του Στέφανου Κασσιμάτη, Καθημερινή, 8/4/2014
Το εντόπισα σε ένα κυριακάτικο δημοσίευμα σχετικά με τις προθέσεις του Γιώργου Παπανδρέου και το βρήκα πολύ διασκεδαστικό: «Σχεδιάζει βήμα βήμα τις κινήσεις του». Πρόκειται για ένα κλασικό δημοσιογραφικό κλισέ που χρησιμοποιείται όταν κάποιος ετοιμάζει κάτι, αλλά κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τι. Συγγνώμη, αλλά εφόσον το υποκείμενο της πρότασης είναι ο Γιώργος (ο Γιώργος που όλοι θαυμάσαμε και αγαπήσαμε...), τότε ζήτω που καήκαμε! Θέλω να πω ότι αν εκείνος που σχεδιάζει είναι ο ίδιος ο Γιώργος (το πιο σκόρπιο μυαλό που θυμάμαι να έχει φθάσει τόσο ψηλά στην πολιτική...), τότε ας είμαστε βέβαιοι ότι δεν σχεδιάζει τίποτα ― ή, εν πάση περιπτώσει, ότι αυτό που σχεδιάζει ισοδυναμεί με το τίποτε. Προσθέστε στην εικόνα κάτι ακόμη, το οποίο ενισχύει την παραπάνω εκτίμησή μου: ότι, όπως διάβασα σε εμβριθές ρεπορτάζ, τον επιτελικό ρόλο στο γραφείο του έχει ο... Σωκράτης Ξυνίδης.
Βεβαίως, ο Γιώργος παραμένει βουλευτής (μας το θύμισε μόλις τις προάλλες καταψηφίζοντας το άρθρο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών...) και, επίσης, υποτίθεται ότι επηρεάζει κάποιους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, όπως π.χ. ο Θ. Μωραΐτης και ο Κ. Τριαντάφυλλος. Υπό το πρίσμα αυτό, συνεπώς, ο Γιώργος μπορεί ανά πάσα στιγμή να αποσταθεροποιήσει την κυβέρνηση ― πολύ περισσότερο επειδή ο μεν Γιώργος είναι αυτό που είναι τέλος πάντων, οι δε ακόλουθοί του δεν είναι και τίποτε αστέρες της πολιτικής. Ως εκεί, λοιπόν, ναι· ο Γιώργος, αφ’ ότου γύρισε από το outer space και έστρεψε το ενδιαφέρον του στα εγχώρια, συνιστά ένα πρόβλημα για τη σταθερότητα της κυβέρνησης. Είναι όμως ένα πρόβλημα με συγκεκριμένες, περιορισμένες διαστάσεις. Ενα πρόβλημα διαχειρίσιμο.
Το ενδεχόμενο να ιδρύσει δικό του κόμμα δεν είναι, νομίζω, τίποτε περισσότερο από μια ανοησία που διαδίδεται, για λόγους προφανούς σκοπιμότητας, από τους ανθρώπους του. Και αν καθόμαστε και τη συζητούμε τώρα, αυτό οφείλεται στην εντυπωσιακή ρηχότητα της μνήμης μας. Αξίζει τον κόπο, ωστόσο, να θυμηθούμε πώς έγινε πρωθυπουργός ο Γιώργος, γιατί η αφήγηση αυτή περιέχει και την απάντηση στο ερώτημα γιατί δεν υπάρχει περίπτωση να κάνει κόμμα. Ο Γιώργος βρέθηκε να κυβερνά την Ελλάδα για τον λόγο ότι τότε η Ελλάδα ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό. Η αδυναμία να αντιληφθούμε τον χαρακτήρα της παγκόσμιας κρίσης ήταν διάχυτη, η δε βεβαιότητα ότι δεν μας αφορούσαν όσα συνέβαιναν έξω ήταν συμπαγής και ακλόνητη. Αποκομμένη στον μικρόκοσμό της, η Ελλάδα ήταν ικανοποιημένη στον αυτισμό της «θωρακισμένης» οικονομίας της.
Οπως κάθε πρίγκιπας, έτσι και ο Γιώργος είχε ελάχιστη σχέση με την πραγματικότητα και ήταν άκρως ευάλωτος στη σαγήνη της κολακείας. Μετά την αποτυχία του στις εκλογές του 2007 (στις οποίες έκανε μια προεκλογική εκστρατεία στο δικό του, το αυθεντικό και ανεπανάληπτο ύφος...), ουσιαστικά κατέστη όμηρος του βαθέος ΠΑΣΟΚ. Από το «flower power» πέρασε στο «λεφτά υπάρχουν». Αυτό ήταν που τον έφερε στην πρωθυπουργία, σε συνδυασμό με την πεισματική άρνηση της ελληνικής κοινωνίας να αποδεχθεί την πραγματικότητα. Το έργο «Ο Γιώργος πρωθυπουργός» ήταν το κύκνειο άσμα μιας ολόκληρης εποχής, της οποίας ο ίδιος παραμένει σήμερα ένα θλιβερό υπόλειμμα: μια γραφική μορφή ανάλογη εκείνης του Κάιζερ Γουλιέλμου Β΄ στην εξορία του Ντορν.
Πέραν του ότι ανήκει σε άλλη εποχή, ο Γιώργος είναι, επίσης, ένας άνθρωπος με περιορισμένες ικανότητες. Για να το πω ωμά, ο Γιώργος δεν μπορεί -τρόπος του λέγειν- να δέσει τα κορδόνια των παπουτσιών του, πώς είναι δυνατόν να περιμένουμε ότι θα καταφέρει να δέσει το παπιγιόν του; Αν κατέβαινε με το δικό του κόμμα στις εκλογές ή, μάλλον, αν κατόρθωνε να κατεβεί στις εκλογές με δικό του κόμμα, το μόνο που θα πετύχαινε θα ήταν να εξευτελισθεί ακόμη περισσότερο και να βλάψει την πορεία της χώρας προς τη σταθεροποίηση. Ας μην αυταπατώμεθα· μπορεί ο Γιώργος να μην είναι ιδιοφυΐα, ούτε είναι όμως «Ι-5 οριακής νοημοσύνης» (που λέγαμε στον Στρατό) ώστε να καταλήξει βομβιστής αυτοκτονίας.
Ακόμη και πρόσωπα του περιβάλλοντός του, άλλωστε, δεν φαίνεται να συμμερίζονται σκέψεις για επάνοδο του Γιώργου στο προσκήνιο. Σε άρθρο του, που δημοσιεύθηκε στα «Νέα» στις 31 Μαρτίου (την επομένη της καταψήφισης του άρθρου για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον Γιώργο), ο Παύλος Γερουλάνος υποστήριξε την προσπάθεια ενότητας του κεντροαριστερού χώρου υπό την υπάρχουσα ηγεσία του ΠΑΣΟΚ: «Αν ο σημερινός πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ [...] αποδείξει ειλικρινή διάθεση για σύνθεση, τότε οφείλουμε όλοι να τον ακολουθήσουμε. Πρωτίστως όσοι απαρτίζουν την εσωκομματική αντιπολίτευση ή έχουν δημιουργήσει “ομάδες σκέψης” για να διαπραγματευθούν την επιστροφή τους», έγραψε.
Καταλήγω, λοιπόν, με την εκτίμηση ότι το μόνο που θέλει ο Γιώργος είναι αυτό που επιδιώκει κάθε εκπεσών βασιλεύς: έναν διακανονισμό για να μην αισθάνεται την ανασφάλεια του βιοπορισμού ― όπως έγινε, δηλαδή, με τους Χοεντσόλερν στη Γερμανία ή, στη δική μας περίπτωση, με τον βασιλικό οίκο της Ελλάδος. Δεν αποκλείω επίσης ο Γιώργος να θέλει συνθήκες γαλήνιας συνύπαρξης που θα του επιτρέψουν να ελπίζει ότι θα σώσει την υστεροφημία του. Γιατί όχι; Θεμιτό είναι ― αν και βλέπω μάλλον απίθανο να τα καταφέρει. «Στοργή και Προδέρμ», επομένως, για τον τελευταίο Κάιζερ της ελληνικής οικογενειοκρατίας, γιατί καλό θα ήταν να θυμόμαστε πότε πότε ότι οι άνθρωποι με την ευφυΐα του Γιώργου πάντα είναι οι περισσότερο επικίνδυνοι...
