Του Γιώργου
Στάθη, Facebook, 21/4/2017
Πριν 50 χρόνια, ακριβώς σαν τώρα, χαράματα
Παρασκευής, με ξύπνησε η συχωρεμένη η μάνα μου. Όρμησε στο δωμάτιό μου, άνοιξε
στη διαπασών το τρανζιστοράκι μου και είπε:
-- Δικτατορία, έγινε δικτατορία !
Σηκώθηκα και ντύθηκα, εν μέσω εμβατηρίων. Πήρα τηλέφωνο
ένα κολλητό, αλλά μόλις μάκουσε, μου τόκλεισε. Παρά τις εκκλήσεις της
κυρά-Χαρίκλειας, έμπειρης διαδηλώτριας του Δεκέμβρη ΄44, πήρα τους δρόμους με
τα πόδια προς το Σύνταγμα. Σε μια πάροδο της Ερατοσθένους, χτύπησα το κουδούνι
μιας μεσήλικης "άκρης" που διέθετα, αλλά δεν μου άνοιξε. Συνέχισα να
περπατάω διερευνητικά στους δρόμους της Αθήνας και γύρω απ΄την πλατεία
Συντάγματος, ανάμεσα σε διάσπαρτα τανκς και λίγους διαβάτες, που (τρόπος του
λέγειν) σφύριζαν αδιάφορα. Ύστερα από 4-5 ώρες έκρινα ότι μάταια περίμενα
"κάτι" και πήρα το δρόμο της επιστροφής.
Για χάρη του αναγνώστη, πρέπει να διευκρινίσω ότι,
τότε ήμουν εικοσάχρονος. Ήδη, κατά την περίοδο 1961-65 είχα εξαντλήσει την
βασική ρωσική, γαλλική, ελληνική κλπ λογοτεχνία, καθώς και τα κύρια μαρξιστικά
συγγράμματα, που όφειλε να διεξέλθει κάθε νέος της εποχής, εάν σεβόταν τον
εαυτό του. Το 1966-67 ήμουν πλέον δευτεροετής της ΑΒΣΠ (σήμερα Πανεπιστήμιο
Πειραιά) και Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Φοιτητών, εκλεγμένος με την αριστερή
φράξια της κεντρώας ΕΔΗΝ. Καθώς η Πολιτική Οικονομία δεν είχε πλέον πολλά
μυστικά για μένα, ασχολιόμουν κυρίως με τη Διοίκηση Επιχειρήσεων, ξέρετε,
πρότυπο κόστος, νεκρό σημείο, σημεία αναπαραγγελίας και τέτοια.
Αλλά, πρέπει να
προσθέσω ότι μόλις είχα αποκτήσει ένα ελάχιστα συμπαθητικό, sui generis
πολιτικό προφίλ, διότι στο τελευταίο προδικτατορικό συνέδριο της ΕΦΕΕ στη
Θεσσαλονίκη, πρώτον, βγήκα από την "Αίγλη" περιφρουρούμενος από 50
συνέδρους, για να μη με σπάσει στο ξύλο ο Λάκης Ιωαννίδης για όσα είχα
εκστομίσει, και δεύτερο διότι, καίτοι εκλεγμένος με την ΕΔΗΝ, είχα ηγηθεί της
(αποτυχούσας για 2 ψήφους) απόπειρας να γίνει δεκτή η κινεζόφιλη Προσωρινή
Διοικούσα του συλλόγου της Αρχιτεκτονικής Αθήνας, όχι με πολιτική σκοπιμότητα,
αλλά κόντρα στην ιδιοτελή και άδικη, συλλογική θέληση της επίσημης Αριστερής,
Κεντρώας και Δεξιάς Φοιτητικής Νομενκλατούρας.
Έτσι, στις 21-4-1967, δεν δοκίμασα ιδιαίτερη έκπληξη,
όταν επιστρέφοντας, είδα έξω απ΄ το σπίτι μου, να έχουν μόλις φτάσει δύο μέλη
του Δ.Σ. του φοιτητικού συλλόγου μας. Είχαν χτυπήσει το κουδούνι, αλλά η μάνα
που δεν τους ήξερε, δεν τους άνοιξε, φοβούμενη τα χειρότερα. Ο ένας ήταν ο
Γ.Σ., γενειοφόρος αμπελοφιλόσοφος με μαύρο μπερέ, γνωστός κυρίως ως
"Ζαμπέτας", που διέτρεχε τότε ανεπιτυχώς το έβδομο έτος της
τετραετούς φοιτήσεως, από τα 14 που χρειάστηκε τελικά. Ο δεύτερος ήταν
-απρόσμενα- ο Ι.Λ., ένα δημοκρατικό παιδί, με πάθος για τους αγώνες ταχύτητας
και ιδιοκτήτης nsu tt, εμφανώς παρασυρμένος απ΄ τον Ζαμπέτα. Ο τελευταίος με
ρώτησε, αν συμφωνώ, "να βγούμε στο βουνό".
-- Ποιο βουνό;
-- Στην Πάρνηθα, ο Ι.Λ. ξέρει το δρόμο, από τις Αναβάσεις
που έχει κάνει με το nsu...
Ρώτησα αν είχαν έλθει σ΄ επαφή με άλλους κι έμαθα ότι
είχαν κάνει κι αυτοί ανεπιτυχή τηλεφωνήματα και χτυπήματα κουδουνιών,
αριστερών, κεντροαριστερών και κεντροδεξιών φοιτητών. Τότε, έκανα πρόταση;
-- Προτείνω να περιμένουμε 3 μέρες, Αν μάθουμε πως
βγήκαν κάποιοι, βγαίνουμε κι εμείς. Κι επειδή στο βουνό εύκολα βγαίνεις, αλλά
δύσκολα μπαίνεις, θα πάρουμε μαζί μας και το nsu tt.
Στα σκαλιά της Τιμοθέου 17, έγινε η τελευταία
-φαντάζομαι- δημοκρατική, φοιτητική ψηφοφορία του 1967. Η πρότασή μου εγκρίθηκε
με 1 ψήφο υπέρ και 2 λευκά. Κι αφού τις επόμενες 3, 13 και 103 μέρες δεν έγινε
τίποτε, ματαιώθηκε η, παρ΄ολίγον ιστορική, " Έξοδος του
Παγκρατίου"...
Με τον Ι.Λ. δεν ξαναβρεθήκαμε.
Με τον Ζαμπέτα ξαναβρεθήκαμε μερικές φορές για να του
κάνω χάρες, μέχρι τη χοντρή προδοσία του, σχεδόν 20 χρόνια αργότερα...
Για την πληρότητα και ειλικρίνεια της εξιστόρησης
πρέπει να προσθέσω πως, όλως περιέργως, στην περίοδο της χούντας, δύο φορές που
βρέθηκα σε δύσκολη θέση, μου συμπαραστάθηκαν αυτόκλητοι ένας έλληνας ακροδεξιός
(γιατί έτσι ήθελε, όπως είπε) κι ένας κύπριος εοκαβίτης (γιατί ήξερε, όπως είπε,
τι σημαίνει να διώκεσαι και να πρέπει να κρυφτείς).
Όμως, τίποτα απ΄ αυτά δεν έχει ιστορική σημασία, παρά
μόνον ηθική και μόνο για μένα. Σημασία έχει ότι μόλις συμπληρώθηκε μισός αιώνας
από τότε και η "έξοδος" εξακολουθεί να είναι ανέφικτη.
Αν και όταν είναι εφικτή, δεν θα αφορά εμένα.
Καλημέρα.