δεν ξέραν τίποτα ούτε για τον Προκόπιο, ούτε για την Άννα Κομνηνή, ούτε για την Ατταλειάτη, για τον Ζωναρά, κ.α. Από τους Βυζαντινούς δεν γνώριζαν τίποτα. Ακόμη και για τον Αγιο Βασίλειο, τον Μέγα Βασίλειο, το μόνο που μαθαίναμε ήταν τα περί της παιδείας του. Η ρήξη της Ελληνικής συνέχειας τελέστηκε από το ίδιο το κράτος.



Έχουμε κάνει λοιπόν μία μεγάλη σύγχυση των πραγμάτων, της καθημερινότητας από τη μία μεριά, της παράδοσης και της ιστορίας από την άλλη. Η ιστορία είναι αυτό που λέμε, αυτογνωσία. Η παράδοση θα έπρεπε να είναι το στοιχείο που μας στηρίζει καθημερινά.

Στην καθημερινότητά μου όμως πρέπει να έχω και υγεία, παιδεία και ασφάλεια, εξασφαλισμένα από το κράτος. Όταν το κράτος δεν καταφέρνει να μου δώσει αυτά τα τρία πράγματα τότε γίνομαι Χρυσαυγίτης. Δηλαδή η αναποτελεσματικότητα στην απάντηση των καθημερινών αιτημάτων, οδηγεί πολιτικά στα άκρα. Καταλαβαίνω ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να δεχτεί όλη τη μιζέρια του κόσμου, αλλά να φτάνει μια οργάνωση να ξηλώνει πάγκους και να διώχνει κουλουρτζήδες, αυτά είναι αστεία πράγματα.

Ο μορφωμένος άνθρωπος μπορεί να είναι ρατσιστής; Να πηγαίνει στα άκρα;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Εκκλησία, γονείς, πολιτεία, σχολείο, όλοι σου μιλάνε για Ελληνοσύνη, χωρίς να υπάρχει καμία εξελικτική ματιά στα πράγματα.

Από αυτή τη στιγμή και πέρα, “Έλλην εγώ …ο καλύτερος”, “ξένος εσύ, έξω από εδώ, τι έχεις να κάνεις σε αυτό τον τόπο των ένδοξων ονομάτων”, ή μαύρος, ή Εβραίος, ή μασώνος, ή ομοφυλόφιλος. Όλα αυτά γίνονται ένα τώρα, είναι οι συνομωσίες, ξέρετε. Και από την άλλη μεριά “δεν έχω να μάθω κάτι γιατί γεννήθηκα μαθημένος, ως Έλληνας, πολιτισμένος”. Σκεφτείτε τι έκαναν οι Γερμανοί. Δεν υπάρχει ομπρέλα και ανάχωμα.

Το χειρότερο από όλα είναι η ημιμάθεια. Ήθος δεν είναι μόνο η παιδεία, υπάρχει και ένα ήθος δίπλα στο έθος, το οποίο σημαίνει και τον χώρο όπου ζεις. Ο Ισοκράτης είχε πει “Ἕλληνας καλεῖσθαι τοὺς τῆς παιδεύσεως τῆς ἡμετέρας παρά τοὺς τῆς κοινῆς φύσεως μετέχοντας”. Αλλά είπε και το άλλο που δεν μνημονεύουμε συχνά, “τῶν Ἑλλήνων ὄνομα πεποίηκε μηκέτι τοῦ γένους ἀλλὰ τῆς διανοίας δοκεῖν εἶναι”.

Δεν έχει σημασία από πού έρχεσαι, αλλά αυτό που έχεις στο μυαλό σου και το που πηγαίνεις.



Ορισμένοι Ευρωπαίοι θεωρούν τους Γάλλους σωβινιστές.




Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Οι Γάλλοι αδιαφορούν. Εφόσον αδιαφορούν για τους πάντες και τα πάντα, μπορείς να τους πεις σοβινιστές, να τους πεις ό,τι θέλεις. Αλλά δεν άκουσα ποτέ στη Γαλλία κάποιον να διαμαρτυρηθεί “γιατί δεν μας αγαπάνε οι ξένοι;”.


Εσείς αντιμετωπίσατε πρόβλημα στη Γαλλία ως Ελληνίδα;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Γιατί ως Ελληνίδα; πρώτα ως γυναίκα! Μία μέρα έτρωγα με αυτόν ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος “μισθός” του κόσμου. Αρχηγός της μεγαλύτερης πολυεθνικής εταιρείας και Άγγλος.. Μου λέει λοιπόν “κυρία Αρβελέρ εσείς και εγώ είμαστε οι πιο επιτυχημένοι μετανάστες στη Γαλλία”. Γυρνάω και του λέω “εσείς δεν έχετε καμία αξία”. Μου λέει “πώς;” και του απαντώ “άνδρας και σε ιδιωτική επιχείρηση, εγώ γυναίκα και σε δημόσια”.

Λέγεται ότι σας προτάθηκε κάποτε η προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Όλος ο κόσμος το λέει. Ουδέποτε συνέβη αυτό. Κάποτε ανέβηκαν στη Γαλλία Έλληνες δημοσιογράφοι και μου λένε «κυρία Αρβελέρ θα γίνετε Πρόεδρος της Δημοκρατίας». Και τους απαντώ “αποκλείεται”. Τότε με ρωτάνε “γιατί;”. Λέω “δεν έχω τα τυπικά προσόντα”. Μου λένε “πως δεν έχετε τα τυπικά προσόντα; Τόσες ακαδημίες, τόσα διδακτορικά”. Λέω, “βρε παιδί μου δεν έχω κάνει το στρατιωτικό μου”.

Ήταν οι εποχές που ο Μικρούτσικος ήταν υπουργός. Μου λένε “και ο Μικρούτσικος δεν έχει κάνει στρατιωτικό”. Και τότε γυρνάω και τους λέω “μα εγώ μικρούτσικη είμαι;”.
Ουδέποτε λοιπόν μου προτάθηκε κάτι τέτοιο, αλλά το ότι το πιστεύει ο κόσμος είναι καλύτερο από το να μου είχε προταθεί. Μου αρκεί το ότι ο κόσμος θεωρεί ότι θα μπορούσε να ήταν έτσι.

Είναι σκόπιμη η πολιτικοποίηση στο Πανεπιστημίο;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Έτσι όπως γίνεται όχι. Δεν επιτρέπεται. Έπρεπε να υπάρχουν κόμματα πανεπιστημιακά, τα οποία να κάνουν συγκεκριμένες προτάσεις για το πως θέλουν να είναι το πανεπιστήμιο. Εδώ πέρα ακούς μόνο ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, κτλ. Και στη Γαλλία έχουμε πολιτικοποιημένα φοιτητικά συνδικάτα, αλλά τα συνθήματά τους είναι αμιγώς πανεπιστημιακά.


Ποια είναι η γνώμη σας για το φοιτητικό άσυλο;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Έβαλα 22 φορές την αστυνομία μέσα στo πανεπιστήμιο. Όταν εγώ έγινα πρόεδρος του πανεπιστημίου, τοιχοκόλλησα παντού ένα χαρτί ότι ήμουν υπεύθυνη για την ακεραιότητα των πραγμάτων και για την ασφάλεια των προσώπων και μόλις κάτι από αυτά θα μπορούσε να διακυβευθεί θα καλούσα την αστυνομία.

Για παράδειγμα μία φορά όταν ήμουν Πρύτανης, μου τηλεφωνούν από το “Παρίσι 6”, το Πανεπιστήμιο των θετικών επιστημών. Μου λένε κυρία Πρύτανη, είναι στο τάδε μέρος αναρχικοί και σπάνε τους υπολογιστές. Τους λέω πείτε μου ακριβώς το μέρος και κλείστε το τηλέφωνο. Τηλεφωνώ τότε στον αρχηγό της Γαλλικής αστυνομία και του λέω θα πάτε στο τάδε μέρος και θα τους συλλάβετε. Δεν θα τους διώξετε, θα τους συλλάβετε και θα τους περάσετε αμέσως από αυτόφωρο.

Και ακούω από τη άλλη μεριά, κυρία Αρβελέρ καλά που κρατήσατε την Ελληνική προφορά σας και έτσι ξέρουμε ότι είστε εσείς που μας το ζητάτε και όχι κάποιος άλλος και ξέρουμε ότι αύριο θα μας δώσετε και γραπτά την εντολή σας γιατί οι άνδρες μας δεν θα το έκαναν διαφορετικά.


Την ώρα που η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίση, πολλοί είναι εκείνοι που αισθάνονται ότι οι πνευματικοί της άνθρωποι σιωπούν.


Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Ποιοι είναι οι πνευματικοί άνθρωποι; Ονόματα! Όταν σε αυτό το κράτος τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, ψηφίζουν έναν νόμο για το πανεπιστήμιο, και μετά οι ίδιοι καταργούν αυτό τον νόμο. Τι συζητάμε; Τον νόμο “Διαμαντοπούλου”, τον ψηφίσαν και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Ας τον αφήσουν πέντε χρόνια να δουν τι θα προσφέρει και μετά ας το ξανασκεφτούν.

Αλλά όταν βγαίνουν οι ίδιοι οι καθηγητάδες πριν καν εφαρμοστεί και δηλώνουν ότι “αυτόν το νόμο θα τον κάνουμε παλιόχαρτο”, πως θέλεις τα παιδιά να αντιληφθούν κάποια πνευματικότητα. Νομίζω ότι αν εννοείτε ως πνευματικούς ανθρώπους τους πανεπιστημιακούς, αυτοί έχουν απωλέσει κάθε φερεγγυότητα στην Ελλάδα.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει στην Ελλάδα. Υπάρχει έλλειμμα φερεγγυότητας. Όλοι θεωρούμε τον εαυτό μας πνευματικό.


Ακούγεται βέβαια και ένας Θεοδωράκης σποραδικά. Αλλά ακούγονται μόνο οι ίδιοι άνθρωποι.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Μα τώρα, τι να σου κάνει και ο Θεοδωράκης σήμερα. Ο Θεοδωράκης ο κακομοίρης έχει αρχίσει να λέει διάφορα… Τα έχει βάλει και με τους Εβραίους. Δεν είναι η δουλειά του. Ο Θεοδωράκης είναι να ακούς τις μουσικές του και να νιώθεις τον Ωρωπό. Δεν είναι να τον βάλεις να μιλήσει.


Ασχολείστε με το διαδίκτυο;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Πριν καιρό τα έβαλα όλα κάτω, όταν μου ζήτησε η Ευρώπη να γίνω υπεύθυνη ενός μεγάλου προγράμματος το οποίο λέγονταν “ACRINET”, με αντικείμενο τη διεπιστημονική μελέτη της ευρωπαϊκής ακριτικής παράδοσης, τόσο σε παλιότερες εποχές (στον Μεσαίωνα), όσο και στη σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία, όπως ας πούμε ο Διγενής Ακρίτας, ο οποίος είναι και Ρώσικος, και Σλάβικος, είναι και Έλληνας. Μπήκα στο διαδίκτυο για να δω τι θα μου βγάλει για αυτόν. Δεν ήταν τίποτα σωστό. Διγενής Ακρίτας, εστιατόριο, ομάδα ποδοσφαίρου… 


Λέγεται για το διαδίκτυο ότι αποτελεί τον νέο δημόσιο χώρο.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Όχι μόνο. Είναι η νέα ουτοπία. Αλλά τι να τον κάνω αυτόν τον δημόσιο χώρο όταν ο καθένας λέει ό,τι θέλει. 



Η ελευθερία της έκφρασης, το να λέει ο καθένας/μια ό,τι θέλει πρέπει να προστατεύεται;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Και η ελευθερία να λες ό,τι θέλεις εναντίον του άλλου μπορεί να απολαμβάνει προστασίας; Είναι περίεργο πράγμα. Το να πεις ό,τι θέλεις ναι, αλλά δεν θεωρώ το internet φερέγγυο.

Η εκκλησία με το κράτος θα διαχωριστούν ποτέ;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Μια μέρα έτρωγα με τον μακαριστό αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο και του λέω “ακούστε Μακαριότατε, είναι ευκαιρία να χωριστεί η εκκλησία από το κράτος”. Με ρωτάει “γιατί το λέτε αυτό;”. Απαντώ “το λέω γιατί έχετε σχεδόν το 1/3 της Ελλάδας ως περιουσία χωρίς να πληρώνετε όλους τους φόρους που χρειάζονται και επιπλέον παίρνετε από το κράτος τους μισθούς, παρόλες τις κηδείες και τα ευχέλαια. Αν φύγετε τώρα θα μπορείτε να πείτε στο κράτος: αυτά είναι δικά μου. Να τα πάρετε και ας χάσετε τις πέντε πεντάρες του μισθολογίου. Αν περιμένετε, όταν θα γίνει το κτηματολόγιο, δεν έχετε χαρτώα δικαιώματα. Θα γίνουν εξελειμματικές στάσεις”. Εξαλειματικές στάσεις στο Βυζάντιο ήταν αυτές οι στάσεις οι οποίες δεν είχαν χαρτώα δικαιώματα και κληρονόμους και τις έπαιρνε το κράτος. Μου απαντάει ο Χριστόδουλος “για αυτό δεν θα γίνει ποτέ κτηματολόγιο”.


Έχω πει πολλά. Με ρωτήσαν κάποτε όταν είχε κρίση τι έκαναν οι Βυζαντινοί. Ο Αλέξιος δήμευσε όλη την περιουσία της Αγίας Σοφιάς. Αγιά Σοφιά, όχι μοναστηράκια. Και όταν οι Οθωμανοί προέλαυναν προς τη Μακεδονία και ο Μανουήλ Παλαιολόγος ήθελε να κάνει μισθοφορικό στρατό, δήμευσε τα κτήματα του Βατοπεδίου.

Αλήθεια, πώς πήρε πίσω τα κτήματα το Βατοπέδι;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Από τους Τούρκους βρε παιδιά. Όλη η περιουσία της εκκλησίας σώθηκε χάρις στα Βακούφια, δηλαδή χάρις στα σουλτανικά φιρμάνια που έκαναν για το Ρουμ Μιλιέτ, για τον Οικουμενικό Πατριάρχη.

Οι Τούρκοι το έκαναν αυτό για να έχουν κάποιον να διοικεί τον χριστιανικό πληθυσμό. Βγήκε ως παλιγγενεσία από την εκκλησία. Η εκκλησία καταράστηκε τον Βολταίρο, καταράστηκε τον Ρήγα. Τι συζητάμε τώρα.

Είναι έτοιμη όμως η ελληνική κοινωνία για το διαχωρισμό εκκλησίας – κράτους;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Και τι με νοιάζει; Ή προηγείσαι της κοινωνίας ή όχι. Όταν είσαι πολιτικός πρέπει να είσαι ένα βήμα μπροστά από την κοινωνία, όχι ένα βήμα πίσω. Αν ακούς αποκλειστικά την κοινωνία τότε τι δουλειά κάνεις;


Ξέρετε, ο Μητροπολίτης Πειραιώς εξέδωσε πρόσφατα αυστηρές οδηγίες σεξουαλικής συμπεριφοράς για το ποίμνιό του.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Έχω ένα γαλόνι μεγάλο τώρα, γιατί με βρίζει ο Αμβρόσιος Καλαβρύτων. Το έγραψε ο Νίκος Χατζηνικολάου, ο οποίος γράφει και ό,τι να ‘ναι βέβαια, αλλά προέρχονταν από το blog του Αμβρόσιου. Ότι δηλαδή είμαι χωρίς ήθος, κτλ. Περίμενε να απαντήσω βέβαια. Λέω όχι. Ας απαντήσουν άλλοι.


Τώρα που συγκυβερνάει η τρόικα εδώ, πώς νιώθετε;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Δεν κυβερνάει η Τρόικα. Όταν ζητάς λεφτά από κάποιον πρέπει να μπορέσεις να τα επιστρέψεις. Έχουν ανθρώπους τεχνοκράτες που σου λένε, αυτό και αυτό κάνε. Κάνε ό,τι θέλεις.

Δεν διοικεί η τρόικα, αλλά στην τρόικα δεν είναι βλάκες να πιστέψουν αυτά που λες.

Εγώ φοβάμαι ένα πράγμα. Η τρόικα ανεβάζει κάθε φορά τον πήχη. Από τα 11 δις πήγε τώρα στα 18 δις. Κατά τα θέσμια, οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να μας διώξουν, πρέπει να φύγουμε από μόνοι μας. Όταν ανεβάζουν τόσο τον πήχη, η έξοδος της Ελλάδας θα γίνει αυτοβούλως.

Όταν δεν θα της δώσουν άλλα χρήματα, τι θα γίνει; Ούτε μισθοί ούτε τίποτα. Οπότε όλο το τσουνάμι θα πληρωθεί άσχημα, αλλά μία φορά. Ενώ τώρα αυτό που γίνεται με εμάς είναι ότι κάθε φορά λέμε εντάξει, έρχονται τα λεφτά, την επόμενη φορά δεν έχει γίνει τίποτα και ξαναρχίζουμε. Οπότε φοβάμαι, ότι θα το πληρώσουμε μία φορά το τσουνάμι, αλλά τουλάχιστον θα ησυχάσουμε.


Κάποιοι υποστηρίζουν ότι θα ήταν καλύτερα για εμάς να βγει η χώρα από το ευρώ.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Τι θα πει αυτό; Ποιός θα σου φέρει φάρμακα; Ποιός θα σου φέρει βενζίνη. Έχετε καταλάβει ότι η Ελλάδα είναι η πιο ακριβή χώρα της Ευρώπης; Έξω λένε ότι είναι αδύνατο να γίνει κάτι με την Ελλάδα, πρώτα γιατί ο κρατικός μηχανισμός είναι διαλυμένος, αλλά κυρίως γιατί οι πιο διεφθαρμένοι όλων είναι οι ίδιοι οι ελεγκτές των διεφθαρμένων.



Έχετε δηλώσει ότι οι Γάλλοι χρεώνουν στην Ελλάδα ότι εξαιτίας της έχει πληγεί η εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.




Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Αυτό δεν θα το συγχωρήσουν ποτέ στην Ελλάδα. Στην Ευρώπη τώρα υπάρχει ένα αντιευρωπαϊκό αίσθημα. Αυτό είναι ίσως το χειρότερο πράγμα για το οποίο μας κατηγορούν.



Είστε αισιόδοξη για το μέλλον της Ελλάδας;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Δεν μπορώ να έχω γνώμη για αυτό. Το μέλλον της Ελλάδας εξαρτάται μόνο από τους Έλληνες. Μόνο από τους Έλληνες και επιμένω. Όταν έρχομαι στην Ελλάδα, με πιάνουν οι δημοσιογράφοι και με ρωτούν “κυρία Αρβελέρ, δεν υπάρχουν πια φιλέλληνες;”. Εγώ τους ρωτώ “Έλληνες υπάρχουν;”


Ο Γάλλος συγγραφέας και ποιητής Αλφόνς Μαρί Λουί Ντε Λαμαρτέν υποστήριζε ότι “η ιστορία διδάσκει τα πάντα, ακόμα και το μέλλον”.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Ναι αλλά ο Χέγκελ, από την άλλη, υποστήριζε ότι η ιστορία δεν διδάσκει κανέναν. Λέμε βλακωδώς ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Δεν υπάρχει πιο μεγάλο ψέμα. Καμία ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ποτέ, το πολύ πολύ τσεβδίζει. Εγώ υποστηρίζω κάτι πολύ απλό και το λέω στα παιδιά στη Γαλλία και γελάνε ότι “η ιστορία είναι αυτή που κάνει μπορντέλο τη Γεωγραφία”. 


Γίνατε η πρώτη Πρύτανης του πανεπιστημίου της Σορβόνης σε μία εποχή που ήταν άκρως ανδροκρατούμενη. Πώς σας αντιμετώπιζαν οι άνδρες συνάδελφοι σας;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Η καλύτερη φίλη μου η οποία ήταν καθηγήτρια και φιλέλληνας, μου είπε «Ελένη δεν θα ψηφίσω εσένα». Την ρωτώ “γιατί;” , μου απαντά “είμαστε πολλές γυναίκες”. Ήταν πέντε γυναίκες στους 120 καθηγητές.

Τώρα πλέον η παιδεία έχει γίνει γυναικοκρατούμενη. Τόσο γυναικοκρατούμενη είναι η παιδεία στα δημοτικά σχολειά, που αστειευόμαστε στη Γαλλία “έφτασε ένα παιδάκι και λέει χαρούμενο στον πατέρα του: μπαμπά μπαμπά η δασκάλα μου είναι άνδρας”. 


Γιατί οι γυναίκες δεν μπορούν εύκολα να φτάσουν να διδάσκουν στις ανώτατες βαθμίδες;

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Σε όλα τα πανεπιστήμια έχουμε πάνω από το 50% γυναίκες που φτάνουν μέχρι τη βαθμίδα του λέκτορα. Όταν φτάνεις στις επίσημες Καθηγητικές θέσεις, το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 5%. Γιατί άντε τα παιδιά, άντε ο άνδρας κτλ., μια γυναίκα καταλήγει να κάνει πέντε δουλειές. Ο άνδρας κάνει μόνο μία.