Γιαννίτσης: Στο ασφαλιστικό δεν με στήριξαν ούτε οι υπουργοί του ΠΑΣΟΚ

-iefimerida.gr, 29/11/2015

Ούτε οι ίδιοι οι υπουργοί του ΠΑΣΟΚ δεν στήριξαν το 2000 την πρόταση μου για το ασφαλιστικό, τόνισε ο πρώην υπουργός Τάσος Γιαννίτσης μιλώντας σε εκδήλωση της Κίνησης των 58. Για μία ακόμη φορά, είπε, η μπάλα πετάχτηκε στην εξέδρα και όταν πετάμε την μπάλα στην εξέδρα, τη λύση δίνει η ζωή με τρόπο βίαιο και καταστροφικό.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Γιαννίτσης υπογράμμισε ότι ο  ίδιος δεν έκανε ποτέ πίσω: «Δεν πήρα τις προτάσεις να τις κάνω πιο ροζ, πιο κίτρινες», παρατήρησε χαρακτηριστικά και επανέλαβε πως δεν βρήκε στήριξη από πουθενά.

«Όχι μόνο η συνδικαλιστική πλευρά», εξήγησε, «δεν υπήρξε ένα κόμμα να τις υποστηρίξει, μια κοινωνική δύναμη, ούτε καν τα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος, ούτε καν υπουργοί, με εξαίρεση τον πρωθυπουργό (Κώστα Σημίτη) και κάποιους υπουργούς, ή πολιτικά στελέχη μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού όχι των δύο». «Για φανταστείτε, λοιπόν, να θέλει κάποιος υπουργός-θα έλεγα ξιπασμένος, φαντασμένος, πως το είχε πει ο Σκανδαλίδης, καλαμοκαβαλάρης- να θέλει να επιβάλει κάτι απέναντι σε μια κοινωνία που ουρλιάζει...».

Το παιγνίδι όμως τελείωσε και πλέον πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τους λογαριασμούς μας με το παρελθόν και «να κερδίσουμε την αίσθηση μιας νέας συλλογικότητας για τα συμφέροντα της χώρας», επεσήμανε ο πρώην υπουργός εκφράζοντας την αγανάκτησή του για το γεγονός ότι «ακόμα και σήμερα διατυπώνονται δημόσια, χωρίς καμιά αιδώ, φαύλες, κατάφωρα άδικες και εξοργιστικές, για τον χειμαζόμενο Έλληνα, προτάσεις ή εφαρμόζονται αντίστοιχες πολιτικές».

Έτσι πολώνεται η κοινωνία, σημείωσε, καθώς «από τη μια στοιχίζονται πολυποίκιλες πολιτικές δυνάμεις, από ευρύτερους κοινωνικούς και ιδεολογικούς χώρους, που έχουν καταλάβει ότι ήταν εγκλωβισμένες και, από την άλλη, εμβρόντητοι παρακολουθούμε το ανούσιο θέαμα όσων δεν κατάλαβαν ακόμα τίποτα ή δεν έχουν να προτείνουν τίποτα ή γενικολογούν ή διχάζουν ή αποδομούν τη δημοκρατία με αδιέξοδες ακόμα και διεφθαρμένες.

Ανταπόκριση από το 2015 μ.Χ.

του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 24/11/2015

Αγαπητέ ιστορικέ του μέλλοντος

Αποφάσισα να σου στέλνω ανταποκρίσεις από το παρόν μας. Μπορεί να σου φανούν χρήσιμες, αν ποτέ αποφασίσεις να ασχοληθείς με αυτή την περίεργη γωνιά του πλανήτη. Ίσως να μην είναι τόσο σημαντική όσο πιστεύει - αλλά σίγουρα είναι ιδιότυπη και ενδιαφέρουσα.

Θα είμαι όσο γίνεται πιο αντικειμενικός γιατί αν αποφασίσεις να βασιστείς στις αγορεύσεις των πολιτικών ή την αρθρογραφία των εφημερίδων, δεν θα καταλάβεις τίποτα και μάλλον θα τα παρατήσεις γρήγορα.

Λοιπόν εδώ στην Ελλάδα, το σωτήριον έτος 2015, έχουμε μία κυβέρνηση της Αριστεράς από ιδεολόγους ερασιτέχνες που εφαρμόζουν πολιτικές της Δεξιάς - και μία Δεξιά αντιπολίτευση που δεν εφαρμόζει τίποτα, γιατί εδώ και μήνες ασχολείται με το αν, πότε, και πώς θα εκλέξει τον αρχηγό της. Επειδή απογοητεύθηκαν από τους υπολογιστές, υπολογίζουν τώρα να επανεισάγουν τον άβακα.

Έχουμε ακόμα οικονομολόγους που ομολογούν ότι δεν εξοικονομούν τίποτα. Χάσανε γύρω στα ογδόντα δισ. διαπραγματευόμενοι επί εξάμηνο, άλλα εικοσιπέντε ανακεφαλαιώνοντας τις τράπεζες (που δεν θα χρειάζονταν ανακεφαλαίωση αν δεν τις είχαν αποκεφαλίσει). Μάλιστα προσπαθώντας να αλώσουν τις τράπεζες και να τις κάνουν κρατικές, καταφέρανε απλώς να τις αφελληνίσουν εντελώς, εκχωρώντας τις σε ξένους.

Η αποτυχία είναι η κυρίαρχη εμπειρία αυτής της εποχής - σχεδόν οτιδήποτε επιχειρείται, αποτυγχάνει. Από πολιτική πρωτοβουλία μέχρι θεατρική παράσταση. Χρυσάφι πιάνουμε, χώμα γίνεται. Ένα δημοψήφισμα κάναμε και βγήκε ανάποδο. Οικονομία, Παιδεία, Υγεία, στο χειρότερο επίπεδο των τελευταίων ετών. Μόνον ο πληθυσμός αυξάνεται με τη ροή των προσφύγων. Όσο για την εξωτερική πολιτική, την έχουμε εμπιστευθεί σε έναν σοφό καθηγητή που διδάσκει ταυτόχρονα στο Χάρβαρντ, στην Οξφόρδη και στο Μάρμπουργκ. Μονάχα στο πανεπιστήμιο Πειραιώς δεν διδάσκει, γιατί έχει πάρει άδεια.

Εκεί που πάντα πετυχαίνουμε είναι τα χρέη. Εκτός από το κρατικό εξωτερικό χρέος, που αποτελεί παγκόσμιο ρεκόρ, χρωστάμε παντού. Δεκάδες έγχρωμα δισ. στις Τράπεζες, πολλά δισ. οι φορολογούμενοι στην Εφορία, δυόμισι δισ. οι καταναλωτές στη ΔΕΗ. Άλλα δέκα δισ. χρωστάει το κράτος στον ιδιωτικό τομέα, έξι δισ. χρωστάει ο ΕΟΠΥ... Δισ. να δεις! Οι πάντες χρωστάμε παντού (και όλοι μαζί στη Μιχαλού).

Στη φωτογραφία το κρατικό «Βραβείο της στυμμένης λεμονόκουπας» που είχα θεσπίσει το 1980 στα «Επίκαιρα». Η εικαστική απόδοση είναι του γλύπτη Θόδωρου.

Μια μαρτυρία από την εξέγερση του Πολυτεχνείου '73

Το κείμενο αυτό αποτελεί συρραφή αναρτήσεων φίλου που μάζεψα στη σελίδα του στο facebook. Η τελική μορφή έγινε αποδεκτή από τον συγγραφέα τους, ο οποίος είναι συνάδελφος, μηχανικός και εκπαιδευτικός, τον γνωρίζω προσωπικά και δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να αποκαλυφθεί το όνομά του.

Εντωμεταξύ, τον Νοέμβριο του 2022 πέθανε πρόωρα ο συγκεκριμένος φίλος και συνάδελφος, οπότε μπορώ πλέον να ξεπεράσω την επιθυμία του να μη γίνει γνωστός. Πρόκειται για τον Ηρακλή Δημόπουλο, Δρ.Μηχανικό και καθηγητή στο πανεπιστήμιο Δυτ. Αττικής. 

____________________________________________________________

Γύρω στην άνοιξη του 1973, μετά πάντως από τον Φεβρουάριο, ο αντιπρόεδρος της χουντικής κυβέρνησης, «αδελφός» Παττακός, όντας ενήμερος για τον αναβρασμό που υπήρχε στο φοιτητικό κόσμο και την κοινωνία, ζήτησε να μιλήσει με εκπροσώπους των φοιτητών στην αίθουσα συνεδριάσεων της Συγκλήτου του ΕΚΠΑ. Όσες Γενικές Συνελεύσεις πανεπιστημιακών σχολών λειτουργούσαν, εξέλεξαν αντιπρόσωπο για την συνάντηση αυτή.

Πήγαμε λοιπόν, εγώ ως εκπρόσωπος των Μηχ/γων-Ηλ/γων ΕΜΠ, η Τώνια Μωροπούλου από τους Χημικούς Μηχανικούς και καμιά 15αριά άλλοι εκπρόσωποι, μεταξύ των οποίων και η Ιωάννα Καρυστιάνη ως φοιτήτρια της Νομικής που, αν δεν κάνω λάθος, ήταν τότε και πρόεδρος των Κρητών Φοιτητών.  Καθίσαμε γύρω από το μεγάλο οβάλ τραπέζι και γύρω-γύρω πίσω μας κάθισαν ή στέκονταν όρθιοι δεκάδες ασφαλίτες.

Μόλις ήρθε ο Παττακός στην αίθουσα της Συγκλήτου του ΕΚΠΑ, κάθισε στην κεφαλή του οβάλ τραπεζιού, σήκωσε το δεξί του χέρι, όπως κάνουν οι δεσποτάδες για να ευλογήσουν και είπε: "Ειρήνη υμίν". Εμένα με έπιασαν τα γέλια αλλά λούφαξα μετά από αυστηρή παρατήρηση του αντιπροέδρου της χούντας: "Γιατί γελάτε νεαρέ;".

Στη συνέχεια μας απήγγειλε ο Παττακός διάφορες εθνοπατριωτικές παπαριές και κατέληξε λέγοντας ότι για να τραγουδήσει κάποιος το «Πότε θα κάνει Ξαστεριά, χρειάζεται θάρρος, λεβεντιά και δύναμη, που δεν την έχετε εσείς!». Ζήτησε μετά να του εκθέσουμε τις απόψεις μας. Εκεί ζητήσαμε εγγυήσεις ότι δεν θα συλληφθούμε, ό,τι κι αν πούμε. Μας διαβεβαίωσε ότι δεν θα υποστούμε δίωξη, πράγμα που τηρήθηκε...

Σηκώνεται λοιπόν η Καρυστιάνη, τον πλησιάζει στην κεφαλή του τραπεζιού, όρθια από πάνω του και κουνώντας του το δάχτυλο τού έσουρε τα εξ αμάξης. Του φώναζε γενικά για την έλλειψη ελευθερίας και δημοκρατίας αλλά και ειδικά για τις εκλογές στα Πανεπιστήμια. Ο Παττακός άκουγε ψύχραιμα και με ειρωνικό χαμόγελο. Ο φιλιππικός της Καρυστιάνη οδήγησε σε τέτοια ένταση στην ατμόσφαιρα της αίθουσας, ώστε φάνηκε αμφίβολο αν θα μας αφήσουν να φύγουμε, παρά τις διαβεβαιώσεις του Παττακού...

Έγινε ένας χαμός στην αίθουσα και αυτό που μου έμεινε στη μνήμη ήταν η γενναιότητα, η τόλμη και ο χειμαρρώδης λόγος αυτής της υπέροχης μελαχρινής κοπελιάς από την Κρήτη. Η συνάντηση αυτή φοιτητών-Παττακού δεν νομίζω ότι αναφέρεται πουθενά στις επετειακές ετήσιες περιγραφές και απορώ, γιατί δεν μαθεύτηκε μέχρι σήμερα.

Την ώρα που η Καρυστιάνη τα έψελνε στον Παττακό, ακριβώς πίσω του στεκόταν όρθιος ο α' αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Δημήτριος Κουτσογιαννόπουλος-Θηραίος, ο οποίος έχοντας τα χέρια του άλλοτε σε στάση παράκλησης και άλλοτε στο στόμα του, της έκανε παρακλητικά νοήματα να σταματήσει... Δεν θυμάμαι να πήραν το λόγο άλλοι, η Ιωάννα είπε τόσο πολλά που μας κάλυψε όλους...

Περνάμε τώρα στα γεγονότα της κατάληψης του 1973 στο ΕΜΠ: Ήμουν από τους πρώτους εκφωνητές του ραδιοφωνικού σταθμού, όταν το Νοέμβριο του 1973 έγινε η κατάληψη του Πολυτεχνείου, και μετά ένα είδος αρχισυντάκτη, που παραλάμβανε τα μηνύματα και ετοίμαζε τα κείμενα για τους εκφωνητές.

Μεταξύ των μηνυμάτων που χειρίστηκα ήταν μια επιστολή σε άψογη καθαρεύουσα κάποιου που δήλωνε υποστηρικτής μας και προσεφέρετο να ηγηθεί του αγώνα μας. Υπογραφή "Στρατηγός Τσακαλώτος"!. Πολύ αργότερα έμαθα ποιός ήταν. Δυστυχώς όταν κανείς ζει αυτές τις στιγμές, δεν συνειδητοποιεί την ιστορική τους αξία. Αντί να κρατήσω την επιστολή αυτή, την έσκισα και την πέταξα στα σκουπίδια...

Κάποια στιγμή, πρέπει να ήταν την πρώτη μέρα και αφού είχε λειτουργήσει ο σταθμός για μερικές ώρες, κατάφερε να έρθει μέχρι την μισάνοιχτη πόρτα του Εργαστηρίου, ο εκδότης και δημοσιογράφος Κ. Καββαθάς, φωνάζοντας το όνομά μου. Πλησίασα να δω τι θέλει και μου είπε επί λέξει: "Αλλάξτε το ύφος σας, ακούγεστε σαν το ράδιο-Τίρανα και τη Φωνή της Αλήθειας"! Η ομάδα περιφρούρησης τον απομάκρυνε πριν προλάβω να του απαντήσω ότι αυτά τα ακούσματα είχαμε αλλά θα προσπαθήσουμε να διορθώσουμε...

Τον πομπό τον έφερε στο Πολυτεχνείο, μέσα σε μια σακούλα, ένας άγνωστος από το Ν. Ψυχικό -νομίζω- και δεν τον έφτιαξε κανείς από αυτούς, όπως ισχυρίζονται διάφοροι σήμερα. Εγώ προσωπικά παρέλαβα τον πομπό! Επειδή τότε, ως φοιτητής ακόμα, δούλευα και στο περιοδικό «Ήχος & HiFi» του Κ. Καββαθά, είχα διασυνδέσεις με τις επιχειρήσεις που πούλαγαν στερεοφωνικά και μέσω του φίλου Γ. Καμπουράκη, που ήταν συμφοιτητής μου και διευθυντής του περιοδικού, ζητήσαμε και μας έστειλε η «Αργώ Ελλάς» (Βαρελτζίδης) ένα μπομπινόφωνο Revox και έναν τετρακάναλο ενισχυτή Kenwood. Αυτά χρησιμοποιήθηκαν καθ' όλη τη διάρκεια της κατάληψης και λειτουργίας του σταθμού.

Το τελευταίο βράδυ και ενώ στη συντονιστική επιτροπή κατάληψης περίπου «μοίραζαν υπουργεία», τους είπα ότι θα μας φάνε λάχανο οι χουντικοί, αν δεν κάνουμε κάτι και πρότεινα να βγούμε αιφνιδιαστικά με καμιά 100σταριά οικοδόμους και να καταλάβουμε το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, που ήταν τότε στην οδό Γ' Σεπτεμβρίου. Αυτό θεωρήθηκε «αναρχικό», οπότε ήμουν πλέον εκτός κλίματος!

Τσαντίστηκα και σηκώθηκα να φύγω, περίπου 2 ώρες πριν μπει το τανκ στον περίβολο του ΕΜΠ. Με δυσκολία με άφησαν οι φοιτητές που είχαν αναλάβει την περιφρούρηση της κεντρικής πύλης να βγω, αλλά το κατάφερα επειδή φορούσα περιβραχιόνιο...

Με την εισβολή του στρατού, κατασχέθηκε όλος ο εξοπλισμός του Εργαστηρίου Ασυρμάτων Επικοινωνιών του καθ. Ι. Φικιώρη, όπου λειτουργούσε ο σταθμός. Ο αείμνηστος Φικιώρης κάποια στιγμή, μετά από 2-3 μήνες, με φώναξε και μου είπε ότι ο στρατός ζητάει λίστα με τον εξοπλισμό του εργαστηρίου για να τον επιστρέψει. «Και γιατί το λέτε εμένα κ.καθηγητά;», λέω εγώ, δήθεν απορημένος. Μου απαντάει με τον πιο φυσικό τρόπο, γιατί ξέρω ότι ήσουν εδώ μέσα και αν είχες φέρει κάποια πράγματα, πες μου να τα δηλώσω σαν εξοπλισμό του εργαστηρίου, ώστε να μου τα επιστρέψουν και να στα δώσω!

Επειδή ήξερα το ήθος του καθηγητή μου, του δήλωσα χωρίς κανένα δισταγμό ότι ήρθαν απ' έξω το μπομπινόφωνο και ο ενισχυτής. Πράγματι, σε μερικές ημέρες με φώναξε και μου έδωσε ένα σάκο, που είχε μέσα τον ενισχυτή. Το Revox χάθηκε μου είπε με λύπη...

Τηλεφώνησα στον κ. Βαρελτζίδη για να του επιστρέψω τον ενισχυτή αλλά αυτός έκανε ότι δεν καταλάβαινε για ποιο πράγμα μιλάω, από φόβο μήπως εκτεθεί. Στην αθωότητά μου δεν σκέφτηκα ότι μπορεί να παρακολουθούσαν οι χουντικοί τα τηλέφωνα (σίγουρα το έκαναν!) και να βρισκόταν κατηγορούμενος ο επιχειρηματίας. Τελικά, μού έμεινε ξέμπαρκος ο ενισχυτής του Ρ/Σ του Πολυτεχνείου, τον οποίο συντηρώ και χρησιμοποιώ ακόμα.

Τελειώνοντας θα ήθελα να σημειώσω ότι επειδή δεν ήμουν οργανωμένος σε κανένα κόμμα, ούτε ενδιαφέρθηκα να εξαργυρώσω τη συμμετοχή μου στις κινητοποιήσεις, οι επαγγελματίες πολυτεχνίστας με διέγραψαν από την ιστορία· δεν υπάρχω και οι περισσότεροι παριστάνουν ότι δεν με ξέρουν! 

Μάθε, παιδί μου, Θρησκευτικά;

του Πάσχου Μανδραβέλη, Καθημερινή, 15/10/2015

Π​​ρέπει άραγε να διδάσκεται το Κρυφό Σχολείο ως ιστορικό γεγονός, για να μπορέσουν τα παιδιά μας να προσεγγίσουν τη ζωγραφική του Νικολάου Γύζη ή την ποίηση του Ιωάννη Πολέμη; Ή μήπως οι δωδεκαθεϊστές πρέπει να κατηχούν στα σχολεία την ελληνική μυθολογία, ως δόγμα πίστεως, για να μην υπάρχει ο κίνδυνος «αρχαιοελληνικού αναλφαβητισμού»;

Αυτά είναι τα πρώτα ερωτήματα που γεννώνται από το άρθρο του καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης Πασχάλη Κιτρομηλίδη («Ο κίνδυνος του θρησκευτικού αναλφαβητισμού», Το Βήμα 18.10.2015) βασικό επιχείρημα του οποίου είναι ότι «τυχόν κατάργηση των Θρησκευτικών συνιστά ένα σοβαρό βήμα για την αποκοπή της παιδείας μας από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Χωρίς γνώση της ιστορίας της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, της Αγίας Γραφής, όλος ο ευρωπαϊκός πολιτισμός του οποίου το υπόστρωμα είναι χριστιανικό καθίσταται ακατανόητος... Ο θρησκευτικός αναλφαβητισμός θα καταστήσει τα παιδιά μας ανίκανα να αντιληφθούν και να εκτιμήσουν τα επιτεύγματα του σημαντικότερου πεδίου στα οποία εκδηλώθηκε η δημιουργικότητα του ευρωπαϊκού κόσμου, του πεδίου της τέχνης». Οπως ακριβώς συμβαίνει με τα παιδιά των Γάλλων, θα συμπληρώναμε εμείς, που επειδή δεν έχουν Θρησκευτικά στο σχολείο, δεν μπορούν να εκτιμήσουν την Πιετά του Μιχαήλ Αγγελου. Αντιθέτως, τα Ελληνόπουλα, μόλις πατήσουν στο Παρίσι το πρώτο που κάνουν είναι να επισκεφθούν το Λούβρο για να θαυμάσουν την «Παναγία των Βράχων».

Αφαιρετικός ρομαντισμός

Ο σεβαστός καθηγητής –με μεγάλο και πολυσχιδές έργο– υποπίπτει στο παράπτωμα του αφαιρετικού ρομαντισμού. Οπως τόσοι και τόσοι, που εξιδανικεύουν μια μίζερη κατάσταση για να την υπερασπιστούν. Θεωρητικώς έχει δίκιο: ο Χριστιανισμός είναι πυλώνας του δυτικού πολιτισμού και οι μαθητές πρέπει να διδάσκονται την ιστορία του, αλλά πρακτικώς το πράγμα δεν δουλεύει έτσι. Δεν έχει δα και μεγάλη σχέση με την κατανόηση του δυτικού πολιτισμού αυτά που διαβάζουμε στο βιβλίο Θρησκευτικών της Γ΄ Δημοτικού: «Στα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι γερμανικές δυνάμεις κατοχής θέλησαν να καταστρέψουν τον Ορχομενό Βοιωτίας. Οι κάτοικοι είχαν τρομοκρατηθεί. Η επίθεση έγινε με πολλά τανκς, που όμως δεν κατάφεραν να προχωρήσουν πολύ. Λίγο πριν φτάσουν στον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου σταμάτησαν! Ακινητοποιήθηκαν! Η πόλη σώθηκε κι όλοι ευχαρίστησαν την Παναγία για τη θαυμαστή της βοήθεια» (Παντελής Ζούρας, Δημήτριος Θερμός, Αντώνιος Παναγάκης, Μαίρη Βούκανου, Αγγελική Μαστρομιχαλάκη, «Ο Θεός στη ζωή μας» Θρησκευτικά Γ΄ Δημοτικού, εκδόσεις ΟΕΔΒ).

Το σκεπτικό του μοιάζει περισσότερο με εκείνο των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που υπερασπίζονται τον νόμο-πλαίσιο για την παιδεία, ο οποίος –σε έναν ιδανικό κόσμο– θα μπορούσε να μάθει το δημοκρατικό αλφάβητο στους νέους. Υπάρχει καλύτερο εργαστήρι πολιτικής επιστήμης από το να εκλέγουν οι φοιτητές τον πρύτανη, να εκφράζονται δημιουργικά στις συνελεύσεις των ΑΕΙ κ.λπ.; Οχι! Σε έναν «άλλο κόσμο» ηθικό κι αγγελικά πλασμένο, τα πράγματα θα δούλευαν έτσι ιδανικά και τα παιδιά μας δεν θα κινδύνευαν από «δημοκρατικό αναλφαβητισμό». Μόνο που στον υπαρκτό κόσμο τα πανεπιστήμια, διά της συμμετοχής των φοιτητών στις πρυτανικές εκλογές, βρίσκονταν υπό τη διαρκή ομηρία συμμοριών (κομματικών και δήθεν αναρχοαυτόνομων) που τα δυναστεύουν.

Υπάρχει όμως και μια σοβαρή εσωτερική αντίφαση στο ίδιο άρθρο του κ. Κιτρομηλίδη. Ενώ από τη μία ζητάει τη διδαχή των Θρησκευτικών ως εγκυκλοπαιδικού μαθήματος («Η εγκυκλοπαιδική γνωριμία με το φαινόμενο της θρησκείας συνιστά αναγκαίο συντελεστή της αυτογνωσίας όχι μόνο της σημερινής χριστιανικής, αλλά και της μελλοντικής πολυπολιτισμικής Ελλάδας»), από την άλλη θέλει το μάθημα να είναι κατηχητικό: «Η θρησκευτική παιδεία αποτελεί παράγοντα αποφασιστικό για την καλλιέργεια της ηθικής συνείδησης του ανθρώπου. Μέχρι να καταστούμε όλοι καντιανοί φιλόσοφοι με ισχυρή την επίγνωση της αυτονομίας της ηθικής πράξης βάσει της κατηγορικής προσταγής, ας φανούμε πιο ταπεινόφρονες αποδεχόμενοι και το ενδεχόμενο της διαπαιδαγώγησης της κοινωνίας διά της θρησκευτικής ετερόνομης αγωγής».

Να φανούμε πιο ταπεινόφρονες, αλλά το πρόβλημα είναι ότι η «θρησκευτική ετερόνομη αγωγή» δεν είναι ακριβής επιστήμη. Στο πλαίσιο αυτής της ηθικής ετερονομίας, διάφοροι ανατινάζονται σε λεωφορεία και καφετέριες φωνασκώντας «Ο Θεός είναι μεγάλος». Πώς θα ξεχωρίσουμε την αγαθή «καλλιέργεια της ηθικής συνείδησης του ανθρώπου» από τη δολοφονική; Από τη στιγμή που η ηθική ξεφεύγει από τα εγκόσμια, κάθε μουλάς, οποιουδήποτε δόγματος, μπορεί να τη στρεβλώσει μέχρι θανάτου.

Η θρησκευτική ετερόνομη αγωγή δεν είναι καν διαχρονική. Ο ίδιος ο κ. Κιτρομηλίδης αναφέρει στο μνημειώδες έργο του «Νεοελληνικός Διαφωτισμός» (εκδόσεις ΜΙΕΤ) για τον Αγιοταφίτη αρχιμανδρίτη Αγάπιο Χαπίπη, ο οποίος ανησυχούσε «για τη χαλάρωση των ηθών και τη διαστρέβλωση των ηθικών αξιών [και] τον οδήγησε να καταγγείλει ιδέες όπως η ελευθερία και η ισότητα και να επικρίνει τις αρχές και τις κοινωνικές συνέπειες της Γαλλικής Επανάστασης. Προχώρησε μάλιστα και στην καταγγελία του αυτεπάγγελτου εκείνου επικριτή της θρησκείας και εμπνευστή της επανάστασης, του Βολταίρου, στον οποίο καταλογίζει πρωταρχική ευθύνη για την ηθική παρακμή της κοινωνίας».

«Διδασκαλία Πατρική»

Στα Θρησκευτικά του 18ου αιώνα, και στην «ετερόνομη ηθική αγωγή» δεν εντάσσεται το φυλλάδιο «Διδασκαλία Πατρική», που αποδίδεται στον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Ανθιμο και τυπώθηκε το 1798 στο εκκλησιαστικό τυπογραφείο στην Κωνσταντινούπολη; Σύμφωνα πάλι με τον καθηγητή Πασχάλη Κιτρομιλίδη, «Η “Διδασκαλία Πατρική” προειδοποιούσε αυστηρά για “τας νεοφανείς ελπίδας της Ελευθερίας”, τις οποίες ο συγγραφέας θεωρούσε ως “νεοφανή και έντεχνον παγίδα”, το τελευταίο τέχνασμα το οποίο “εμεθοδεύθη” “ο πρώτος αποστάτης διάβολος” για να παραπλανήσει τους ευσεβείς. Ως αντίδοτο στην επώδυνη φωνή της ελευθερίας, ο συγγραφέας συμβούλευε υποταγή στην “ισχυράν βασιλείαν των Οθωμανών”, η οποία ήταν το δώρο του Θεού προς τους ορθόδοξους χριστιανούς, σταλμένο για να τους προστατεύει από τις αιρέσεις. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε δημιουργηθεί από τον θεό εκ του μηδενός, σε μια εποχή που η χριστιανική ρωμαϊκή αυτοκρατορία άρχισε να “χωλαίνει εις τα της ορθοδόξου πίστεως φρονήματα [με σκοπό να] είναι εις μεν τους Δυτικούς ωσάν ένας χαλινός, εις δε τους Ανατολικούς ημάς πρόξενος σωτηρίας. Οι πραγματικοί ορθόδοξοι χριστιανοί, κατά συνέπεια, όφειλαν να υποταχθούν με ευγνωμοσύνη στους θεόσταλτους αφέντες τους και να ξεχάσουν κάθε μάταιη συζήτηση για απατηλές ελευθερίες πάνω σ’ αυτή τη γη. Το “νυν θρυλούμενον σύστημα της ελευθερίας”, που είχε εμφανισθεί στις χώρες της Δύσης εκείνη την εποχή, αντέβαινε προς “τα ρητά της θείας Γραφής και των Αγίων Αποστόλων, οπού μας προστάζουν να υποτασσόμεθα εις τας υπερέχουσας αρχάς”. Δεν αντιπροσώπευε παρά αναρχία και “ακαταστασία, οπού το καθ’ αυτό σκοπούμενον ταύτης της ελευθερίας μία μισητή ολιγαρχία και τυραννία, ως εκ της πείρας φαίνεται”» («Νεοελληνικός Διαφωτισμός», εκδόσεις ΜΙΕΤ).

Βεβαίως, τα σημερινά Θρησκευτικά δεν το πάνε τόσο μακριά, αλλά παρ’ όλα αυτά παραμένουν ένας επιβλαβής αναχρονισμός της παιδείας μας. Είναι άλλο η μάθηση της συμβολής του Χριστιανισμού στο δυτικό οικοδόμημα (όπως και τα εμπόδια που κατά καιρούς όρθωσε η ιεραρχία του) και άλλο η κατήχηση ενός δόγματος.

Το λίθινο μνημείο-αίνιγμα στη Μέση Ανατολή

Αποτελείται από πέντε ομόκεντρους κύκλους, χωρίς όμως να γνωρίζει κανείς ποιος κατασκεύασε αυτό το μνημείο. 

-Καθημερινή, 12/10/2015

Mπορεί να περάσεις δίπλα του και να μην το προσέξεις. Άλλωστε, το προϊστορικό λίθινο μνημείο που κοσμεί τα Υψώματα του Γκολάν, στη Μέση Ανατολή, επί χρόνια περνούσε απαρατήρητο. Μετά την κατάληψη της περιοχής από τον ισραηλινό στρατό, το 1967, οι αρχαιολόγοι άρχισαν να εξερευνούν ένα παράξενο σχήμα στο έδαφος, το οποίο είχαν παρατηρήσει κατά της αεροπορικές υπερπτήσεις στην περιοχή. 

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που ακολούθησαν, αποκάλυψαν πως επρόκειτο για μία από τις μεγαλύτερες δομές ολόκληρης της περιοχής. Γνωστό ως Ρουζμ ελ Χίρι (Rujm el Hiri), που στα αραβικά θα πει «λίθινος σωρός της αγριόγατας», το μνημείο αποτελείται από πέντε ομόκεντρους κύκλους. Ο μεγαλύτερος έχει διάμετρο περίπου 152 μέτρων, ενώ στο μέσο του υπάρχει ένα τεράστιος νεκρικός θάλαμος. Στα εβραϊκά έχει το όνομα Γκιλγκάλ Ρεφαΐμ, που σημαίνει «ο τροχός των γιγάντων». 

Σύμφωνα με τους περισσότερους υπολογισμούς, το μνημείο χρονολογείται πριν από πέντε χιλιάδες χρόνια, κατά συνέπεια είναι συνομήλικο με το Στόουνχεντζ της Βρετανίας. Ομως, αντίθετα με το διάσημο βρετανικό μνημείο, που αποτελείται από εκατό μεγάλιθους, η δομή στα Υψώματα του Γκολάν αποτελείται από σωρούς χιλιάδων μικρότερων βασαλτικών πετρωμάτων που συνολικά ζυγίζουν περισσότερο από σαράντα χιλιάδες τόνους. «Πρόκειται για ένα μνημείο-αίνιγμα. Έχουμε κάποιες πληροφορίες, αλλά δεν έχουμε καταφέρει να σχηματίσουμε ολόκληρη την εικόνα», εξηγεί ο Ούρι Μπέργκερ, της Ισραηλινής Εφορίας Αρχαιοτήτων, ειδικός στους μεγαλιθικούς τάφους. «Οι επιστήμονες έρχονται και ενθουσιάζονται από τον τόπο και διατυπώνουν τις δικές τους τις θεωρίες», καταλήγει ο Μπέργκερ. 

Αν και κανείς δεν γνωρίζει ποιος κατασκεύασε αυτό το μνημείο, κάποιοι πιστεύουν ότι πρέπει να το δημιούργησαν νομάδες οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Κάτι τέτοιο, βέβαια, θα απαιτούσε τεράστιο δίκτυο υποστήριξης, που οι νομάδες είναι πολύ αμφίβολο αν διέθεταν. Επίσης, τη μικρότερη και τη μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου, κατά τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο αντιστοίχως, η ανατολή ευθυγραμμίζεται με τα ανοίγματα των βράχων. 

Όταν κάποιος βρίσκεται στο εσωτερικό του συμπλέγματος μοιάζει σαν να βρίσκεται σε έναν υπό κατάρρευση λαβύρινθο, με τους χορταριασμένους τοίχους να γέρνουν επικίνδυνα. Αντιθέτως, από την κορυφή του μικρού τύμβου που βρίσκεται στο κέντρο του και που έχει ύψος πέντε μέτρων, αυτός που κοιτάζει μπορεί να διαπιστώσει το κυκλικό σχήμα του μνημείου. Μόνο, όμως, από αέρος φαίνεται σε όλο του το μέγεθος το περίτεχνο σύμπλεγμα. 

Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών παλαιότερα βρέθηκαν στην περιοχή τμήματα κεραμικών σκευών καθώς και κάποια λίθινα εργαλεία, τα οποία αναμένεται να βοηθήσουν στη χρονολόγηση του μνημείου. Ορισμένοι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι η κατασκευή του ξεκίνησε το 3500 π.Χ. και ότι τις επόμενες δύο χιλιετίες προστέθηκαν κάποια τμήματα. 

Τέλος, παρότι το σύμπλεγμα βρίσκεται σε τοποθεσία που χρησιμοποιείται για την εκπαίδευση του ισραηλινού στρατού, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να το επισκεφθούν χωρίς προβλήματα.

Ο ημιμαθής προχειρολόγος κύριος Ζουράρις

του Γιάννη Χάρη, Εφημ. των Συντακτών, 18/10/2015

Ωστε το «μπουρδολόγιον» χαρακτήρισε άλλους «μπουρδολόγιον» - και «βλακόμετρον» και «κατιναριό» και άλλα, ευήθειας σημαντικά.

Εχω επανειλημμένα ασχοληθεί με το «μπουρδολόγιον» ονόματι Ζουράρις, που αμολάει κάθε τόσο διάφορες μεγαλοπρεπείς ελληνικούρες ή απλώς ασυναρτησίες, κάτι που κάπου πήρε το μάτι του ή τ’ αφτί του, δεν σκοτίστηκε όμως να το διασταυρώσει, καθότι σίγουρος πως θα θαμπώσει, για την ακρίβεια: θα στραβώσει, τους ιθαγενείς.

Τι «καλλίπυγες μαγωδίες», τι «μέζεα», τι «στεατοπυγικά υποσυστήματα», τι «θυρανοίξια», ό,τι περιμάζεψε στη γύρα του, με ό,τι σημασία θέλει να τους δώσει τώρα αυτός, κι ας πά’ να λένε λεξικά και επιστήμες...

Τι βρήκε τώρα, τι του πάσαραν, τι ανέσυρε από σάιτ εθνικιστικά, πάλι χωρίς να ψάξει πόντο παραπέρα;

Βρήκε λοιπόν πως στα βιβλία του δημοτικού κοπήκαν τα δημοτικά τραγούδια, πως ειδικότερα στο βιβλίο Γλώσσα της Στ΄ δημοτικού η προστακτική διδάσκεται με οδηγίες χρήσης καφετιέρας, και άλλα φοβερά, που συνιστούν «την 3η [αλήθεια, ποια η 2η;] Μικρασιατική Καταστροφή», «την καταστροφή της ελληνικής γλώσσης»!

ΑΓΝΟΕΙ ΔΗΛΑΔΗ Ο κ. ΖΟΥΡΑΡΙΣ πως άλλο το βιβλίο της Γραμματικής και άλλο το βιβλίο της Γλώσσας, ενώ υπάρχει και τρίτο πολύτιμο βοήθημα, το Ανθολόγιο λογοτεχνικών κειμένων.

Η Γραμματική λοιπόν διδάσκει όσα διδάσκει πάντα μια γραμματική, και την προστακτική λοιπόν, ενώ η Γλώσσα διδάσκει ακριβώς γλώσσα, δηλαδή λόγο σε όλες του τις εκφάνσεις και εκδοχές, με κείμενα από κάθε περιοχή του λόγου, από λογοτεχνικά έως ρεπορτάζ εφημερίδας, μικρές αγγελίες, διαφημίσεις και, ναι, οδηγίες χρήσης καφετιέρας: αυτή είναι η λεγόμενη «επικοινωνιακή μέθοδος», που ακολουθείται δεκαετίες τώρα, με προφανή, θέλω να πιστεύω, οφέλη.

ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ, όπου θα βρει ο κ. Ζουράρις από Ομηρο, Αισχύλο, Λουκιανό έως δημοτικό τραγούδι και Βιτσέντζο Κορνάρο, από Ρωμανό τον μελωδό έως Κόντογλου, Βιζυηνό, Παπαδιαμάντη, Ρίτσο, Σεφέρη, Ελύτη, Εμπειρίκο, αλλά και Χικμέτ, Σαιντ-Εξυπερύ, Τζακ Λόντον.

Τα ξανάγραφα αυτά, όταν συντάκτρια του ΒΗΜagazino δήλωνε, πέντε χρόνια προ Ζουράριδος, πως «δεν της άρεσε» που «τα σχολικά βιβλία ελληνικής γλώσσας Δημοτικού περιλαμβάνουν οδηγίες χρήσεως καφετιέρας, και ελάχιστα κείμενα σημαντικών λογοτεχνών».

Κι όμως, ιδού, σε σχέση με τα παλιά βιβλία τα δικά μας, μια Γραμματική, σκέτη παράθεση κανόνων, και ένα Αναγνωστικό της συμφοράς, τα σημερινά αποτελούν σωστή επανάσταση. Από το βιβλίο της Γλώσσας που έδωσαν με τσακισμένη τη σελίδα στον εθνοπατέρα, κι εκείνος δεν καταδέχτηκε ούτε τα περιεχόμενα να διατρέξει, αντιγράφω ενδεικτικά ορισμένες ενότητες του βιβλίου: «Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα», «Κατοικία», «Η ζωή σε άλλους τόπους», «Η ζωή έξω απ’ την πόλη», «Συγγενικές σχέσεις», «Τρόποι ζωής και επαγγέλματα», «Πόλεμος και ειρήνη» κ.α.

ΚΑΘΕ ΕΝΟΤΗΤΑ χωρίζεται σε υποενότητες, με συγκεκριμένο μαθησιακό στόχο καθεμιά, ένα σχετικό κείμενο και έπειτα ασκήσεις, πολλές ευφάνταστες και ευρηματικές.

Πάλι ενδεικτικά, η πρώτη ενότητα: «Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα», ανοίγει με σχετικό ποίημα της Ρίτας Μπούμη-Παπά, «Ο θαλασσοπόρος», και ακολουθεί, με αντικείμενο «Πώς περιγράφουμε ένα πράγμα / Πώς χρησιμοποιούμε τους χρόνους του ρήματος», απόσπασμα από τα Ψάθινα καπέλα της Μαργαρίτας Λυμπεράκη· έπειτα, «Πώς αφηγούμαστε μια ιστορία / Πώς μιλάμε για το χτες, το σήμερα, το αύριο (χρόνοι ρημάτων, επιρρήματα, ουσιαστικά, σύνδεσμοι) / Πώς φτιάχνουμε την περίληψη μιας ιστορίας», με απόσπασμα από τον Γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες του Ιουλίου Βερν· «Πώς γράφουμε μια ανακοίνωση / Πώς χρησιμοποιούμε τους χρόνους του ρήματος», με κειμενάκι από το περιοδικό «Ερευνητές» της Καθημερινής, άλλο, για τα Ζαγοροχώρια, από το Αθηνόραμα.

Και κάθε ενότητα κλείνει με παραπομπή στο Ανθολόγιο, εδώ σε Ομηρο, Λουκιανό, Σαμαράκη κ.α.· και συμβουλές: «Διαβάστε-Δείτε-Ακούστε-Επισκεφθείτε», οι οποίες στέλνουν τα παιδιά σε διάφορα βιβλία, χάρτες, κινηματογραφικές ταινίες (εδώ Μπάστερ Κήτον), ντοκιμαντέρ, τραγούδια (εδώ Σπανό, Χατζιδάκι, Λοΐζο, Ξαρχάκο κ.α.), μουσεία.

ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟΓΝΩΡΟ για μας τους παλιότερους έργο, όλα τα βιβλία, όλων των τάξεων και όλων των μαθημάτων, υπάρχει και στο διαδίκτυο, στο «Ψηφιακό σχολείο» (ebooks.edu.gr). Αξίζει να το δει κάθε καλόπιστος αναγνώστης· ειδικότερα όμως οφείλει να το δει κάθε χειροκροτητής του ημιμαθούς εθνοπατέρα, πριν ακριβώς χειροκροτήσει, ιδίως πριν γράψει, υπεύθυνος αυτός πια δημοσιογράφος λόγου χάρη, για «δικαιολογημένη έκρηξη» του Ζουράρι.

Γιατί αυτό εντέλει είναι το θέμα. Οχι τόσο ο κάθε αστοιχείωτος και θρασύς, είδος έτσι κι αλλιώς εν αφθονία, ούτε τόσο οι άκριτοι καταναλωτές, όσο οι διακινητές - όχι πια, όχι μόνο από τον χώρο των πατριωτικών και εθνικιστικών ΜΜΕ και ιστοσελίδων, αλλά και από αριστερές εφημερίδες!

Που ούτε καν θέμα ήθους του δημόσιου λόγου μοιάζει να τους συγκινεί ούτε ο τραμπουκισμός στον οποίο μπορεί να επιδίδεται, με κατακτημένη από χρόνια ασυλία, ο εθνοπατέρας, ξερνώντας τα «βλακόμετρον» και «μπουρδολόγιον» και «μπουρδιστάν» και «κατιναριό», με κατακλείδα μάλιστα ένα «Ε, άι σιχτίρ πλέον!»

Ναι, άι σιχτίρ πλέον!

---

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥ ΣΤΑΡ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

ΕΘΝΟΣ, 2015

Βίος και πολιτεία του Κώστα Ζουράρι

Ο καθ’ ημάς Κώστας Ζουράρις, ως… όφις, αλλά ουδόλως «αρχέκακος», στην παρθενική του ομιλία ως βουλευτής, απέσπασε πολλά… ουάου, τόσο εντός όσο και εκτός Βουλής με τον ιδιότυπο λόγο του και τις γλωσσοπλαστικές ικανότητές του να χρησιμοποιεί τον πλούτο της ελληνικής γραμματείας μαζί με θεολογικά κείμενα.

ΕΘΝΟΣ
15/2/2015

Και έκλεψε, αν μη τι άλλο, την παράσταση, η οποία στο τέλος είχε και υπόκλιση και χειροκρότημα από την… πλατεία.

Αλλωστε, ο 74χρονος πολιτειολόγος υπήρξε σταρ της ανανεωτικής Αριστεράς μια γενιά προ του 54χρονου οικονομολόγου Γιάννη Βαρουφάκη. Οταν στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές του ’80 γέμιζε αμφιθέατρα ανά τη χώρα, με τη γοητεία του ευρωκομμουνιστή διανοούμενου του λεγόμενου κύκλου του Παρισιού και τις δάφνες -καθυστερημένα- της συμμετοχής του στα γεγονότα του Μάη του ΄68, ως καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Βενσέν. Ο καθηγητικός του τίτλος συνεχίζει πάντως να παραμένει σε θολό τοπίο, αφού αρκετοί τον αμφισβητούν.

Οι Ρηγάδες της εποχής τον περιέφεραν στα αμφιθέατρα, όπου, συνδυάζοντας τον αιρετικό μαρξιστικό λόγο με την ευρυμάθεια της ελληνικής γραμματείας, κατάφερνε να εντυπωσιάζει τα ακροατήρια -με λόγο… πιασάρικο- έχοντας στο πλευρό του τη γοητευτική σύντροφό του και λίγο μετά δεύτερη σύζυγό του, την ηθοποιό και σκηνοθέτιδα Μυρτώ Παράσχη. Πρώτη του σύζυγος υπήρξε η Μάγδα Κοτζιά. Τη συνάντησε για πρώτη φορά στην Α’ Δημοτικού στο Πειραματικό Σχολείο της Θεσσαλονίκης και παντρεύτηκαν τον Ιούλιο του 1967, μέσα στη δικτατορία, πριν φύγουν για το Παρίσι.

Διαμάχη με τον Κοτζιά

Το πραξικόπημα του στρατηγού Γιαρουζέλσκι, του αποκαλούμενου και ως «ερυθρού δικτάτορα», το 1981 στην Πολωνία, είχε διχάσει τότε την Αριστερά και όχι μόνο, και ο Κ. Ζουράρις στα αμφιθέατρα κατακεραύνωνε τους «ορθόδοξους κομμουνιστές» του ΚΚΕ -αλλά και τον Ανδρέα Παπανδρέου- για την υποστήριξη που του πρόσφεραν. Αξιοσημείωτο είναι ότι την υπεράσπιση του καθεστώτος Γιαρουζέλσκι από τις σελίδες του «Ριζοσπάστη» και τις επιθέσεις κατά των αναθεωρητών του Κ. Ζουράρι, είχε αναλάβει το στέλεχος του ΚΚΕ και σημερινός υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, και το βιβλίο του «Η Πολωνία κι Εμείς» γνώριζε διαδοχικές εκδόσεις από τη «Σύγχρονη Εποχή». Το δίπολο Ζουράρις – Κοτζιάς έπαιξε πολύ τότε με το Πολωνικό. Ο Κ. Ζουράρις από την εποχή εκείνη μέχρι σήμερα έχει να παρουσιάσει πολλές μεταλλάξεις στην ιδεολογική και πολιτική του εικόνα. Διεκδικεί μάλιστα ένα μοναδικό ρεκόρ: Εχει προσχωρήσει ή συνεργαστεί διαχρονικά με κόμματα που καλύπτουν σχεδόν το σύνολο του πολιτικού φάσματος. Εξαίρεση αποτέλεσε μόνο το ΠΑΣΟΚ.

Ξεκινώντας από το ΚΚΕ Εσωτερικού από το οποίο αποχώρησε στα μέσα της δεκαετίας του ’80 έπειτα από μία μακρά και έντονη συμμετοχή, στο ΚΚΕ -υποψήφιος ευρωβουλευτής του κόμματος το 1999 και υποψήφιος βουλευτής στην Α’ Θεσσαλονίκης το 2000 – στη ΝΔ, η οποία τον υποστήριξε στις εκλογές του 2002 ως υποψήφιο νομάρχη Λασιθίου, και τώρα στους ΑΝΕΛ, με τους οποίους είχε κατέβει και στις ευρωεκλογές του 2014. Ενδιάμεσα δεν παρέλειψε να συναντηθεί και με τον άλλο γνωστό ελληνοπρεπή Θεσσαλονικέα, τον Στέλιο Παπαθεμελή, με το κόμμα του οποίου, το Πανελλήνιο Παμμακεδονικό Μέτωπο, ήταν υποψήφιος στις ευρωεκλογές του 2009.

Στη Θεσσαλονίκη επέλεξε να μείνει τα τελευταία χρόνια στη λεγόμενη «πυρίκαυστη ζώνη» -την περιοχή στο κέντρο της πόλης που κάηκε στη μεγάλη πυρκαγιά του 1917- στα Λαδάδικα. Ισως από εκεί εμπνεύστηκε και τον τίτλο του σημερινού κόμματός του -γιατί είναι κι αυτός πρόεδρος κόμματος αναγνωρισμένου από τον Αρειο Πάγο- την «Πυρίκαυστο Ελλάδα». Ο ίδιος πάντως επέλεξε τον τίτλο του «επίτιμου προέδρου» και έχρισε πρόεδρο τον επίσημο βιογράφο του, Γεώργιο Καλεάδη. Ο τελευταίος, που είναι οικονομολόγος από την Καβάλα, συνέγραψε και εξέδωσε το 2013 τον πολυσέλιδο τόμο -594 σελίδες- με τον τίτλο «Αξιον και Δίκαιον-Κώστας Ζουράρις, Εργο και βίος (1940-1990)». Σύμφωνα με τον συγγραφέα, στο βιβλίο αναλύεται «το πώς και το γιατί ο Κώστας Ζουράρις κατατάσσεται, ως εις εκ των σκυταλοδρόμων στην ομάδα, η οποία διαχρονικά -με πρώτο τον Ομηρο-, διαμόρφωσε και μεταφέρει την ταυτότητα του ελληνικού πολιτισμού καθώς και τον τρόπο σκέψης και δράσης της καθ’ ημάς Ανατολής».

Στη Θεσσαλονίκη, πλέον πυρίκαυστος του ΠΑΟΚ, δεν υπάρχει και ο Κ. Ζουράρις το 2005-2006 φόρεσε τη φόρμα της ομάδας και επιχείρησε να αναμειχθεί και στα του «Δικεφάλου», δημιουργώντας Εταιρεία Λαϊκής Βάσης προκειμένου να πάρει τον Ερασιτέχνη. Δεν τα κατάφερε όμως στις εκλογές, αφού εκεί ένας και μοναδικός πατριάρχης είναι ο Θανάσης Κατσαρής.

Στη διαδρομή του Κ. Ζουράρι μαζί με τη διαρκή αμφισβήτηση υπάρχει συγχρόνως και ο αφορισμός, οι νυν γίνονται σύντομα πρώην. Από μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ Εσωτερικού θα βρεθεί τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ΄80 μαζί με τον Κωστή Μόσκωφ (ΚΚΕ), με τον οποίο συνδεόταν με στενή οικογενειακή φιλία, να πρωτοστατούν σ΄ αυτό που ονομάσθηκε τότε ως πνευματική κίνηση νεορθοδόξων. Οι επισκέψεις και οι συναντήσεις τους στο Αγιον Ορος με τον τότε ηγούμενο της Μονής Σταυρονικήτα, τον μοναχό Βασίλειο Γοντικάκη -που ο Ζουράρις τον περιγράφει και ως πνευματικό του Μόσκωφ- κέντριζαν το ενδιαφέρον για αρκετό διάστημα. Αλλωστε στη συνέχεια ο Κ. Ζουράρις θα επισημοποιήσει την παντελή στροφή του, γράφοντας στο βιβλίο του «Γελάς Ελλάς Αποφάς» (1990): «Διαλέγω να είμαι με τον Θουκυδίδη και τον Χρυσόστομο και όχι με τον Μαρξ, διότι διαλέγω τη νηφάλιο μέθη της αμφιβολίας και όχι την υπνηλία της βεβαιότητας». Παράλληλα, όμως θέλει και δηλώνει αριστερός, ακόμη και όταν ως «πυρίκαυστος» κατεβαίνει στις εκλογές με τους ΑΝΕΛ του Π. Καμμένου.

Καθιέρωσε τον όρο «ευρωλιγούρης»

Ο Κ. Ζουράρις είναι αυτός που καθιέρωσε παλιότερα τον όρο «ευρωλιγούρης», όμως σήμερα δηλώνει ότι συμφωνεί τόσο με την τακτική του Γ. Βαρουφάκη απέναντι στη Μέρκελ και τον Σόιμπλε, όσο και με αυτή του Αλ. Τσίπρα απέναντι στην ΕΕ. Την τακτική αυτή τη χαρακτηρίζει ως «συναμφότερον». Η αλλιώς, στην καθ’ ημάς Ανατολή, κοινώς… ανατολίτικο παζάρι, όπως εξηγεί. Κατά Ζουράρι «αυτά τα λέμε για να γλείψουμε. Χέρι που δεν μπορείς να το δαγκώσεις τι το κάνεις; Το γλείφεις, για να το δαγκώσεις μετά. Ολίγον δάγκωμα, ολίγον γλείψιμο. Αυτό λέγεται συναμφότερον στον ελληνικό πολιτισμό. Και υποχωρούμε και προχωρούμε…» (εφημερ. Χρόνος 12/2/2015).

Ως «ιδρυτικόν Συναμφότερον» αποκαλεί και τον γάμο των γονιών του. Ο πατέρας του Γεώργιος Ζουράρις, με καταγωγή από το Βραχάσι της Κρήτης ήταν από τους πιο γνωστούς γιατρούς αφροδισιολόγους-σεξολόγους όχι μόνο της Θεσσαλονίκης αλλά και με φήμη πανελλαδικά λόγω του συγγραφικού του έργου τα χρόνια του Μεσοπολέμου. Αστός αλλά συγχρόνως κομμουνιστής – σπαρτακιστής με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ και φίλος του γ.γ. του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη. Τον πάντρεψε ο ίδιος ο ιδρυτής της εφημερίδας «Μακεδονία» Ιωάννης Βελλίδης και στο ιατρείο του παρέλασαν όλες οι γυναίκες των αστών και επωνύμων της Θεσσαλονίκης. Συγχρόνως στάλθηκε σε εξορίες, ενώ το 1950 καταδικάστηκε και σε θάνατο. Προηγουμένως το 1947, για το βιβλίο του «Ο Αυνανισμός, το πάθος εις το φως της επιστήμης» οδηγήθηκε στο Διαρκές Εκτακτο Στρατοδικείο «για υπονόμευση του μαχητικού φρονήματος του στρατεύματος».

Ο Κ. Ζουράρις διέρρηξε τις σχέσεις του με το ΚΚΕ για δεύτερη φορά το 2000, όταν μετά την αποτυχία να εκλεγεί ως υποψήφιός του βουλευτής Θεσσαλονίκης ζήτησε να αυτοδιαλυθεί, για να εισπράξει το επίσημο… επιτίμιο του κόμματος: «Είναι δικαίωμα του καθενός να διατίθεται όπως του γουστάρει. Εμείς δεν πρόκειται να ασχοληθούμε ξανά με τις απόψεις του κ. Ζουράρι». Πάντως, ο πατέρας του παρέμεινε πάντα πιστός στο ΚΚΕ και από γερό κρητικό σκαρί πέθανε πλήρης ημερών σε ηλικία 102 ετών, στο Βραχάσι, στις αρχές του 2001, με το κόμμα και τον «Ριζοσπάστη» να τον αποχαιρετούν τιμητικά.

Το γλωσσάρι της κωλοτούμπας - Θεσμοί

του Θόδωρου Πάγκαλου, ΒΗΜΑ, 8/11/2015

Η Μεταπολίτευση επέτρεψε την επάνοδο στην Αθήνα, τον Αύγουστο του 1974, μιας ομάδας διανοουμένων που είχαν καθιερωθεί, λιγότερο ή περισσότερο, ως πανεπιστημιακοί στο Παρίσι ή σε άλλες πόλεις της Γαλλίας. Αργότερα μερικοί επέστρεψαν στη Γαλλία, μερικοί αναζήτησαν και βρήκαν θέσεις σε ελληνικά πανεπιστήμια, άλλοι επένδυσαν τις ικανότητές τους σε διάφορες απασχολήσεις. Αρκετοί δεν ζουν πια. Θυμάμαι τυχαία τους αείμνηστους Γ. Τενεκίδη και Ν. Σβορώνο, Α. Ελεφάντη, Μ. Παπαγιαννάκη και βέβαια τον πρύτανη και εμπνευστή όλων μας Ν. Πουλαντζά. 

Η υπερορία (απέλαση, εξορία) ήταν εθελοντική επιλογή ορισμένων. Για μερικούς από εμάς ήταν αναγκαστική συνέπεια διώξεων και δικαστικών αποφάσεων. Πολλούς τους υποδέχθηκαν με ανοιχτές αγκάλες κόμματα και κινήματα. Άλλοι ψάχναμε μέσα στο μπούγιο να βρούμε πού θα διοχετεύσουμε τις πολιτικές μας ανησυχίες.

Όλοι όμως μοιραζόμαστε την κατάπληξη που μας προκαλούσαν οι αλλαγές που είχε επιφέρει στο επιστητό η μικροαστική αισθητική της δικτατορίας. Δεν ξέρω αν η παράδοση αυτή συνεχίζεται. Θυμάμαι όμως ότι πριν από το 1965 στους Χορούς της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων, όπου στρατολογούνταν και οι πιο ευπρεπείς στη συμπεριφορά από τα ναυτάκια για να σερβίρουν ποτά προς τις ημίγυμνες και «εγκαύλους κορασίδες» (Εμπειρίκος), υπήρχε πάντα μια κορυφαία στιγμή. Ήταν η στιγμή του paso doble. Σχεδόν κανείς δεν χόρευε πια στην Ισπανία αυτόν τον απαρχαιωμένο ανδαλουσιάνικο χορό που ζούσε και βασίλευε στους στροβιλισμούς αυτής της άσχετης με τις ιβηρικές παραδόσεις χώρας της Νότιας Βαλκανικής.

Με τον ίδιο τρόπο οι αγροτικής προέλευσης μικροαστοί κολονέλοι, με τη συγκρατημένη καθημερινότητά τους, είχαν επιδράσει με κριτήριο τον καθωσπρεπισμό και στη γλώσσα. Μια σειρά έννοιες, εντελώς αθώες, είχαν μετεξελιχθεί για να καλύπτουν τα ιδιαίτερα γούστα και την αιδημοσύνη των νέων αφεντικών και των ισοβίων θεραπαινίδων τους. Οι «υπηρέτριες» είχαν γίνει «οικιακοί βοηθοί». Οι «πανεπιστημιακοί βοηθοί» «λέκτορες» και, το πιο διασκεδαστικό από όλα, τα «γραφεία κηδειών» «γραφεία τελετών». Βέβαια, κανείς πια δεν άκουγε, ακόμη και στα πιο λαϊκά μαγειρεία «βάλε μου λίγη ακόμα σαλτσούλα», διότι είχε επέλθει η μεγαλοπρεπής «σος», η οποία χρησιμοποιείτο ακόμη και στα τυλιχτά σουβλάκια και στα «βρώμικα» των γηπέδων.

Διαπιστώνω αυτές τις ημέρες, ίσως με κάποια καθυστέρηση, ότι ζούμε ξανά μια Μεταπολίτευση, τη μετάβαση προς τη λαϊκή δημοκρατία. Η τρόικα ήταν ένας όρος μεταφορικός, αφού στην κυριολεξία σημαίνει τρία άλογα που σέρνουν έλκηθρο στη χιονισμένη ρωσική στέπα. Μετονομάστηκε κατ' απαίτηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ «θεσμοί». Τώρα γιατί οι «θεσμοί» συνέχισαν να πηγαινοέρχονται χειμωνιάτικα με μεγάλη νευρικότητα ανάμεσα στα πολυτελή γραφεία τους και στα ελληνικά υπουργεία κανείς «δεν το 'βρε και δεν το 'πε ακόμα»; Η «υποτέλεια» μετονομάστηκε «έντιμος συμβιβασμός». Κάποιος που επιτυγχάνει τέτοιον έντιμο συμβιβασμό έπειτα από 17 ώρες αγώνα και προσυπογράφει, χωρίς να το εγκρίνει, το χειρότερο τρίτο Μνημόνιο αυτής της ιστορίας δεν μπορεί βέβαια να είναι «γερμανοτσολιάς» ή «δούλος της Μέρκελ» ή να περιμένει «στα τέσσερα» (αλβανιστί «τούρλια πράπα»), ούτε μπορεί κανείς να τον αποκαλέσει «γιουσουφάκι του Γιούνκερ», αλλά αυτό που πραγματικά είναι, δηλαδή «λαϊκός αγωνιστής» που ανοίγει δρόμους και σε άλλους λαούς της Ευρώπης. Επίσης, οι «μη προνομιούχοι» του μακαρίτη Ανδρέα μετονομάστηκαν «πτωχοί». Ανάμεσα στις δύο κατηγορίες υπάρχει μια διαφορά 1,5-2 εκατομμύρια μικροαστών τους οποίους οι σημερινοί σταλινικοί ηγέτες της χώρας εξοντώνουν βαθμιαία εξαθλιώνοντάς τους οικονομικά. Η παράνοια, η διπλή γλώσσα (double speak) και η επιτήρηση και των πιο απλών καθημερινών σχέσεων από τους κομισάριους μιας συγκεκριμένης ηθικής και αισθητικής σίγουρα μας φέρνουν σε στιγμές προετοιμασίας μιας ακατονόμαστης δικτατορίας.

Το μόνο καλό είναι ότι ο Τσίπρας δεν έχει μεραρχίες. Μήπως τις έχει όμως κανένας άλλος; Ας επαγρυπνούμε, γιατί στον κόσμο του παραλόγου που ζούμε όλα είναι δυνατά. Όσοι από εμάς τους ντετερμινιστές έζησαν την 21η Απριλίου του 1967 ξέρουν ότι το αναπάντεχο και το παράλογο υπάρχουν. Εμφανίζονται έπειτα από στιγμιαίες εξελίξεις αλλά μπορεί να διαρκέσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Σχετικότητα και βαρυτικά κύματα

του Διονύση Σιμόπουλου, Καθημερινή, 8/11/2015

Σ​​τις 25 Νοεμβρίου συμπληρώνονται 100 έτη από την ημέρα που ο Albert Einstein παρουσίασε τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας στην Πρωσική Ακαδημία Επιστημών. Τέσσερα έτη μετά ο Αγγλος αστρονόμος Arthur Eddington σε ομιλία που έκανε στη Βασιλική Εταιρεία της Αγγλίας στις 6 Νοεμβρίου 1919 επιβεβαίωσε την πρόβλεψη της γενικής σχετικότητας για την εκτροπή του αστρικού φωτός από τον Ηλιο, την οποία είχε παρατηρήσει στη διάρκεια της ολικής έκλειψης του Ηλιου μερικούς μήνες νωρίτερα, στις 29 Μαΐου 1919. Την επομένη η εφημερίδα The Times του Λονδίνου με έναν τεράστιο τίτλο στην πρώτη σελίδα διακήρυσσε: «Επανάσταση στην Επιστήμη, Νέα Θεωρία του Σύμπαντος, Ανατρέπονται οι Νευτώνειες Ιδέες». Κι έτσι, μ’ αυτό το έργο ο Einstein έδωσε πραγματικά μία διαφορετική τροπή στην εξέλιξη των ιδεών μας για τον χώρο, τον χρόνο και τη βαρύτητα.

Τα τελευταία 100 έτη, η βαρυτική αυτή θεωρία του Einstein έχει γίνει αποδεκτή ως η πιο ικανοποιητική απ’ όλες τις άλλες. Επιπλέον η θεωρία αυτή περιλαμβάνει με τον καλύτερο τρόπο όλα όσα γνωρίζουν σήμερα οι επιστήμονες για τη βαρύτητα. Παρ’ όλα αυτά κι αυτή αφήνει ορισμένα βασικά ερωτήματα αναπάντητα, όπως: η παραμόρφωση του χωρόχρονου συμβαίνει «αστραπιαία» ή μήπως μεταδίδεται με τη μορφή κυμάτων; Η αναζήτηση του Einstein για μια απάντηση στο ερώτημα αυτό, τον οδήγησε σε μία εκπληκτική εκτίμηση: ακριβώς όπως υπάρχουν κύματα φωτός που μεταφέρουν ενέργεια από μέρος σε μέρος, έτσι θα πρέπει να υπάρχουν και βαρυτικά κύματα, τα οποία μεταφέρουν ενέργεια από τόπο σε τόπο. Θεώρησε δηλαδή ότι οι βαρυτικές δυνάμεις ακτινοβολούνται προς τα έξω σαν τα κύματα που δημιουργούνται από την πτώση μιας πέτρας στο νερό μιας λίμνης.

Από πού όμως θα προέρχονταν τέτοια κύματα βαρύτητας; Ο Einstein υπέθεσε ότι τα κύματα αυτά θα εκπέμπονταν από διάφορα σώματα με τεράστιες μάζες που θα υφίσταντο βίαιες μεταβολές στο Διάστημα.

Καταστροφικά κοσμικά φαινόμενα, όπως η εκρηκτική κατάρρευση ενός ετοιμοθάνατου γιγάντιου άστρου, ή η σπειροειδής σύμπτυξη ενός αστρικού ζεύγους θα πρέπει να εκπέμπουν κύματα βαρύτητας στο Διάστημα με ταχύτητα ίση με την ταχύτητα του φωτός. Καθώς τα ταχυκίνητα αυτά κύματα έρχονται σε επαφή με διάφορα σωματίδια ύλης στο Διάστημα, η ταχύτητα των σωματιδίων αυτών θα πρέπει να μεταβάλλεται έτσι ώστε και τα σωματίδια αυτά να εκπέμπουν κύματα βαρύτητας. Ακόμη όμως και μ’ αυτή την αλυσιδωτή βαρυτική αντίδραση, ο Einstein πίστευε ότι τα κύματα βαρύτητας ήταν τόσο αδύναμα ώστε να μην μπορέσουν να γίνουν ποτέ αντιληπτά. Γι’ αυτό και δεν έχουν εντοπιστεί έως τώρα, κι έτσι η θεωρία του Einstein για τα βαρυτικά κύματα παρέμενε χωρίς αποδείξεις.

Τα τελευταία έτη, όμως, διάφορες ερευνητικές ομάδες ασχολούνται με τη διερεύνηση του εντοπισμού των βαρυτικών κυμάτων. Η μία από τις τρεις πειραματικές ομάδες του Ν. Πόλου, που ανήκει στο Σμιθσόνιαν Κέντρο Αστροφυσικής του Χάρβαρντ, ανακοίνωσε στις 17 Μαρτίου 2014 ότι ύστερα από παρατηρήσεις εννέα ετών εντόπισε την ύπαρξη βαρυτικών κυμάτων με τη μορφή ρυτιδώσεων στο χωρόχρονο, που προέρχονταν από τις πρώτες απειροελάχιστες στιγμές της γέννησης του Σύμπαντος πριν από 13,82 δισ. έτη. Δυστυχώς δέκα μήνες μετά αποδείχτηκε ότι ο εντοπισμός οφειλόταν σε άλλα άσχετα φαινόμενα. Παρ’ όλα αυτά, οι ενδείξεις που συγκεντρώνονται σήμερα οδηγούν τους επιστήμονες να συμπεράνουν ότι ο Einstein είχε για άλλη μια φορά δίκιο στους υπολογισμούς του για το Σύμπαν. Υπάρχουν, δηλαδή, ορισμένες ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων με βάση την ανακάλυψη ενός συστήματος δύο πάλσαρ που έγινε το 1974 από τους Αμερικανούς αστροφυσικούς Russel Hulse και Joseph Taylor, οι οποίοι για την ανακάλυψή τους αυτή τιμήθηκαν το 1993 με το Βραβείο Νομπέλ Φυσικής.

Ως γνωστόν, τα πάλσαρ είναι ταχύτατα περιστρεφόμενα άστρα νετρονίων με πανίσχυρα μαγνητικά πεδία που εκπέμπουν ακτινοβολίες, όπως ένας φάρος. Το αστρικό σύστημα των Hulse-Taylor έχει βοηθήσει στον έλεγχο αρκετών προβλέψεων της Γενικής Σχετικότητας. Γιατί, καθώς τα δύο άστρα νετρονίων στροβιλίζονται όλο και πιο κοντά το ένα στο άλλο, υπολογίζεται ότι θα συγκρουστούν σε περίπου 300 εκατ. έτη, αφού σύμφωνα με τον Einstein όταν ένα τέτοιο διπλό αστρικό σύστημα εκπέμπει βαρυτικά κύματα η περίοδος της τροχιάς του μειώνεται. Παρόλο που οι μεταβολές είναι πάρα πολύ μικρές, εντούτοις αντιστοιχούν με μεγάλη ακρίβεια στις τιμές που προβλέπει η Γενική Σχετικότητα, γεγονός που αποτελεί μια έμμεση ένδειξη ότι τα βαρυτικά κύματα που προέβλεψε ο Einstein πρέπει να υπάρχουν, αν και χωρίς την πειραματική τους επιβεβαίωση τίποτα δεν είναι σίγουρο. Οπως χαρακτηριστικά έλεγε και ο Richard Feynman: «Δεν έχει καμιά σημασία πόσο όμορφη είναι μια θεωρία, ή πόσο έξυπνος είναι αυτός που την διαμόρφωσε, ή πιο είναι το όνομά του. Αν διαφωνεί με τα πειραματικά δεδομένα, είναι σίγουρα λάθος. Τελεία και παύλα».