28 August 2014

Όλο και πιο πίσω, όλο και πιο βαθειά στο σκοτάδι

του Άγγελου Στάγκου, www.reporter.gr, 26/8/2014


Κάθε φορά που γίνεται κάποια προσπάθεια να προσαρμοστεί η χώρα με τα δυτικά πρότυπα, αφού έτσι και αλλιώς έχει πάρει απόφαση να ανήκει στη Δύση (ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. αυτό τουλάχιστον δεν το αμφισβητεί μέχρι σήμερα, αν πάρουμε τοις μετρητοίς δηλώσεις και συνεντεύξεις του Τσίπρα), βρίσκει μπροστά της ένα συνονθύλευμα υπερσυντηρητικών, ακροδεξιών και φασιστοειδών, που πολύ συχνά συνωστίζονται κάτω από τη σκέπη της Εκκλησίας, ή έστω, κάποιων ιεραρχών.
Για όλους αυτούς -στους οποίους στην πραγματικότητα περιλαμβάνονται και πολλοί «αριστεροί» κατά δήλωσή τους γιατί στην Ελλαδάρα μας «αριστερός» δεν σημαίνει αναγκαστικά και «προοδευτικός»- δεν έχει καμία σημασία ότι είμαστε ως κράτος μέλος του ΟΗΕ, του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων οργανισμών, οπότε έχουμε υπογράψει κάποια κείμενα διεθνούς ισχύος. Για αυτούς, τόσο η χώρα, όσο και ο καθένας τους ξεχωριστά, ή και όλοι μαζί, σημασία έχει να επιβάλλουν και να συμπεριφέρονται όπως γουστάρουν, ανά πάσα στιγμή, ασχέτως διεθνούς πρακτικής, αρχών, συμφωνιών, υπογραφών και άλλες ενοχλητικές δεσμεύσεις, Όταν βέβαια αποδεικνύονται ενοχλητικές και δεν βοηθούν την εφαρμογή των δικών τους αντιλήψεων.
Μιλάμε τώρα για κοινωνικά θέματα, που όμως έχουν σχέση με την πολιτική, τον πολιτισμό, την ελευθερία του ατόμου και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εναντίον των οποίων οι κύκλοι των ελληναράδων και πάρα πολλών ιεραρχών, που συχνά αγγίζουν το σύνολο της Εκκλησίας, έχουν να επιδείξουν λαμπρές περγαμηνές. Ίσως το σύνδρομο της φράσης που αποδίδεται στον Λουκά Νοταρά «καλύτερα το τουρκικό σαρίκι, παρά η παπική τιάρα» (η φράση βέβαια χωράει πολλές ερμηνείες και πρέπει να ληφθεί η εμπειρία, αλλά και η πραγματικότητα της εποχής που υποτίθεται ότι ειπώθηκε), λίγο πριν από την πτώση της Κωνσταντινούπολης, να ανήκει στις ακατάλυτες παραδόσεις της Ελληνικής Εκκλησίας και γι αυτό έχουμε δει πράγματα και θαύματα τα τελευταία χρόνια.
Ας αφήσουμε στην άκρη το ανάθεμα και τον αφορισμό του Ελευθέριου Βενιζέλου επειδή ήθελε να συνταχθεί η χώρα με τους Αγγλογάλλους στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Επί των δικών μας ημερών η Εκκλησία αντιτάχθηκε ανοιχτά ή υπόγεια, στο σύνολό της ή μεγάλη μερίδα της, στην καθιέρωση του πολιτικού γάμου, στην απάλειψη της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες, στο κτίσιμο ενός τζαμιού στην περιοχή της Αθήνας για να έχουν χώρο λατρείας οι μουσουλμάνοι, στο σύμφωνο συμβίωσης.
Τώρα διάφοροι ιεράρχες εξαπολύουν τη δική τους «τζιχάντ» (ιερό πόλεμο), κατά του λεγόμενου αντιρατσιστικού νομοσχεδίου. Τους ενοχλεί ότι ποινικοποιεί την άσκηση βίας και την ενθάρρυνσή της κατά των ομοφυλοφίλων και τους ενοχλεί επίσης, χωρίς να το λένε, αλλά το υπονοούν (ένας μάλιστα αμφισβητεί τους αριθμούς των εβραίων που σφαγιάστηκαν από τους Ναζί) η απαγόρευση της άρνησης του Ολοκαυτώματος. Τους ενοχλεί ακόμη και το γεγονός ότι το νομοσχέδιο στρέφεται γενικά κατά του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας. Κάτι άλλωστε που επιβάλλουν ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η διεθνής κοινότητα και γι' αυτό άλλωστε οι κανονικοί άνθρωποι στην Ανατολή και τη Δύση αγανακτούν και ανησυχούν με όσα γίνονται στη Συρία και το Ιράκ από τους τζιχαντιστές.
Η ελληνική Εκκλησία έχει συμβάλλει όσο μπορεί στη μεγιστοποίηση του αντισημιτισμού στην Ελλάδα, όπως έχει συμβάλλει στη διατήρηση του λαϊκίστικου εθνικισμού (άλλο ο πατριωτισμός, που θέλει την Ελλάδα καλύτερη, ομορφότερη, πιο δυνατή και να πηγαίνει μπροστά, όχι πίσω). Μία μεγάλη μερίδα των ιεραρχών της τηρεί την ίδια στάση σήμερα και ασκεί την επιρροή της με πολλούς και διάφορους τρόπους και μέσα στην κοινωνία. Με τη βοήθεια πάντα πολλών μήντια και της αναθεματισμένης ηλεκτρονικής κοινωνικής δικτύωσης. Για να τα ξεχωρίσουμε πάντως, άλλο αντισημιτισμός, άλλο κριτική, απόρριψη μετά βδελυγμίας ή καταγγελία της πολιτικής που ασκεί το Ισραήλ στη Μέση Ανατολή.
Όπως και άλλο η θρησκεία και άλλο η πρακτική ενός κράτους, αλλά σίγουρα έχει μεγαλύτερη βαρύτητα η κριτική στο Ισραήλ απαλλαγμένη από στοιχεία αντισημιτισμού.
Φαίνεται όμως ότι το μεγάλο ντέρτι πολλών ιεραρχών είναι η ομοφυλοφιλία. Από τις αντιδράσεις τους (πρώτοι και καλύτεροι ο Μεσογαίας , που στο παρελθόν έστελνε παπάδες στα σχολεία της περιοχής του για να μεταλαμβάνουν τα παιδάκια σχεδόν υποχρεωτικά και αργότερα ευλογούσε τον ... αγώνα της Κερατέας και βέβαια ο Πειραιώς) στο νομοσχέδιο, είναι φανερό ότι δεν θέλουν την αναγνώριση μίας κοινωνικής πραγματικότητας, ότι δεν ανέχονται τις προσωπικές επιλογές, ούτε την ιδιωτική ζωή του κάθε πολίτη.
Έμμεσα πλην σαφώς ενθαρρύνουν την άσκηση βίας κατά των ομοφυλοφίλων. Σαν κανονικοί χρυσαυγίτες. Γι' αυτό άλλωστε ο φοβερός Π. Μπαλτάκος έχει αναλάβει το ρόλο του πολιτικού τους φερέφωνου.
Με λίγα λόγια, όλο και πιο πίσω, όλο και πιο βαθειά στο σκοτάδι!


24 August 2014

Σεβασμός στην πίστη του άλλου!

Συχνά γίνεται λόγος για «σεβασμό στην πίστη» του άλλου, σε προφορικές συζητήσεις και σε γραπτά μηνύματα. Φυσικά, κανείς δεν ασχολείται με τα παραμύθια που πιστεύει καθένας, εφόσον δεν επιβαρύνει με αυτά τον περίγυρό του και την κοινωνία, άρα περιττεύει και η συζήτηση για σεβασμό τους. Όμως η προσπάθεια επιβολής στην κοινωνία είναι συνεχής, οπότε κάθε αντίδραση είναι απαραίτητη...
Πριν από χρόνια ξεσηκώθηκαν οι απανταχού μουσουλμάνοι επειδή κάποιοι Ευρωπαίοι σκιτσογράφοι δημιούργησαν γελοιογραφίες του προφήτη τους, έναν ιμάμη με ψηλό τουρμπάνι… «Δεν σέβονται τη θρησκεία μας» διαλαλούσαν και μερικοί –λίγοι ή πολλοί- προσπάθησαν να δολοφονήσουν τον σκιτσογράφο. Το γεγονός ότι αυτά τα σκίτσα δημοσιεύτηκαν στη Δανία και, αν δεν έκαναν οι θρησκόληπτοι φασαρία, δεν θα το είχε πληροφορηθεί κανένας, δεν έπαιξε ρόλο! Αντίθετα, ήθελαν ως ζηλωτές να δείξουν την παρουσία τους και να απειλήσουν τους Ευρωπαίους και Αμερικάνους — όπως κάνουν και στις μέρες μας.
Παρ’ ημίν έχει περάσει, βέβαια, η εποχή των βασανιστηρίων και δολοφονιών εκ μέρους του χριστιανικού ιερατείου και του θρησκευόμενου όχλου, η επιβάρυνση του περίγυρου δεν έχει σταματήσει όμως — από τις μισθολογικές εισπράξεις για το τίποτα που προσφέρει το ιερατείο, μέχρι τις καμπάνες και τα μεγάφωνα που βουίζουν στις γειτονιές, μέχρι και τους αγιασμούς και τα μαθήματα θρησκοληψίας στα σχολεία και στο στρατό, μέχρι τις εικονίτσες και τα καντηλέρια σε δημόσιους χώρους, θέλει δεν θέλει ο πολίτης.
Και θα μπορούσε να κάνει ο φιλήσυχος άνθρωπος κάποιες υποχωρήσεις, να αφήνει τους θεόπληκτους να εκφράσουν τις ιδεοληψίες τους με θορύβους και αλαλαγμούς! Ιδίως οι φυσιοκράτες, οι άνθρωποι με αυτοπεποίθηση που δεν αντιλαμβάνονται και δεν δέχονται υπερφυσικά φαινόμενα και πρόσωπα, που δεν αναγνωρίζουν κανένα φανταστικό φίλο στους ουρανούς ή αλλού, καταλαβαίνουν ότι δεν είναι δυνατόν όλα τα μέλη μιας κοινωνίας να βρίσκονται στην ίδια γραμμή πνευματικής και πολιτισμικής ανάπτυξης. Πάντα κάποιοι θα μένουν πίσω, άλλοι κολλημένοι στο ποδόσφαιρο, άλλοι στα αναβολικά και ναρκωτικά και άλλοι, ουραγοί αυτοί, στις θρησκείες και στους φανταστικούς θεούς και αγίους…
Ας δούμε όμως τι διαβάζουν και πρέπει να πιστεύουν οι θεόπληκτοι, προς το παρόν μόνο αυτοί που κυκλοφορούν στη δική μας κοινωνία. Τα «ιερά κείμενά» τους είναι εύγλωττα! Και δεν είναι δυνατόν να ισχυριστούν ότι αυτά είναι περασμένα και αδιάφορα (καταργείστε τα τότε!), ότι πρέπει να τα εννοούμε μεταφορικά (άλλα λέγανε ο Αυγουστίνος και ο Βασίλειος!), ότι γράφτηκαν για άλλες εποχές (αυτό λέμε κι εμείς!) κ.λπ. Αυτά ισχύουν, αυτά διδάσκει και επιβάλλει το ιερατείο τους και, αν οι πιστοί δεν τα αποδέχονται, θα υποστούν τις συνέπειες που περιέχονται ως απειλές σ’ αυτά:
Μουσουλμάνοι: Οι «άπιστοι», σύμφωνα με το κοράνι, όχι μόνο θα τιμωρηθούν από τον μουσουλμάνο θεό της ειρήνης και αγάπης με «αιώνιο πυρ», αλλά θα πνιγούν στο πύον και τα νερά του βόθρου (σούρες 14,16 και 78,25), θα πιουν «καυτό νερό» (σούρα 6,70), θα «ξεσκιστούν τα σωθικά τους»  (σούρα 47,15), θα «χτυπηθούν με μεταλλικά ρόπαλα» (σούρα 22,21), θα «φοράνε ρούχα από υγρό χαλκό και πίσσα» (ιδέα, ε;)  (σούρα 22,19)… και πάρα πολλά ακόμα!
Σε πάμπολλα σημεία του κορανίου γίνεται αναφορά στο μίσος που έχει ο φιλεύσπλαχνος Αλλάχ για τους «άπιστους», τους χαρακτηρίζει «τα χειρότερα ζώα» (σούρα 8,55) και, εννοείται, κάθε πιστός στον «αληθινό θεό» έχει την ιερή υποχρέωση να εκτελέσει την οργή τού Αλλάχ εναντίον τους (σούρα 8,15-16).
Χριστιανοί: Ο χριστιανικός θεός της αγάπης δεν είναι βέβαια τόσο κακός όσο ο μουσουλμανικός, αλίμονο! Δίνει εντολή (Δευτερονόμιο, κεφάλαιο 28): «Eάν δεν υπακούσεις επιμελώς εις την φωνή του Κυρίου του θεού σου, για να προσέχεις να εκτελείς όλες τις εντολές του και τα διατάγματα του, τα οποία εγώ σε προστάζω σήμερα, όλες αυτές οι κατάρες θα έλθουν πάνω σου και θα σε βρουν… Eάν δεν υπακούσεις, καταραμένος θα είσαι στην πόλη και καταραμένος θα είσαι στον αγρό. Καταραμένες θα είναι οι αποθήκες σου, το καλάθι και η σκάφη σου. Καταραμένος ο καρπός της κοιλίας σου και τα γεννήματα της γης σου, καταραμένες οι γέννες των γελαδιών και των προβάτων σου. Καταραμένος θα είσαι όταν εξέρχεσαι αλλά και όταν εισέρχεσαι. Ο Κύριος θα στείλει επάνω σου την φτώχεια και την πείνα, τον τρόμο, την θλίψη και την φθορά και ό,τι πιάνεις θα καταστρέφεται. Ο Κύριος θα προσκολλήσει πάνω σου θανατικό. Ο Κύριος θα σε χτυπήσει με απορία, πυρετό, ρίγος, ερεθισμό, μαρασμό, φλόγωση και κιτρινίλα και με μάχαιρα και με ανεμοφθορία και θα σε καταδιώκει μέχρι να αφανισθείς!» Αληθώς, λόγια αγάπης, αν δεν υπακούσεις στον δημιουργό σου, ο οποίος ο ίδιος σε έφτιαξε έτσι και ξέρει τι θα κάνεις (ως πάνσοφος) και θα μπορούσε να σε αποτρέψει (ως παντοδύναμος), αλλά σου αφήνει ελευθερία να δει αν θα το κάνεις, παρότι ξέρει τι θα γίνει…

Κι επειδή η Π.Δ. είναι των Εβραίων και απορρίπτεται από τους ολιγόπιστους χριστιανούς, όταν δεν βολεύει, να δούμε τι αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου (13, 41-43): «Θα στείλει ο υιός του ανθρώπου (μάλλον ο φανταστικός Χριστούλης) τους αγγέλους του και θα μαζέψουν στο βασίλειό του (νοοτροπία αυτοκρατορίας) όλα τα σκάνδαλα και τους παρανόμους και θα τους βάλει στο καμίνι της πυράς (ό,τι έκαναν αργότερα συστηματικά οι πιστοί
Αυτών και άλλων ευαγγελικών απειλών προηγήθηκε ο Παύλος, ο οποίος δεν είχε σχέση με τον αρχηγό του, δεν άκουσε ποτέ τι είπε αυτός, προσκολλήθηκε σε ένα θρησκευτικό ρεύμα Ιουδαίων αιρετικών, επινόησε ένα θαύμα που τον έβαζε στο κέντρο των εξελίξεων, μάζεψε ηθικολογίες από τη Μέση Ανατολή και μίλαγε στο ίδιο αιμοβόρικο και εκδικητικό ιουδαϊκό στιλ όπως οι πνευματικοί πρόγονοί του (προς Ρωμαίους 1, 28-32): «Όσοι αρνούνται να αναγνωρίσουν τον θεό (των χριστιανών), γεμάτοι με κάθε αδικία πορνεία, πονηρία, πλεονεξία, κακία, γεμάτοι από φθόνο φόνο, έριδα, δόλο, κακοήθεια, ψιθυριστές, αυτοί που είναι μισημένοι από το θεό, υβριστές, υπερήφανοι, αλαζόνες, εφευρέτες κακών, ανυπάκουοι στους γονείς, κ.λπ. κ.λπ.», έχει αραδιάσει ο περιφερόμενος προσηλυτιστής όλες τις «αμαρτίες» που είχε στο μυαλό του από τη Μικρασία και γύρω — όλοι αυτοί λοιπόν «είναι άξιοι θανάτου, όχι μόνο αν τα κάνουν όλα αυτά, αλλά και αν συμβάλλουν με άλλους για να τα πράξουν». Αληθέστατα, ένας οχετός αγάπης εναντίων των «απίστων και αμαρτωλών»… 
Απ’ την άλλη πλευρά, οι φυσιοκράτες δεν έχουμε κανένα ιερό σύγγραμμα, ούτε της νομαδικής εποχής ούτε και σύγχρονο, για να το υπερασπιστούμε, δεν χρειαζόμαστε καν κάτι τέτοιο! Γνωρίζουμε στο βαθμό που μας επιτρέπει η παιδεία μας τη φύση και τους νόμους της και δεν απειλούμε ή καταριόμαστε κανέναν αν πράττει κάτι αντίθετο… Να καταραστούμε κάποιον που δεν «σέβεται» τον νόμο της βαρύτητας; Το πολύ πολύ να συμμετάσχουμε στην ανάσυρσή του από τη χαράδρα που έπεσε… Να απειλήσουμε κάποιον που δεν «σέβεται» τους νόμους του ηλεκτρομαγνητισμού; Στην ανάγκη θα φροντίσουμε να αποκατασταθεί η υγεία του, αν υποστεί  ηλεκτροπληξία ή χτυπηθεί από τον κεραυνό που έφαγε κατακέφαλα, όταν κυκλοφορούσε σε ανοικτό έδαφος ή κάτω από ψηλά δέντρα ή όταν κολυμπούσε στη θάλασσα μέσα σε καταιγίδα…
Οι φυσιοκράτες δεν μισούν κανέναν που πιστεύει σε παραμύθια, δεν θέλουν όμως να πληρώνουν για τα είδωλα και τα μαγικά των θεοκρατών, οι οποίοι κουκουλώνουν την ανασφάλεια και άγνοιά τους με πίστη σε φανταστικούς αρχηγούς και φίλους…

23 August 2014

Εμμανουήλ Κριαράς

Πέθανε σε ηλικία 108 ετών

Από ανακοπή καρδιάς, σε ηλικία 108 ετών πέθανε στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη αργά το βράδυ της Παρασκευής ο φιλόσοφος Εμμανουήλ Κριαράς.

Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί κατά πάσα πιθανότητα τη Δευτέρα, ενώ πριν ένα μήνα είχε υποβληθεί σε επιτυχημένη επέμβαση στο ισχύο.

Ο Εμμανουήλ Κριαράς γεννήθηκε στις 28 Νοεμβρίου του 1906 στον Πειραιά από οικογένεια κρητικής καταγωγής, ενώ τα πρώτα παιδικά του χρόνια έζησε στη Μήλο.

Το 1914 με την οικογένειά του εγκαταστάθηκε στα Χανιά της Κρήτης, όπου και τελείωσε τις γυμνασιακές του σπουδές. Το 1924 ξεκίνησε τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 1929. Από το 1930 έως το 1950 εργάστηκε στο Μεσαιωνικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών, αρχικά ως συνεργάτης και από το 1939 ως διευθυντής.
Παράλληλα με την εργασία του στο Μεσαιωνικό Αρχείο συνέχισε τις σπουδές του και το 1930 μετέβη στο Μόναχο με υποτροφία της Ακαδημίας Αθηνών για να ενημερωθεί σε θεωρητικά και τεχνικά ζητήματα της λεξικογραφίας στο περιβάλλον του Thesaurus Linguae Latinae.
Το 1938-1939 και το 1945-1948, ως διδάκτορας πλέον, φεύγει για μετεκπαίδευση στο Παρίσι, την πρώτη φορά στη βυζαντινολογία και τη δεύτερη στη συγκριτική γραμματολογία. Πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1938 από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με τη διατριβή Μελετήματα περί τας πηγάς του Ερωτοκρίτου.
Το 1948 ήταν υποψήφιος για την έδρα της νέας ελληνικής φιλολογίας στην Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, την οποία όμως κατέλαβε ο Λίνος Πολίτης. Δύο χρόνια αργότερα, εκλέχτηκε στην θέση του τακτικού καθηγητή της μεσαιωνικής ελληνικής φιλολογίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο.
Στην Θεσσαλονίκη δίδαξε κυρίως μεσαιωνική φιλολογία, εκτάκτως μεσαιωνική ελληνική ιστορία, νεοελληνική φιλολογία, αλλά και γενική και συγκριτική γραμματολογία, αφού χάρη στις δικές του ενέργειες ιδρύθηκε (το 1965) η πρώτη -και για πολλά χρόνια μοναδική στην Ελλάδα- έκτακτη αυτοτελής έδρα της Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας.
Το διδακτικό έργο του Εμμανουήλ Κριαρά διακόπηκε βίαια τον Ιανουάριο του 1968, όταν η Χούντα των Συνταγματαρχών αποφάσισε να τον απολύσει για τα δημοκρατικά του φρονήματα. Η απόλυσή του από το Πανεπιστήμιο τον έστρεψε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στη σύνταξη του '«Λεξικού της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1100-1669)».
Η σύζυγός του, καθηγήτρια της ψυχοτεχνικής στη Βιομηχανική Σχολή της Θεσσαλονίκης (σημερινό Πανεπιστήμιο Μακεδονίας), Αικατερίνη Στριφτού-Κριαρά, με την οποία είχε παντρευτεί το 1936, απεβίωσε την 1η Μαΐου του 2000.

22 August 2014

Αριστερά και θρησκεία

του Κώστα Καρακώστα, ΕΘΝΟΣ, 19/8/2014


Η πρόσφατη επίσκεψη του κ. Τσίπρα στο Αγιον Ορος επανέφερε στο προσκήνιο τις σχέσεις της επίσημης Αριστεράς με την Εκκλησία και την επικρατούσα θρησκεία γενικότερα. Η επίσημη Αριστερά έχει, διακηρυκτικά τουλάχιστον, τη θέση του πλήρους χωρισμού της Εκκλησίας από το κράτος. Αρκετοί βουλευτές της δε απέχουν από τον θρησκευτικό όρκο στη Βουλή. Σε συγκεκριμένα ζητήματα όμως, όπως η φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, τηρούνται εξαιρετικά χαμηλοί τόνοι.

Αλλα σημαντικά θέματα, όπως για παράδειγμα η θέση των Θρησκευτικών στο σύγχρονο σχολείο, είναι σχεδόν απωθημένα και δεν τίθενται με έμφαση ποτέ. Αλλά και στο πεδίο της θεωρίας και της ιδεολογίας οι τόνοι της επίσημης Αριστεράς είναι και πάλι χαμηλοί. Η θρησκευτική μεταφυσική και πολλοί ιστορικοί μύθοι, όπως το κρυφό σχολειό, μένουν στο απυρόβλητο και όταν ένα μεμονωμένο στέλεχος της Αριστεράς ή κάποιος διανοούμενος τολμήσει να τα θίξει, αφήνεται σχετικά μόνος στο έλεος των συκοφαντών και των υβριστών. Δεν τίθεται δε ούτε καν το ζήτημα της διδασκαλίας της θεωρίας του Δαρβίνου στα δημόσια σχολεία. Παρόλο που η Αριστερά είναι παιδί του Ορθού Λόγου και του Διαφωτισμού, η εγχώρια επίσημη εκδοχή της έχει υποστείλει την κριτική της υπάρχουσας κατάστασης των θρησκευτικών πραγμάτων.
Αυτό συμβαίνει διότι η Αριστερά, εδώ και πολλές δεκαετίες, προσέλαβε και αναπαρήγαγε στις πολιτικές και θεωρητικές της αναλύσεις πολλά εθνολαϊκιστικά χαρακτηριστικά. Ετσι αναφέρεται γενικά στον ενιαίο υπεριστορικό λαό, αποδέχεται τον αντιευρωπαϊσμό και τον αντιδυτικισμό, εμφανίζει το έθνος δέσμιο των ξένων δυνάμεων τις οποίες και καταγγέλλει διαρκώς, αμβλύνει την ταξική ανάλυση και ασπάζεται άκριτα τις λαϊκές και θρησκευτικές παραδόσεις. Σ' αυτό το ιδεολογικό και θεωρητικό πλαίσιο, η εγχώρια εκδοχή του χριστιανισμού, η Ορθοδοξία, με την έντονη αντιδυτική ιδιοσυστασία της, βρίσκει άνετα μια ιδιαίτερη θέση. Αλλωστε πολλές ανακοινώσεις της Ιεραρχίας για την Ευρώπη και τα διεθνή τεκταινόμενα μοιάζουν πολύ με τις ανάλογες της Αριστεράς.
Η συγκαταβατική όμως αυτή στάση της Αριστεράς απέναντι στην Εκκλησία αποβαίνει μάλλον σε βάρος της τελευταίας. Η Εκκλησία, επαναπαυόμενη στη θαλπωρή του κράτους και στην απουσία κριτικής των θέσεών της, λειτουργεί απλώς σαν δημόσια υπηρεσία. Ο χριστιανικός λόγος και οι διδαχές του Ευαγγελίου σχεδόν απουσιάζουν από τη ρητορική της και βέβαια και από την κοινωνία. Εάν η Αριστερά ασκούσε ριζοσπαστική κριτική στην ιδεολογία και την πρακτική της Εκκλησίας, θα ήταν αναγκασμένη κι αυτή, για να υπερασπιστεί τον εαυτό της, να παραγάγει και να εκφέρει έναν συγκροτημένο θεολογικό χριστιανικό λόγο. Δυστυχώς σήμερα, αντί όλων αυτών, ένας ιδεολογικός χυλός περιβάλλει πανταχόθεν την εγχώρια 

19 August 2014

Ο πρόεδρος στο Άγιον Όρος

της Ελένης Πορτάλιου, ENOSY, 16/8/2014

Δύο υπήρξαν στα προ μνημονίου χρόνια οι θρησκευτικοί προορισμοί του Δεκαπενταύγουστου : η Παναγία Σουμελά και η Μεγαλόχαρη της Τήνου. Καθώς εκεί συρρέει ένα λαϊκός κόσμος πιστών, άλλοι ελπίζοντας στην εξ ουρανού παραμυθία και άλλοι απολαμβάνοντας τη θεία λειτουργία ως μέρος των πανηγυριώτικων εορτών που εξανθρωπίζουν τους τιμώμενους τοπικούς αγίους, οι πολιτικοί δεν έχαναν την ευκαιρία επικοινωνίας με το δικό τους ποίμνιο - τους κατά κόσμον ψηφοφόρους τους - μακριά από τα βάσανα του καθημερινού βίου. Σκωπτικά σχόλια συνόδευαν την παρουσία του Ανδρέα Παπανδρέου στους δύο δημοφιλείς θρησκευτικούς προορισμούς και στο Άγιον Όρος, όπως και τα κομποσκοίνια και οι λαμπάδες της συζύγου του.

Τα τελευταία χρόνια η ανέχεια και η απελπισία μετρίασαν τις ελπίδες των πιστών για τη θεϊκή συνδρομή και οι θρησκευτικοί τόνοι, που είχαν κορυφωθεί με τον ιερό πόλεμο υπέρ της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες, έπεσαν. Η Εκκλησία τηρεί αιδήμονα σιωπή για τα κατά κόσμον βάσανα του ποιμνίου της, αποφεύγει γενικά να κάνει αισθητή την παρουσία της, προσφέρει ψιχία φιλανθρωπίας σε σχέση με την τεράστια περιουσία της και την οικονομική στήριξη του κράτους, μέσω άμεσης χρηματοδότησης και φοροαπαλλαγών. Φυσικά υπήρξαν ιεράρχες που αντέκρουσαν ευθέως τη φίλα προσκείμενη στη Χρυσή Αυγή πτέρυγα της Εκκλησίας, αλλά αυτή η στάση δεν αναιρεί την ανταγωνιστική σχέση Αριστεράς και Εκκλησίας πάνω σε μείζονα ζητήματα, όπως ακριβώς η διαδικασία αντιμετώπισης της Χρυσής Αυγής ως εγκληματικής οργάνωσης από το επίσημο κράτος δεν αναιρεί την ανταγωνιστική σχέση ΣΥΡΙΖΑ - συγκυβέρνησης ΝΔ και ΠΑΣΟΚ.


Σ’ αυτή τη συγκυρία, λοιπόν, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να επισκεφτεί μέρες Δεκαπενταύγουστου το Άγιον Όρος. Η Αυγή αντιμετώπισε το θέμα ειδησεογραφικά με σύντομες ενημερώσεις, από τις οποίες προκύπτει ότι ο Αλέξης Τσίπρας και οι συνοδοί του (Ν. Παππάς, Γ. Αμανατίδης, Μ. Λυκόπουλος) δεν συζήτησαν τίποτα ουσιώδες από τα επίδικα των σχέσεων κυβερνώσας Αριστεράς και Εκκλησίας.

Η Ελλάδα είναι ένα ανολοκλήρωτο κοσμικό κράτος - η Εκκλησία στηρίζεται από την πολιτική εξουσία, διαπλέκεται μαζί της ιστορικά και αιμοδοτείται οικονομικά με δημόσιο χρήμα. Πολύ απλά δεν ισχύει ο χωρισμός της Εκκλησίας από το κράτος, όπως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η θέση αυτή δεν θίγει φυσικά ούτε τη χριστιανική εκκλησία των πιστών που έχουν κάθε δικαίωμα να θρησκεύονται, όπως, άλλωστε, και οι πιστοί όλων των άλλων δογμάτων, για τους οποίους υπάρχουν κατάφορες διακρίσεις και παραβιάσεις δικαιωμάτων στη χώρα μας - αναφέρομαι στις αποδιοπομπαίες θρησκείες , όπως το Ισλάμ, και στην πυρπόληση αυτοσχέδιων χώρων λατρείας των πιστών αυτής της θρησκείας. Ανεξιθρησκεία και ισότητα δικαιωμάτων θρησκευόμενων και άθεων δεν πρόκειται να υπάρξει όσο η Εκκλησία παραμένει μέρος της κρατικής δομής και οι πολιτικοί σταυροκοπιούνται όχι ως ιδιώτες αλλά ως εκπρόσωποι της κοσμικής εξουσίας.

Προς τι, λοιπόν, η επίσκεψη του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ και της συνοδείας του στο Άγιον Όρος; Σπεύδω να πω ότι ο διάλογος ΣΥΡΙΖΑ και μοναστηριακής διοίκησης του Αγίου Όρους δεν απαγορεύεται εξ ορισμού. Το ζήτημα είναι επί ποίων θεμάτων διαλέγονται. Πάλι από την ειδησεογραφία της Αυγής πληροφορούμαστε ότι αντάλλαξαν ανέξοδες (αμπελο)φιλοσοφικές απόψεις με «ειλικρίνεια» και «σεβασμό» περί της κοινής βάσης της «αλληλεγγύης» και της «ισότητας» που τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και οι μονές έχουν εγγεγραμμένες στις σημαίες τους. Οι αναφορές στο Νίτσε και τον Ηράκλειτο - μυστήριο τι είπαν επ’ αυτών οι εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ - καλύτερα να μείνουν ασχολίαστες. Αυτό, όμως, που αποτελεί προσβολή όχι μόνο για τους Ζαπατίστας αλλά και για τους απανταχού της γης υποστηρικτές τους είναι η ταύτιση των κοινοτήτων των μοναχών με τις Ζαπατίστικες κοινότητες. Το σύνθημα «Όλα για όλους τίποτε για μας» χρησιμοποίησε, όπως γράφει η Αυγή, ο Αλέξης Τσίπρας για να περιγράψει τον τρόπο ζωής των πατέρων του Άθω. Τα άγια τοις κυσί, λοιπόν. Όλα για τους (φανταστικούς) ψήφους που η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει ότι θα εισρεύσουν στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δια της θρησκευτικής οδού. Ταυτόχρονα όμως - και κυρίως - διαβεβαίωση της θρησκευτικής εξουσίας του Αγίου Όρους ότι δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και συμμάχων. Δεν χρειάζεται να διαβάζουμε πίσω από τις γραμμές, οι γραμμές παρουσιάζονται με σαφήνεια σε όλα όσα αποσιωπήθηκαν.

Ένα άρθρο του Νίκου Καρανίκα με τον τίτλο «Η Αριστερά που θα κοινωνήσει, η κοινωνία που θα αυτοκυβερνηθεί» (Αυγή 12/8) εμβαθύνει στα επίδικα που δεν συζητήθηκαν ή συζητήθηκαν χωρίς να ανακοινωθούν. Μέσα από την παράθεση ασύνδετων μεταξύ τους αναφορών - από τους Ζαπατίστας μέχρι τον Μαρξ - το άρθρο αναφέρεται στο υλικό μέρος της ιστορίας : «Η διαχείριση αλλά και η φορολογία της εκκλησιαστικής περιουσίας είναι πολιτικές που θέλουν τον «κρίσιμο χρόνο» τους, τη συγκυρία, τη δυναμική της κατάστασης που θα δημιουργήσει συναίνεση και αποτέλεσμα χωρίς να προκαλέσει πόλεμο τριβής και διασπορά δυνάμεων». Και συνεχίζει με το αφορολόγητο της εκκλησίας, σε αντίθεση με το μεγάλο κεφάλαιο, ώστε να μη διασπαστεί η συμμαχία με τους πεινώντες και διψώντες δικαιοσύνη, λες και οι λαϊκές τάξεις θα σπεύσουν να υπερασπιστούν τον εκκλησιαστικό πλούτο και πλουτισμό.

Οι καταστάσεις που ζούμε είναι δυστυχώς αμείλικτες και οι αποφάσεις δεν είναι της αρμοδιότητας των επικοινωνιολόγων της Νέας Ελλάδας αλλά των πολιτικών και έχουν σκληρά ταξικά χαρακτηριστικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πλην των δεκάδων άλλων τεράστιων θεμάτων τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσει, έχει μπροστά του δύο μείζονα προαπαιτούμενα της πολιτικής που διατείνεται ότι θα ασκήσει: τη διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους και τη φορολογία του πλούτου. Αλλιώς η χώρα θα συνεχίσει τον σημερινό δρόμο, με ή χωρίς ΣΥΡΙΖΑ. Κι εδώ οι σχέσεις Κράτους- Εκκλησίας δεν αντιμετωπίζονται με την αγιαστούρα του πολιτικού. Τα θέματα στα οποία υποχρεούται το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να τοποθετηθεί είναι : ιδιοκτησία και φορολογία της εκκλησιαστικής περιουσίας, εκκρεμή σκάνδαλα όπως αυτό του Βατοπεδίου, έλεγχος των χρηματοδοτήσεων του Αγίου Όρους, χωρισμός της Εκκλησίας από το κράτος, Στα βασικά αυτά πρέπει να γίνουν ρήξεις. Δεν θα ήθελα να θυμίσω τον Αντώνη Τρίτση που προχώρησε στην εθνικοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας και αποπέμφθηκε από τον Ανδρέα Παπανδρέου. Οι καιροί αλλάζουν προς το χειρότερο. Ακριβώς γι’ αυτό τα 3.795.000 πιστών ή άπιστων φτωχών δεν μπορεί πλέον να τρέφονται με τη θεία κοινωνία. Οι έχοντες και κατέχοντες πρέπει να πληρώσουν.

14 August 2014

Ναύτη καλέ ναύτη, εδώ είναι θαμμένος ο Βασιλιάς Αλέξανδρος;

της Αγγελικής Κώττη, fractal, 14/8/2014 

Την προσοχή σας παρακαλώ!

Επειδή τα ξέρω όλα —δεν χρειάζεται να το καυχηθώ, Ελληνίδα είμαι, και οι Έλληνες, ως γνωστόν, τα κάναμε όλα πρώτοι, είμαστε παντογνώστες και οι καλύτεροι— και βαριέμαι μέσα στον Δεκαπενταύγουστο να κάθομαι, λέω τις επόμενες μέρες να καθοδηγήσω έναν καρδιοχειρουργό σε επέμβαση ανοιχτής καρδιάς.

Αν δεν γίνει επέμβαση ανοιχτής καρδιάς το ερχόμενο τριήμερο, μπορώ να διασκεδάσω την ανία μου συνδυάζοντας το επάγγελμα του πληροφορικάριου και του στρατιωτικού και κηρύσσοντας ηλεκτρονικό πόλεμο στη Μπαροτσελοχία (για να μην σας αποκαλύψω τον αληθινό στόχο).
Ή, έστω, να κάνω αλλαγές στη σκηνοθεσία του Γιάννη Κακλέα στους «Βατράχους» του Αριστοφάνη που μπορεί να είναι πολύ καλή, αλλά το καλό είναι ο εχθρός του καλύτερου.
Αυτά και άλλα μπορώ να κάνω με μεγαλύτερη γνώση και μεγαλύτερη επιτυχία από ό,τι ένας καρδιοχειρουργός, ένας πληροφορικάριος, ένας στρατηγός, ένας σκηνοθέτης. Συν ότι θα μπορούσα να οργανώσω καλύτερα από το Φερνάντο Σάντος την Εθνική και να βάλω το γκολ που έπαιζε ο Πως-το- λένε σε περίπτωση που έπαιζα στη θέση του.
Θα μου πείτε τώρα, πώς θα τα κάνεις όλα αυτά; Στη φαντασία μου, θα απαντήσω, που είναι ισχυρότερη από κάθε πραγματικότητα. Κάθε Έλληνας που σέβεται τον εαυτό του δεν έχει συναγωνισμό σε ό,τι κι αν αποφασίσει να κάνει. Το ξέρει δεν το ξέρει.
Και τώρα που ελπίζω ότι συγκέντρωσα την προσοχή σας, διαβάστε, παρακαλώ και κάτι σοβαρό. Πάντοτε στο ίδιο πλαίσιο.
Εδώ και ένα χρόνο, η τοπική εφορεία Αρχαιοτήτων σκάβει συστηματικά στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης, όπου έχει εντοπίσει θαμμένο (ΘΑΜΜΕΝΟ) Μακεδονικό τάφο. Οι επιστήμονες τον χρονολογούν στα 325- 300 π.Χ. και εικάζουν ότι σχετίζεται με κάποιο τρόπο με τον Μέγα Αλέξανδρο, την οικογένειά του ή κάποιον από τους Εταίρους (τους άρχοντες- ιππείς που είχε γύρω του από παιδί και ήταν στρατιωτικά στελέχη στην εκστρατεία του κατά των Περσών). Επειδή όμως οι Ελληναράδες τα ξέρουν όλα (και είναι έτοιμοι να ερμηνεύσουν κατά το δοκούν ή και να παραχαράξουν την Ιστορία, άσε πια την ταπεινότερή της Αρχαιολογία) από πέρσι μέχρι φέτος και ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες, ένα κάρο σάιτ, μπλογκ και ανυπόληπτες ιστοσελίδες επιμένουν ότι είναι ο τάφος του Αλέξανδρου.
Για να μη ξεχάσουμε τα όσα διδαχτήκαμε στα μαθήματα αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο, τονίζεται ότι:
Πρώτα σκάβουμε
Μετά ανοίγουμε τους κλειστούς χώρους
Μετά καταγράφουμε σχεδιάζουμε και φωτογραφίζουμε τα ευρήματα
Τέλος, βγάζουμε τα πρώτα συμπεράσματα- ακολουθεί πολύχρονη μελέτη για τα οριστικά.
Προς το παρόν οι αρχαιολόγοι είναι έξω από τη Θύρα του τάφου που φαίνεται να είναι μακεδονικός- έστω και σε υβριδική μορφή. Πρέπει να διαλύσουν ανασκαφικά (πέτρα- πέτρα αφαίρεση, αποτύπωση, μεταφορά) τον τοίχο που έχει χτιστεί για προφύλαξη του τάφου, να ανοίξουν την πόρτα και να μπουν μέσα.
Εκεί, αν ο τάφος είναι άθικτος, δεν έχουν πέσει δηλαδή μέσα τόνοι χώματος από αυτά που σκέπαζαν τον ίδιο και τον τύμβο, θα δοθεί μια πρώτη εικόνα στους ειδικούς.
Εάν και εφόσον δεν έχει συληθεί, θα εντοπισθεί ο νεκρός και θα δούμε το φύλο, το ύψος, την ηλικία του. Επίσης τι κτερίσματα είχε και τι μαρτυρούν. Ακόμα καλύτερα αν έχει επιγραφή σε ποιον ανήκει.
Αν έχει συληθεί, υπάρχει περίπτωση μαζί με τη λάρνακα ή το αγγείο να λείπουν και τα οστά. Και πάλι κάτι θα έχουν αφήσει πίσω τους οι τυμβωρύχοι, που θα δώσει τη δική του «μαρτυρία» αλλά ουδείς ξέρει πόσα σημαντικά θα λείπουν σε αυτή την περίπτωση. Για να γίνουν πάντως όλα αυτά, χρειάζεται χρόνος και τα συγκεκριμένα βήματα που προαναφέρθηκαν. Καθότι, το κληρονομικό χάρισμα δεν έχει μέχρι σήμερα δοθεί σε αρχαιολόγο.
Ακόμα όμως και αν όλα πάνε κατ’ ευχήν, ο τάφος του Αλέξανδρου δεν θα βρεθεί. Διότι, όπως ρητά αναφέρεται στις αρχαίες πηγές, ήταν στην Αλεξάνδρεια. Σε περίπτωση που είχε μεταφερθεί κρυφά στην Ελλάδα- αδύνατον αφού τον προσκύνησαν Ρωμαίοι αυτοκράτορες, αλλά λέμε- δεν θα είχε πάει στην Αμφίπολη, όπου είχε δύναμη ο εχθρός των Τημενιδών Κάσσανδρος, ο οποίος αφού τους δολοφόνησε όλους, βασίλεψε στον θρόνο τους.
Ας μη μείνουμε όμως μονάχα στον αφρό των ημερών. Σκεφτείτε λίγο την τραγική ειρωνεία. Δύο πολύ μεγάλοι βασιλείς είχαν κάποτε όλο τον κόσμο στα χέρια τους. Ο Δαρείος και ο Αλέξανδρος. Μέσα σε ένδεκα χρόνια χάθηκαν όχι μόνο οι ίδιοι, παρά και οι οικογένειές τους, και οι οίκοι τους. Αλλά αυτό δεν το προσέξαμε ποτέ στο μάθημα της Ιστορίας…

11 August 2014

Γράμμα από Ελβετία

του Νίκου Δήμου, protagon.gr 

Βρισκόμαστε εδώ και λίγες μέρες στην Ελβετία,  καλεσμένοι φίλης που μας παραχώρησε το διαμέρισμά της. Ξέρω πως οι Ελβετοί δεν χαίρουν καλής φήμης στη χώρα μας - ξενέρωτους ρολογάδες και τραπεζίτες τους λέει ο λαός μας. Τα τυριά τους βέβαια είναι ωραία και η Δημοκρατία τους τόσο αποτελεσματική όσο και η απόλυτη καθαριότητα που βασιλεύει παντού.

Βέβαια είναι πλούσιοι. Πολύ και ενοχλητικά. Γιατί όμως μας ενοχλεί ο πλούτος τους; Μήπως εκμεταλλεύτηκαν άλλους λαούς όπως οι αποικιοκράτες; Αλλά δεν είχαν ποτέ αποικίες. Μήπως ήταν σκανδαλωδώς τυχεροί και ζούσαν πάνω σε πετρέλαια; Αντίθετα, η χώρα τους ήταν θεόφτωχη, όλο βουνά.

Ο πλούτος των Ελβετών είναι απόρροια της παλιάς αστικής χρηστομάθειας που έλεγε: η σκληρή δουλειά φέρνει καρπούς. Γενικά η Ελβετία είναι το απόλυτο αστικό όραμα. Ο επινοητής του κοινωνικού συμβολαίου και πατέρας της αστικής Γαλλικής επανάστασης (που αποκαλούσε τον εαυτό του "πολίτη της Γενεύης") θα ήταν ευτυχής αν την έβλεπε σήμερα.

Βρεθήκαμε λοιπόν στο αντίθετο της Ελλάδας. 3% ανεργία, επιστημονική και τεχνολογική πρωτοπορεία, ευμάρεια, πανάκριβα αυτοκίνητα, απόλυτη τάξη και ησυχία.

Μήπως όμως με την τόση οργάνωση έχουν χάσει την ψυχή τους;

Επ αυτού δύο περιστατικά που μας έτυχαν την πρώτη μέρα:

Οδηγούμε το αυτοκίνητο της φίλης μας, για πρώτη φορά σε στενό ορεινό δρόμο. Καταλαβαίνουμε πως έχουμε χαθεί και θέλουμε να κάνουμε αναστροφή. Βρίσκουμε ένα ξέφωτο, γυρίζουμε, αλλά ξαφνικά, η γυναίκα μου που οδηγεί, δεν ξέρει να βάλει την όπισθεν. Μένουμε κάθετοι στη μέση του δρόμου. Έρχονται αυτοκίνητα, σταματάνε. Δεν κορνάρουν δεν βρίζουν. Κατεβαίνει ένας κύριος, ρωτάει αν μπορεί να βοηθήσει, και εξηγεί στην γυναίκα μου πως να βάλει όπισθεν.

Το ίδιο απόγευμα. Ανεβαίνω έναν κάθετο ανήφορο, φορτωμένος ψώνια και αγκομαχώ. Από το πουθενά πετάγεται ένας νεαρός, μου παίρνει την σακούλα και την ανεβάζει επάνω. Πριν προλάβω να τον ευχαριστήσω, εξαφανίζεται.

Εκτός λοιπόν από την ποιότητα ζωής, φαίνεται πως έχουν και ποιότητα αισθημάτων. Ευγένεια σίγουρα. Ίσως και ψυχή...



Ελβετικό υστερόγραφο: Περί χολής

Τρεις ημέρες και 104 σχόλια μετά την πρώτη δημοσίευση, ο «Τάσος» έγραψε το ακόλουθο: «Είναι απίστευτη η χολή που στάζουμε ο ένας στον άλλον εδώ μέσα».

Και ήταν η πρώτη 100% σωστή παρατήρηση, ακόμα κι από αυτές που ακολούθησαν. Γιατί εμένα, ό,τι μου έμεινε από αυτή την υπόθεση, είναι η χολή.

Έγραψα ένα κείμενο με μερικά στιγμιότυπα από Ελβετία. Και ξαφνικά, μέσα στον Αύγουστο, ξεσηκώθηκε θύελλα. Γιατί; Διότι το κείμενο έδειχνε συμπάθεια για τους Ελβετούς. (Τους οποίους όμως, όπως λένε διάφοροι σχολιογράφοι, δεν μισούμε).


Κι ας πούμε πως ΟΛΕΣ οι διαπιστώσεις στο κείμενό μου ήταν λάθος. Προς τι το πάθος, η αγανάκτηση, η ενόχληση; «Προς τι το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός;» που έλεγε κι ο Τσαγανέας σε κείνο το ιστορικό φιλμ. Διορθώστε με, αποκαταστήστε την αλήθεια, πείτε το σωστό. Χωρίς ειρωνείες, προσωπικές επιθέσεις και ύβρεις.

Οι περισσότεροι το πήραν προσωπικά, σαν να επαίνεσα τον ατομικό εχθρό τους. Ένας έγραψε (antonis x., σχ.22): «δεν βαρεθήκατε να βρίζετε την Ελλάδα, κύριε Δήμου». Δεν έγραψα για την Ελλάδα! Κι όμως ο Συνδικολήσταρχος (σχ.66) επιμένει: «Δεν μπορώ να καταλάβω από που πηγάζει το μίσος που τρέφετε για την χώρα μας, την Ελλάδα».

Πολύ οξείς ήταν και μερικοί που ζουν εκεί. Αυτό το σύνδρομο το ξέρω. Έχω ζήσει χρόνια στο εξωτερικό (και στην Ελβετία). Θυμάμαι τους συμφοιτητές μου στο Μόναχο που μέρα-νύχτα έβριζαν τους Γερμανούς.

Λοιπόν, είτε σας αρέσει είτε όχι (σε μερικούς άρεσε) εγώ θα εξακολουθήσω να θαυμάζω μία χώρα όπου η πρόεδρος της πηγαίνει στη δουλειά της με το ποδήλατο, που είναι στις πρώτες στον κόσμο με την μικρότερη διαφθορά (εμείς στη θέση 80 – αν θέλετε συγκρίσεις) κι έχει τις πόλεις με την καλύτερη ποιότητα ζωής. Και για τους ίδιους λόγους θαυμάζω (εξίσου) την Δανία και την Νορβηγία, την Φιλανδία και την Νέα Ζηλανδία και άλλες που συνδυάζουν τάξη, σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, καινοτομία και ανάπτυξη. Αυτό δεν σημαίνει ότι μισώ την χώρα μου. Ίσα-ίσα που, επειδή την αγαπώ, θα ήθελα να τους μοιάσει.

Αλλά όσο το κυρίαρχο συναίσθημα είναι ο φθόνος, η χολή, το μίσος και η επιθυμία «να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα» – δεν θα τους μοιάσει ποτέ.



Δικό μου σχόλιο

"Θυμάμαι τους συμφοιτητές μου στο Μόναχο που μέρα-νύχτα έβριζαν τους Γερμανούς." Πολύ διαδεδομένο, όλοι το ζήσαμε! Και δεν είναι διαφορετικό από εκείνο το σύνδρομο των Ιρανοπακιστών και Αυγιπτιολύβιων που πάνε στην Αγγλία ή Αμερική για να σπουδάσουν -αυθόρμητα, κανείς δεν τους πιέζει- και μετά δένουν επάνω τους βόμβες και τινάζονται στον αέρα, για να τιμωρήσουν τους κακούς ντόπιους. 

Είναι ο φθόνος για τον πολιτισμό που αντιμετωπίζουν και δεν μπορούν να ανταποκριθούν, οι παραδόσεις και οι δεξιότητές τους δεν τους το επιτρέπουν! Μόνη διέξοδος είναι να τα φέρουν όλα στα μέτρα τους και, στο χώρο των "δυτικών", μοναδική δυνατότητα είναι ο θάνατος και η καταστροφή. Γι' αυτό, τόσο στη Ν.Υ., όσο και στο Λονδίνο, οι δράστες ήταν άνθρωποι που είχαν ζήσει και γνώριζαν τις χώρες που "τιμωρούσαν"...

Αλλά δεν είναι τωρινό αυτό το φαινόμενο: οι "πατέρες" της χριστιανικής εκκλησίας σπούδαζαν και μελετούσαν τον ελληνικό πολιτισμό και αμέσως μετά, αφού υπέκλεπταν ιδέες και κείμενα, τον συκοφαντούσαν: "Έλληνες κλέπται πάσης γραφής", "Πύον και τέφρα ο λάρυγγας των Ελλήνων..." κ.ο.κ.  Η αντίδραση του μειονεκτικού...

09 August 2014

Ζωή σε δέκα διαστάσεις

Μία διάλεξη του Δημήτρη Νανόπουλου 

 tvxs.gr, 3/8/2011

Δεν υπάρχει μόνο ένα, αλλά πάρα πολλά σύμπαντα –συγκεκριμένα δέκα εις την πεντακοσιοστή και δεν αποκλείεται στο μέλλον να δημιουργούμε σύμπαντα στο εργαστήριο, ενώ δεν αντιλαμβανόμαστε ότι πιθανότατα ζούμε σε δέκα διαστάσεις. Αυτές είναι μερικές νέες επιστημονικές ιδέες που ανέπτυξε πρόσφατα με την ερευνητική του ομάδα ο Δημήτρης Νανόπουλος, διακεκριμένος καθηγητής Φυσικής του πανεπιστημίου του Τέξας A&M και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, που μίλησε χθες στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών σχετικά με το πείραμα του CERN και την πειραματική διερεύνηση της ύπαρξης του Πολυσύμπαντος (multiverse).

Ειδικότερα, όπως αναφέρει ρεπορτάζ του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων, ο κ. Νανόπουλος εκτιμά, με βάση μαθηματικές εξισώσεις, ότι είναι δυνατό να υπάρχουν δέκα εις την πεντακοσιοστή σύμπαντα (10500), σύμφωνα με τη θεωρία της Υπερσυμμετρίας (SUSY) και των Υπερχορδών, η οποία προβλέπει ότι, εκτός από τις γνωστές τέσσερις «μεγάλες» διαστάσεις -τρεις του χώρου (μήκος, πλάτος, ύψος) και ο χρόνος- υπάρχουν ακόμα έξι ή επτά, που βρίσκονται «διπλωμένες» σε τρομερά μικρό χώρο, ανεβάζοντας σε 10 ή 11 τον συνολικό αριθμό των διαστάσεων. «Ζούμε σε δέκα διαστάσεις, αλλά δεν το αντιλαμβανόμαστε», είπε χαρακτηριστικά.

Η θεωρία του πολυσύμπαντος ή των πολλών παράλληλων συμπάντων έχει διάφορες εκδοχές, μια από τις οποίες προωθεί σθεναρά ο κ. Νανόπουλος, ο οποίος τόνισε όμως ότι μια τέτοια θεωρία έχει νόημα μόνο αν καταστεί δυνατό να αποδειχτεί πειραματικά και σε αυτό μπορεί να βοηθήσει ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN).


Όπως υποστηρίζει ο Έλληνας φυσικός, κάθε επιμέρους σύμπαν (μεταξύ αυτών το δικό μας) μέσα σε αυτό το πολυσύμπαν μπορεί να έχει τους δικούς του ξεχωριστούς φυσικούς νόμους, που ισχύουν μόνο σε αυτό, ενώ στα άλλα σύμπαντα οι νόμοι που τα διέπουν, μπορεί να είναι αφάνταστα διαφορετικοί ή και σχετικά παρόμοιοι, έχουν όμως οπωσδήποτε ως κοινό παρονομαστή τη βαρύτητα. Το ένα σύμπαν «γεννάει» το άλλο, μέσα σε μια αέναη διαδικασία παραγωγής συμπάντων, η οποία, όπως είπε, καταργεί την έννοια της αρχής και του τέλους του χρόνου.


Τα άλλα σύμπαντα, τα οποία χαρακτήρισε φυσαλίδες της πραγματικότητας» που απαρτίζουν το πολυσύμπαν, είναι δυνατό να βρίσκονται πολύ κοντά μεταξύ τους αλλά δεν μπορούν να επικοινωνήσουν. Δεν απέκλεισε όμως ότι είναι πιθανώς δυνατό να γίνει μετάβαση από το ένα σύμπαν στο άλλο. Όλα τα σύμπαντα με τους ιδιαίτερους νόμους τους προκύπτουν κατά βάση από μόνα τους, σαν μια «τοπική μετάλλαξη» του χώρου σε ένα προϋπάρχον σύμπαν. Ο κ. Νανόπουλος δεν απέκλεισε μάλιστα ως σενάρια επιστημονικής φαντασίας τολμηρές υποθέσεις ότι κάποια σύμπαντα θα μπορούσαν π.χ. να αποτελούν δημιούργημα ενός «χάκερ» σε κάποιο άλλο σύμπαν. Επεσήμανε ότι, αν τελικά αποδειχτεί η θεωρία του πολυσύμπαντος, τότε «θα καταλαβαίνουμε τον μηχανισμό παραγωγής συμπάντων», οπότε, όσο κι αν ακούγεται εξωφρενικό, «είναι πιθανό στο μέλλον να δημιουργηθεί ένα σύμπαν στο εργαστήριο».


Ακόμα, ανέφερε ότι δεν αποκλείεται το σύμπαν που ζούμε τώρα, να δημιουργηθεί ξανά ακριβώς το ίδιο στο μέλλον, ενώ το τωρινό σύμπαν μας θα μπορούσε να είναι το νιοστό από το παρελθόν, να έχει δηλαδή ήδη προϋπάρξει πολλές φορές. Ωστόσο, κατέστησε σαφές ότι είναι νωρίς ακόμα για να επιβεβαιωθούν τέτοιες υποθέσεις, πρόσθεσε όμως ότι τελικά αποτελούν λογικές συνέπειες της ευρύτερης θεωρίας του πολυσύμπαντος, που θα έπρεπε κανείς να ακολουθήσει και να διερευνήσει.


Σύμφωνα με τον ίδιο, το σύμπαν που βλέπουμε (της ορατής ύλης) και το οποίο έχει ηλικία 13,7 δισεκατομμυρίων ετών, δεν είναι παρά το 4%, καθώς το υπόλοιπο είναι αόρατο, αποτελούμενο κατά 23% από «σκοτεινή ύλη» και 73% από «σκοτεινή ενέργεια». Υπολογίζεται ότι μόνο στο δικό μας σύμπαν υπάρχουν περίπου 100 δισεκατομμύρια γαλαξίες και κάθε ένας από αυτούς έχει περίπου 100 δισεκατομμύρια ήλιους, γύρω από τους οποίους περιφέρεται ένας τεράστιος αριθμός πλανητών. Ο κ. Νανόπουλος είπε ακόμα ότι ο ήλιος κάποτε θα «σβήσει», όμως το σύμπαν μας, που συνεχώς διαστέλλεται, είναι «ανοιχτό», συνεπώς ποτέ δεν θα «πεθάνει», ενώ είναι πιθανό να κάνει «μετάβαση» σε ένα άλλο σύμπαν-φυσαλίδα.


Επιτιθέμενος στους υπέρμαχους της «ανθρωπικής Αρχής» (που λένε ότι το σύμπαν είναι "κομμένο και ραμμένο" στα μέτρα των ανθρώπων), αντέτεινε ότι «δεν του καίγεται καρφάκι του σύμπαντος για εμάς»,ενώ χαρακτήρισε τη θεωρία του πολυσύμπαντος «το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της τελεολογίας». Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, διευκρίνισε ότι δεν έχει χάσει το νόημα της η αναζήτηση μιας «ενοποιημένης θεωρίας του παντός» στην Φυσική, όμως δεν θα αφορά παρά μια λύση μοναδική για το δικό μας σύμπαν και τίποτε περισσότερο.


Απαντώντας σχετικά με τις φιλοσοφικές προεκτάσεις της θεωρίας του πολυσύμπαντος, είπε ότι παραπέμπει σε «ένα νέο Διαφωτισμό» που ανοίγει νέους δρόμους για την ανθρωπότητα, ενώ αρνήθηκε ότι υπάρχουν φραγμοί και όρια στις δυνατότητες του ανθρώπινου νου να συλλάβει την πραγματικότητα του σύμπαντος, εκτός από τα αναπόφευκτα ποσοτικά όρια στη συσσώρευση γνώσης στο μυαλό του ανθρώπου. Όμως γι' αυτό, όπως είπε, υπάρχουν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές ως συμπαραστάτες μας, ενώ στο μέλλον η σχέση τους με τους ανθρώπους θα μπορούσε να γίνει ακόμα πιο στενή. Αρνήθηκε επίσης ότι συσσωρεύοντας ολοένα περισσότερες γνώσεις, οι άνθρωποι χάνουν τη σοφία τους. Παράλληλα, συμφώνησε με τις εκτιμήσεις άλλων επιστημόνων ότι η Γη αργά ή γρήγορα «δύσκολα θα αντέξει» στα προβλήματά της, γι' αυτό είναι ανάγκη να προετοιμαστεί η μετοίκηση της ανθρωπότητας σε άλλους πλανήτες.


Όσον αφορά στον CERN, δήλωσε ότι πλέον «δουλεύει ρολόι», αν και οι φυσικοί που αναλύουν τις συγκρούσεις των σωματιδίων, είναι αναγκασμένοι «να ψάχνουν ψύλλους στα άχυρα». Πάντως, σε προηγούμενη ομιλία του στην Αθήνα, είχε δηλώσει ότι αν τελικά τα πειράματα του CERN δεν φέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, αποτυγχάνοντας να βρουν νέα σωματίδια και να επιβεβαιώσουν πειραματικά την υπερσυμμετρία, τότε «αυτό θα αποτελέσει ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα για τη Φυσική, θα προκαλέσει μια μεγάλη κρίση», καθώς θα σημαίνει, όπως είχε πει χαρακτηριστικά, ότι «πήραμε λάθος δρόμο».


Τέλος, αναφερόμενος σε πρόσφατο δημοσίευμα του περιοδικού «Nature», που θεωρεί πιθανή την κατάρρευση της θεωρίας της υπερσυμμετρίας, επειδή τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των πειραμάτων του CERN δεν την επιβεβαιώνουν, ο έλληνας φυσικός χαρακτήρισε υπερβολική και πρόωρη μια τέτοια εκτίμηση.



03 August 2014

Οι καταλήψεις δεν αποτελούν δικαίωμα

Συζήτηση του Σταύρου Τζήμα με τον νέο πρύτανη του ΑΠΘ Περικλή Μήτκα

Καθημερινή, 3/8/2014
Από την ακριτική Φλώρινα εισάγεται πρώτος στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανολόγων του ΑΠΘ, από εκεί βρίσκεται καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στις ΗΠΑ, μετά η επιστροφή -«η νοσταλγία βλέπετε»- και από τον Ιούνιο νέος, εκλεγμένος πρύτανης στο ΑΠΘ, το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας.

Ο κ. Περικλής Μήτκας αναλαμβάνει να διοικήσει έναν οργανισμό 80.000 ανθρώπων, με ανυπολόγιστης αξίας υποδομές, υψηλού επιπέδου έρευνα και παροχή επιστημονικής γνώσης, αλλά «τραυματισμένο» από την οικονομική κρίση και ταλαιπωρημένο από νοοτροπίες και πρακτικές που δεν του επέτρεψαν να κάνει άλματα προς τα εμπρός.

Οραμά του, όπως λέει στην «Κ», να πετύχει την «επανεκκίνηση του πανεπιστημίου», να το βγάλει από τη «μαύρη λίστα» που «κάποιοι το έχουν τοποθετήσει». Αλλά και να ωθήσει τους καθηγητές «που έχουν κατεβάσει τα μολύβια» να ξαναδουλέψουν και να θεσπίσει «καθηκοντολόγιο» στους υπαλλήλους.

Θα καταφέρει να καθαρίσει την πανεπιστημιούπολη από «ανθρώπους της νύχτας», να πείσει τους φοιτητές για το ατελέσφορο των καταλήψεων ή να παρακολουθούν τα μαθήματά τους και να μην προσέρχονται μόνο στις εξετάσεις, καταπώς φιλοδοξεί;

«Το βέβαιο είναι ότι δεν θα μπορώ να επικαλεστώ άγνοια κινδύνου», τονίζει.

– Τι εννοείτε, κ. πρύτανη, όταν μιλάτε για «επανεκκίνηση του πανεπιστημίου» ή λέτε ότι συνάδελφοί σας «έχουν κατεβάσει τα μολύβια και δεν δείχνουν διάθεση για δουλειά;»

– Σε ένα πανεπιστήμιο με περισσότερους από 2.000 καθηγητές θα υπάρχουν και κάποιοι που θα έχουν τα μολύβια κατεβασμένα. Αυτήν τη στιγμή έχουμε την οικονομική κρίση που έχει μειώσει τους μισθούς των συναδέλφων, κυρίως όμως έχει μειώσει πολύ τους προϋπολογισμούς του πανεπιστημίου, με αποτέλεσμα να μην έχουν τα τμήματα πόρους για να λειτουργήσουν. Πολύ συχνά λέμε ότι θα πρέπει να επιλέξουμε αν θα πρέπει να αγοράσουμε χαρτί φωτοτυπίας ή χαρτί τουαλέτας... Τώρα που μιλάμε, δεν υπάρχει νεκροτόμος στο ΑΠΘ γιατί ο ένας και μοναδικός βγήκε στη σύνταξη και δεν αναπληρώνεται. Τον ρόλο του ανέλαβαν πλέον οι γιατροί... Οταν έχεις τέτοιες καταστάσεις, όταν έχεις τεράστιες ελλείψεις προσωπικού, δεν γίνονται αναπληρώσεις, κάποιοι δεν αντέχουν και κατεβάζουν τα μολύβια. Θα προσπαθήσω, στο μέτρο των δυνατοτήτων, να λύσω άμεσα κάποια προβλήματα καθημερινότητας, να δώσω την αίσθηση στον κόσμο ότι κάτι αλλάζει, να κάνω τον κόσμο περήφανο που δουλεύει στο ΑΠΘ, να δώσουμε και πάλι στους καθηγητές ειδικά στους νεότερους την αίσθηση ότι μπορούν να ξαναδημιουργήσουν. Αν το πετύχουμε, σιγά σιγά θα πάρει σάρκα και οστά αυτό που λέω επανεκκίνηση.

Επιβράβευση

– Το «καθηκοντολόγιο υπαλλήλων» που λέτε ότι θα εφαρμόσετε τι ακριβώς είναι;

– Είναι πολύ απλό, να έχουμε καταγραφή καθηκόντων, να καταγράψουμε όλες τις εργασίες που πρέπει να κάνει ένα τμήμα, ένα γραφείο και να ξέρουμε ποιος κάνει τι για να μπορούμε να ασκούμε έλεγχο. Αξιολόγηση πρέπει να γίνεται και θα γίνεται με τρόπο έντιμο και ειλικρινή, έτσι ώστε οι καλοί υπάλληλοι να αισθάνονται ότι ο κόπος τους δεν πάει χαμένος και να επιβραβεύονται, οι όχι και τόσο συνεπείς να αποφασίσουν τι θέλουν να κάνουν.

– Και νομίζετε ότι θα το δεχτούν; Βλέπετε ότι με το θέμα της αξιολόγησης οι πάντες έχουν ανεβεί στα «κεραμίδια».

– Σίγουρα είναι μια καινούργια διαδικασία για την ελληνική πραγματικότητα, η οποία όμως σιγά σιγά γίνεται αποδεκτή. Οι έννοιες αξιοκρατία και αξιολόγηση είναι η επιτομή του πανεπιστημίου. Το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να λειτουργήσει αν δεν αξιολογεί και δεν αξιολογείται και αν δεν επιλέγει με αξιοκρατία τα στελέχη του. Ο κάθε καθηγητής αξιολογείται καθημερινά μπαίνοντας στην αίθουσα από δεκάδες, εκατοντάδες φοιτητές, είτε υποβάλλοντας και παρουσιάζοντας εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά, αξιολογείται υποβάλλοντας προτάσεις για προγράμματα, αξιολογείται τουλάχιστον τέσσερις φορές στην καριέρα του ανεβαίνοντας την κλίμακα της ιεραρχίας, τις πανεπιστημιακές βαθμίδες. Το ίδιο θα γίνει και με τους υπαλλήλους που θα διαπιστώσουν ότι η αξιολόγηση βοηθά για να αναδειχθούν τα προβλήματά τους και οι ελλείψεις και να τα διορθώσουν, βοηθά και τους συνεπείς και τους άξιους.


Τα περισσότερα πάρτι γίνονται  από ανθρώπους της νύχτας
– Με την εγκληματικότητα στην πανεπιστημιούπολη, τις σχεδόν μόνιμες καταλήψεις κ.λπ. τι θα κάνετε;


– Να αρχίσουμε με τα περιβόητα πάρτι. Είναι αλήθεια ότι τα περισσότερα γίνονται από ανθρώπους της νύχτας που έχουν συμφέροντα. Πρέπει σε συνεργασία με τα όργανα της πολιτείας, το ΣΔΟΕ, την Αστυνομία να αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο. Τα πάρτι από τις φοιτητικές οργανώσεις θα μπορούν να γίνονται στη φοιτητική λέσχη με κάποιον να έχει την ευθύνη για την περίπτωση που προκληθούν ζημιές. Η κατάληψη πάντα πίστευα ότι είναι και αντιδημοκρατικός και ατελέσφορος τρόπος για να διεκδικείς και να πετύχεις ένα στόχο. Εγώ αυτό που μπορώ να κάνω είναι να υπενθυμίσω ότι το δικαίωμα στην αποχή, την απεργία, το έχει ο καθένας. Το δικαίωμα στην κατάληψη δεν είναι δημοκρατικό δικαίωμα και θα προσπαθήσουμε να το αποθαρρύνουμε όσο μπορούμε.


– Με άριστα το «10» τι βαθμό θα βάζατε στο ΑΠΘ;

– Αν «10» παίρνει το καλύτερο ελληνικό πανεπιστήμιο, είμαστε πολύ κοντά. Αν το παίρνει το καλύτερο πανεπιστήμιο του κόσμου, τότε έχουμε δρόμο να διανύσουμε. Και πάλι όμως εξαρτάται από το τι μετράμε. Αν μετράμε την ποιότητα των φοιτητών μας, την ποιότητα της παρεχόμενης γνώσης, τότε είμαστε πάρα πολύ καλά συγκρινόμενοι και με πανεπιστήμια διεθνώς. Και αυτό φαίνεται και από τους αποφοίτους μας που γίνονται δεκτοί σε όποιο πανεπιστήμιο θέλουν, σ’ όλο τον κόσμο.

– Μήπως τα λέτε αυτά εσείς οι καθηγητές για να ευλογήσετε τα γένια σας;

– Το ’χω σκεφτεί πολλές φορές, αν δηλαδή κοιταζόμαστε στον καθρέφτη μας και λέμε τι ωραίοι είμαστε. Δεν μπορώ να μιλήσω για όλα τα τμήματα, μπορώ να πω για το δικό μου. Εφαρμόζει ένα βαρύ πενταετές πρόγραμμα με εξήντα μαθήματα, δίνει δίπλωμα μηχανικού και οι απόφοιτοί μας σε οποιοδήποτε πανεπιστημιακό τμήμα της Ευρώπης συνεχίσουν δεν έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα. Ακούμε φοιτητές μας που πάνε για μεταπτυχιακά στην Αγγλία ή στην Ολλανδία να λένε «αυτό το είχαμε κάνει εμείς στα προπτυχιακά». Το ίδιο και στην Αμερική. Αυτό που δεν καταφέρνουμε να πείσουμε τους φοιτητές γενικότερα στο ελληνικό πανεπιστήμιο είναι ότι η κατάκτηση της γνώσης γίνεται στη διάρκεια της χρονιάς και όχι στις εξετάσεις με το διάβασμα τότε. Στα ξένα πανεπιστήμια συμβαίνει το αντίθετο. Εμείς, δυστυχώς, δεν μπορούμε να πείσουμε τους φοιτητές να έρχονται στο μάθημα και πολλοί από αυτούς προσέρχονται μόνο στις εξετάσεις. Αυτό είναι λάθος. Φταίει και το πανεπιστήμιο γι’ αυτό.


Το ελληνικό πανεπιστήμιο πάσχει από έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού
– Κάνατε την «παρθενική» σας εμφάνιση στη σύνοδο των πρυτάνεων στη Ρόδο, παρουσία του νέου υπουργού. Ποια εικόνα αποκομίσατε;


– Hταν μια ενδιαφέρουσα εμπειρία. Οι πρυτάνεις είναι μια καλή παρέα, μας απασχολούν κοινά θέματα και προβλήματα. Eχουμε βεβαίως διαφορές μεταξύ μεγάλων και μικρών πανεπιστημίων. Διαπιστώνεις ότι κάποιοι έχουν προχωρήσει περισσότερο, κάποιοι κάνουν αντίσταση κατά των αλλαγών, των μεταρρυθμίσεων. Οσον αφορά τον κ. Λοβέρδο, ενημερώθηκε για πολλά από τα θέματα που μας αφορούν. Φάνηκε ότι έχει διαμορφώσει άποψη και έδωσε την εντύπωση ότι θα βοηθήσει να λυθούν κάποια προβλήματα. Eδειξε να ξέρει. Ωστόσο θα φανεί...


– Διαπιστώσατε αποκλίσεις στους στόχους, διαφορά νοοτροπίας μεταξύ νέων και παλαιών πρυτάνεων;

– Hταν εμφανής μια διαφορά. Αυτοί που ολοκληρώνουν τη θητεία τους τώρα, και την ολοκληρώνουν με τον νόμο Διαμαντοπούλου, έδειχναν να έχουν μια διαφορετική άποψη. Εξακολουθούν να θεωρούν ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα του πανεπιστημίου είναι το Συμβούλιο και ο νέος νόμος. Εγώ θεωρώ ότι άλλα είναι τα προβλήματα του ελληνικού πανεπιστημίου. Το σημαντικότερο; Δεν έχει καταφέρει να κάνει μακροπρόθεσμο προγραμματισμό, στρατηγικό σχεδιασμό. Αυτό που επίσης μπορώ να καταθέσω ήταν ότι στη σύνοδο κάποιοι εύχονταν σ’ εμάς τους καινούργιους «πολύ κουράγιο» και κάποιοι άλλοι απορούσαν πώς σε μια τόσο δύσκολη συγκυρία δεχτήκαμε να εκτεθούμε και να αναλάβουμε καθήκοντα. Οι περισσότεροι που αποχωρούν έδειχναν ανακουφισμένοι...

– Τι σας ώθησε σε μια τέτοια δύσκολη συγκυρία να «τραβήξετε το κάρο» ενός ΑΕΙ με χίλια προβλήματα;

– Είναι θέμα χαρακτήρα. Μου αρέσει να πολεμάω τις μάχες που δεν έχω κερδίσει ακόμη, αλλά η αλήθεια είναι ότι νιώθω ότι μπορώ να προσφέρω. Εχω μια διαφορετική άποψη για το πανεπιστήμιο, η οποία καλλιεργήθηκε στα χρόνια που σπούδασα και δούλεψα στην Αμερική.

– Τι ακριβώς εννοείτε;

– Οτι το πανεπιστήμιο υπάρχει για να το υπηρετώ και όχι για να με εξυπηρετεί. Το πανεπιστήμιο πρέπει να είναι πάνω απ’ όλα. Να το θέσω και λίγο διαφορετικά: όταν βρέθηκα είτε ως φοιτητής είτε ως εργαζόμενος σ’ ένα αμερικανικό πανεπιστήμιο το πρώτο πράγμα που μου προέβαλαν ήταν τα θετικά στοιχεία του. Μέσα σ’ έναν μήνα είχα μάθει γιατί το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο ήταν καλό, ποια ήταν τα δυνατά του χαρτιά, ποια ήταν τα καλύτερα τμήματα, οι καθηγητές-αστέρια και τι επιτυχίες είχε τα τελευταία χρόνια. Είχα γίνει αυτομάτως αναμεταδότης αυτής της θετικής εικόνας. Ενιωθα ότι είμαι στο Πανεπιστήμιο Syracuse γιατί είναι ένα εξαιρετικό πανεπιστήμιο. Οταν επέστρεψα στην Ελλάδα, το πρώτο που μου εύχονταν ήταν σιδεροκέφαλος και άρχισαν αμέσως να μου αραδιάζουν όλα τα προβλήματά του. Οτι δεν υπάρχει χρηματοδότηση, δεν υπάρχει φροντίδα, μας λείπει το ένα, μας λείπει το άλλο. Είναι μια διαφορετική αντίληψη την οποία θα προσπαθήσω να περάσω: να αναδεικνύουμε, δηλαδή, το θετικό και να προσπαθούμε να λύσουμε τα προβλήματα.

Η διοίκηση

– Αρκούν οι επιστημονικές περγαμηνές ή χρειάζεται και εμπειρία από άσκηση διοίκησης;

– Δεν έχω ασκήσει διοίκηση σε επίπεδο πρύτανη, αλλά ουδείς προτού εκλεγεί άσκησε διοίκηση σε επίπεδο πρύτανη. Εχω δουλέψει ως πρόεδρος τμήματος του πανεπιστημίου, έχω διατελέσει πρόεδρος σε πολλές επιτροπές, ήμουν μέλος της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας και πρόεδρος σε νέο τμήμα εκεί, επομένως θεωρώ ότι έχω σημαντική εμπειρία.

– Μήπως πρέπει ο πρύτανης να είναι και μάνατζερ;

– Ασφαλώς και πρέπει να κάνει και μάνατζμεντ, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να πάρουμε μάνατζερ απέξω, γιατί το πανεπιστήμιο έχει μια ιδιαιτερότητα, δεν είναι ούτε σκέτο Δημόσιο ούτε σκέτη επιχείρηση, σίγουρα είναι Δημόσιο, δεν λειτουργεί όμως με τους κανόνες του Δημοσίου. Γιατί επιβραβεύει τα μέλη του, αξιολογεί τους καθηγητές του, τους προάγει, δεν έχουμε ωράρια, είμαστε άνθρωποι που θέλουμε να δημιουργήσουμε, επομένως δεν έχουμε τη λογική του Δημοσίου. Αυτός που θα διοικεί πρέπει να ξέρει πολύ καλά πώς δουλεύει το πανεπιστήμιο. Εμείς πρέπει να βρίσκουμε τις λύσεις να τις προτείνουμε στο υπουργείο και να ζητάμε να ικανοποιηθεί το αίτημά μας. Δεν μπορεί ο υπάλληλος του υπουργείου ή και ο υπουργός να σκέφτονται για μας, να βρίσκουν αυτοί τις λύσεις για μας. Εμείς πρέπει να το κάνουμε αυτό.

– Ενας πρύτανης ενταγμένος πολιτικά έχει και μια καλή ασπίδα προστασίας;

– Νομίζω ότι είναι αρνητικό να είναι ενταγμένος κομματικά ο πρύτανης, αλλά προφανώς θα έχει κάποια πολιτική άποψη. Ως πρύτανης θεωρώ ότι πρέπει να εκφράζει την άποψη του πανεπιστημίου και των οργάνων του και όχι τις προσωπικές του απόψεις.

Να προσπαθεί να συνθέτει, κατά την άποψή μου, όσο το δυνατόν καλύτερα τις διαφορετικές απόψεις και να εκφράζει όλες τις τάσεις.