30 January 2007

Κορυφαίοι ερευνητές-πολιτικοί

...
Gaspard Monge comte de Péluse (1746-1818)
Ο κόμης Γκασπάρ Μόνζ του Πελύζ, ήταν ένας σημαντικός Μαθηματικός και Φυσικός. Οι τεχνικοί γνωρίζουν το όνομά του από τις εξισώσεις Monge-Ampere και από το «τεχνικό σχέδιο». Το 1762 απέκτησε ο Μονζ, σε ηλικία 16 ετών, το δικαίωμα διδασκαλίας και διορίστηκε στη Σχολή Πυροβολικού (πολυτεχνείο) κοντά στο Mezieres. Δίδαξε Μαθηματικά και αργότερα Φυσική.


Ο Μονζ αναδείχθηκε σε σημαντικό ερευνητή και θεωρείται πρόδρομος του Gauss στη μαθηματική επιστήμη. Είχε μια διαδρομή στη ζωή του με μεγάλα σκαμπανεβάσματα, όπως και πολλοί άλλοι επιφανείς Γάλλοι στα χρόνια της επανάστασης και της ναπολεόντειας περιόδου.


Το 1780 έγινε μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και στη συνέχεια καθηγητής Υδροδυναμικής στο Παρίσι. Φλογερός οπαδός της επανάστασης και φίλος του Βοναπάρτη, συμμετείχε ο ίδιος, αφενός σε όλες τις προσπάθειες της εποχής για τη δημιουργία συγκροτημένου εκπαιδευτικού συστήματος, αφετέρου σε όλες τις πολιτικές επιλογές και σε μερικές εκστρατείες του Ναπολέοντα. Το 1792 έγινε υπουργός ναυτικού της Δημοκρατίας (Rebuplique) και με αυτή την ιδιότητα ήταν αρμόδιος να εκτελέσει την θανατική ποινή του Λουδοβίκου XVI. Λίγο αργότερα παραιτήθηκε λόγω διαφωνιών με τις πολιτικές εξελίξεις.


Το 1794 ίδρυσε ο Μονζ, μαζί με άλλους επιφανείς επιστήμονες, την Ecole Polytechnique στο Παρίσι και ανέλαβε ο ίδιος την έδρα των Μαθηματικών. Το έτος 1795 παρουσίασε ένα βιβλίο με τίτλο «Geometrie Descriptive», εγκαινιάζοντας με αυτό τον κλάδο του τεχνικού σχεδίου στην Ευρώπη. Οι στρατιωτικοί εκτίμησαν ότι αυτή η ιδέα του Μονζ πρέπει να θεωρηθεί κρατικό μυστικό, γιατί έδινε προβάδισμα στους Γάλλους στην καταγραφή τεχνικών λεπτομερειών και στην επικοινωνία μεταξύ τεχνικών. Παρ' όλες τις προσπάθειες μυστικότητας, η ιδέα του τεχνικού σχεδίου διαδόθηκε γρήγορα στην Ευρώπη. Στην Αγγλία προτιμήθηκε αρχικά η εμπειρική καταχώριση των στοιχείων, χωρίς ακριβείς κανόνες. Αργότερα δημιουργήθηκε κι εκεί, και κατ' επέκταση στην Αμερική, ένα σύνολο κανόνων τεχνικού σχεδίου, το οποίο σε ορισμένα σημεία του διαφέρει από το ευρωπαϊκό. Το τεχνικό σχέδιο εξελίχθηκε μέχρι τις ημέρες μας σε μεγάλο βαθμό και αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες εφαρμογές των υπολογιστών στον τεχνικό τομέα.


Μετά την αποκατάσταση των Βουρβόνων στη γαλλική εξουσία, αφαιρέθηκαν από τον Μονζ όλα τα ακαδημαϊκά αξιώματα και εκδιώχθηκε από την Ακαδημία. Έζησε ακόμα 2 χρόνια σε απόλυτη φτώχια και μοναξιά.


Rudolf Ludwig Carl Virchow (1821 - 1902)


O Βίρχο γεννήθηκε στην Πομερανία (τώρα Πολωνία) και το έτος 1843 ολοκλήρωσε τις ιατρικές σπουδές του. Διορίστηκε σε νοσοκομείο του Βερολίνου, όπου εκτελούσε τις τομές στα μαθήματα ανατομίας. Λόγω των αντιμοναρχικών φρονημάτων του και της συμμετοχής του στην επανάσταση του 1848, απολύθηκε από το νοσοκομείο και εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Βερολίνο. Διορίστηκε το 1849 καθηγητής Παθολογικής Ανατομίας στο πανεπιστήμιο του Wuerzburg και ανέπτυξε τις θεμελιώδεις αρχές της κυταρικής παθολογίας.


Το 1856 επέστρεψε ο Βίρχο στο Βερολίνο και διορίστηκε διευθυντής του νέου Παθολογικού Ινστιτούτου. Το 1858 δημοσίευσε τη θέση ότι οι ασθένειες οφείλονται σε διαταραχές των κυτάρων, κάτι που τον έκανε γνωστό σε όλους τους ιατρικούς ερευνητές. Αρχικά ήταν ο Βίρχο πολύ σκεπτικός για την αναπτυσσόμενη βακτηριολογία του Κοχ (Koch), ήταν όμως πρωτεργάτης και στυλοβάτης της ιατρικής υγιεινής. Έκανε εισηγήσεις στην πολιτική ηγεσία της πόλης για εγκατάσταση αποχετευτικού δικτύου κ.ά.


Οι κοινωνικο-ιατρικές θέσεις του Βίρχο θεωρούνταν στην εποχή του επαναστατικές: «Η Ιατρική είναι μια κοινωνική επιστήμη και η Πολιτική δεν είναι παρά Ιατρική μεγάλης κλίμακας». Με δικές του πρωτοβουλίες, ως γιατρός και ως δημοτικός σύμβουλος επί 40 χρόνια, ιδρύθηκαν διάφορα νοσοκομεία στο Βερολίνο (Friedrichshain, Moabit, Urban κ.ά.)


Ως συνιδρυτής του Γερμανικού Προοδευτικού Κόμματος (1861) και μέλος της γερμανικής Βουλής (1880-93) ήταν αποφασιστικός αντίπαλος του Μπίσμαρκ. Παράλληλα με την Ιατρική και την πολιτική, ο Βίρχο ήταν αναγνωρισμένος ερευνητής της Ανθρωπολογίας και πρόεδρος της «Ανθρωπολογικής Εταιρίας».


Jean-Baptiste Baron de Fourier (1768-1830)


Ο Φουριέ γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου 1768 στο Auxerre (Γαλλία). Παιδί ενός φτωχού ράπτη παρακολούθησε αρχικά μια στρατιωτική σχολή στη γενέτειρα πόλη και στη συνέχεια τη σχολή ενός μοναστηριού στο St.-Benoit-sur-Loire. Πριν γίνει 30 ετών διορίστηκε καθηγητής στο Παρίσι, στην Ecole Normale (1795) και στην Ecole Polytechnique (1796-1798).


Στα χρόνια της επαναστάσεως βρισκόταν ο Φουριέ στο Auxerre και ήταν, άλλοτε φυλακισμένος υπόδικος και άλλοτε ελεύθερος και πρόεδρος του επαναστατικού συμβουλίου! Για το χρονικό διάστημα 1798-1801 τοποθετήθηκε από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη στο επιστημονικό επιτελείο της εκστρατείας στην Αίγυπτο. Με την ξαφνική και μυστική αποχώρηση του Ναπολέοντα από την Αίγυπτο, συνελήφθη ο Φουριέ από τους Εγγλέζους αλλά απελευθερώθηκε αργότερα με όλο το εκστρατευτικό σώμα. Το 1802 διορίστηκε στη Grenoble έπαρχος του Departement Isere. Από αυτή τη θέση κατάφερε να πραγματοποιήσει, μετά από πολλαπλές αποτυχημένες προσπάθειες, την αποξήρανση ελών γύρω από τη Lyon, με αποτέλεσμα να εξαφανιστεί η ελονοσία.


Το 1808 πήρε ο Φουριέ τον τίτλο του βαρώνου. Με την καθαίρεση και στη συνέχεια την επάνοδο του Ναπολέοντα στην εξουσία, βρέθηκε όμως πάλι σε περιπέτειες. Μετά την αποκατάσταση των Βουρβόνων στο θρόνο το 1815, αποσύρθηκε ο Φουριέ από τη δημόσια διοίκηση και αφοσιώθηκε στις επιστημονικές μελέτες. Το 1816 υπέβαλε ο Λουδοβίκος 18ος ένσταση κατά της εκλογής αυτού του σημαντικού ερευνητή στην Academie des Sciences, τελικά έγινε όμως το 1822 μόνιμος γραμματέας της. Το 1827 έγινε δε δεκτός και στην Academie Francaise.


Η φήμη του Φουριέ στηρίζεται κυρίως στις μελέτες του στα Μαθηματικά και τη Μαθηματική Φυσική. Με την εργασία του «Αναλυτική θεωρία της Θερμότητας» διατύπωσε την ιδέα να χρησιμοποιηθούν τριγωνομετρικές σειρές, την οποία ιδέα μεταγενέστεροι μαθηματικοί ανέπτυξαν στη μαθηματική μέθοδο που ονομάζεται σήμερα «Σειρές Fourier». Με αυτές τις επινοήσεις του αναδείχθηκε ο Fourier σε πρωτοπόρο του κλάδου της Θεωρητικής και Μαθηματικής Φυσικής. Κατά τις μελέτες του στη θερμότητα εισήγαγε τον όρο l’effet de serre που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα ως «φαινόμενο του θερμοκηπίου». Πέθανε στο Παρίσι.Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)