Ο πρόεδρος της Ένωσης Αθέων, Φώτης Φραγκόπουλος, μας προσκαλεί σε Φανερό Δείπνο
Athens Voice, Τάκης Σκριβάνος, 29.04.2016
Η μητέρα μου πιστεύει πολύ στο Θεό. Κάθε
Μεγάλο Σάββατο βράδυ με στέλνει στην Ανάσταση να πάρω το Άγιο Φως όσο εκείνη
μαγειρεύει. Εγώ κατεβαίνω, στρίβω στη γωνία, κάνω ένα τσιγάρο και παίρνω το φως
από κάποιον περαστικό. Μετά, μου κρατάει την πόρτα ανοιχτή μη γίνει ρεύμα και
σβήσει το κερί και πρέπει να ξανακατεβαίνω, μου εύχεται Χριστός Ανέστη και μετά
τρώμε. Αμήν.
Της μάνας μου θα της φαινόταν πολύ
παράξενο που κάποιοι άνθρωποι διοργανώνουν κάθε Μεγάλη Παρασκευή τον «Φανερό
Δείπνο», όπου συγκεντρώνονται σε κάποιο ψητοπωλείο και τρώνε. Φυσικά, δεν θα
έφτανε ποτέ στο σημείο να τους βρίσει ή να τους απειλήσει, όπως έγινε με το
φετινό κάλεσμα της Ένωσης Αθέων. Το κάλεσμα αυτό έγινε viral στο διαδίκτυο,
χαρακτηρίστηκε προκλητικό και ο πρόεδρος της Ένωσης Αθέων, Φώτης Φραγκόπουλος,
μας εξηγεί μερικά πράγματα.
Είναι πρόκληση ο «Φανερός Δείπνος»;
Τον «Φανερό Δείπνο» τον έχουμε
καθιερώσει από το 2011 αλλά φέτος δεν ξέρω γιατί συζητήθηκε τόσο πολύ. Η
«είδηση» μεταδόθηκε αρχικά από παραθρησκευτικά σάιτ «χρωματισμένη» με
ανακρίβειες και την οπτική που θα περίμενε κάποιος από φονταμενταλιστές και
άρχισε να αναπαράγεται ταχύτατα από χαμηλής εγκυρότητας blog και ιστοσελίδες.
Από κει κι έπειτα, με έκπληξη (και με
φρίκη εμείς που προωθούμε τον ορθολογισμό) διαπιστώσαμε πως πολλοί βιάστηκαν να
εκτεθούν, επιδεικνύοντας συντηρητικά αντανακλαστικά και εκδίδοντας ετυμηγορία
χωρίς μεγάλη βάσανο ή έστω μια απλή σύγκριση της αρχικής μας ανακοίνωσης με το
«ρεπορτάζ» και εξέταση της προέλευσής του.
Δεν μπορώ να καταλάβω πού είναι η
πρόκληση στο ότι κάποιοι άνθρωποι καθορίζουν την διατροφή τους όπως εκείνοι
επιθυμούν και σίγουρα όχι με βάση εντολές εκπροσώπων φανταστικών υπερφυσικών
όντων. Εξάλλου, απ’ όσο ξέρουμε δεν υπάρχει κάποια αυτοκρατορική διαταγή που να
απαγορεύει να τρως κάτι συγκεκριμένο κάποια συγκεκριμένη ημέρα και ένας από
τους λόγους που το διοργανώνουμε έτσι είναι για να το δείξουμε και να το
τιμήσουμε αυτό. Νομίζω πως όλο αυτό αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη από
πραγματικές προκλήσεις και προβλήματα για δύο από τα οποία μάλιστα έχουμε
πρόσφατα εκδώσει σχετικά Δελτία Τύπου.
Για εμάς πρόκληση είναι η υποδοχή του
«Αγίου Φωτός» κάθε χρόνο με τιμές αρχηγού κράτους. Πρόκληση κατά της νοημοσύνης
μας, κατά του κύρους της χώρας μας στο εξωτερικό να υποδέχεται ένα
κλεφτοφάναρο με τιμές αρχηγού κράτους (η μοναδική που το κάνει), κατά των
φορολογούμενων πολιτών, ακόμη και αυτών που είναι πιστοί σε αυτό το δόγμα, να
επωμίζονται το κόστος αυτό.
Πρόκληση, επίσης, είναι η παρέμβαση της
εκκλησίας σε ζητήματα που δεν της πέφτει λόγος, όπως το πώς θα μοιραστούν τη
ζωή τους δύο ή περισσότεροι άνθρωποι, όπως πρόσφατα με το σύμφωνο
συμβίωσης.
Πρόκληση είναι η επιμονή της εκκλησίας
να διαθέτουν οι πολίτες το σώμα τους μετά θάνατον μόνο όπως αρέσει στην ίδια
και η δημιουργία προσκομμάτων στην πολιτεία για αυτό.
Πρόκληση είναι η καταδίκη με την
πρόφαση της «βλασφημίας» σε 10μηνη φυλάκιση ενός πολίτη για το απίστευτο
«έγκλημα» να ξεσκεπάσει και να σατιρίσει την ευπιστία κάποιων θρησκευόμενων
συμπολιτών μας και την εκμετάλλευσή τους από παραθρησκευτικούς κύκλους.
Πρόκληση είναι να γίνεται μυστική
συνάντηση του αρχιεπισκόπου με τον πρωθυπουργό όπου τίθενται σε αυτόν «κόκκινες
γραμμές» της ιεραρχίας σε θέματα Παιδείας. Η εκκλησία ζητεί να παραμείνει
υποχρεωτικό το μάθημα των θρησκευτικών, να παραμείνει ο ορθόδοξος χαρακτήρας
του μαθήματος και να εξακολουθήσουν ως έχουν οι ώρες διδασκαλίας, που σήμερα
ξεκινά από την τρίτη δημοτικού και φτάνει μέχρι την τελευταία τάξη του λυκείου.
Αναρωτιέμαι τι γνωστικό αντικείμενο είναι αυτό που απαιτεί 10 τάξεις για να
διδαχθεί. Περισσότερο με προσηλυτισμό μου μοιάζει.
Δεχθήκατε απειλές για το «Φανερό Δείπνο»;
Ήδη δύο καταστήματα στη Θεσσαλονίκη,
όπου είχαμε προγραμματίσει τη συνάντησή μας, ακύρωσαν την εκδήλωση ύστερα από
απειλητικά τηλεφωνήματα.
Θα ήθελα να ενημερώσω λοιπόν ότι τα
καταστήματα, οι υπάλληλοί τους και οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν επιλεγεί επειδή
μοιράζονται τις ίδιες πεποιθήσεις με την Ένωση Αθέων, αλλά επειδή λόγω
επαγγελματισμού δεν κάνουν διακρίσεις στους πελάτες τους με βάση τις
θρησκευτικές τους επιλογές. Οι συναντήσεις μας θα γίνουν κανονικά στις 8 το
βράδυ της «Μεγάλης Παρασκευής» στο ψητοπωλείο «Γυριστρούλα», στην πλατεία Αγίων
Ασωμάτων, στην Αθήνα, ενώ στα υπόλοιπα μέρη το μέρος ανακοινώνεται μόνο κατόπιν
επικοινωνίας του ενδιαφερόμενου με την Ένωση.
Στείλατε και φέτος επιστολές στα πολιτικά
κόμματα σχετικά με το «Άγιο Φως».
Σε κανένα άλλο κράτος με μεγάλο ποσοστό
ορθοδόξων δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, πρακτική που θα ταίριαζε μόνο σε
θεοκρατικά κράτη. Στείλαμε επιστολές και φέτος και πέρυσι και ζητάμε από τα
αρμόδια υπουργεία να ενημερώσουν τους φορολογούμενους για το κόστος μετάβασης,
διαμονής και διαβίωσης της επίσημης ελληνικής αντιπροσωπείας προς την
Ιερουσαλήμ και πίσω, για το κόστος μεταφοράς αγημάτων και των διαφόρων τελετών,
για το κόστος των πτήσεων κ.λπ. Πέρυσι υπήρξε και σχετική ερώτηση στη Βουλή,
όμως οι απαντήσεις που δόθηκαν δεν ήταν ικανοποιητικές, ενώ ούτε λόγος βέβαια
για το σύνολο της επιβάρυνσης του πτωχευμένου ελληνικού δημοσίου για πέρυσι και
από το 2002 που ανέλαβε αυτήν τη μεταφορά από το τουριστικό γραφείο που την
ξεκίνησε.
Τι είναι η αθεΐα;
Σύμφωνα με τους ορισμούς που
χρησιμοποιούμε εμείς: Άθεος είναι όποιος δεν πιστεύει σε θεότητες, δηλαδή
όποιος δεν αποδέχεται την ύπαρξη υπερφυσικών οντοτήτων χωρίς αποδείξεις.
Αγνωστικιστής είναι όποιος έχει την πεποίθηση ότι η ύπαρξη θεοτήτων δεν είναι
δυνατόν να γνωσθεί. Αγνωστικιστής χαρακτηρίζεται, επίσης, όποιος δηλώνει άγνοια
σχετικά με την ύπαρξη θεοτήτων. Άθρησκος είναι όποιος δεν εντάσσεται σε καμία
θρησκεία. Κάποιοι άθρησκοι πιστεύουν σε θεότητες ή στο υπερφυσικό ενώ άλλοι
όχι.
Όλα αυτοί οι τρόποι αυτοπροσδιορισμού
βέβαια είναι περισσότερο για συζήτηση και μικρή σημασία έχουν για τα μέλη μας,
που αυτό που τα ενώνει είναι η κοινή διεκδίκηση της εκκοσμίκευσης της πολιτείας
αποκλειστικά με ειρηνικά μέσα και χωρίς να αναγνωρίζεται κανενός είδους
διάκριση μεταξύ των ανθρώπων.
Είμαστε άλλωστε μέλη της Ευρωπαϊκής
Ουμανιστικής Ομοσπονδίας και της Διεθνούς Αθεϊστικής Συμμαχίας.
Πότε ιδρύθηκε η Ένωση Αθέων και ποιος είναι ο
σκοπός της;
Το 2009, για τις ανάγκες ενός ρεπορτάζ,
συναντήθηκαν κάποιοι bloggers που ασχολούνταν με το θέμα. Εκεί, διατυπώθηκε η
ανάγκη περισσότερο οργανωμένης διεκδίκησης για την εκοσμίκευση της πολιτείας
για το διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους. Άποψή μας είναι ότι το κράτος θα
πρέπει να είναι ουδέτερο απέναντι στους πολίτες, όσον αφορά τις θρησκευτικές
τους πεποιθήσεις.
Ποια είναι η στάση της οργανωμένης πολιτείας
και των πολιτικών κομμάτων απέναντί σας;
Όπως σας είπα, βασικός σκοπός της
Ένωσης Αθέων είναι η προώθηση του διαχωρισμού εκκλησίας και κράτους, ο
θρησκευτικός αποχρωματισμός των δημόσιων υπηρεσιών και του κράτους εν γένει, η
διεκδίκηση της ίσης αντιμετώπισης των πολιτών από το κράτος, ανεξαρτήτως των
θρησκευτικών ή φιλοσοφικών τους πεποιθήσεων. Έχουμε καταρτίσει ένα
ερωτηματολόγιο, όπου παραθέτουμε τις προτάσεις μας μέσα από ερωτήσεις και
απαντήσεις. Το ερωτηματολόγιο αυτό το στείλαμε σε όλα τα κόμματα στις εκλογές
του 2012 και του 2015. Το 2012 μας απάντησαν τα κόμματα Φιλελεύθερη Συμμαχία,
Δημιουργία Ξανά, ΔΗΜΑΡ, και Οικολόγοι Πράσινοι. Το 2015 δεν μας απάντησε κανένα
κόμμα από αυτά που σήμερα βρίσκονται στη Βουλή.
Αυτό δείχνει ότι τα κόμματα, παρά το
ότι ισχυρίζονται προεκλογικά πως θέλουν το διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους,
ίσως και για να προσελκύσουν τους πολίτες που συμφωνούν με αυτό και που φτάνουν
το 74,5% σύμφωνα με δημοσκόπηση της Κάπα Recearch, στην πραγματικότητα δεν
φαίνονται πρόθυμα να ασχοληθούν σοβαρά, να τοποθετηθούν και να δεσμευτούν
έναντι του εκλογικού σώματος. Εμείς θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε να γίνει
κατανοητό από αυτά πως η εκκοσμίκευση είναι μια μεταρρύθμιση που συμφέρει όλους
τους πολίτες ανεξαιρέτως!