Ο ιστορικός συμβιβασμός του ΣΥΡΙΖΑ και τα ατελέσφορα μέτωπα

του Νίκου Μαραντζίδη, Καθημερινή, 22.04.2018

Ε​​δώ και καιρό ισχυρίζομαι πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εισέλθει σε φάση μετασχηματισμού. Από ριζοσπαστικό κόμμα μετατρέπεται σε σοσιαλδημοκρατικό. Δηλαδή μετασχηματίζεται σε φιλοευρωπαϊκό κόμμα που ιδεολογικά και πολιτικά αποδέχεται (προς στιγμήν ανόρεχτα) τους κανόνες της φιλελεύθερης δημοκρατίας και της μεικτής οικονομίας. Η αλλαγή γίνεται «στα τυφλά», μέσω της τριβής του με τις απαιτήσεις της διακυβέρνησης, χωρίς προγενέστερη σοβαρή θεωρητική επεξεργασία, υπό την πίεση της επιθυμίας για παραμονή στην εξουσία και της διάθεσης να παίξει κεντρικό ρόλο στη συνέχεια.

Η πορεία αυτή είναι χωρίς επιστροφή. Κατά τη διάρκειά της θα αναπτυχθούν εσωτερικές αντιθέσεις και θα επιχειρηθεί η νεκρανάσταση της ριζοσπαστικότητας του ΣΥΡΙΖΑ από κομμάτια του που φέρουν βαρέως τον «ιστορικό συμβιβασμό». Μακροπρόθεσμα, καμιά από αυτές τις προσπάθειες δεν θα αποδώσει. Οι δυνάμεις του ρεαλισμού θα παραμείνουν, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, ισχυρότερες.

Απέναντι σε αυτή μου τη θέση, αναπτύσσεται ένας αντίλογος, που συνοψίζεται στα παρακάτω: ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναζητεί μια νέα σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα. Προσποιείται τον ρεαλιστικό συμβιβασμό ενώ συνειδητά διατηρεί ζωντανό τον ακραίο ριζοσπαστισμό του, «που λειτουργεί ως υφέρπουσα απειλή ή προσδοκία, ανάλογα με το ακροατήριο». Σύμφωνα με τη θέση αυτή είναι αφελείς και επικίνδυνοι  «όσοι νομίζουν ότι θα πάμε ως παιδική εκδρομή στις εκλογές, επειδή είμαστε στο πλαίσιο μιας συμβατικής εναλλαγής ευρωπαϊκών δυνάμεων στην εξουσία». Πολιτικό συμπέρασμα των παραπάνω είναι η επιδίωξη δημιουργίας «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» μετώπου, προκειμένου αυτός να απομονωθεί και να ηττηθεί στρατηγικά.

Η παραπάνω προσέγγιση είναι λανθασμένη. Πεισματικά προσκολλημένη στο παρελθόν, αναλύει τις εξελίξεις στατικά αδυνατώντας να αντιληφθεί τις συνέπειες του καλοκαιριού του 2015 στη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, που απώλεσε τότε τη μισή σχεδόν οργανωμένη βάση του. Επιπλέον, κουβαλώντας έναν βαθιά ελληνικοκεντρικό τρόπο αντίληψης των πραγμάτων, αδυνατεί να αντιληφθεί τη δύναμη που έχουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και το διεθνές πλαίσιο στη διαμόρφωση των εσωτερικών ζητημάτων.

Τέλος, η οπτική αυτή είναι ζημιογόνος για τη χώρα, καθώς συνεχίζοντας να παίζει στο (ξένο) γήπεδο του «αυτοί ή εμείς», αναπαράγει ένα είδος ακήρυκτου πολιτικού εμφυλίου και συντελεί στην άγονη πόλωση. Εχουμε ανάγκη από έναν νέο πολιτικό πολιτισμό, όχι από «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» κακέκτυπα του ΣΥΡΙΖΑ.

Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς τον ρεαλισμό δεν είναι ελληνική ιδιαιτερότητα βεβαίως. Στην ιστορία του σοσιαλισμού τα παραδείγματα διεθνώς είναι αναρίθμητα. Σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, όπως αυτό της Γερμανίας, έζησαν δεκαετίες έντονων εσωτερικών τριβών για να απαρνηθούν τον επαναστατικό μαρξισμό και την πάλη των τάξεων στα τέλη του ’50. Οι Αυστριακοί σοσιαλδημοκράτες, που μεταπολεμικά θεωρήθηκαν πρωταθλητές της συναινετικής δημοκρατίας, τη δεκαετία του ’30 διέθεταν «μπαρουτοκαπνισμένες» ένοπλες πολιτοφυλακές που αντάλλασσαν πυρά στους δρόμους της Βιέννης.

Σταδιακά η φιλελεύθερη δημοκρατία επικράτησε και πιο αριστερά. Στις αρχές του ’70 κομμουνιστικά κόμματα, όπως το ιταλικό ή το ισπανικό με παρελθόν ισχυρής αφοσίωσης στη Μόσχα και στις αρχές της «προλεταριακής επανάστασης», αποδέχτηκαν πλήρως τον κοινοβουλευτισμό και απομακρύνθηκαν από την επιρροή της ΕΣΣΔ.

Πιο πρόσφατα, το 1990, οι σκληροί κομμουνιστές της Ανατολικής Ευρώπης, στα Βαλκάνια και αλλού μεταμορφώθηκαν σε δημοκράτες και εντάχθηκαν στην ευρωπαϊκή σοσιαλιστική οικογένεια. Ακόμη πιο κοντά μας χρονικά, στην Πορτογαλία το αριστερό Bloco, ένα κόμμα που μοιάζει με τον ΣΥΡΙΖΑ και εθεωρείτο πριν από λίγα χρόνια αντισυστημικό, σήμερα στηρίζει μαζί με τους κομμουνιστές μια σοσιαλιστική κυβέρνηση, η οποία αποτελεί υπόδειγμα μετριοπαθούς πολιτικής και αφοσίωσης στους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Η ζωή είναι ένα ατελείωτο πεδίο συμβιβασμών. Οπως στους ανθρώπους, έτσι και στα κόμματα πραγματοποιούνται αλλαγές και προσαρμογές, που δεν είχαν σχεδιαστεί προγενέστερα και συνήθως είναι αποτέλεσμα εξωτερικών καταναγκασμών και επιδράσεων. Η απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 να συνθηκολογήσει δεν ήταν απλώς μια στιγμιαία κίνηση τακτικής χωρίς συνέπειες στη φυσιογνωμία του. Η επιλογή της ηγεσίας του να μη διακινδυνεύσει την παραμονή στην εξουσία υποχρέωσε το κόμμα να ακολουθήσει τον δρόμο του ρεαλισμού μέσα στην αγκαλιά των ευρωπαϊκών θεσμών.

Από τη μια, αυτή η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ δεν μου προκαλεί κανένα διανοητικό ενδιαφέρον. Η παλιομοδίτικη σοσιαλδημοκρατικοποίησή του δεν συγκινεί έναν προοδευτικό φιλελεύθερο σαν κι εμένα. Εχω εξάλλου συστηματικά υποστηρίξει πως η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία με τα χαρακτηριστικά που ανέπτυξε στον 20ό αιώνα πεθαίνει. Η δυναμική της έχει από καιρό εξαντληθεί και το εκλογικό σώμα της γεράσει. Το μέλλον της προοδευτικής πολιτικής βρίσκεται πέραν αυτής (χωρίς αυτό να σημαίνει πως η κληρονομιά της δεν αφήνει σημαντική παρακαταθήκη, ιδιαίτερα σε θέματα καταπολέμησης ανισοτήτων).

Από την άλλη όμως, η εξέλιξη αυτή μου γεννά ηθική ικανοποίηση και πολιτική αισιοδοξία. Γενικότερα, κάθε φορά που ένα ριζοσπαστικό, αντισυστημικό κόμμα αφομοιώνεται από τους θεσμούς της ευρωπαϊκής φιλελεύθερης δημοκρατίας, συνιστά νίκη της ίδιας της Δημοκρατίας. Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο, η λογική του «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» μετώπου είναι ατελέσφορη πολιτικά και άγονη ιδεολογικά. Η δαιμονοποίηση του «άλλου» βολεύει ίσως την εκλογική συσπείρωση και όσους στήνουν καριέρες πάνω στον φανατισμό των αφελών ή ιδιοτελών, αλλά βλάπτει τη χώρα.

Η διακριτική γοητεία της «κανονικοποίησης» του ΣΥΡΙΖΑ

του Ευάγγελου Βενιζέλου, Καθημερινή, 29/4/2018

Τον τελευταίο καιρό, ο παλιός φίλος Νίκος Μαραντζίδης διατυπώνει επίμονα την άποψη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήδη από το καλοκαίρι του 2015, μετά τη συμφωνία για το τρίτο μνημόνιο και την αποχώρηση του ενός τρίτου της αρχικής Κοινοβουλευτικής Ομάδας του, έχει μεταταγεί στον χώρο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας (βλ. ενδεικτικά, «Κ» της Κυριακής 22.4.2018 με αναφορά σε θέσεις μου που παρατίθενται εντός εισαγωγικών αλλά ανωνύμως). Συνεπώς ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει, σύμφωνα με την άποψη αυτή, να αντιμετωπίζεται ως ένα «κανονικό», συστημικό, φιλοευρωπαϊκό κόμμα που ήρθε για να μείνει στο ελληνικό πολιτικό σύστημα καταλαμβάνοντας τον χώρο μιας από τις παραδοσιακές ευρωπαϊκές πολιτικές οικογένειες. Η λογική συνεπαγωγή της άποψης αυτής είναι ότι είναι ξεπερασμένο και εσφαλμένο να τίθεται ως στόχος η στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ ή να αποκλείεται η συνεργασία μαζί του ακόμη και στην παρούσα Βουλή, πολύ δε περισσότερο στην επόμενη.

Η λογική του «αντί-ΣΥΡΙΖΑ» μετώπου, σύμφωνα με την άποψη αυτή, είναι «ατελέσφορη πολιτικά και άγονη ιδεολογικά» και βολεύει ίσως «όσους στήνουν καριέρες στον φανατισμό των αφελών ή ιδιοτελών, αλλά βλάπτει τη χώρα». Δεν ξέρω ποιους εννοεί ο Ν. Μαραντζίδης. Ξέρω όμως πολύ καλά ότι «καριέρες στο φανατισμό των αφελών ή ιδιοτελών», σύμφωνα με τη διατύπωσή του, έστησαν ο κ. Τσίπρας και ο κ. Καμμένος βλάπτοντας πολύ και σε βάθος τη χώρα.

Στη φιλελεύθερη δημοκρατία που πρεσβεύει ο Ν. Μαραντζίδης δεν επιτρέπεται να πιστεύεις ότι κάποιες αντίπαλες πολιτικές δυνάμεις πρέπει να ηττηθούν και μάλιστα στρατηγικά, δηλαδή να μη μπορούν να καθοδηγήσουν, να ελέγξουν ή να παρεμποδίσουν τις μετεκλογικές εξελίξεις; Στη φιλελεύθερη δημοκρατία που γνωρίζω εγώ αυτή είναι μια διεθνώς συνηθισμένη και φυσιολογική στάση. 

Η άποψη περί σοσιαλδημοκρατικής μετεξέλιξης καταλήγει πρακτικά στο να αφήνει χωρίς πολιτικά οριοθετημένο χώρο το Κίνημα Αλλαγής. Του προσφέρει ως μόνη επιλογή αυτή της συμπληρωματικής δύναμης του ΣΥΡΙΖΑ τον οποίο «εγκαθιδρύει» πανηγυρικά στο χώρο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και της εγχώριας Κεντροαριστεράς. Υπό την κραυγή δε «όχι αντί-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο», θέλει να ενοχοποιήσει ιδεολογικά τη συστηματική αντιπολίτευση κατά του ΣΥΡΙΖΑ, της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και συμπραττουσών δυνάμεων.

Πρόκειται για μια προσέγγιση που αμφισβητεί ως πολιτικά ατελέσφορη, ιδεολογικά άγονη και προσωπικά ιδιοτελή την κριτική προς την κυβέρνηση όχι μόνο στο πεδίο της οικονομίας και της ανάπτυξης, αλλά και σε αυτό των θεσμών, της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας κ.ο.κ. Θέλει μάλιστα να οδηγήσει τη δημοκρατική φιλοευρωπαϊκή αντιπολίτευση στην αναδρομική παραδοχή ότι η συσπείρωση υπέρ του «Ναι» στο τριτοκοσμικό δημοψήφισμα του Ιουλίου 2015 ήταν το λιγότερο περιττή λόγω έλλειψης διορατικότητας, καθώς τι άλλο θα έκαναν οι ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ από αυτό που έκαναν τελικά, δηλαδή τη μετατροπή του «Όχι» σε «Ναι» λόγω του ρεαλισμού τους και της ακαταμάχητης δύναμης ενσωμάτωσης που διαθέτουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και οι ευρωπαϊκοί συσχετισμοί.

Θέλει η προσέγγιση αυτή να γίνουμε όλοι λωτοφάγοι. Να ξεχάσουμε τον τρόπο με τον οποίο συγκροτήθηκε και λειτούργησε το εθνικολαϊκιστικό αντιμνημονιακό μέτωπο και τις αξιακές, γνωσιολογικές και ηθικές του επιπτώσεις πάνω στην ελληνική κοινωνία. Να αγνοήσουμε τη βλάβη που έχει υποστεί η χώρα όχι μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2015, αλλά όλη αυτή την τριετία. Βλάβη όχι μόνο οικονομική, αλλά θεσμική και εθνική. Θέλει να αγνοήσουμε αυτό που συμβαίνει στη Δικαιοσύνη ή στο Υπουργείο Άμυνας ή στη Βουλή εις βάρος των δικαιωμάτων της μειοψηφίας. Να αγνοήσουμε την υποβάθμιση του πανεπιστημίου ή τα παιχνίδια με την τοπική αυτοδιοίκηση και τις επόμενες δημοτικές εκλογές. Να παραβλέψουμε το κυοφορούμενο τέρας του συνταγματικού λαϊκισμού. Τα νέα σενάρια ως προς το εκλογικό σύστημα και την επόμενη διαδικασία εκλογής ΠτΔ. Όλα αυτά προοιωνίζονται μια πορεία προς τις εκλογές που μοιάζει με παιδική εκδρομή; Παιδική εκδρομή στη λάσπη κατά των βασικών αντιπάλων; Παιδική εκδρομή στα υπόγεια του βαθέως κράτους; Τι καθησυχάζει τους εκφραστές της άποψης περί «κανονικοποίησης» του ΣΥΡΙΖΑ; Μήπως δεν θα έπρεπε να βάζουν το χέρι τους στη φωτιά για το πολιτικό κλίμα και τις θεσμικές συνθήκες υπό τις οποίες θα οδηγηθεί η χώρα στις εκλογές;

Αλλά ας υποθέσουμε ότι όλα θα εξελιχθούν με τον πιο βελούδινο και πολιτισμένο τρόπο. Ένας φιλελεύθερος δημοκράτης που αντιμετωπίζει τον ΣΥΡΙΖΑ ως «κανονικό» ευρωπαϊκό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα ποιο αποτέλεσμα επιθυμεί και επιδιώκει για τις επόμενες εκλογές; Ποιας μορφής επιθυμεί και επιδιώκει να είναι η επόμενη κυβέρνηση; Ποιο ρόλο επιθυμεί και επιδιώκει να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό σκηνικό;

Το εντυπωσιακότερο είναι ότι η προσέγγιση αυτή μας καλεί να είμαστε τόσο αφελείς, ώστε να εκλάβουμε ως απολύτως αφελείς τον ΣΥΡΙΖΑ και τους συνεταίρους του. Μας καλεί να υποδεχτούμε με μετριοπάθεια, συγκατάβαση και διάθεση συνεργασίας τον ΣΥΡΙΖΑ στον χώρο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, που βρίσκεται σε κάμψη. Αλήθεια, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ να θελήσει να βρει τη νέα ταυτότητά του στην «παρακμάζουσα» ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και όχι στη δυναμική ενός μεταλλασσόμενου ευρωπαϊκού λαϊκισμού που καθίσταται πλέον κυβερνητικός ή εν δυνάμει κυβερνητικός σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες; Γιατί να παραιτηθεί από τη ριζοσπαστική του ταυτότητα και τα αντισυστημικά του ράκη που συντηρεί με τη συστηματική διγλωσσία και τον άνευ όρων και ορίων πολιτικό τυχοδιωκτισμό στον όποιον επιδίδεται;

Η πονηρία της Ιστορίας λειτουργεί πιο πολύπλοκα και πιο αργά από ό,τι νομίζουν όσοι πιστεύουν ότι το νέο σκηνικό διαμορφώθηκε τόσο γρήγορα και τόσο απλά. 

Αγιατολάδες και ναιμεναλλάδες

του Γιώργου Παγουλάτου, Καθημερινή, 29/4/2018

​​Πρέπει να το αναγνωρίσεις στον Νίκο Μαραντζίδη. Το άρθρο του την περασμένη Κυριακή («Ο ιστορικός συμβιβασμός του ΣΥΡΙΖΑ...») του δημιούργησε εχθρούς, χωρίς να προσθέσει νέους φίλους. Αυτό όμως είναι το τίμημα της διανοητικής ακεραιότητας και παρρησίας.

Ο Ν.Μ. έχει δίκιο σε πολλά. Κατ’ αρχάς στην αμετροέπεια και μισαλλοδοξία με την οποία μέρος της αντιπολίτευσης εκδηλώνει το αντι-ΣΥΡΙΖΑϊκό της μένος, ιδίως στα social media. Κάποιος παρομοίασε τον ΣΥΡΙΖΑ με τους ναζί του ’30.

Οποιος επιχειρήσει να διαλεχθεί εντίμως, μετριοπαθώς, ορθολογικά, να αξιολογήσει επιχειρήματα, όψεις και αποχρώσεις, να αναγνωρίσει ίσως και 2 σωστά στα 20 λάθος της κυβέρνησης, καταγγέλλεται ως ασπόνδυλος μειοδότης και εξωνημένος «ναιμεναλλάς» (ναι-μεν-αλλά). Ο λόγος οφείλει να εμφορείται από κατεδαφιστικό πάθος, για να λάβει σφραγίδα έγκρισης των αγιατολάχ του αντισυριζαϊσμού. Ετσι κερδίζονται οι μάχες – και τα likes. Αυτό το είδος της αντιπολιτευτικής υπερβολής είναι γνώριμο: το αποθέωσαν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ως αντιπολίτευση, καταγγέλλοντας ως μνημονιακό δωσίλογο και συνεργάτη στην εξόντωση του ελληνικού λαού όποιον, έστω και κριτικά, αποδεχόταν μνημονιακές πολιτικές.

Αυτό το κλίμα είναι πολιτικά αλυσιτελές. Δυσκολεύομαι να κατανοήσω πώς μπορεί κάποιος να ψηφίζει σήμερα τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, που κατέληξαν να κάνουν τα αντίθετα αυτών για τα οποία συγκροτήθηκαν. Ομως μπορώ να καταλάβω πώς ο φανατισμός που εκπέμπει ένα μέρος της αντιπολίτευσης, θα κρατήσει τους ψηφοφόρους αυτούς στον ΣΥΡΙΖΑ. Θα πρόκειται για θρίαμβο της ετερογονίας των σκοπών.

Τώρα στο περιεχόμενο. Ο Ν.Μ. υποστηρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε πορεία μετασχηματισμού από ριζοσπαστικό σε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, και ότι η πορεία αυτή είναι αναντίστρεπτη. Επικαλείται τα ιστορικά παραδείγματα σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων που μετεξελίχθηκαν από τον επαναστατισμό και τον ριζοσπαστισμό στη συστημική σοσιαλδημοκρατία. Ορθά επίσης, κατά τη γνώμη μου, επισημαίνει την καταλυτική επίδραση του Ιουλίου 2015. Εκ των πραγμάτων, ο ΣΥΡΙΖΑ του Ιανουαρίου 2015 και του τρίτου μνημονίου δεν είναι πλέον το ίδιο πολιτικό ον. Στα κόμματα εξουσίας δεν υπάρχει μια αμετάβλητη πολιτική ουσία. Η δύναμη του οπορτουνισμού αλλάζει πολλά.

Ομως διαφωνώ με την ουσία της εκτίμησης του Ν.Μ. Είχα γράψει το 2014 ότι ο ΣΥΡΙΖΑ (του προγράμματος της Θεσσαλονίκης) θα αντιμετωπίσει μια αδύνατη τριάδα (impossible trinity). Μεταξύ των τριών στόχων του (να εφαρμόσει το πρόγραμμά του, να κρατήσει την κυβέρνηση και να μείνει η Ελλάδα στο ευρώ) ο ένας έπρεπε να θυσιαστεί. 

Προέβλεψα, όπως και άλλοι, ότι θα θυσίαζε το πρόγραμμά του, περνώντας όμως πρώτα τη χώρα από μια «προθανάτια» εμπειρία, ώστε να μην κατηγορηθεί για «κωλοτούμπα». Στη συνέχεια κατέστη φανερό ότι οι κύριοι παράγοντες που οδήγησαν την προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η εξωτερική πίεση Ευρώπης και δανειστών, κι η επιθυμία αγκύρωσης στην εξουσία.

Είναι αρκετός ο εξωτερικός καταναγκασμός για να μετασχηματιστεί ένα κόμμα; Η μετεξέλιξη του «τριτοκοσμικού» ΠΑΣΟΚ των ’70 και ’80 στη σοσιαλδημοκρατία των ’90 και ’00 επήλθε και ως αποτέλεσμα εσωτερικής ιδεολογικής διαπάλης, όπου η «εκσυγχρονιστική» τάση επικράτησε της παραδοσιακής. Αντίστοιχες διαδικασίες χαρακτήρισαν τη μετεξέλιξη άλλων ευρωπαϊκών σοσιαλιστικών κομμάτων. Ποιο είναι το εν δυνάμει ηγεμονικό σοσιαλδημοκρατικό ρεύμα στον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ; Αδυνατώ να το διακρίνω.

Εχει ιδεολογικά αποταχθεί τον ριζοσπαστισμό του ο ΣΥΡΙΖΑ; Δεν φαίνεται. Το μήνυμα προς το κοινό του είναι: Κάνουμε μια τακτική συνθηκολόγηση, μέχρι να καταστούν οι συνθήκες ευνοϊκότερες. Τότε θα επιστρέψουμε στην αληθινή μας φύση (την οποία ποτέ δεν αποκηρύξαμε), του ριζοσπαστικού αριστερού κόμματος. Στρατηγικός στόχος παραμένει «η ακύρωση των μνημονιακών πολιτικών», όπως συχνά αναγράφεται στα κομματικά έντυπα. Οπου αποτυπώνεται η αγωνία ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει κόμμα ριζοσπαστικό, διατηρώντας στο οπλοστάσιό του τη «ρήξη και την ανατροπή». Αν αυτή η οπτική εκφράζει την αριστερή τάση, δεν διακρίνεται ωστόσο κάποιο αντίθετο ιδεολογικό ρεύμα «ρεαλιστικής» μετεξέλιξης που να συγκροτείται στη βάση επεξεργασμένου σοσιαλδημοκρατικού λόγου. Πλην τής, με κάθε μέσο, παραμονής στην εξουσία. Ηρωες του ΣΥΡΙΖΑ παραμένουν ο Τσε, ο Τσάβες και ο Βελουχιώτης –ούτε ο Κέινς, ούτε ο Πάλμε, ούτε ο Χέλμουτ Σμιτ.

Είναι και τα άλλα: η αντίληψη της πολιτικής με συγκρουσιακούς όρους («ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν»). Η περιφρόνηση προς τους αστικούς θεσμούς, που στέκουν εμπόδιο στην «εξουσία του λαού» την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ προνομιακά εκφράζει, η αδυναμία να αντιληφθούν ότι η εξουσία αυτή πρέπει να περιστέλλεται και να αντιρροπείται.

Υπάρχει, τέλος, ένα σοβαρό ηθικοπολιτικό δίλημμα. Η προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ στην ευρωπαϊκή «κανονικότητα» είναι καλό για τη χώρα και τη δημοκρατία. Ομως, ο δημοκρατικός διάλογος δεν πρέπει να αποδεχθεί ως «κανονικό» το προϊόν μιας τόσο τυχοδιωκτικής διαδρομής. Διότι τότε ενθαρρύνει την πολιτική απάτη ως μέθοδο ανόδου στην εξουσία.

Το πραγματικό τεστ μετεξέλιξης του ΣΥΡΙΖΑ σε ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία θα είναι η θητεία του στην αντιπολίτευση. Κατά τον ίδιο τρόπο που η απόδειξη εμπέδωσης της δημοκρατίας στην Ελλάδα ήταν η ανεμπόδιστη άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1981. Μέχρι τότε, κάθε συμπέρασμα παραμένει εξαιρετικά πρόωρο.

Δεν μας σώζει ούτε ο Άγιος Πορφύριος...

ΤΟ ΒΗΜΑ, 27/4/2018

Ποια NASA ποια επιστημονική γνώση και πράσινα άλογα από την ώρα που υπάρχει ο... Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης, o σοφός Άγιος της Τεχνολογίας. Γιατί ο πανεπιστήμων κ.Παππάς να εμπιστευθεί τον κάθε Κριμιζή που πήραν τα μυαλά του αέρα επειδή υπήρξε σύμβουλος  αμερικανών προέδρων και έδωσαν το όνομα του σε ένα αστεροειδή... Σιγά τα λάχανα που θάλεγε κι ο σοφός λαός μας όταν υπάρχουν γίγαντες της επιστήμης όπως ο διάδοχος του που είχε την τόλμη και την ευφυΐα να τα βάλει με τους κουτόφραγκους που έτρωγαν βελανίδια και ωμό κρέας όταν εμείς χτίζαμε Παρθενώνες...

Ο άνθρωπος άλλωστε έκανε τη μέγιστη επιστημονική ανακάλυψη με την παγκόσμια βεληνεκούς εργασία του για το χωροχρόνο και τον Άγιο Πορφύριο. Όλα αυτά θα μπορούσαν να ήταν ανέκδοτα για κάποια ταλαίπωρη χώρα της υποσαχάριας Αφρικής. Μόνο που συμβαίνουν στην Ελλάδα του 2018, τη χώρα που διεκδικεί την ισότιμη συμμετοχή της στον πυρήνα των πιο προηγμένων χωρών  επί αριστερής, τρομάρα μας, κυβέρνησης, με υπουργούς που παριστάνουν τους τιμητές πάντων και πασών.

Η περίπτωση Κριμιζή και η διαδοχή του δεν είναι δυστυχώς ένα τυχαίο σύμπτωμα, ένα ατύχημα που θα μπορούσε να συμβεί,επειδή δεν έψαξαν καλά ένα βιογραφικό. Είναι ο κανόνας, η καθημερινή πρακτική με τους κάθε λογής Καρανίκες, με πλήθος ψεκασμένων και ημιμαθών να εφορμούν στον κρατικό κορβανά.

Η αναξιοκρατία ,δυστυχώς για τους ελάχιστους σοβαρούς που έχουν απομείνει στο Σύριζα, είναι πλέον καθεστώς. Για πολλούς μάλιστα θεωρείται και παράσημο... Η αξιολόγηση, η αριστεία, η αφοσίωση στο κοινό συμφέρον αποτελούν για την κυβέρνηση μας πληγές κι όχι προτερήματα. Δεν χάνουν άλλωστε ευκαιρία να το διατυμπανίζουν και να το εφαρμόζουν σε όλα τα επίπεδα.

Κατά τ΄άλλα ετοιμαζόμαστε βέβαια για καθαρή έξοδο από τα μνημόνια. Με τον Άγιο Πορφύριο βοήθεια μας...

"Να γιατί"

Απομνημονεύματα της γυναίκας ενός από τους χουντικούς της περιόδου 1968-74

του Π.Σπανού, 22/4/2018

Πρόκειται για το βιβλίο «Να γιατί», τα απομνημονεύματα της Ντέλλας Ρουφογάλη-Ρούνικ. Η Βασιλική Πασβαντίδου, που έκανε το όνομά της Ντέλλα, έφυγε με τον πρώτο της άντρα στη Γαλλία και το Γιοχάνεσμπουργκ, έγινε μοντέλο και στη συνέχεια παντρεύτηκε τον αρχηγό της ΚΥΠ και ισχυρό άντρα της χούντας Μιχάλη Ρουφογάλη, που πλούτισε κάνοντας ρουσφέτια σε επιχειρηματίες. Η εξιστόρησή της ομοιάζει τρομακτικά με μυθιστόρημα της Λένας Μαντά :

«Αρχίζω να ράβω την καινούρια μου γκαρνταρόμπα στους μετρ της ραπτικής για τους οποίους μέχρι τώρα έκανα επιδείξεις. Η ζωή μου έχει αλλάξει τελείως, το ίδιο και η συμπεριφορά όλων απέναντί μου. Μου φέρονται με έκδηλο σεβασμό και τα κοπλιμέντα τους είναι υπερβολικά. Αλλά μου αρέσει. Εγώ εξακολουθώ να φέρομαι φιλικά προς τους παλιούς γνωστούς και τους κανούριους, πλούσιους φιλοχουντικούς επιχειρηματίες που πληθαίνουν μέρα με τη μέρα μαζί με τα ραβασάκια για ρουσφέτια. Αισθάνομαι πως έχω υποχρέωση να εξυπηρετήσω τους πάντες. Ο Μιχάλης συνήθως δεν αρνείται. Γεύομαι τη δύναμη της εξουσίας, και με μαγεύει» (σ.85-6).

Στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Βέροια, «έρχονται πολλοί να με δουν. Γνωστοί και άγνωστοι. Ο πατέρας μου μου δίνει πακέτο τα σημειωματάκια με τα ρουσφέτια που ζητούσαν οι γνωστοί του όλο αυτό τον καιρό και εγώ του υπόσχομαι ότι κάτι θα προσπαθήσω να κάνω». Μεταξύ των αιτημάτων που ικανοποίησε, γράφει, ήταν και η απονομή χάριτος (απ’ τον Παπαδόπουλο) σ’ ένα συντοπίτη της εξαγωγέα, πρώην «μεγάλο ποδοσφαιριστή της τοπικής ομάδας», που είχε καταδικαστεί «με αποδείξεις» για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας (σ.89).

Τους αρραβώνες του ζεύγους τίμησαν «επιλεγμένοι εξωκυβερνητικοί παράγοντες», όπως οι επιχειρηματίες Λάτσης και Κιοσέογλου. «Την επόμενη βδομάδα καινούρια δώρα, καινούριες ανθοδέσμες, φρέσκα ψάρια απ’ όλα τα νησιά της Ελλάδας, κούτες με το καλύτερο χαβιάρι της Περσίας και παγωμένα καβούρια της Αλάσκας καταφθάνουν στο σπίτι. Δεν ξέρω τι να τα κάνω» (σ.88).

Στο γάμο τους, πάλι, παραβρέθηκαν «ο Παύλος Βαρδινογιάννης, ο εφοπλιστής Θεοδωρακόπουλος με το γιο του τον Τάκη, ο Κώστας Δρακόπουλος των διυλιστηρίων, ο Νίκος Ταβουλάρης των ναυπηγείων, το ζεύγος Μποδοσάκη, ο Αγγελος Κανελλόπουλος των τσιμέντων ‘Τιτάν’ με τη γυναίκα του, ο Τομ Πάππας, ο Γ. Λύρας, ο Γιώργος Ταβλάριος, εφοπλιστής από τη Νέα Υόρκη με τη γυναίκα του και ο Γιάννης Λάτσης με τη μεγάλη του κόρη, αφού η γυναίκα του την ίδια μέρα πάντρευε την ανηψιά της σε άλλη εκκλησία» (σ.95).

Εύγλωττη για τις στενές σχέσεις χουντικής ηγεσίας και μεγαλοκαπιταλιστών είναι η περιγραφή ενός ιδιωτικού ταξιδιού της Ντέλλας με τη Δέσποινα Παπαδοπούλου στο Παρίσι: «Μένουμε σε μεγάλες σουΐτες στο Intercontinental. Ερχονται να μας επισκεφθούν με το τραίνο από τη Γενεύη ο Γιάννης Λάτσης και η σύζυγός του Εριέτα. Είναι πολύ φίλοι της Δέσποινας. [...] Πηγαίνουμε σε όλα τα καλά μαγαζιά της Φομπούρ Σεντ Ονορέ. Η Δέσποινα έχει αφεθεί στο γούστο μου. [...] Λόγω της παρατεταμένης κακοκαιρίας, πηγαίνουμε οδικώς στις Βρυξέλλες με λιμουζίνα που μας έστειλε ο Ωνάσης» (σ.87).

Οι επαφές αυτές δεν ήταν αυστηρά κοινωνικές. Λίγο μετά το Πολυτεχνείο, π.χ., το ζεύγος Ρουφογάλη τρώει στο σπίτι του με το Λάτση. Αρχηγός της ΚΥΠ κι εφοπλιστής «συζητούν για τα διϋλιστήρια και τα προβλήματα που έχει». Μετά το τέλος της κουβέντας, ο δεύτερος προθυμοποιείται να συνοδεύσει τη γυναίκα του πρώτου στο Λονδίνο, για κάποιες ιατρικές εξετάσεις (σ.100).

Μια στιχομυθία του Ρουφογάλη φωτίζει, τέλος, καλύτερα την τυχοδιωκτική διαχείριση του δημόσιου πλούτου από τα ηγετικά στελέχη της χούντας:

«Ενα βράδυ ο Χρήστος Μίχαλος, τότε υπουργός, μισοαστειευόμενος, του λέει ότι τώρα που παντρεύτηκε θα πρέπει να κάνουν καμιά δουλειά να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται. Ο Μιχάλης, ατάραχος, του λέει να μην ανησυχεί. ‘Οσο είμαστε στα πράγματα δεν μας χρειάζονται λεφτά και, αν πέσουμε, τα λεφτά δεν θα μας σώσουν’. Ξεσπάει σε γέλια. Εγώ παγώνω, μαζί μου κι ο Μίχαλος» (σ.98).

Η μιζέρια των Ελλήνων

του Richard Fraunberger στην Frankfurter Allgemeine Zeitung, 15/4/2018

Μεαταφρασμένο από την iefimerida.gr, 17/4/2018

Δημοσιονομικά πλεονάσματα, επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ, ακμάζουσα οικονομία: Έτσι ή έτσι περίπου μοιάζουν τα όνειρα της ελληνικής κυβέρνησης, όπως κι εκείνα ορισμένων πολιτικών στις Βρυξέλλες. Η Ελλάδα, ο ασθενής που εδώ και οκτώ χρόνια εξαρτάται από την Τρόικα, στέκεται υγιής σε ατσάλινα πόδια – σύμφωνα με τους ευσεβείς πόθους τους – και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μπροστά στην Τρίτη θητεία του. Αργά, αλλά σταθερά, σύμφωνα με αυτά, η Ελλάδα ανασύρθηκε από τα ερείπια και αναδείχτηκε στο σημαντικότερο οικονομικό προορισμό της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η Ελλάδα είναι ο κόμβος της Ευρώπης για διεθνείς δρόμους μεταφοράς και εμπορικές συναλλαγές, διακλάδωση του νέου Δρόμου του Μεταξιού, που συνδέει την Κίνα με την Ευρώπη και την Αφρική. Ταυτόχρονα είναι η νέα ενεργειακή γραμμή, μέσω της οποίας διοχετεύονται η ηλιακή ηλεκτρική ενέργεια και το αέριο από την ανατολική Μεσόγειο στο ευρωπαϊκό δίκτυο. Ο Αλέξης Τσίπρας οδήγησε τη χώρα από το απειλητικό Grexit στην καθαρή έξοδο από τα προγράμματα βοήθειας. Αυτό που το 2015, με την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ έμοιαζε με αποστολή αυτοκτονίας έγινε ιστορία επιτυχίας.

Ως εδώ τα όνειρα. Αλλά η πραγματικότητα προ πολλού δεν είναι τόσο ρόδινη, το μέλλον είναι αβέβαιο και η πορεία προς την ομαλοποίηση της αιωνίως ευρισκόμενης ενώπιον της αβύσσου χώρας, δύσβατη και μακρά. Στα τέλη Μαρτίου εμβάστηκαν για μια ακόμα φορά 6,7 δισ. ευρώ στην Αθήνα. Τον Αύγουστο τελειώνει το τρίτο πακέτο βοήθειας, το οποίο αποφασίστηκε το καλοκαίρι του 2015 μετά από διαπραγματεύσεις για γερά νεύρα. Τώρα η ελληνική κυβέρνηση προετοιμάζεται για την ώρα μηδέν. Θα πρέπει στο μέλλον να αυτοχρηματοδοτείται.

Για να επιτευχθεί αυτό, Αθήνα και Βρυξέλλες στέλνουν προς κάθε κατεύθυνση μηνύματα αισιοδοξίας: Μείωση του ποσοστού ανεργίας κατά 6%, στο 20%. 1,4% ανάπτυξη για το 2017 και εκτιμώμενο 2,5% για το 2018. Επιδιωκόμενο πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% στον κρατικό προϋπολογισμό, χαλάρωση των capital controls, εφαρμογή σχεδόν όλων των μεταρρυθμίσεων και μέτρων λιτότητας, επιτυχής ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος προσαρμογής, επιτυχείς νέες εκδόσεις ελληνικών χρεογράφων, αναβάθμιση των ελληνικών κρατικών ομολόγων από το Β- στο Β, με προοπτική περαιτέρω αναβαθμίσεων.

Τι κρύβεται πίσω από αυτή την αλυσίδα χαρούμενων μηνυμάτων, που οι πολιτικοί δεν κουράζονται να εξαγγέλλουν; Αυτοϋπνωση; Κουβέντες αντοχής;
Οι θετικές προγνώσεις και η καλή διάθεση δεν εγγυώνται τη νέα αρχή, που συνέχεια υπόσχετια ο Αλέξης Τσίπρας. Στα τέλη Αυγούστου θα πάρουν και πάλι τα κλειδιά στα χέρια τους και δεν θα κάθονται στο τραπέζι της Γερμανίας. «Απώτερος στόχος μας είναι να αποκτήσουμε και πάλι την εθνική κυριαρχία. Επιτέλους ήρθε η ώρα της ελληνικής οικονομίας», δηλώνει ο πρωθυπουργός.

Αντίθετα, ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος σπανίως συμφωνεί με την κυβέρνηση σε οικονομικά ζητήματα, συνηγορεί υπέρ μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής, χρηματοδοτούμενης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, για την περίοδο μετά την ολοκλήρωση του τρίτου δανειακού προγράμματος. «Δεν υπάρχει κανένας λόγος γι’ αυτό», απαντά ο Νίκος Παππάς, υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και στενός έμπιστος συνεργάτης του πρωθυπουργού. Δεν απορεί κανείς: ΕΜΣ, πιστωτική γραμμή, όλα αυτά ηχούν σαν ένα τέταρτο πρόγραμμα βοήθειας, που κανένας δεν θέλει. Ούτε οι Βρυξέλλες ούτε το Βερολίνο ούτε βέβαια και η κυβέρνηση στην Αθήνα, η οποία φροντίζει για την επανεκλογή της το φθινόπωρο του 2019 και χρειάζεται επειγόντως το αφήγημα περί «καθαρής εξόδου».

Ο Αλέξης Τσίπρας είναι αποφασισμένος να περάσει στα βιβλία της ελληνικής ιστορίας ως εκείνος ο πολιτικός, που οδήγησε τη χώρα από την εποπτεία των πιστωτών της στην εθνική κυριαρχία. Δεν θα συμφωνήσει με μια προληπτική πιστωτική γραμμή, που θα συνδεόταν, ούτως ή άλλως, με νέους όρους. Ωστόσο, προκειμένου να αποφύγει την ανώμαλη προσγείωση στις χρηματαγορές, η Αθήνα ποντάρει στο “cash-buffer”, ένα είδος τεράστιου κουμπαρά με περίπου 19 δισ. ευρώ, που θέλει να αποταμιεύσει η χώρα μέχρι τον Αύγουστο. Αυτό το αποθεματικό έχει στόχο να κρατήσει υπό έλεγχο τις κυκλοθυμικές κεφαλαιαγορές και να χρησιμεύσει ως ασφάλεια στους επενδυτές.

Μόλις πρόσφατα, ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε στη Νέα Υόρκη, στο Φόρουμ “Invest in Greece” ότι στην Ελλάδα, τη χώρα των απεριόριστων δυνατοτήτων, είναι διάπλατα ανοιχτές οι πύλες για εξαιρετικά επικερδείς επενδύσεις. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε εκεί σαν τραπεζικός επενδυτής. Αλλά γιατί να επενδύσουν στην Ελλάδα; Επειδή τους αρέσουν οι δοκιμασίες θάρρους; Επειδή πιστεύουν περισσότερο στη μακροπρόθεσμη λύση των ελληνικών προβλημάτων και λιγότερο στα γρήγορα κέρδη; Ποια επιχείρηση θέλει να επενδύσει στην Ελλάδα, όταν λείπει η ασφάλεια προγραμματισμού και δικαίου, όταν ο κρατικός διοικητικός μηχανισμός είναι αναποτελεσματικός και επιρρεπής στη δωροδοκία; Όταν οι διαγωνισμοί διαρκούν χρόνια, οικοδομικές δραστηριότητες, από χρόνια προγραμματισμένες, ακυρώνονται και οι όροι αυστηροποιούνται, επειδή κάποιος νύχτα εκφράζει επιφυλάξεις;

Ο Τσίπρας χρειάζεται επενδύσεις, νέες θέσεις εργασίας και αυξανόμενα κρατικά έσοδα. Τα θέλει. Ταυτόχρονα, δεν θέλει να μειώσει τον κρατικό μηχανισμό, αλλά να τον αυξήσει για τους σκοπούς του και να καθυστερήσει τις διωτικοποιήσεις όσο το δυνατόν περισσότερο, μέχρι που οι επενδυτές εκνευρισμένοι να τα μαζέψουν και να φύγουν. Όποιος έχει διαβάσει το βιβλίο του Τζορτζ Όργουελ «1984», ξέρει τι σημαίνει «διγλωσσία»: η δυνατότητα να έχεις στο μυαλό σου δύο αντιφατικές πεποιθήσεις και να δέχεσαι και τις δύο ταυτόχρονα. Ο Αλέξης Τσίπρας κατέχει καλά αυτήν την τέχνη.

Όποιος θέλει να καταλάβει πώς κυλούν οι ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα, ας ρίξει μια ματιά στο Ελληνικό, το πρώην διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας. Το κομμάτι γης σε άριστη τοποθεσία, τρεις φορές μεγαλύτερο από το Πριγκιπάτο του Μονακό, κείτεται ερειπωμένο από το 2001. Ήταν να δημιουργηθούν πάρκο, μουσείο, συνεδριακό κέντρο, τουριστικό θέρετρο. Σχέδια επί σχεδίων. Αλλά η κρατική περιουσία έχει αφεθεί να ρημάζει. Καμιά κυβέρνηση δεν κατάφερε να υλοποιήσει το έργο. Μόνον όταν η Ελλάδα βρέθηκε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, παρατηρήθηκε κινητικότητα, αν και με ρυθμό χελώνας και με μεγάλο πολιτικό ζήλο αποτροπής από την Αθήνα. Το οικόπεδο πουλήθηκε. Λίγο μετά το ΚΑΣ φρέναρε και πάλι τους επενδυτές: Ποιος ξέρει – είπαν – ποιοι αρχαιολογικοί θησαυροί βρίσκονται στο υπέδαφος;

Στασιμότητα επικρατεί και στον εκσυγχρονισμό της χώρας, και μάλιστα δεκαετίες τώρα. Ενώ στην Ευρώπη ασχολούνται με τις προκλήσεις της ψηφιοποίησης και το μέλλον του εργασιακού κόσμου και της βιομηχανίας, όλα στην Ελλάδα πριν από την κρίση περιστρέφονταν γύρω από την κατανάλωση. Τώρα όλα περιστρέφονται γύρω από το να μη χαθεί ό,τι απέμεινε. Η Ελλάδα, από οικονομική άποψη, βρίσκεται ακόμα στο επίπεδο μιας τριτοκοσμικής χώρας. Εξάγει ελιές, φρούτα και λαχανικά, τυρί, καπνό, κρασί, βωξίτη, ακατέργαστα υλικά και πρώτες ύλες από λαμαρίνα, αλουμίνιο και χαλκό. Ο εφοπλισμός και ο τουρισμός παίζουν εξέχοντα ρόλο. Αλλά τα νέα πλοία και τα ξενοδοχεία wellness είναι αμφιλεγόμενες επενδύσεις στο μέλλον εν όψει των ραγδαίων τεχνολογικών αλλαγών.

Αλλά και το εκπαιδευτικό σύστημα είναι αδύναμο. Λείπει από την έρευνα το περιβάλλον από start-ups υψηλής τεχνολογίας και πανεπιστήμια. Παρά τις μερικές επιτυχίες στις μεταρρυθμίσεις και τη δημοσιονομική εξυγίανση, δεν αλλάζει τίποτα ως προς τα βαθιά στην ιστορία της Ελλάδας ριζωμένα προβλήματα: τη διαφθορά, την ευνοιοκρατία, το πελατειακό κράτος και τις συνδεόμενες με αυτό συνθήκες στον κρατικό μηχανισμό, που καμία Τρόικα δεν θα μπορέσει ποτέ να φωτίσει. Είναι αδιαφανείς ακόμα και στους Υπουργούς και Υφυπουργούς, όπως ο μηχανισμός των δημοσίων υπηρεσιών στον Πύργο, από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Φραντς Κάφκα.

Καφκικό είναι και το μεγάλης παράδοσης, καλλιεργούμενο από όλα τα κόμματα σύστημα των μετακλητών (Μetakliti, sic). Ο μετακλητός είναι ένας κρατικός υπάλληλος, που πρόσκειται στο εκάστοτε κυβερνών κόμμα και μετατίθεται από αυτό δια νόμου από τη θέση που κατέχει σε μια νέα θέση, ανεξάρτητα αν έχει τα προσόντα γι’ αυτήν. Οι μετακλητοί είναι ένα από παλιά δοκιμασμένο εργαλείο κάθε κυβερνώντος κόμματος. Στο ελληνικό κομματικό κράτος αποτελούν τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην κυβέρνηση, το κράτος και τον λαό. Έτσι, ένας δάσκαλος Αγγλικών χρίζεται πρόεδρος μιας συγκοινωνιακής επιχείρησης, ένας πυροσβέστης Γενικός Γραμματέας του Ταμείου Δικηγορικών Συντάξεων και κάποιος από βουλκανιζατέρ στη Σαντορίνη Διοικητής νοσοκομείου. Είναι αυτονόητο ότι η τοποθέτηση στη νέα θέση συνεπάγεται υψηλότερο μισθό και επιδόματα. Καθώς επίσης και ότι στο μοίρασμα των θέσεων λαμβάνονται υπόψη κατά προτίμηση από τους επικεφαλής των υπηρεσιών συγγενείς, σύζυγοι, αδέλφια, ξαδέλφια.

Δεν εκτιμώνται έτσι η απόδοση και τα προσόντα, αλλά η πίστη και η εγγύτητα στην εξουσία. Μετριοκρατία αντί αξιοκρατία. Μια κουλτούρα της μετριότητας, μέσα στην οποία ήδη στο σχολείο τα παιδιά μαθαίνουν τις έχει σημασία στη ζωή. 11 μέρες πριν από την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015, ο Άλέξης Τσίπρας ζήτησε σε τηλεοπτική του συνέντευξη την κατάργηση των μετακλητών. Σήμερα ο ξάδελφός του Γιώργος Τσίπρας εργάζεται ως σύμβουλος στο υπουργείο Εξωτερικών. Η σύζυγός του εργάζεται για το υπουργείο Οικονομίας. Δύο επιπλέον μετακλητοί.

Περίπου 88 μετακλητοί εργάζονται στο Μέγαρο Μαξίμου, την έδρα του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι σύμβουλοι και Γενικοί Γραμματείς. Ένας από αυτούς είναι ο Νίκος Καρανίκας, πρώην γκαρσόνι, πρώην δάσκαλος και παλιός κομματικός φίλος του Τσίπρα. Τον κάλεσε ο Τσίπρας και τώρα ως σύμβουλος είναι υπεύθυνος στρατηγικού σχεδιασμού στη Γενική Γραμματεία του πρωθυπουργού. Ο Καρανίκας είναι πολυάσχολος άνθρωπος. Κοιτάει πολύ το κινητό του και έξω από το παράθυρο, μερικές φορές τρυπάει ένα χαρτί. Κυρίως όμως ‘τουϊτάρει’. Από πολύ πρωί σχολιάζει τα ψηλοτάκουνα παπούτσια ξανθιών τηλεπαρουσιαστριών και σε chat rooms λογομαχεί με αισχρολογίες. Ο μισθός του ανέρχεται σε 2000 ευρώ το μήνα και το σύνολο των μισθών και επιδομάτων όλων των μετακλητών περίπου σε 55 εκατομ. ευρώ το χρόνο. Αυτά είναι χρήματα των φορολογουμένων, που κανείς δεν ξέρει ακριβώς πόσα είναι και γιατί δαπανώνται, και που, σε σύγκριση με τα 88 δισ. ευρώ εσόδων, είναι σταγόνα στον ωκεανό. Πόσοι μετακλητοί ακριβώς υπάρχουν σε όλον τον κρατικό μηχανισμό και τι ακριβώς κάνουν χάνεται στο περίπου. Λείπουν τα οργανογράμματα, οι τράπεζες δεδομένων, έλεγχος δεδομένων, κυρίως όμως η βούληση για διαφάνεια.

Αλλά αρκούν για να δείξουν ότι: Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια εξοπλισμένη με διγλωσσία και νεολογισμούς ένωση πελατών με νέο ένδυμα, που πριν από τις εκλογές καταδίκαζε τις συνταγές των παλιών λαϊκών κομμάτων, που οδήγησαν στη χρεοκοπία, αλλά τις υιοθέτησε μετά τις εκλογές. Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη πικρία είναι ότι η κυβέρνηση διεκδικεί για τον εαυτό της ηθική ανωτερότητα, αυτοκατανοείται ως σώμα και αίμα του λαού, εξυμνεί την κοινωνική δικαιοσύνη και λέει πολλά περί αξιοπρέπειας. Εφηύρε τον μύθο του κοινωνικού ολοκαυτώματος, των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, που διέπραξαν οι νεοφιλελεύθεροι δεσπότες της ΕΕ και του ΔΝΤ. Τόσο βαθιά έχει διαπεράσει τον ΣΥΡΙΖΑ ο τρόπος σκέψης της ελληνικής πολιτικής, τόσο πολύ έχει ποτιστεί η πολιτική κουλτούρα από τις πελατειακές σχέσεις, που σχεδόν κανε΄νας πολιτικός δεν μπορεί να της ξεφύγει.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε όσο κανένα άλλο κόμμα πριν από αυτόν μια πραγματική βιομηχανία μετακλητών. Διά νόμου δημιουργούνται μαζικά νέες επιτροπές. Σε ένα και μόνο χρόνο ήταν 549, όλες στελεχωμένες με μετακλητούς, τρεις ανά επιτροπή. Επιτροπή για παιδικές βιβλιοθήκες, μία για τον έλεγχο του νοσοκομείου Σαντορίνης και μία για την αξιολόγηση των παραπόνων των δημοσίων υπαλλήλων, που δεν συμφωνούσαν με την αξιολόγησή τους. Για όλα υπάρχουν στην Ελλάδα τέτοιες επιτροπές. Δημιουργούνται με ένα είδος διατάγματος έκτακτης ανάγκης, που επιτρέπει στην κυβέρνηση να βγάζει νόμους με τη διαδικασία του επείγοντος. Παλιά μέθοδος. «Συρρίνωση της δημοκρατίας» το αποκαλούσε αυτό ο Αλέξης Τσίπρας, όταν ήταν ακόμα στην αντιπολίτευση. Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ κατέχει την πρωτιά στην έκδοση τέτοιων ‘προεδρικών διαταγμάτων’. Για το κόστος που προκαλούν τέτοιοι νόμοι η κυβέρνηση δεν δίνει πληροφορίες, αν και νομικά είναι υποχρεωμένη να το κάνει.

Στην τήρηση του δικαίου και της τάξης όμως η ελληνική κυβέρνηση δεν είναι μόνο σ’ αυτήν την περίπτωση τόσο ασταθής όσο ο Ντόναλντ Τραμπ στις αποφάσεις του. Όταν η ομάδα αναρχικών Ρουβίκωνας, που εδώ και μήνες κάνει εφόδους σε υπηρεσίες και γραφεία και τα ερημώνει, όρμησε στη Βουλή και έριξε φέιγ-βολάν για να διαδηλώσει υπέρ της αποφυλάκισης δύο τρομοκρατών, η αστυνομία την οδήγησε στο τμήμα. Ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης πήρε αμέσως μετά τηλέφωνο και διέταξε την άμεση αποφυλάκισή τους: «Είναι δικοί μας άνθρωποι. Φέρτε τους πίσω».

Τρία χρόνια μετά την εκλογική νίκη, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποδειχθεί προ πολλού ως η προσωποποίηση της διπλής ηθικής. Το πολιτικό ύφος του κόμματος είναι χυδαίο, η γλώσσα ξεδιάντροπη, ο τρόπος σκέψης ύπουλος, η αντίληψη περί δικαίου αυθαίρετη, η επιχειρηματολογία υποκριτική. Υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ, που περικόπτουν συντάξεις και επιδόματα θέρμανσης παίρνουν εντελώς νόμιμα επιδότηση ενοικίου χιλίων ευρώ το μήνα, αν και είναι ιδιοκτήτες ακινήτων, αξιογράφων και εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ καταθέσεων. Μια κυβέρνηση, που έχει σημαία της την ηθική επανάσταση, φέρεται διαφορετικά. Ο μικρός κυβερνητικός εταίρος του ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα των ΑΝΕΛ του υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου, δεν έχει ούτε πολιτικό πρόγραμμα ούτε πολιτικό μέλλον. Είναι το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα αυτό που κυριαρχεί σε όλα και που όσο κανένα άλλο έφερε στο φως τα παθολογικά χαρακτηριστικά της ελληνικής πολιτικής.

Όπως κάθε κυβέρνηση πριν από αυτήν, έτσι και η τωρινή χρησιμοποιεί τον δημόσιο τομέα, για να δώσει μισθούς και ψωμί σε συγγενείς και υποστηρικτές της. Όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι που τοποθετήθηκαν μετά τον Νοέμβριο του 2016 με συμβάσεις ορισμένου χρόνου μονιμοποιούνται. Από το 2015 δημιουργήθηκαν περίπου 26.000 νέες θέσεις, μεταξύ άλλων και για εκείνους τους υπαλλήλους που είχαν απολυθεί λόγω των όρων των πιστωτών, επειδή είχαν καταχραστεί και υπεξαιρέσει χρήματα ή εισέλθει στο Δημόσιο με παραποιημένα πιστοποιητικά.

Η πολιτικοποίηση του κρατικού μηχανισμού είναι παλιά πρακτική. Μόλις πριν λίγες ημέρες οι Βρυξέλλες εξέφρασαν επιφυλάξεις για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και του Δημοσίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο κανένα άλλο κόμα πριν, προσπαθεί να φέρει υπό τον έλεγχό του ακόμα και την τελευταία γωνιά κάθε δημόσιας υπηρεσίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αρχίσει να υπονομεύει τα πάντα, όλη την ζούγκλα κρατικών ιδρυμάτων, φορέων, εταιρειών, συνεταιρισμών, συλλόγων, επιτροπών και ειδικών επιτροπών, που με αυτήν την κυβέρνηση ανθούν και πολλαπλασιάζονται σαν τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας. Μετά από τρία χρόνια ΣΥΡΙΖΑ σχεδόν σε όλες τις θέσεις-κλειδιά βρίσκονται οι έμπιστοι της κυβέρνησης. Είναι όπως στη Βενεζουέλα με τον Ούγκο Τσάβες. Ούτε η ηθελημένη αδιαφάνεια λείπει. Ο κρατικός μηχανισμός είναι τόσο αδιαφανής όσο η ελληνική μυθολογία. Μέχρι σήμερα αρνούνται να ελεγχθούν πολλές κρατικές επιχειρήσεις, οργανισμοί, δομές κάθε είδους και να φτιάξουν οργανογράμματα. Κι έχουν καλούς λόγους. Υπάρχουν στη ζωή πράγματα που κανείς προτιμά να τα κρατά για τον εαυτό του.

Αλλά και δημόσιοι υπάλληλοι αρνούνται τη διαφάνεια. Ενθαρρυμένοι από το συνδικαλιστικό όργανο των δημοσίων υπαλλήλων πολλοί υπάλληλοι απορρίπτουν την απαιτούμενη από την Τρόικα και την κυβέρνηση αξιολόγηση. Προς αξιολόγηση τίθενται η υπευθυνότητα, η απόδοση, τα προσόντα. Οι Προϊστάμενοι αξιολογούν τους υφιστάμενους και αντιστρόφως. Το θέμα είναι να αποκαλυφθούν πλεονάζουσες θέσεις και αλληλοεπικαλύψεις, ώστε να εξοικονομηθούν πόροι. Κι αυτό βρίσκει μεγάλη απήχηση στην κοινή γνώμη, αλλά όχι στους δημοσίους υπαλλήλους. Για ορισμένους, η αξιολόγηση αποτελεί όπλο της κυβέρνησης, με το οποίο αυτή θέλει να βάλει σε θέσεις όσους την ακολουθούν πιστά. Άλλοι φοβούνται για τις θέσεις τους, γιατί ξέρουν ότι είναι περιττοί. Νοοσοκομεία, περιφερειακές διοικήσεις, μισά υπουργεία άφησαν να εκπνεύσουν προθεσμίες – παρά την απειλή μελλοντικού αποκλεισμού από προαγωγές όσων δεν αξιολογηθούν.. Όπου δεν υπάρχει θέληση, δεν υπάρχει και τρόπος. Κι αν δεν ξεγελούν τα σημάδια, τότε η Ελλάδα και μετά από 100 χρόνια θα έχει έναν δυσλειτουργικό κρατικό μηχανισμό, ο οποίος, όπου μπορεί, θα στερείται ελέγχου. Σε όλα συνηθίζει κανείς: στην ανικανότητα, στα χρήματα των φορολογουμένων που πάνε στράφι και στις ειδήσεις για δομικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν με επιτυχία.

Ποτέ δεν συνηθίζει όμως κανείς το αυταρχικό ύφος εξουσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβέρνηση επωφελείται από την αποδυνάμωση επί δεκαετίες του κρατικού μηχανισμού και τη διάβρωση των θεσμών του, κληρονομιά των παλιών λαϊκών κομμάτων. Απευθύνεται στα κατώτερα ένστικτα και κάνει εύκολα παιχνίδι. Και αυτό αποτελεί κατάλοιπο των προκατόχων της, που για να εξυπηρετήσουν τους σκοπούς τους καλλιέργησαν τον τύπο του ανεύθυνου, αδιάφορου, ωφελιμιστή πολίτη, χωρίς κοινωνική συνείδηση. Σύμφωνα με το σοβιετικό πρότυπο, δημιούργησαν τον homo graecus, στην ουσία έναν καιροσκόπο, ευθυνόφοβο,που κάνει τη δουλειά του μέσα και κοντά στο κράτος χωρίς ενδιαφέρον και χωρίς την ανάληψη πρωτοβουλίας, που δεν θεωρεί άδικο να βάζει χέρι στο δημόσιο χρήμα και στη δημόσια περιουσία – το αντίθετο εντελώς, το ‘κολχόζ’ ανήκει σε όλους και στον καθένα.

Από κανένα δεν ζητούνται ευθύνες, κανείς δεν υποχρεούται να λογοδοτήσει. Ούτε οι λαθρέμποροι, που πωλούν ανενόχλητοι βενζίνη και καπνό. Ούτε οι επιχειρήσεις, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι πάροχοι υπηρεσιών, που παρακάμπτουν την Εφορία και επέτρεψαν στην παραοικονομία να αναπτυχθεί και να φτάσει το 27% σύμφωνα με το ΔΝΤ. Ούτε καν οι πλούσιοι, που αναφέρονται στη λίστα που ήδη το 2010 παρέδωσε η τότε Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών Christine Lagarde στον Έλληνα ομόλογό της. Πρόκειται για την πιο διάσημη από 4 στο μεταξύ λίστες φοροφυγάδων. 1,3 δισ. Φόρους αφορά μόνη της αυτή η λίστα, από τα οποία μέχρι τώρα εισπράχτηκαν 95 ολόκληρα εκατομ. ευρώ – παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ να κληθούν να πληρώσουν οι ολιγάρχες και οι πολύ πλούσιοι.

Επιτυχίες για να δηλωθούν υπάρχουν μόνο σε ομοιοπαθητικές δόσεις. Στην οικολογικά προστατευόμενη περιοχή των ακτών του Μαραθώνα, μετά από 19 χρόνια, κατεδαφίστηκαν πέντε από τα οκτώ παράνομα κτισμένα εστιατόρια. Γη που αποκτήθηκε παράνομα αναμένεται να επιστρέψει σε κρατικά χέρια και να πωληθεί, για να γεμίσουν τα κρατικά ταμεία. Αλλά και οι «βαλτωμένοι» αναγκαστικοί πλειστηριασμοί ακινήτων φαίνεται ότι προχωρούν. Μετά από απειλές και χειροδικίες εναντίον συμβολαιογράφων μεταφέρθηκαν στο διαδίκτυο. Πολλοί οφειλέτες δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τις υποθήκες τους ή δεν θέλουν να το κάνουν, ελπίζοντας ότι αργότερα θα τους δοθεί αμνηστία. Περίπου τα μισά από όλα τα τραπεζικά δάνεια, άνω των 50 δισ. ευρώ, είναι ‘κόκκινα’. Περισσότερα από 40.000 ακίνητα αναμένεται να εκπλειστηριαστούν τα επόμενα δύο χρόνια.

Οι υπάλληλοι του ΣΔΟΕ έκαναν 18.148 ελέγχους το 2017, περίπου 5.000 περισσότερους από την προηγούμενη χρονιά. Διαπιστώθηκαν φοροπαραβάσεις μεγαλύτερες των 100 εκατομ. ευρώ. Για να μη διαφύγουν περισσότεροι φόροι, θα πρέπει οι ηλεκτρολόγοι, οι ξυλουργοί, τα γραφεία τελετών και δεκάδες άλλοι επαγγελματίες να διαθέτουν μηχανάκια για χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες. Έσοδα προέρχονται και από κατασχέσεις. Περισσότερα από 102 δισ. Ευρώ χρωστούν πολίτες και επιχειρήσεις στο κράτος. Από αυτά εισπράχτηκαν το 2017 περί τα 4 δισ. Ευρώ. Πρόκειται για ωρολογιακή βόμβα, δεδομένων των υψηλών ποσοστών ανεργίας, της γήρανσης του πληθυσμού και του αυξανόμενου τομέα χαμηλόμισθων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στο μεταξύ 10 ποσοστιαίες μονάδες πίσω από τη Νέα Δημοκρατία. Το φθινόπωρο του 2019 θα γίνουν εκλογές. Προφανώς τότε θα παιχτεί θέατρο, για να κερδηθεί η εύνοια των ψηφοφόρων. Το έργο λέγεται Novartis και πραγματεύεται την κακοβουλία και την απληστία, εν ολίγοις, το αδυσώπητο κακό.

Αλλά όλα με τη σειρά. Αρχικά, η κυβέρνηση αναζητούσε επί εβδομάδες μια συμβιβαστική λύση στην πολυετή διαμάχη για την ονομασία με το γειτονικό κράτος της FYROM, ΠΓΔΜ. Πολιτική αυτοκτονία. Η χρήση της λέξης «Μακεδονία» προορίζεται αποκλειστικά για την Ελλάδα, αυτό πιστεύει μια μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων. Υποστηριζόμενοι από πολιτικούς κάθε χρώματος, την ορθόδοξη Εκκλησία και τον συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, εκατοντάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους, για να διαδηλώσουν ενάντια «στην κλοπή ενός αρχαίου ανώτερου πολιτισμού».

Μόλις η κυβέρνηση άρχισε να δέχεται μεγάλες πιέσεις, άνοιξε η αυλαία για το θεατρικό έργο Novartis, το οποίο έκτοτε περιφέρεται στους τηλεοπτικούς σταθμούς. Λέγεται ότι η ομώνυμη φαρμακευτική εταιρεία ‘λάδωνε’ για πολλά χρόνια περίπου 4000 γιατρούς, δημόσιους υπαλλήλους και πολιτικούς, μεταξύ των οποίων και τους προκατόχους του Τσίπρα, Αντώνη Σαμαρά, τον πρώην υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο, τον Ευρωπαίο επίτροπο Δημήτρη Αβραμόπουλο και τον κεντρικό τραπεζίτη Γιάννη Στουρνάρα, όλοι πολιτικοί αντίπαλοι της κυβέρνησης. Έτσι, αυξήθηκαν – λένε – οι τιμές των φαρμάκων και επιταχύνθηκε η κυκλοφορία τους στην αγορά.. Μέχρι και τα 30 δισ. Ευρώ λέγεται ότι φτάνει η ζημιά.

Ακόμα δεν έχει αποδειχθεί τίποτα. Όλα είναι θολά. Υπάρχουν μάρτυρες και μια αρχική υποψία. Αλλά η αποδεικτική βάση φαίνεται ισχνή και η κατηγορία δεν έχει επαρκή ερείσματα. Χρόνια τώρα το ελληνικό σύστημα υγείας θεωρείται υπερτιμημένο. Καθόλου απορίας άξιο. Οι διοικήσεις των κρατικών κλινικών είναι τόσο διάτρητες και οι έλεγχοι τόσο χαλαροί, που τα παράπλευρα έσοδα αυτόματα συμπεραίνονται για τους υπεύθυνους, κατά κανόνα μετακλητούς, άρα οπαδούς της κυβέρνησης.

Η Δικαιοσύνη θα κρίνει αν δωροδοκήθηκαν και πολιτικοί με βαλίτσες γεμάτες χρήματα. Αλλά η δικαιοσύνη δεν φαίνεται να είναι ανεξάρτητη. Μέλη της κυβέρνησης μπαίνουν έτσι απλά στο γραφείο του εισαγγελέα, για να ρίξουν μια ματιά στα δικόγραφα, πράγμα που σημαίνει καθαρή παραβίαση του δικαίου. Στη συνέχεια, αναπληρωτές Υπουργοί δηλώνουν στα ΜΜΕ ότι ξέρουν τα ονόματα των προστατευόμενων από τη δικαιοσύνη μαρτύρων. Είναι «προδότες» – λέγεται – που ελπίζοντας να ελαφρύνουν τη θέση τους τώρα «κελαηδάνε». Αν οι κατηγορίες επιβεβαιωθούν, δεν θα απορήσει κανείς στην Ελλάδα. Μικρή έκπληξη προκαλεί και η χαιρέκακη φίμωση από τον ΣΥΡΙΖΑ και η προκαταβολική καταδίκη των πολιτικών αντιπάλων του. Δεν είναι ορατή μια ταχεία διαλεύκανση του ζητήματος. Κι αυτό βολεύει την κυβέρνηση, η οποία σύμφωνα με ορισμένους σχολιαστές θα συνεχίσει μέχρι τις επόμενες εκλογές το σκηνοθετημένο κυνήγι μαγισσών της.

Τώρα όμως, ξαφνικά βάζει εμπόδια στην κυβέρνηση ο Ιβάν Σαββίδης. Έτσι, αλλάζει το σημείο εστίασης των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Ο Ιβάν Σαββίδης, 59 ετών, γεννημένος στη Γεωργία, είναι ένας ρώσος ολιγάρχης ελληνικής καταγωγής. Ήταν βουλευτής στη ρωσική Δούμα και επικεφαλής της μεγαλύτερης καπνοβιομηχανίας της Ρωσίας. Θεωρείται φίλος του Βλαντιμίιρ Πούτιν. Η κομητοειδής άνοδός του στην Ελλάδα άρχισε το 2011. Σήμερα η αυτοκρατορία εταιρειών του αποτελείται από έναν όμιλο μεταλλικού νερού, ξενοδοχεία, τη ΣΕΚΑΠ, τον ΠΑΟΚ, εφημερίδες, μετοχές στον τηλεοπτικό σταθμό MEGA και στο ιδιωτικοποιημένο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Καμμένος και ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής είναι φίλοι του. Ο Σαββίδης συνέκρινε τον Τσίπρα με τον Πούτιν και συνέστησε στους Έλληνες να στηρίξουν τον πρωθυπουργό τους.

Φυσικά. Με τον Τσίπρα διαγράφηκαν για την ομάδα του, τον ΠΑΟΚ, 20 εκατ. ευρώ για καθυστερούμενους τόκους και πρόστιμα παλιών χρεών. Λόγω ενός επονομαζόμενου «φωτογραφικού νόμου», που η κυβέρνηση έραψε ακριβώς στα μέτρα της πελατείας της, απαλλάχτηκε και η καπνοβιομηχανία του Σαββίδη από 38 εκατ. ευρώ οφειλόμενους φόρους και δασμολογικά πρόστιμα. Οι εφημερίδες και οι τηλεοπτικοί σταθμοί του Σαββίδη ανταποδίδουν με φιλική προς την κυβέρνηση ειδησεογραφία. Στο μεταξύ, ο Σαββίδης μεταπώλησε με κέρδος την καπνοβιομηχανία. «Οι ολιγάρχες βρίσκονται ψηλά στη λίστα της ατζέντας μας», δήλωνε το 2015 ο Γιώργος Σταθάκης, υπουργό Οικονομίας της νεοεκλεγμένης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Κι εκεί βρίσκονται ακόμα, οι ολιγάρχες – ως ευνοούμενοι και υποστηρικτές της κυβέρνησης.

Τώρα λοιπόν, όλα περιστρέφονται όχι γύρω από τη Novartis, αλλά γύρω από τον Ιβάν Σαββίδη. Μετά την ακύρωση λόγω οφσάιντ ενός γκολ του ΠΑΟΚ, ο πρόεδρος του συλλόγου Σαββίδης μαζί με επτά σωματοφύλακες και ένα πιστόλι όρμησε στο γήπεδο και απείλησε τον διαιτητή. Ο αγώνας διεκόπη. Για τον Σαββίδη εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης λόγω παράνομης εισόδου στον αγωνιστικό χώρο. Στο πόρισμα της αστυνομίας δεν αναφέρεται το πιστόλι. Οι αστυνομικοί που ήταν εκεί κατά το συμβάν λένε ότι δεν είδαν το πιστόλι, αν και στα βίντεο διακρίνεται καθαρά.

Το σκάνδαλο έφερε στο φως τη σχέση της κυβέρνησης με τον Σαββίδη και ξαναζωντάνεψε για λίγο την αντιπολίτευση. Για τους οπαδούς του ΠΑΟΚ ο Σαββίδης είναι ήρωας, επειδή έβγαλε από την κρίση τον παραδοσιακό σύλλογο. Για την κυβέρνηση είναι ένας σημαντικός εργοδότης, ιδιοκτήτης μιας μεγάλης ποδοσφαιρικής ομάδας και κάτοχος ΜΜΕ με μεγάλη επιρροή. Καμιά ελληνική κυβέρνηση δεν θέλησε ποτέ να αντιπαρατεθεί σοβαρά με δρώντες αυτού του μεγέθους. Για ποιον λόγο άλλωστε, όταν αυτοί είναι χρήσιμοι.

Η ηθική επανάσταση του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έλθει ποτέ. Ούτε αυτή ούτε κάποια άλλη. Αυτό που απέξω μοιάζει με μεταρρύθμιση του κράτους είναι στην πραγματικότητα προπέτασμα καπνού. Για να βγει από την κρίση, για να μη θέτει μόνη της εμπόδια στον εαυτό της, η Ελλάδα χρειάζεται πρωτίστως ένα πράγμα: τον νέο άνθρωπο. Αλλά ούτε αυτός θα έλθει. Μόνο ένα πράγμα θα έλθει σίγουρα – η αναστροφή όσο το δυνατόν περισσότερων νόμων και διαταγμάτων που συμφωνήθηκαν με την Τρόικα. Και μάλιστα από την πίσω πόρτα, σιγανά και ήσυχα».

Το αρχικό κείμενο στα γερμανικά >>>

Άλλη μια εποχή μεγαλείου για το χριστιανισμό

Σφαγές στο όνομα τους αληθινού θεού και για τη συναλληλία κράτους εκκλησίας

"Επιτέλους υπήρξε δικαίωση. Μόνος στην αίθουσα του θρόνου, ο Δάμασος (305-384 στη Ρώμη) διαβάζει ακόμα μια φορά το αυτοκρατορικό διάταγμα που επικυρώνει την παπική του ιδιότητα. Η ανωτάτη ενέργεια του αυτοκράτορα Βαλεντινιανού έδωσε τέλος στις σκληρές φιλονικίες των τελευταίων μηνών: τώρα, ο Δάμασος κατέχει νόμιμα την έδρα του αποστόλου Πέτρου και ο αντίπαλός του Ουρσίνος εξορίστηκε. Κάθε αντιδικία θεωρείται λήξασα.

Τον περασμένο Οκτώβρη, με αφορμή την εκλογή του Δαμάσου ως διαδόχου του αποθανόντα Λιβερίου, μια φατρία δυσαρεστημένων αντέδρασε βίαια και έχρισε αντικανονικά τον διάκονο Ουρσίνο. Αυτό το γεγονός το ακολούθησαν ταραχές και αχρειότητες που κατέληξαν σε συγκρούσεις χριστιανών στους δρόμους. Ένα πρωινό, οι οπαδοί του Δαμάσου κίνησαν οπλισμένοι για τον Εσκουίλινο λόφο αναζητώντας τους αιρετικούς υποστηρικτές του Ουρσίνου, οι οποίοι είχαν καταφύγει στη νέα Βασιλική που ο ίδιος ο Λιβέριος είχε αφιερώσει εκεί στη Θεοτόκο. Η μέρα εκείνη κατέληξε σε τρομερή σφαγή: όσοι τη νύχτα πια περισυνέλεξαν τα πτώματα, μέτρησαν εκατόν τριάντα επτά (137). Μέρες αργότερα, ο Δάμασος κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία, όμως οι φιλίες του με τον διοικητή της πόλης και με τις ισχυρές πατρικίες απέτρεψαν την εξάπλωση μιας τέτοιας συκοφαντίας.

Τώρα, το αυτοκρατορικό διάταγμα που κρατά στα χέρια του ο Δάμασος έχει διακόψει τη δίκη που επανέφεραν ενώπιον του νέου διοικητή και έχει οριστικά αποκρούσει τις ενέργειες των κατηγόρων του."

Πέδρο Ολάγια [Ελλάδος Ελάσσων Ιστορία (Ρώμη, Επισκοπική έδρα. 367)]

"...αλλά αυτό το κακό θα ξεριζωθεί σύντομα, αφού ο Θεοδόσιος θα παράσχει τους απαραίτητους νόμους για τη διατήρηση της ειρήνης της εκκλησίας και για να μη βρουν οι οπαδοί του Ευνόμιου, του Άρειου, του Μανιχαίου, του Απολλινάριου και άλλοι απειθείς την ευκαιρία να παραδοθούν στον παραλογισμό τους. Και μάλιστα, έχει ήδη κατά νου το επίσημο διάταγμα που λογαριάζει να απευθύνει στον λαό της Κων/πολης· και αυτό το απόγευμα κιόλας, σαν γυρίσει στο παλάτι, πρόκειται να το υπαγορεύσει στους γραφείς:

«Επιθυμούμε όλοι οι λαοί που κυβερνώνται από την φιλευσπλαχνία μας να ακολουθήσουν τη θρησκεία που ο άγιος απόστολος Πέτρος έδωσε στους Ρωμαίους, αυτή που ακολουθούν σήμερα ο ποντίφικας Δάμασος και ο επίσκοπος Αλεξάνδρειας Πέτρος, άνδρας αποστολικής αγιότητος. Τοιουτοτρόπως, σύμφωνα με τη διδασκαλία των αποστόλων και το δόγμα των ευαγγελίων, ας πιστέψουμε στη μια και μοναδική θεότητα του πατρός, του υιού και του αγίου πνεύματος, ίσων σε μεγαλείο υπό την αγία τριάδα.

Διακηρύσσουμε πως, όσοι ακολουθήσουν τον νόμο τούτο, θα ονομαστούν χριστιανοί καθολικοί· θεωρούμε δε τους υπολοίπους φρενοβλαβείς και παράφρονες, και διατάσσουμε να ατιμαστούν ως αιρετικοί, και οι παρασυναγωγές τους να μην ονομαστούν εκκλησίες, διότι πρέπει να τιμωρηθούν, πρώτον από τη θεια δίκη και ακολούθως από δική μας πρωτοβουλία, την οποία θα λάβουμε σύμφωνα με το θεϊκό φρόνημα»."

Πέδρο Ολάγια [Ελλάδος Ελάσσων Ιστορία (Ρώμη, Επισκοπική έδρα. 380)]

"Σήμερα, δέκα Απριλίου, έχει φτάσει η μεγάλη μέρα. Ένα τεράστιο πλήθος έχει συγκεντρωθεί γύρω από τον ναό για να παρευρεθεί στη χειροτονία του νέου επισκόπου της πρωτεύουσας.

Από τότε που οι σχέσεις μεταξύ εκκλησίας και κράτους έγιναν στενότερες, οι δογματικές φιλονικίες γύρω από τη φύση του Χριστού έχουν μετατραπεί σε αγώνες για εξουσία, και οι αγώνες για εξουσία σε δογματικές φιλονικίες γύρω από τη φύση του Χριστού. Γι' αυτό, εδώ και τρεις μήνες, για να μην υποθάλψει τις σφοδρές διχογνωμίες και τις ήδη υπάρχουσες αντιζηλίες μεταξύ των ιερέων της Κων/πολης, ο νεαρός αυτοκράτορας Θεοδόσιος αποφάσισε να καλέσει έναν κληρικό από την επαρχία για να πάρει τη θέση του κοιμηθέντος Σισίνιου.

Ο εκλεκτός έχει ήδη φτάσει. Λέγεται Νεστόριος και τον έφεραν στην αυλή από το μακρινό μοναστήρι του Ευπρέπιου στην Αντιόχεια. Έρχεται ονομαστός για τον ασκητισμό και την ευφράδειά του -δυο καλά προσόντα για τη διάδοση της πίστης- και είναι θιασώτης του συμβόλου της πίστεως της Νίκαιας. Στον Θεοδόσιο φάνηκε άνδρας μετρημένος και ικανός.

Μετά τη θεια λειτουργία και τη μεγαλόπρεπη τελετή της χειροτονίας, οι πάντες αναμένουν την πρώτη ομιλία του νέου πατριάρχη. Είναι παρόντες όλοι οι ιερείς της μητρόπολης, οι συνυποψήφιοι για την επισκοπή Φίλιππος και Πρόκλος, οι ύπατοι Φήλιξ και Ταύρος, όλοι οι αξιωματούχοι της αυλής και ο λαός ολόκληρος της Κων/πολης. Αγγίζοντας τα σύμβολα του αξιώματός του, ο Νεστόριος ανεβαίνει στον άμβωνα και, με βροντερή και παθιασμένη φωνή, απευθύνει τα πρώτα λόγια στον αυτοκράτορα: «Ω, ηγεμόνα! Δώσε μου τη γη εξαγνισμένη από αιρετικούς, κι εγώ για αντάλλαγμα θα σου δώσω τον παράδεισο! Βοήθησε με να καταστρέψω τους αιρετικούς, και θα έχεις τη βοήθεια μου για να καταστρέψεις τους Πέρσες!»."

Πέδρο Ολάγια [Ελλάδος Ελάσσων Ιστορία (Ρώμη, Επισκοπική έδρα. 428)]

(βλέπε επίσης >>>)