Το πρώτο πλήρως συνθετικό χρωμόσωμα δημιούργησαν ερευνητές

in.gr, 28/3/2014

Ερευνητές από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Μ. Βρετανία και την Ινδία κατάφεραν να δημιουργήσουν εξαρχής το πρώτο πλήρως συνθετικό και λειτουργικό χρωμόσωμα, δημιουργώντας βάσιμες ελπίδες για καινοτόμες βιοτεχνολογικές εφαρμογές στο άμεσο μέλλον. 

Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του επιστημονικού εντύπου Science, το συνθετικό χρωμόσωμα που σχεδιάστηκε με τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή θα αποτελέσει τη βάση για την δημιουργία συνθετικών μικροοργανισμών και μετέπειτα ζώων και φυτών, με στόχο την χρήση τους για παράδειγμα στον καθαρισμό του περιβάλλοντος μετά από ρύπανση, την παραγωγή νέων φαρμάκων, εμβολίων, βιοκαυσίμων και ίσως θρεπτικών ουσιών. 

Να σημειωθεί ότι, ενώ η «κλασική» γενετική μηχανική και βιοτεχνολογία μέσω γενετικής τροποποίησης περιορίζεται στην αλλαγή και την μεταφορά γονιδίων, η συνθετική βιολογία σχεδιάζει εξαρχής και ανασυνθέτει τελείως νέο γενετικό υλικό.

Η πρώτη σύνθεση του χρωμοσώματος ενός ευκαρυωτικού οργανισμού (με πυρήνα), που απαίτησε έρευνα επτά ετών, αποτελεί συνέχεια και επέκταση της ιστορικής δημιουργίας από τον Δρ Κρεγκ Βέντερ του συνθετικού γονιδιώματος ενός πολύ απλούστερου βακτηρίου (χωρίς πυρήνα) το 2010, όταν είχε δημιουργήσει ένα εν μέρει συνθετικό βακτήριο, τη «Σύνθια».

Οι ερευνητές, μεταξύ των οποίων ο Μιχάλης Χατζηθωμάς του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου «Τζον Χόπκινς», με επικεφαλής τον γενετιστή Τζεφ Μπέκε του Ιατρικού Κέντρου Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, συνέθεσαν εξ αρχής ένα χρωμόσωμα ζυμομύκητα, ενώνοντας συνθετικά τμήματα DNA σε μια ενιαία αλληλουχία.

Το συνθετικό χρωμόσωμα ονομάστηκε synIII, επειδή αντικατέστησε το χρωμόσωμα Νο3 από τα συνολικά 16 του κυττάρου του ζυμομύκητα. 

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ένα πλήρως συνθετικό γονιδίωμα ενός τέτοιου μύκητα, που χρησιμοποιείται στη ζυθοποιία για τη ζύμωση της μπίρας, στην οινοποιία, στην αρτοποιία και αλλού, το οποίο θα αποτελείται από 16 συνθετικά χρωμοσώματα, θα γίνει πραγματικότητα μέσα στην επόμενη τετραετία.

«Η έρευνά μας μετακινεί τη βελόνα στη συνθετική βιολογία από τη θεωρία στην πράξη. Η εργασία μας αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο βήμα μέχρι σήμερα στο πλαίσιο μιας διεθνούς προσπάθειας να δημιουργηθεί το πλήρες γονιδίωμα ενός συνθετικού ζυμομύκητα», εξηγεί ο Δρ Μπέκε. «Πρόκειται για το πιο εκτεταμένα τροποποιημένο χρωμόσωμα που έχει ποτέ δημιουργηθεί. Όμως το πραγματικό ορόσημο είναι ότι το ενσωματώσαμε στο κύτταρο ενός ζωντανού ζυμομύκητα και δείξαμε ότι τέτοια κύτταρα, που φέρουν το συνθετικό χρωμόσωμα, είναι απολύτως φυσιολογικά, όμως διαθέτουν νέες δυνατότητες», διευκρινίζει.

Οι ερευνητές, μάλιστα, είναι πλέον σε θέση να σχεδιάσουν μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή τις αλλαγές που θέλουν να επιφέρουν στο γενετικό δυναμικό ενός χρωμοσώματος και στη συνέχεια να το τοποθετήσουν μέσα στο κύτταρο της μαγιάς, προσδίδοντας στην τελευταία ιδιότητες που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν διαθέτει.

Το εγχείρημα χαρακτηρίστηκε «ανάβαση του όρους Έβερεστ» της συνθετικής βιολογίας, λόγω της πολυπλοκότητάς του, καθώς έπρεπε να συγκολληθούν με τη σωστή σειρά 273.871 «γράμματα» DNA και, παράλληλα, να αφαιρεθούν περίπου 50.000 που διέθετε το φυσικό χρωμόσωμα και θεωρήθηκαν περιττά.

Όπως εξηγεί ο Δρ Μπέκε, «όταν αλλάζεις το γονιδίωμα, ρίχνεις ζάρια. Μία λάθος αλλαγή μπορεί να σκοτώσει το κύτταρο. Εμείς κάναμε πάνω από 50.000 αλλαγές στον κώδικα του DNA στο χρωμόσωμα και παρόλα αυτά ο ζυμομύκητάς μας έζησε και αναπαράχθηκε, πράγμα που δείχνει ότι το συνθετικό μας χρωμόσωμα είναι ανθεκτικό».

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πότε θα διδαχθούν τα παιδιά την αλήθεια για το 21;

του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 24/3/2014

Δεν ξέρω αν θα γίνει ποτέ αυτό – σίγουρα όχι σύντομα. Σήμερα πάντως ένα βιβλίο που θα έγραφε τα αληθινά συμβάντα του 21 θα καιγότανε στην πυρά και ένας καθηγητής που θα το δίδασκε, θα έχανε τη δουλειά του.

Ας πούμε μερικές ιστορικά εξακριβωμένες αλήθειες:

Η επανάσταση ξεκίνησε όχι από τους ηρωικούς αρματολούς και κλέφτες (αντίθετα αυτοί και μέσα στον Αγώνα πολεμούσαν σαν μισθοφόροι για αμοιβή και λάφυρα) αλλά από φιλήσυχους αστούς εμπόρους που ζούσαν έξω από την Ελλάδα. Το κίνημα άρχισε από αστούς αλλά το αγκάλιασε ο λαός. Όμως, όπως γράφει ο Σκαρίμπας: «Το Πατριαρχείο το αφόρισε.  Οι Πρόκριτοι και οι Ιεράρχες το χλεύασαν. Ο Καποδίστριας του γύρισε τις πλάτες. Ο Κοραής μας το μυκτήρισε». Η αρχή ήταν πολύ δύσκολη και το τέλος ολέθριο.

Η Εκκλησία όχι μόνο δεν πρωτοστάτησε στον Αγώνα αλλά τον πολέμησε με κάθε τρόπο. Αφόρισε τον Ρήγα Φεραίο, εναντιώθηκε στις «σατανικές» απόψεις για ελευθερία, ισότητα και δημοκρατία που έρχονταν από την Δύση και τελικά αφόρισε και την ίδια την επανάσταση. Φυσικά κανείς δεν ήταν στην Αγία Λαύρα στις 25 Μαρτίου και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός όχι μόνο δεν σήκωσε το λάβαρο (που φτιάχτηκε μετά από 50 χρόνια) αλλά έβριζε τον επαναστάτη Παπαφλέσσα ως «εξωλέστατον».

Η επανάσταση του 21 απέτυχε ολοκληρωτικά. Μετά την εισβολή του Ιμπραήμ δεν είχε μείνει ούτε μία επαναστατική εστία. Ελευθερωθήκαμε μόνο χάρη στην απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων – και την δράση τους στην ναυμαχία του Ναβαρίνου. (Ήταν η πρώτη – και η καλύτερη –«ανθρωπιστική επέμβαση» της ιστορίας).

Η επανάσταση απέτυχε επειδή οι Έλληνες πολεμούσαν περισσότερο μεταξύ τους, παρά με τους Τούρκους. Ο – ήδη τόσο απών – Κωστής Παπαγιώργης, την είχε χαρακτηρίσει: «πανεθνικό εμφύλιο, ο οποίος κατ’ ευφημισμόν βαπτίσθηκε επανάσταση από τους ιδεολόγους ιστορικούς».

Στην Επανάσταση έγιναν πράξεις θηριωδίας εκ μέρους των Ελλήνων. Στην κατάληψη της Τριπολιτσάς σφάχτηκαν πάνω από 30.000 άμαχοι – ανάμεσά τους πολλοί Εβραίοι που ήταν αμέτοχοι στον αγώνα. Λόγος: το πλιάτσικο. Λέει ο Κολοκοτρώνης στα Απομνημονεύματα: «το ασκέρι όπου ήταν μέσα, το ελληνικό, έκοβε κι σκότωνε από Παρασκευή ως Κυριακή, γυναίκες παιδιά και άντρες, 32.000, μία ώρα ολόγυρα της Τριπολιτσάς». (Αντίθετα οι Τουρκαλβανοί υπερασπιστές της πόλης έφυγαν αλώβητοι μετά από συμφωνία. Που σημαίνει ότι ο Κολοκοτρώνης είχε τον έλεγχο του στρατού του και άρα επέτρεψε τη εθνοκάθαρση).

Και όσοι δεν συμπαθούν τους Αλβανούς θα έπρεπε να ξέρουν πως μερικοί από τους πιο γενναίους οπλαρχηγούς και καπεταναίους μας ήταν Αρβανίτες που δεν μιλούσαν καν τα ελληνικά. Κι όταν ο Μαυροκορδάτος έβγαλε λόγο στα πληρώματα του Ελληνικού στόλου χρειάστηκε μεταφραστή γιατί δεν κατάλαβαν λέξη (το γράφει ο Παπαρρηγόπουλος).

Θα έχουμε ωριμάσει ως έθνος, όταν τα σχολικά μας βιβλία συμπεριλάβουν αυτές (και άλλες) δύσκολες αλήθειες. Όταν θα πάψουν να αποσιωπούν ή να μυθολογούν. Έτσι θα πραγματώσουμε το Σολωμικό ρήμα,  που ταυτίζει το αληθές με το εθνικό.

---

Υστερόγραφο για το 1821

protagon.gr, 25/3/2014

Το τελευταίο μου άρθρο ξεσήκωσε θύελλα σχολίων και αντιδράσεων.  Ίσως είναι χρήσιμες ορισμένες διευκρινήσεις.

1. Έγραψα ένα κείμενο 400 λέξεων, όχι ιστορική πραγματεία. Άρα δεν ήταν δυνατό να  είναι πλήρες.

2. Σκοπός του άρθρου δεν ήταν βέβαια «να απαξιώσει την ελληνική επανάσταση» (όπως γράφτηκε) αλλά να επισημάνει μερικές σημαντικές αλήθειες που δεν περιλαμβάνονται στην διδασκαλία της και μερικούς μύθους που επιβιώνουν ενώ έχουν διαψευσθεί.

3. Συνδέθηκε το κείμενο του άρθρου με το «Ποτάμι». Μα αυτά που γράφω στο άρθρο, τα έγραφα και πριν γεννηθεί ο Σταύρος Θεοδωράκης. Στηρίζω το Ποτάμι, αλλά διατηρώ το δικαίωμα να έχω τις δικές μου απόψεις.

4. Άκουσα ότι οι απόψεις μου δεν ήταν τεκμηριωμένες. Δύο φορές, σε σχόλια έδωσα βιβλιογραφία και την παραθέτω πάλι εδώ:

«Η Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1770-2000» από πολλούς ιστορικούς υπό την εποπτεία του Βασ. Παναγιωτόπουλου, σε 10 τόμους, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 2003 (Εκεί και εκτενής βιβλιογραφία).«Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» – Εκδοτική Αθηνών, τόμος ΙΒ, 1975 (αναφέρονται όλα, αλλά εθνοπρεπώς …μακιγιαρισμένα).Νίκος Γ. Σβορώνος, «Επισκόπηση της νεοελληνικής ιστορίας», μετάφραση Αικατερίνη Ασδραχά, εκδόσεις Θεμέλιο, 1999Τρία βιβλία του Κωστή Παπαγιώργη:«Εμμανουήλ Ξάνθος: Ο Φιλικός» Καστανιώτης, 2005. «Τα καπάκια: Βαρνακιώτης, Καραϊσκάκης, Ανδρούτσος» Καστανιώτης, 2003.«Κανέλλος Δεληγιάννης» Καστανιώτης, 2002. –Γιάννη Σκαρίμπα: «Το 21 και η Αλήθεια» Κείμενα, 1971Έχω υπόψη μου και τις ιστορίες Βακαλόπουλου, Κολιόπουλου, Βουρνά, Richard Clogg, Hobsbawm. Για τη στάση της εκκλησίας πριν την Επανάσταση Πασχάλη Κιτρομηλίδη: «Ελληνικός Διαφωτισμός», ΜΙΕΤ. Απομνημονεύματα αγωνιστών, κυρίως του Φωτάκου.

5.  Όσο για τα θέματα της εκκλησίας ή των οπλαρχηγών ακολούθησα τα συγγράμματα των πιο έγκυρων ιστορικών μας.

6. Με κατηγόρησαν για μονομέρεια κι ότι έγραψα μόνο τα αρνητικά. Αλλά αυτά είναι που  αποσιωπώνται. Τα θετικά και ένδοξα τα ακούμε σε όλους τους πανηγυρικούς. Όλο το κείμενο ήταν αντίδραση στην πατριδοκαπηλία των επετείων. Οι σημερινές σχολικές γιορτές είναι εξίσου εθνοκαπηλικές με εκείνες της εποχής μου.

7. Άλλοι, αντίθετα, είπαν ότι τα θέματα αυτά είναι γνωστά και δεδομένα – και δεν πρόσθεσα κάτι καινούργιο. Οι αντιδράσεις όμως έδειξαν ότι για πολλούς δεν ήταν καθόλου δεδομένα. Όπως και για τα παιδιά του σχολείου.

8. Η εμπαθής (μερικές φορές υστερική) υποδοχή ενός άρθρου, που έφτασε να γίνει τηλεοπτική είδηση (!) σε πολλά δίκτυα, απέδειξε ότι δεν είμαστε σε θέση να συζητήσουμε ψύχραιμα την άλλη άποψη. Το παίρνουμε προσωπικά. Άρα είχα δίκιο: χρειάζεται άλλος τρόπος διδασκαλίας και πρόσληψης της ιστορίας στη χώρα μας. Η κριτική σκέψη απουσιάζει. Η επιμονή σε μύθους μας εμποδίζει να βλέπουμε σωστά – ακόμα και την σημερινή πραγματικότητα.

9. Δεν αγαπάει περισσότερο την πατρίδα του αυτός που την ζητωκραυγάζει – αλλά αυτός που την νοιάζεται, την πονάει και κρίνοντάς την, θέλει να την κάνει καλύτερη.

H «κατασκευή» της Ιστορίας

25η Μαρτίου: Μύθοι και σύμβολα μιας εθνικής επετείου

του Χρήστου Κάτσικα, Εφημ. των Συντακτών, 24/3/2014

Το 1870/71, στον εορτασμό για τα 50 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, με μια επίσημη τελετή γίνεται η ανακομιδή των οστών του Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης Γρηγορίου του Ε’ από την Οδησσό στην Αθήνα και η πανηγυρική ένταξή του στους ήρωες και πρωτεργάτες της Ελληνικής Επανάστασης.

Επρόκειτο για μια ακόμη επινοημένη «κατασκευή» της Ιστορίας, διανθισμένη με το γραμμένο το 1872 -κατά παραγγελίαν του Πανεπιστημίου Αθηνών- ποίημα «Στον αδριάντα Γρηγορίου του Ε’» του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, μέσω της οποίας ο Γρηγόριος Ε’, ο άνθρωπος που όχι μόνο δεν υποστήριξε την Ελληνική Επανάσταση αλλά αντίθετα ήταν, μαζί με την πλειονότητα του ανώτερου κλήρου –σε αντίθεση με την πλειονότητα του λαϊκού κλήρου– ορκισμένος αντίπαλός της, αναγόταν σε σύμβολο του έθνους και σε νεομάρτυρα.

Ηταν αυτός που στην Εγκύκλιο του Μαρτίου 1821 (μαζί με άλλους 22 ανώτατους κληρικούς) ισχυρίστηκε ότι η κυριαρχία των Οθωμανών ήταν θεόπεμπτη και όποιος οργανώνει ανταρσία εναντίον τους, όπως ο Υψηλάντης και ο Σούτσος, κινείται εναντίον τού Θεού και γι’ αυτό η Εκκλησία τον αφορίζει και τον καταδικάζει σε αιώνια τιμωρία.

Ο πίνακας του Γύζη «Το κρυφό σχολειό» (1886) έγινε σε μια συγκεκριμένη εποχή, όταν βρισκόταν ήδη σε πλήρη εξέλιξη η σκύλευση πάνω στο πτώμα της Επανάστασης του ’21 και η Εκκλησία, σε πλήρη σύμπνοια με την πολιτεία, μετέδιδε τη δική της εκδοχή για το παρελθόν.

Από την άλλη ποιος Ελληνας, σε όποια ηλικία κι αν βρίσκεται, δεν γνωρίζει να πει δυο λόγια για το «Κρυφό Σχολειό» ή για το «ξεκίνημα της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα στις 25 Μάρτη»; Μπορεί να μη γνωρίζουμε για την τύχη των πρωτεργατών τής Επανάστασης, για την εξάρτηση και τους ξένους προστάτες, για την κατάληξη του Αγώνα, όμως όλοι μπορούμε εύκολα να αναφερθούμε στα «δύο πιο σημαντικά γεγονότα της Νεότερης Ιστορίας μας, στο κρυφό σχολειό και στην ευλογία των όπλων στην Αγία Λαύρα από τον Π.Π. Γερμανό, που αποτέλεσε και αφετηρία της Ελληνικής Επανάστασης», όπως χρόνια πολλά τώρα αναφέρουν τα βιβλία, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι εορταστικοί λόγοι στα σχολεία.

Κι αν μας διαφεύγουν κάποιες λεπτομέρειες των βιβλίων, αν έχουμε ξεχάσει τους αναρίθμητους επετειακούς λόγους, σίγουρα έχουμε αποτυπώσει τα πρόσωπα, τις εικόνες, από τους γοητευτικούς πίνακες του Γύζη και του Βρυζάκη, που μαζί με το «Φεγγαράκι μου λαμπρό» του Ιωάννη Πολέμη έμειναν ανέπαφοι – χαραγμένοι βαθιά στη μνήμη. Γιατί η εικόνα λειτουργεί σαν πληροφορία που δεν δέχεται αμφισβήτηση, καθώς βοηθάει να γίνει παρόν το περιεχόμενό της, λειτουργώντας σαν αυτόπτης μάρτυρας.

Ο πίνακας του Βρυζάκη «Ο Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Γερμανός υψώνει τη σημαία της Ελευθερίας» (1851) και ο πίνακας του Γύζη «Το Κρυφό Σχολειό» (1886) έγιναν σε μια συγκεκριμένη εποχή που βρισκόταν ήδη σε πλήρη εξέλιξη η σκύλευση πάνω στο πτώμα της Επανάστασης του ‘21 και η Εκκλησία σε πλήρη σύμπνοια με την Πολιτεία μετέδιδε τη δική της εκδοχή για το παρελθόν.

Ωστόσο, οι πηγές για τη μελέτη της Επανάστασης του ‘21 είναι αρκετά διαφωτιστικές για την Αγία Λαύρα και το κρυφό σχολειό. Ετσι, εύκολα διαπιστώνουμε ότι για την Αγία Λαύρα και τον Παλαιών Πατρών Γερμανό κανένα δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο της εποχής δεν αναφέρεται σε οποιοδήποτε παρόμοιο γεγονός, ούτε καν ο ίδιος ο Π.Π. Γερμανός στα Απομνημονεύματά του, στα οποία εξιστορεί με λεπτομέρειες τα πάντα, αλλά δεν λέει τίποτε για την Αγία Λαύρα.

Αντίθετα, οι Ελληνες και ξένοι ιστοριογράφοι της Επανάστασης αναφέρουν: Φιλήμων: «παχυλόν ψεύδος» (Φιλήμονος, Δοκίμιο Ιστορικό Ελληνικής Επανάστασης, τόμ. Γ’, κβ) – Σπ. Τρικούπης: «ψεύδος» (Σπ. Τρικούπη, Ιστορία Ελληνικής Επανάστασης, τόμ. A’, σ. 229) – Φίνλεϋ: «δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια» (Φίνλεϋ, Ιστορία Ελληνικής Επανάστασης, τόμ. A’, σ. 217).

Οπως γράφει ο Serge Halim, μπορεί κανείς να φανταστεί πιο περίτρανη απόδειξη ότι η ιστορία ξεπηδάει από το παρόν, αφού άλλωστε η ίδια είναι που το τρέφει; Γι’ αυτό είναι ξεκάθαρο ότι οι λογαριασμοί για μια παιδεία που θα μορφώνει και δεν θα παραμορφώνει παραμένουν ανοιχτοί.

Προφανώς και το πρόβλημα έχει αιτίες που ξεφεύγουν από όσα διαδραματίζονται μέσα στις σχολικές τάξεις. Αλλά μήπως με όλα τα παραπάνω υπονοούμε ότι η εκπαίδευση που λαμβάνουν τα παιδιά μας είναι αθώα;

Tα βιβλία και οι όροι διδασκαλίας της ιστορίας φανερώνουν, ίσως περισσότερο από κάθε τι άλλο, τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν οι υπεύθυνοι του υπουργείου Παιδείας την εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς πριμοδοτούν μια επιδερμική συσσώρευση ενός όγκου ασύνδετων μεταξύ τους γνώσεων.

Είναι χαρακτηριστικά όσα σημειώνει ο Κώστας Γεωργουσόπουλος -για την εξεταστέα ύλη της Ιστορίας- σ’ ένα άρθρο του: «… Εγκύψτε, παρακαλώ, σ’ αυτή την ύλη. Είναι μνημείο ιστορικής λοβοτομής… Δηλαδή από την ιστορική ροή, από τη διαδοχή γεγονότων που ακολουθούν τη σχέση αιτίας και αποτελέσματος, ένα βλακώδες “τσιμπιδάκι” τσιμπάει ένα γεγονός εδώ, μία συνθήκη παραπέρα, ένα φαινόμενο ή έναν θεσμό πιο εκεί, χωρίς συνοχή, χωρίς συνέχεια, προχωρώντας με άλματα, αποκόβοντας τα αίτια από τα αιτιατά, διαχωρίζοντας τα πρόσωπα από τις ενέργειες, αποδεσμεύοντας την οικονομία από την πολιτική και τα γράμματα από την κοινωνική συγκυρία, τη διπλωματική ιστορία από την ευρωπαϊκή ή την παγκόσμια πολιτική σκακιέρα. H Ιστορία που ζητούμε από τους υποψηφίους μας να αποστηθίσουν είναι ένα καγκουρό που προχωρεί με πηδηματάκια».

Αλλά και στα νέα βιβλία Ιστορίας Δημοτικού και Γυμνασίου υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Σκόρπιες πληροφορίες «ατάκτως ερριμμένες» προσφέρονται προς «κατανάλωση», ένας σωστός τσελεμεντές, όπου χάνεται η σχέση αιτίας και αποτελέσματος, καθώς και το νόημα της κάθε γνώσης. Απομένουν η τμηματική πληροφορία, η αποσπασματική είδηση, το απομονωμένο γεγονός, χωρίς το «πώς» και το «γιατί».

Πάνω απ’ όλα απουσιάζει η διήγηση. Μα αυτό ακριβώς είναι η ιστορία: η διήγηση για τα πάθη των ανθρώπων, για τον μόχθο τους για τη ζωή και για το χτίσιμο των κοινωνιών τους, για την πίστη που είχαν, τα λάθη που έκαναν, τις αντιστάσεις τους, το αίμα που έχυσαν για δίκαιους και άδικους λόγους. Για όλα αυτά συναρπάζει και μέσα από αυτά δημιουργεί την έφεση για γνώση και την κριτική διάθεση.

Ωστόσο, όπως πολύ σωστά επισημαίνει και η ιστορικός Δήμητρα Λαμπροπούλου, και αυτή η διαπίστωση είναι ελλιπής αναφορικά με το ερώτημα που μας απασχολεί. Γιατί η σχέση που τα παιδιά διαμορφώνουν με την ιστορία εντάσσεται στην ευρύτερη στάση που η κοινωνία επιφυλάσσει στην ιστορική γνώση. Στο κλίμα της εποχής ευδοκιμεί η υποταγή σ’ ένα παρόν που θεωρείται αυτονόητο και δεδομένο, ενώ συγχρόνως εκχερσώνονται τα ερωτήματα που μπορούν να υπονομεύσουν αυτή την εικόνα.

Αν δεχτούμε ότι η άγνοια του παρελθόντος δεν προκαλεί μόνο συγχύσεις στη γνώση του παρόντος αλλά και υπονομεύει κάθε δυνατότητα δράσης στο παρόν, τότε πρέπει να αναρωτηθούμε όχι μόνο για τις ανιστόρητες απαντήσεις λίγων μαθητών αλλά και για το αν η ιστορική γνώση των υπόλοιπων πολλών συμβάλλει στην ανάληψη τέτοιας δράσης. Αν τους βοηθά να γίνουν εξερευνητές του ζωντανού κόσμου και όχι ξεσαβανωτές των νεκρών. Αν, με άλλα λόγια, η γνώση τους για την ιστορία αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη της κριτικής τους συνείδησης και πρακτικής.

Μεγαλώνει η τρικυμία της οικονομίας μας

τοῦ ΑΝΤΩΝΗ ΔΡΟΣΟΠΟΥΛΟΥ, KSM-site, 24/3/2014

Παρά τίς γεμᾶτες αἰσιοδοξία προγνώσεις γιά τό μέλλον μας πού διασαλπίζει ἡ κυβέρνηση, τό παρόν γίνεται διαρκῶς δυσκολώτερο. Καί ὁ πολίτης πού θέλει νά ἐλπίζει πώς θά βγοῦν ἀληθινές (καί δέν ἀσπάζεται τόν πόθο τοῦ Σύριζα γιά τήν διάψευσή τους) βλέπει μέρα μέ τήν ἡμέρα τό βιοτικό του ἐπίπεδο νά ὀπισθοχωρεῖ.

Οἱ ἀπολύσεις τῶν ἐργαζομένων συνεχίζονται. Ἡ ἀνεργία ἀνέβηκε (27,8% τόν Ὀκτώβριο) καί πλήττει ἰδιαίτερα τούς νέους καί τίς γυναῖκες. Τά μαγαζιά ἐπαναλαμβάνουν τίς περιόδους τῶν ἐκπτώσεων γιά νά μήν κλείσουν, ἀλλά πολλαπλασιάζονται τά ἀζήτητα στά ράφια. Οἱ καταθέσεις ἀποσύρονται ἀπό τίς τράπεζες γιά νά γίνουν ρευστό στά σεντούκια, γιά τόν φόβο μήπως κάποιο πρωϊ ὑποστοῦν κούρεμα.

Φορολογική καταιγίδα

Ἡ κυβέρνηση γιά νά περιορίση τό παθητικό τοῦ προϋπολογισμοῦ παίρνει ἀλλεπάλληλα μέτρα εἰς βάρος τῶν φορολογουμένων. Ἔχει μιά ἰσχυρή δικαιολογία τήν ἀνεμελιά, μέ τήν ὁποίαν δανειζόταν στό παρελθόν ἡ χώρα γιά νά χρηματοδοτήση ἕνα ἐπίπεδο ζωῆς πάνω ἀπό ἐκεῖνο τό ὁποῖο ἐπέτρεπε τό ἐθνικό εἰσόδημα. Καί ἔχει καί τήν δικαιολογία τῶν σφαλερῶν ὁδηγιῶν τῶν δανειστῶν μας, οἱ ὁποῖες ἔχουν καταστῆ ὑποχρεωτικές, μιά καί γιά νά σωθοῦμε δεχθήκαμε τήν συρρίκνωση τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας μας.

Στήν ἀγωνία της ὅμως νά συγκρατήση τήν πτώση τῆς χώρας ἡ κυβέρνηση παίρνει μέτρα σπασμωδικά. Δηλώνει, ὅτι θά κατεβάση στό 3% τόν φόρο τῆς μεταβίβασης τῶν ἀκινήτων γιά νά μπορέσουν νά τά ἐκποιοῦν οἱ ἰδιοκτῆτες τους καί νά ἀποκτήσουν μετρητά. Μετά ἐπανέρχεται στήν ταμειακή σκοπιμότητα καί ὁρίζει, ὅτι οἱ ἰδιοκτῆτες θά φορολογηθοῦν γιά τήν ὑπεραξία τῶν ἀκινήτων τους ἀπό τήν ἡμέρα πού τά ἀπέκτησαν. Σπᾶνε τά κεφάλια τους οἱ συμβολαιογράφοι, πού τούς ἔχει κάνει φοροεισπράκτορες, γιά τήν ἐξεύρεση τῆς ὑπεραξίας. Παγώνουν οἱ ἰδιοκτῆτες γιά τόν νέο φόρο πού θά ὑπερβῆ τό τίμημα πού θά εἰσπράξουν στίς πραγματικές τιμές τῆς ἀγορᾶς. Ἡ κυβέρνηση προχωρεῖ στήν ἀνάκληση τοῦ μέτρου.

Μετά μιά διακύμανση τῶν ἀποφάσεων γιά τό ποιοί χρειάζεται νά μαζεύουν τίς ἀποδείξεις τῶν ἀγορῶν τους καί ποιοί ὄχι (τελικά ὁρίστηκε ὅτι ὅλοι πρέπει νά τίς μαζεύουν), προχωροῦμε στόν δεύτερο μήνα τοῦ 2014 χωρίς νά ἔχει καθορισθῆ ποιά ἀπό αὐτά τά χαρτάκια (ἀπό τά ὁποῖα πολλά εἶναι γιά πέταμα, γιατί ἡ κυβέρνηση δέν ὑποχρεώνει τούς ἐκδότες τους νά μήν τσιγγουνεύονται τό μελάνι) θά ἰσχύσουν καί ποιά εἶναι ἄχρηστα.

Καί ἡ πιό ἀπλῆ συναλλαγή μέ τήν "μεγάλη φίλη" μας τήν Ἐθνική Τράπεζα ἀπαιτεῖ ἀναμονή ὡρῶν στά ταμεῖα της, γιατί οἱ ἀπολύσεις προσωπικοῦ ἦταν ὁ μπουναμᾶς της γιά τόν καινούργιο χρόνο. Σέ βαθμό μικρότερο ἡ καθυστέρηση τῆς ἐξυπηρέτησης τῶν συναλλασσομένων συμβαίνει καί στίς ἄλλες τράπεζες. Φοβόμαστε μήν ἐπεκταθῆ καί σ’αὐτές, ἀφοῦ μειώνουν συνεχῶς τό προσωπικό τους. Ὁπότε θά χάνουμε ἕνα ὁλόκληρο πρωϊ στίς τράπεζες, μόνο ὅταν εἶναι νά πληρώσουμε ἕναν φόρο γιατί οἱ ΔΟΥ εἶναι ὑπερφορτωμένες. Στίς μεταξύ μας συναλλαγές θά ἐπανέλθουμε οἱ ἰδιῶτες στό χέρι μέ χέρι;

Ἡ ἐλάττωση τῆς φορολογητέας ὕλης ἔκανε τήν κυβέρνηση νά ὁρίση τρομακτικά πρόστιμα τήν ἑπομένη τῆς ἡμέρας πού θά ἔπρεπε νά ἔχει ὑποβληθῆ ἡ δήλωση τοῦ ΦΑΠ καί δέν ἔγινε. Τρομερότερα ἀκόμη σέ ἐπανάληψη τοῦ ἁμαρτήματος. Ὑπέρμετροι εἶναι οἱ τόκοι γιά τήν καθυστέρηση καταβολῆς μιᾶς δόσης στό δημόσιο. Αὐτοί πού δέν εἶναι ἀποφασισμένοι νά μήν πληρώσουν σέ καμμία περίπτωση, μέ τήν προοπτική νά βροῦν στέγη καί σίτιση στήν φυλακή, ξεσηκώθηκαν. Ἡ ἀγανάκτηση τους ἔκανε τήν κυβέρνηση νά ἀποφασίση νά μειώση τά πρόστιμα.

Ἡ φυλάκιση ὡς εἰσπρακτικό μέσο

Μέ νέο νόμο ἡ διοίκηση μπορεῖ νά σέ κλείση στήν φυλακή, ὅταν κρίνει πώς δήλωσες στό κράτος μικρότερο φόρο ἀπό αὐτόν πού ἔπρεπε. Γιά νά προσφύγης στό διοικητικό δικαστήριο ἐναντίον αὐτῆς τῆς ἀπόφασης καί νά βγῆς ἀπό τήν φυλακή, πρέπει νά καταθέσης τό μισό ἀπό τό ἀμφισβητούμενο ποσόν. Ἀναγκάζεσαι νά κάνης (ἄν ἔχεις τά λεφτά) ἕναν τσουχτερό συμβιβασμό.

Οἱ ἀναδρομικοί φόροι δίνουν καί παίρνουν. Γι’αὐτό καί δέν γίνονται νέες ἐπενδύσεις. Εὐνοημένοι τῆς ἐποχῆς εἶναι οἱ φοροτεχνικοί, τούς ὁποίους ἔχει ἀνάγκη πλέον ὁ καθένας γιά τήν τήρηση τῶν λογαριασμῶν τήν ὁποίαν τοῦ ἐπιβάλλει τό δημόσιο. Ἀλλά πληρώνουν τήν εὐημερία τους μέ τήν ἀγωνία τοῦ τί ἰσχύει κάθε μέρα καί γιά τό ἐξαγόμενο τῶν ἀσαφῶν ἤ ἀλληλοαναιρούμενων ἐγκυκλίων πού ἔχει ἐκδόσει τό ὑπουργεῖο (τό 2013 ἦταν 110). Πρός δόξαν τοῦ φημισμένου τεχνοκράτη κ. Στουρνάρα.

Ἤδη μιά ἀπόφαση τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας ἔβγαλε ἀντισυνταγματική τήν περικοπή τῶν ἀμοιβῶν τῶν "ἐνστόλων". Αὐτό σημαίνει νά τούς ἐπιστραφοῦν τά λεφτά κατά τά ὁποῖα εἶχαν μειωθῆ οἱ μισθοί καί οἱ συντάξεις τους. Ἀλλά τήν αἰτιολογία τῆς ἀπόφασης τοῦ Σ.τ.Ε. γιά τήν ἰδιαίτερη ἀξία τῶν ὑπηρεσιῶν πού προσφέρουν οἱ ἔνστολοι στήν κοινωνία μας, μποροῦν νά προβάλλουν καί ἕνα σωρό ἄλλοι. Οἱ δάσκαλοι π.χ., οἱ δικαστές, οἱ νοσηλευτές τῶν κρατικῶν νοσοκομείων, τό προσωπικό τῶν νεκροταφείων. Τό Σ.τ.Ε. μέ τήν ἀπόφαση αὐτή ἔγινε συμμέτοχος στήν ἄσκηση τῆς κρατικῆς πολιτικῆς. Καί ὁδηγεῖ στήν ἀνατίναξη τοῦ προϋπολογισμοῦ.

Ἡ οἰκονομική ἀποτυχία τῆς κυβέρνησης Σαμαρᾶ κουβαλᾶ νερό στόν μύλο τοῦ Τσίπρα. Καί αὐτός εἶναι δέσμιος τῶν ἀντιφάσεων τοῦ κόμματός του καί ἡ ἄνοδος του στήν ἐξουσία προοιωνίζει περιπέτειες χειρότερες ἀπό τίς σημερινές.

Τόν Μάϊο ἀνοίγει μιά περίοδος ἐκλογῶν. Ὁ κ. Σαμαρᾶς δηλώνει, ὅτι θά γίνουν ὅλες, καί οἱ προεδρικές καί οἱ βουλευτικές, τίς ἡμερομηνίες πού προκύπτουν ἀπό τό Σύνταγμα. Προφανῶς πρόκειται γιά τήν ἔκφραση μιᾶς εὐχῆς, γιατί χάνει τό ἔδαφος κάτω ἀπό τά πόδια του.

Τό ὅραμα τῆς Ἀλλαγῆς πού ἔσβησε

Οἱ βουλευτικές ἐκλογές, στίς ὁποῖες θά ὑποχρεωθῆ νά διεξαγάγη λόγω τῆς φθορᾶς τῆς κυβέρνησης του, θά ἦταν ἡ εὐκαιρία νά διαρραγῆ τό σύστημα πού μᾶς ἔφερε στήν δεινή κρίση, στήν ὁποίαν παραπαίει ἡ χώρα, καί νά ἀποκτήση τήν πλειοψηφία ἕνα νέο καινούργιο κόμμα ἀπό ἄφθαρτες καί συνεπεῖς δυνάμεις πού θά πραγματοποιήσουν τήν μεγάλη στροφή.

Ἐπί χρόνια προσπάθησε τό ΚΣΜ νά πείση ὅλες τίς ὁμάδες πού συμπίπτουν σ’αὐτήν τήν ἐπιδίωξη νά συμπράξουν στήν σύσταση τοῦ κόμματος τῆς ἀποφασιστικῆς στροφῆς. Στήν κοινή γνώμη ὑπῆρχε ἔντονος πόθος γιά τήν πραγματοποίηση της. Τό καινούργιο κόμμα χρησιμοποιῶντας τά σύγχρονα ἠλεκτρονικά μέσα ἐπικοινωνίας θά ξεπερνοῦσε τήν ἀντίθετη προπαγάνδα τῆς τηλεόρασης, τοῦ ραδιοφώνου καί τοῦ τύπου πού ὑπηρετοῦν τά διάφορα κατεστημένα καί θά κέρδιζε τήν λαϊκή ψῆφο πού θά τοῦ ἔδινε τήν διακυβέρνηση τῆς χώρας.

Ὑπενθυμίζουμε ὅτι συζητήσεις μέ τίς διάφορες ὁμάδες πού θά μποροῦσαν νά συναπαρτίσουν τό κόμμα, γιά τό ὁποῖο ὁ λόγος, ἔγιναν πολλές κατά καιρούς. Στήν ἀρχή μέ προθυμία καί ἐνθουσιασμό. Κατόπιν ἔφθιναν μέ τήν προβολή τῶν ἰδιαιτέρων ἀξιώσεων τῆς κάθε ὁμάδας μέ τήν ὁποίαν συζητούσαμε. Ὁ πειρασμός τῆς σύμπραξης μέ ἕνα κατεστημένο κόμμα χάριν τῆς εὔκολης βουλευτοποίησης ἀποδείχθηκε ἰσχυρός. Οἱ συζητήσεις ναυάγησαν.

Ἤδη καί μέσα στίς διάφορες ὁμάδες πού εὐαγγελίζονται στό ἀπώτερο πλέον μέλλον τήν μεγάλη ἀλλαγή, τά στελέχη τους διαφοροποιοῦνται καί ἀναζητοῦν μιά ἀτομική τους συνεργασία μέ τά ὑπάρχοντα κόμματα γιά νά πάρουν μιά θέση στά ψηφοδέλτια τους γιά τίς περιφερειακές καί τίς δημοτικές ἐκλογές.

Ἡ χώρα μας ἔχει ἀφεθῆ νά κλυδωνίζεται στήν οἰκονομική θαλασσοταραχή.

Η ζωή γεννήθηκε τελικά στη Γη;

Ερευνητές «τεστάρουν» με μια αυτοσχέδια μπαταρία αν η ζωή θα μπορούσε να προκύψει σε ακραία περιβάλλοντα του πλανήτη

Της Λαλίνας Φαφούτη, ΒΗΜΑ, 21/3/2014

Μία από τις «ανερχόμενες» θεωρίες στην επιστήμη σήμερα υποστηρίζει ότι η ζωή έφθασε στον πλανήτη μας από το Διάστημα, από βακτήρια τα οποία μεταφέρθηκαν μέσω κάποιου μετεωρίτη. Μια άλλη άποψη, όμως, η οποία φαίνεται μάλιστα να έχει ενδεχομένως ευρύτερη υποστήριξη, επιμένει ότι είναι πολύ πιθανόν η γήινη ζωή να γεννήθηκε ακριβώς εδώ, σε κάποιο ακραίο περιβάλλον της νεαρής Γης όπως αυτό που βλέπουμε σήμερα στους υδροθερμικούς πόρους στον βυθό των ωκεανών. Μια ομάδα ερευνητών από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού έχει ξεκινήσει ένα πείραμα το οποίο «τεστάρει» αυτή την πιθανότητα με έναν πρωτότυπο τρόπο, δημιουργώντας μια ειδικά σχεδιασμένη μπαταρία στο εργαστήριο.

Ζωτικές χημικές αντιδράσεις

Οι υδροθερμικοί πόροι στον πυθμένα των ωκεανών - τους οποίους κάποιοι ονομάζουν και «καμινάδες» (smokers) - είναι σχισμές από τις οποίες εξέρχεται γεωθερμαινόμενο νερό και σχηματίζονται συνήθως στις μεσωκεάνιες ράχες, εκεί όπου οι τεκτονικές πλάκες της Γης αποκλίνουν και παράγεται νέος φλοιός. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι σε αυτά τα «καυτά» σημεία θα μπορούσαν να δημιουργηθούν συνθήκες τέτοιες ώστε η ζωή να μπορεί να προκύψει από την «άψυχη» ύλη μέσω των αντιδράσεων των χημικών συστατικών που υπάρχουν στα πετρώματα και στα αέρια. 

«Πριν από τη βιολογική ζωή θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η πρώιμη Γη είχε μια "γεωλογική" ζωή. Ακούγεται ίσως ασυνήθιστο να σκέφτεται κάποιος τη γεωλογία, η οποία αφορά άψυχες πέτρες και ορυκτά, ως ζωή. Τι είναι όμως η ζωή; Πολλοί έχουν αποτύχει να δώσουν μια ικανοποιητική απάντηση σε αυτό το ερώτημα» αναφέρει σε δελτίο Τύπου ο Τέρι Κι της Σχολής Χημείας του Πανεπιστημίου του Λιντς στη Βρετανία, εκ των επικεφαλής του πειράματος, το οποίο διεξάγεται σε συνεργασία με ερευνητές του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια. «Εμείς, αντίθετα, εξετάζουμε το τι κάνει η ζωή και όλες οι μορφές ζωής χρησιμοποιούν τις ίδιες χημικές διεργασίες που συντελούνται μέσα σε μια κυψέλη καυσίμων προκειμένου να παραχθεί ενέργεια».

Η ζωή σε μια μπαταρία

Όπως εξηγεί ο χημικός, οι μπαταρίες των αυτοκινήτων παράγουν ηλεκτρική ενέργεια μέσω χημικών αντιδράσεων οξείδωσης και αναγωγής, οι οποίες αποτελούν επίσης τη βάση για την παραγωγή ενέργειας με τη φωτοσύνθεση στα φυτά και με την αναπνοή των κυττάρων στους ανθρώπους. Παράλληλα ορισμένα γεωλογικά περιβάλλοντα, όπως οι γεωθερμικοί πόροι, μπορούν να θεωρηθούν «περιβαλλοντικές κυψέλες καυσίμων» οι οποίες παράγουν ενέργεια μέσω αντιδράσεων οξείδωσης και αναγωγής μεταξύ των υδροθερμικών καυσίμων και των οξειδωτικών του θαλασσινού νερού όπως το οξυγόνο (τον περασμένο χρόνο μάλιστα Iάπωνες επιστήμονες έδειξαν με ένα πείραμα στον βυθό της Οκινάουα ότι είναι δυνατή η συλλογή ηλεκτρικής ενέργειας από αυτούς).

Στην πρώτη μελέτη τους, η οποία δημοσιεύθηκε πριν από μερικές ημέρες στην επιθεώρηση «Astrobiology», οι επιστήμονες παρουσίασαν την ιδέα τους σχετικά με την εξέταση της πιθανότητας εμφάνισης κυτταρικού μεταβολισμού στη Γη με τη βοήθεια μιας τέτοιου είδους «περιβαλλοντικής» πρότυπης κυψέλης καυσίμων που ανέπτυξαν (το ένα πρότυπο λειτουργεί ήδη στο Πανεπιστήμιο του Λιντς και το άλλο στο Εργαστήριο Αεριώθησης στην Καλιφόρνια). Σύμφωνα με την Λόρα Μπερτζ του Ινστιτούτου Αστροβιολογίας «Icy Worlds» του JPL, επικεφαλής της μελέτης, τα αποτελέσματα που μπορούν να εξαχθούν μέσω αυτής της προσέγγισης δεν θα «μιλούν» αποκλειστικά για τη ζωή στη Γη αλλά και για την ενδεχόμενη ύπαρξη ζωής σε άλλους πλανήτες. «Τα πειράματα αυτά προσομοιώνουν την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από γεωλογικά συστήματα, οπότε μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να προσομοιώσουμε άλλα πλανητικά περιβάλλοντα με υγρό νερό όπως ο δορυφόρος του Δία Ευρώπη ή ο πρώιμος Άρης».

Στις ρίζες της κοινωνίας των διαφορετικών ταχυτήτων

του ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΣΛΑΒΗ ("Ἐφημερίδα του Κ.Σ.Μ."/τεύχος 170/Φεβρουάριος 2014)

Δέκα τοις εκατό κάτω από το επίπεδο του 2000 βρέθηκαν το 2012 οι καθαρές αποδοχές ενός ατόμου που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό στη χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας & Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ)⁽¹⁾. Την ίδια περίοδο, οι καθαρές αποδοχές στον ιδιωτικό τομέα είχαν υποχωρήσει κατά 2,0%. Βέβαια, αυτή η σύγκριση αφορά μόνο αυτούς που διατήρησαν τη θέση εργασίας τους γιατί οι υπόλοιποι έμειναν πανί με πανί (εκτός και αν διατηρούν κάποιες “βρώμικες” αποδοχές). Η αντίστοιχη πτώση των καθαρών αποδοχών στην κεντρική διοίκηση ήταν μόλις 1,3%, ενώ στον ευρύτερο δημόσιο τομέα οι καθαρές αποδοχές όχι μόνο δεν έπεσαν, αλλά βρέθηκαν το 2012 σε στάθμη κατά 12,4% υψηλότερη εκείνης του 2000! Και αυτό όχι επειδή δεν πέρασαν από την προκρούστεια κλίνη της κρίσης. Ίσα-ίσα, “κουτσουρεύτηκαν” γενναία, αλλά είχαν προλάβει να “αυγατίσουν” πολύ γενναιότερα την δεκαετία της άκρατης ευωχίας.

«Για τα ΝΠΙΔ πρέπει να υπάρχει ρεαλιστική εφαρμογή του προϋπολογισμού τους. Αν δεν μπορούν να επιτευχθούν με αύξηση εσόδων θα πρέπει να γίνονται περικοπές» δήλωσε σε ραδιοφωνική εκπομπή⁽²⁾ ο υπουργός που δεν θέλει να θεωρείται ως «ο υπουργός των απολύσεων». Δηλαδή, πρώτα να εξαντληθεί οικονομικά το ανδράποδο και μετά να νοικοκυρευτεί ή/και να κάνει περικοπές εξόδων και αμοιβών το ευαγές νομικό πρόσωπο.

Θα μπορούσε κανείς να γεμίσει σελίδες ολόκληρες με την παράθεση παραδειγμάτων της προνομιακής μεταχείρισης ορισμένων ομάδων της ελληνικής κοινωνίας από τους πολιτικούς κάθε απόχρωσης, με την κατά κανόνα αγαστή συγκατάνευση των μέσων ενημέρωσης. Το θέμα, ωστόσο, δεν είναι ούτε η πλήρης καταγραφή τους, ούτε καν ένα απάνθισμα των πιο προκλητικών από αυτά, αλλά η ανατροπή αυτής της κατεστημένης συμπεριφοράς. Γιατί, έν τινι μέτρω, και αυτά συνέβαλαν στην οικονομική καταβαράθρωση της χώρας, αλλά και στην κρίση αξιών, της οποίας απότοκο είναι η οικονομική κρίση. Ενός τέτοιου εγχειρήματος, ωστόσο, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η διάγνωση των συνθηκών που ευνοούν την ανάπτυξή της.

Μία πρώτη συνθήκη αποτυπώνεται επιγραμματικά στο συμπέρασμα του ειδικού ερευνητή της πανεπιστημιακής Σχολής Οικονομικών της Τουλούζης Nicolas Treich ότι: «τα θύματα που έχουν ταυτότητα τραβούν περισσότερο την προσοχή από τα θύματα που περνάνε στις στατιστικές.»⁽³⁾. Ο Treich ξεκινά τον προβληματισμό του από την διαπίστωση του ειδικού ενδιαφέροντος που εκδηλώνεται αφενός μεν για μεμονωμένες περιπτώσεις σε σχέση με ανάλογες μαζικές, αφετέρου δε για “αναγνωρίσιμους” στόχους σε σχέση με “στατιστικούς” (δηλαδή μη ταυτοποιήσιμους) στόχους. Αναφέρει, μάλιστα, και την περίφημη επιτομή του κυνισμού του “πατερούλη των λαών” Στάλιν ότι: «ο θάνατος ενός ρώσου στρατιώτη είναι μία τραγωδία, ένα εκατομμύριο νεκροί είναι στατιστική»!

Η διαπίστωση του Treich βρίσκει την πιο πειστική επαλήθευση στην στάση των ελληνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης (και αποβλάκωσης) και, κυρίως, των Ελλήνων πολιτικών (με ακραία περίπτωση των εκπροσώπων της ψευδεπίγραφης ελληνικής αριστεράς) στο πρόβλημα της ανεργίας που μαστίζει την ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια. Τα μεν ξεπερνούν με συνοπτικές διαδικασίες τα μέτρα που οδηγούν δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα στην απώλεια ενός κατά κανόνα χαμηλού εισοδήματος κι ας αντιπροσωπεύουν ήδη συνολικά κάπου ένα εκατομμύριο. Αντίθετα, ολοφύρονται νυχθημερόν και αφιερώνουν συζητήσεις επί συζητήσεων για μέτρα που θα έχουν ως επακόλουθο να έχει την ίδια τύχη μια φούχτα αμειβόμενων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και, λόγω της δημοσιότητας που δίνουν, ευαισθητοποιούν μεροληπτικά εκείνους που παίρνουν τις αποφάσεις. Οι δε ψηφίζουν χωρίς πολλές αναστολές τα πρώτα, αλλά στυλώνουν τα πόδια μόλις έρθει η στιγμή να ψηφίσουν τα δεύτερα. Και κωλυσιεργούν και αναζητούν(και επινοούν και ψηφίζουν ασύστολα) ισοδύναμα μέτρα κι ας ξέρουν πολύ καλά ότι τα θύματα των τελευταίων θα είναι πολλαπλάσια από αυτά που διασώζονται! Από την κριτική δεν εξαιρούνται ούτε οι εξ επαγγέλματος εκφραστές του «όχι σε όλα», οι οποίοι αφενός μεν βγάζουν την ουρά τους απέξω απ’τις ευθύνες των αποφάσεων, αφετέρου δε, εξισώνοντας τα πάντα, στην ουσία ευνοούν την μεροληπτική πολιτική που εφαρμόζεται. Άλλωστε, αφήνουν να προκύψει αβίαστα από τις επιλεκτικές διαμαρτυρίες τους το για ποια θύματα νοιάζονται κατά κύριο λόγο!

Εύλογα, γιατί, για παράδειγμα, τα θύματα της κατάργησης ενός (ακόμα και παρασιτικού) δημόσιου οργανισμού ή μιας (εν δυνάμει άχρηστης) δημόσιας υπηρεσίας είναι «αναγνωρίσιμα θύματα», συγκεκριμένοι στόχοι, ενώ (τα πολλαπλάσια) των μέτρων που πλήττουν τον ιδιωτικό τομέα θα ενταχθούν στην χορεία των «στατιστικών θυμάτων», καθώς θα προκύψουν από μία επιλεκτική διαδικασία αντοχής στις αντιξοότητες, ενώ η ευθύνη θα μπορεί κάλλιστα να μεταφερθεί στις πλάτες μιας “ανάλγητης εργοδοσίας”, ακόμα και αν αυτή έχει αναγκαστεί να βάλει λουκέτο στην υποτιθέμενη “όρνιθά” της που γεννά “χρυσά αυγά”!

Βέβαια, την ιδιότητα των «αναγνωρίσιμων θυμάτων» δεν την εκμεταλλεύονται μόνο οι τρόφιμοι του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Την εκμεταλλεύονται πολύ επιδέξια και διάφορες συντεχνίες του ιδιωτικού τομέα, οι οποίες φενακίζουν την κοινή γνώμη σχετικά με τα (συχνά ιδιοτελέστατα) αιτήματά τους με την προβολή της υπεράσπισης του “δημόσιου συμφέροντος”. Την εκμεταλλεύονται στο έπακρο και οι “διασημότητες/celebrities” της ντόπιας υποκουλτούρας, οι οποίοι έχουν μπει στο απυρόβλητο περισσότερο και από υπουργούς χάρις στην (συντεχνιακή) συμπόνια των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Αρκεί να θυμηθεί την στάση των περισσοτέρων από αυτά μετά το επεισόδιο μεταξύ ενός προβεβλημένου ζεύγους “διασημοτήτων” και αστυνομικών πριν από μια πενταετία περίπου. Το ζεύγος δεν σταμάτησε το όχημά του για αστυνομικό έλεγχο και, όταν αναγκάστηκε να το ακινητοποιήσει μετά από περιπετειώδη καταδίωξη, κλειδώθηκε μέσα βρίζοντας τα όργανα της τάξης. Και δεν υπέστη τελικά καμία κύρωση! Δουλοπρεπής και αντιδημοκρατική ελληνική ιδιαιτερότητα, αν την συγκρίνει κανείς με τις επιπτώσεις που έχουν υποδεέστερα κρούσματα παραβατικότητας σε ινδάλματα εκατομμυρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες για παράδειγμα.

Βέβαια, η «αναγνωρισιμότητα» δεν εξηγεί τα πάντα. Δεν εξηγεί, λόγου χάριν, το πως εξαναγκάζονται υποψήφιοι που εμφανίζονται λάβροι εναντίον ανάλογων φαινομένων να συμβιβαστούν ως εξουσία με τα κρατούντα. Στην “κωλοτούμπα” τους εξωθούν ορισμένες άλλες συνθήκες. Μία από αυτές είναι η ανεκτικότητα σε πρακτικές εκβιασμού, στις οποίες καταφεύγουν διάφορες ομάδες για να πετύχουν τους στόχους τους. Το αποτέλεσμα είναι το κομμάτι από την κοινή πίττα που αποσπά κάθε ομάδα να είναι ευθέως ή, μάλλον, εκθετικά ανάλογο με τις δυνατότητες εκβιασμού – δηλαδή ομηρείας της κοινωνίας – που διαθέτει η κάθε ομάδα.

Το φαινόμενο δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό. Ευδοκιμεί ακόμα και σε κράτη με πολύ πιο αποφασιστική πολιτική ηγεσία. Υπάρχει, όμως μια διαφορά: εκεί, σε ανάλογες περιπτώσεις, αντιδρούν κατά προτεραιότητα οι υπεύθυνοι συνδικαλιστές. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του Jürgen Bothner, επικεφαλής περιφερειακής οργάνωσης του γερμανικού συνδικάτου δημοσίων υπηρεσιών “Ver.di”, μετά από απόφαση να χορηγηθούν αυξήσεις 11% στους εργαζόμενους στους γερμανικούς σιδηρόδρομους, οι οποίοι είχαν οδηγήσει σε πλήρη παράλυση την κυκλοφορία για ένα διήμερο.«Δεν μπορώ να αποδεχτώ την επιδίωξη από μία ομάδα μισθωτών προνομίων αποκλειστικά για λογαριασμό της. Είναι επικίνδυνο να βολεύονται ορισμένοι καλλίτερα από τους υπόλοιπους, σε βάρος της αλληλεγγύης, επειδή μπορούν να προξενήσουν μεγαλύτερη ενόχληση.»⁽⁴⁾, είχε δηλώσει. Έχει διανοηθεί ποτέ Έλληνας συνδικαλιστής να εκστομίσει τέτοια (αιρετική για το ελληνικό κατεστημένο) άποψη, παρότι θα είχε πολλαπλάσιες ευκαιρίες να το πράξει;

Και τούτο γιατί η ανεκτικότητα έχει πάρει ιδιαίτερα μεγάλες διαστάσεις στην Ελλάδα. Σ’αυτό συνέβαλε το αντι-κρατικό κλίμα που κυριάρχησε από τα πρώτα μεταδικτατορικά χρόνια. Συνέβαλε και το “καπέλωμα” των συνδικαλιστικών οργανώσεων από τους εκπροσώπους των ομάδων του δημόσιου τομέα που επιδίδονται με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στο “άθλημα” της ομηρείας. Ποιος μπορεί να αγνοεί το πώς ανέβηκε στα “ρετιρέ” το προσωπικό της Δ.Ε.Η. αφότου κρίθηκε “κεκτημένο δικαίωμα” όχι η απλή απεργία του, αλλά το κατά βούλησιν κατέβασμα των διακοπτών και η συνακόλουθη γενική ή επιλεκτικά τοπική διακοπή της ηλεκτροδότησης;

Συνέβαλε και το ότι τους μιμήθηκαν και πολλές συντεχνίες του ιδιωτικού τομέα, οι οποίες είχαν τη δύναμη και τα μέσα να αιχμαλωτίσουν είτε τοπικές κοινωνίες είτε την κοινωνία ολόκληρη. Με το κλείσιμο κομβικών σημείων του οδικού δικτύου της χώρας με τρακτέρ πέτυχαν να εισπράξουν παράτυπα επιδοτήσεις ομάδες αγροτών· τα δε πρόστιμα, στη συνέχεια, τα πλήρωσαν οι απλοί φορολογούμενοι!

Κυρίως, όμως, συνέβαλε η ατιμωρησία των πρωταιτίων και η απροθυμία των κυβερνήσεων να τους αντιμετωπίσουν πιο δυναμικό υπό τον φόβο να υπάρξει κάποιο θύμα, που θα έδινε το έναυσμα για ευρείας κλίμακας καταστροφικές συγκρούσεις, όπως αυτές που ακολούθησαν τον φόνο από όργανο της τάξης ενός νεαρού τον Δεκέμβριο του 2008. Κορυφαία περίπτωση υπήρξε η ατιμωρησία των βιαιοπραγιών των “σταμουλοκολλάδων” το 1993, οι οποίοι επιπλέον επιβραβεύτηκαν από την κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές που ακολούθησαν, προφανώς γιατί θεωρήθηκε ότι συνέβαλαν τα μέγιστα στην πτώση της προκατόχου της. Ενδεικτική περίπτωση κυβερνητικής ατολμίας είναι η υπερκομματική και διαχρονική αναποφασιστικότητα να μπει μία τάξη στις σχεδόν καθημερινές πορείες στις πόλεις.

Αυτή, όμως, η κατάσταση οδηγεί σε μία μείζονα κοινωνικο-οικονομική στρέβλωση. Η ελληνική κοινωνία, όπως και κάθε κοινωνία, συντίθεται από ομάδες οι οποίες έχουν κάθε λόγο να προτάξουν τα ιδιαίτερα συμφέροντά τους και να ασκήσουν πίεση για την κατά προτεραιότητα ικανοποίησή των. Αυτή η εγωιστική και ιδιοτελής ροπή αμβλύνεται από μία αίσθηση ευθύνης απέναντι στο γενικό συμφέρον και από την επίγνωση του γεγονότος ότι συχνά και μακροπρόθεσμα οι επιπτώσεις της τακτικής ικανοποίησης του γενικού συμφέροντος είναι θετικότερες στις επιμέρους κοινωνικές ομάδες από την ικανοποίηση των ιδιαίτερων συμφερόντων τους. Αυτή η γνώση είτε λείπει είτε αγνοείται από τις ντόπιες κοινωνικές ομάδες που αισθάνονται αρκούντως ισχυρές για να επιβάλουν την μονομερή βελτίωση της θέσης τους (σε βάρος, προφανώς, των υπολοίπων) και βλέπουν (κοντόφθαλμα είναι η αλήθεια) να δικαιώνεται τελικά η τακτική τους. Έτσι, όμως, διαρρηγνύεται ο συνδετικός ιστός της κοινωνίας περισσότερο από ό,τι στις κοινωνίες με τις οποίες θα έπρεπε να συγκρίνεται η ελληνική. Με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν αδύνατη μία ευρύτερη κοινωνική σύγκλιση για το δέον γενέσθαι. Αντίθετα, να επιτυγχάνεται σε ακραίες (και αδιέξοδες) αρνήσεις.

Οι Αμερικάνοι γνωρίζουν τα πάντα για το Boeing

του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ, Έθνος, 19/3/2014

Θέατρο παίζει η αμερικανική μυστική υπηρεσία ηλεκτρονικής παρακολούθησης όλου του πλανήτη, η διαβόητη NSA, όταν τηρεί σιγή ιχθύος για το τι ακριβώς έχει γίνει με το χαμένο Μπόινγκ των μαλαισιανών πολιτικών αερογραμμών με τους σχεδόν τριακόσιους επιβάτες. Θέατρο παίζει και η αμερικανική κυβέρνηση φυσικά, η οποία έχει ενημερωθεί πλήρως για τα πάντα που αφορούν το αεροπλάνο αυτό, του οποίου η τύχη υποτίθεται ότι αγνοείται. Νοτίως της ινδικής υποηπείρου, νοτιότερα των Μαλδίβων Νήσων, βρίσκονται τα νησιά των Βρετανικών Εδαφών του Ινδικού Ωκεανού. Στο νότιο τμήμα αυτού του νησιωτικού συμπλέγματος, κυριολεκτικά στη μέση του πουθενά, με τις κοντινότερες ακτές να απέχουν χιλιάδες και χιλιάδες μίλια, βρίσκεται η κολοσσιαίας στρατιωτικής σημασίας αμερικανική αεροναυτική βάση στο νησί Ντιέγκο Γκαρσία.

Από τη βάση αυτή οι ΗΠΑ ελέγχουν ολόκληρη τη νότια Ασία από τη Σαουδική Αραβία ως την Ινδία και τη Μαλαισία, τις ανατολικές ακτές όλης της Αφρικής και την Αυστραλία! Από εκεί ξεκινούν με απόλυτη ασφάλεια τα αμερικανικά βομβαρδιστικά για να πλήξουν στόχους σε οποιαδήποτε χώρα της περιοχής που προαναφέραμε, αν αυτό διατάξει η Ουάσιγκτον. Λόγω της τεράστιας στρατιωτικής σημασίας της αμερικανικής βάσης του Ντιέγκο Γκαρσία και της έλλειψης δυνατότητας λειτουργίας επίγειων σταθμών επιτήρησης της περιοχής εκ μέρους των ΗΠΑ, η ηλεκτρονική σάρωση του Ινδικού Ωκεανού από τους κατασκοπευτικούς δορυφόρους της NSA είναι απείρως πυκνότερη από όσο θα μπορούσε να φανταστεί κάποιος αδαής, παρατηρώντας έναν απέραντο ωκεανό σχεδόν εντελώς άδειο από νησιά.

Χωρίς να παριστάνουμε τον ειδικό, είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι δεν υπάρχει ούτε μία πιθανότητα στο εκατομμύριο να πετούσε όχι έξι – επτά ώρες, αλλά ούτε ένα λεπτό ένα θηριώδες Μπόινγκ και να μην έχει εντοπιστεί από τους κατασκοπευτικούς δορυφόρους της NSA! Όχι σήμερα, αλλά πριν από δέκα και πλέον χρόνια η διακριτική ικανότητα των δορυφόρων κατασκοπείας είναι τόσο μεγάλη ώστε από το Διάστημα μπορούν να διαβάσουν την… πινακίδα κυκλοφορίας οποιουδήποτε αυτοκινήτου κινείται σε οποιονδήποτε δρόμο οποιασδήποτε πόλης ή χωριού της Γης! Είναι απολύτως αδύνατον να πετάξει αεροσκάφος στην περιοχή και να μην είναι πλήρως καταγεγραμμένη ανά δευτερόλεπτο η πτήση του από την NSA. Τα στρατιωτικά μέσα ανίχνευσης ιπτάμενων αντικειμένων δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με τα ραντάρ της πολιτικής αεροπορίας που απλώς λαμβάνουν το ειδικό σήμα που εκπέμπει διαρκώς κάθε αεροσκάφος που μεταφέρει επιβάτες για να αποφεύγονται τα ατυχήματα στον αέρα.

Τα στρατιωτικά μέσα κατασκοπείας εντοπίζουν τα αεροσκάφη οπτικά, λόγω αντανάκλασης κυμάτων, από τις θερμικές ανωμαλίες διαφοράς θερμοκρασίας ενός κινητήρα εν λειτουργία με τους -60 βαθμούς θερμοκρασίας του αέρα σε αυτά τα ύψη και με άλλες, πολύ πιο σύγχρονες μεθόδους που αποτελούν κρατικά μυστικά και φυσικά δεν είναι γνωστές στους δημοσιογράφους ή στους επιστήμονες που δεν εργάζονται στις αντίστοιχες κρατικές υπηρεσίες. Αναφέρουμε αυτές τις λεπτομέρειες για να θεμελιώσουμε τον ισχυρισμό μας ότι οι Αμερικανοί γνωρίζουν τα πάντα για την πτήση και την τύχη του μαλαισιανού Μπόινγκ. 

Τι προσπαθούν να κρύψουν; Γιατί δεν αποκαλύπτουν τι έγινε; Δεν γνωρίζουμε. Το βέβαιο είναι ότι καλλιεργούν σκοπίμως τη σύγχυση θέτοντας σε κυκλοφορία πληθώρα σεναρίων, τα περισσότερα των οποίων είναι ηλίθια. Μας προξένησε ομολογουμένως πολύ μεγάλη εντύπωση η διοχετευθείσα πληροφορία ότι το μαλαισιανό Μπόινγκ πετούσε έξι – επτά ώρες προς τα δυτικά, πάνω από τον Ινδικό Ωκεανό και ότι είτε ακολούθησε βόρεια διαδρομή προς το Καζακστάν (πράγμα απολύτως αδύνατο χωρίς να εντοπιστεί από την ινδική αεράμυνα), είτε πέταξε σε νότια διαδρομή. Εδώ βρίσκεται όλη η ουσία. Νότια βρίσκεται η… αμερικανική βάση του Ντιέγκο Γκαρσία!

Αν όντως είχε σημειωθεί οιασδήποτε μορφής αεροπειρατεία στο μαλαισιανό Μπόινγκ και οι αεροπειρατές δεν απαντούσαν στις απαιτήσεις προσδιορισμού της ταυτότητας του αεροσκάφους και επιπλέον ακολουθούσαν πορεία προς τον Νότιο Ινδικό Ωκεανό προσεγγίζοντας θεωρητικά τον εναέριο χώρο της αμερικανικής βάσης του Ντιέγκο Γκαρσία, η πιθανότερη εκδοχή είναι τραγική: δεν αποκλείεται καθόλου να έχει καταρριφθεί από αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη! Η στρατιωτική λογική δεν επιτρέπει ταλαντεύσεις σε τέτοιες περιπτώσεις! Δεν είναι δυνατόν πάντως ένα επιβατικό αεροπλάνο να πετάει εκτός πορείας επί έξι ώρες και να μην έχει πλαισιωθεί από πολεμικά αεροπλάνα των ΗΠΑ ή άλλων χωρών για να δουν τι συμβαίνει και να το αναγκάσουν να προσγειωθεί εκεί που θα του υποδείκνυαν, καταρρίπτοντάς το αδίστακτα αν αρνηθεί να συμμορφωθεί. Συνέβη όντως αυτό ή κάτι άλλο; Αγνοούμε...

Τοιχογραφίες που γελοιοποιούν την πόλη

Αποφασίστηκε να ζωγραφιστούν στην Αθήνα ακάλυπτες επιφάνειες κτιρίων που παλιά είχαν διαφημίσεις τσιγάρων, πολυκαταστημάτων κ.ά. Και βρήκαν τα κατάλληλα μοτίβα, από τη θρησκεία της Μέσης Ανατολής. Η "εκδίωξη από τον παράδεισο" των Ιουδαίων που δηλώνει ΤΙΜΩΡΙΑ και η προσευχή κάποιου στερημένου που δηλώνει ΕΠΑΙΤΕΙΑ που μάλλον μακροβούτι δηλώνει. (click).

Θα μου πείτε -και δικαίως- ο ιδιοκτήτης του κτιρίου αποφασίζει. Αλλά είναι γνωστό ότι παίζει ρόλο και η άποψη της δημοτικής πολεοδομίας. Θα μπορούσε κάποιος να ζωγραφίσει μια ληστεία, μια δολοφονία, μια χλευαστική παράσταση;  Δεν υπάρχουν ελληνικά μοτίβα που θα κοσμούσαν αυτή την κακάσχημη πόλη π.χ. από την ελληνική παράδοση, από την καθημερινή ζωή των Αθηναίων; 

Στα Τρίκαλα βλέπω ότι δεν βρίσκονται υπό τον εκφοβισμό της μεσανατολικής θρησκείας και επιλέγουν καθημερινά μοτίβα, όπως δείχνουν οι ακόλουθες τοιχογραφίες. Απεικόνισαν τη ζωή της πόλης (click)...

Σε πόλεις του εξωτερικού η παράδοση των τοιχογραφιών πηγαίνει αιώνες πίσω και βλέπεις καμιά φορά και θρησκευτικά θέματα που δεν είναι εξ ορισμού αρνητικό. Αλλά οι σύγχρονες τοιχογραφίες, των τελευταίων δεκαετιών, αναφέρονται σε καθημερινά θέματα της ζωής, θέματα που τραβούν το ενδιαφέρον και των παιδιών — κι αυτά ζουν στην πόλη και πρέπει να την αγαπήσουν. Φαίνεται ότι εκεί δεν υπάρχει υποταγή στον εκκλησιαστικό μηχανισμό που (κάνουν πως) σκέφτονται διαρκώς θέματα της θρησκείας από την έρημο. Οι ακόλουθες τοιχογραφίες είναι από τις Βρυξέλλες (click):

 

 

Εδώ εικόνες από το Βερολίνο (click)...

 

 

Ο εμπνευστής των κακόγουστων μοτίβων για την Αθήνα σκέφτηκε να νοηματοδοτήσει τις επιλογές και τα έκανε χειρότερα: «Το έργο δεν έχει θρησκευτική χροιά, έχει εννοιολογική προσέγγιση. Πρόκειται για αρχετυπικές φιγούρες: ένας Άνδρας, μια Γυναίκα κι ένα Ερμαφρόδιτο. Συμβολίζει μια μετάβαση από έναν Παράδεισο σε κάτι άλλο...» Με την ίδια λογική, η απεικόνιση μιας ληστείας μετά φόνου σε τοιχογραφία δεν έχει αστυνομική χροιά, είναι εννοιολογική προσέγγιση της αλλαγής περιουσιακών στοιχείων... Κι αν υπήρχε αμφιβολία ότι θεολόγος είναι ο εμπνευστής των θεμάτων για τις τοιχογραφίες που υποβαθμίζουν την πόλη, φαίνεται σαφέστατα από την αερολογία που προσπαθεί να κάνει το άσπρο μαύρο - όπως κάθε θεολογική διατριβή!

ΥΓ: Με την ευκαιρία να σημειώσω ότι ερμαφρόδιτος είναι ένας βιολογικός οργανισμός που διαθέτει και τα δύο φύλα ταυτόχρονα, αρσενικό και θηλυκό. Από τις βυζαντινολογίες περί αγγέλων θυμάμαι ότι αυτά τα (βαβυλωνιακής προελεύσεως) όντα δεν έχουν καν φύλο...

Πολυπολιτισμικότητα και Αιτίες της Κρίσης

 Η Συντακτική Επιτροπή του Περιοδικού "Επιστήμη και Κοινωνία" και οι
 "Εκδόσεις Gutenberg" σας προσκαλούν στην εκδήλωση που διοργανώνεται με
 αφορμή την κυκλοφορία του 30ού και του 31ου τεύχους του Περιοδικού με
 θεματικά αφιερώματα:

"Πολυπολιτισμικότητα και Αιτίες της Κρίσης"

 Την Παρασκευή 28 Μαρτίου 2014, ώρα 7:00 μ.μ. στην αίθουσα "Open Space",
 Impact Hub Athens Καραϊσκάκη 28, Ψυρρή (Σταθμός ΗΣΑΠ Μοναστηράκι)

 Στην εκδήλωση θα μιλήσουν:
 ΗΛΙΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ, Καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας
 ΘΑΛΕΙΑ ΔΡΑΓΩΝΑ, Καθηγήτρια, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
 ΜΑΝΟΣ ΜΑΤΣΑΓΓΑΝΗΣ, Αναπληρωτής καθηγητής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
 ΗΛΙΑΣ ΚΙΚΙΛΙΑΣ, Διευθυντής Ερευνών, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών

 Εκ μέρους της Συντακτικής Επιστροπής, την εκδήλωση θα συντονίσει ο:
 ΝΙΚΟΣ ΔΕΜΕΡΤΖΗΣ, Καθηγητής, Πρόεδρος Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών

Ως γνωστόν η Γη Είναι Επίπεδη ΙΙ

του Μηνά Παπαγεωργίου,
περιοδικό mystery, τεύχος 52, Ιούνιος 2009

Η συλλογική πραγματικότητα αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και τα πράγματα γύρω μας.

Ξεκινώντας από πολύ απλά πράγματα, μπορούμε με βεβαιότητα να υποστηρίξουμε ότι ένα πράσινο αυτοκίνητο είναι πράσινο, ότι η ημέρα διαδέχεται τη νύχτα, ότι ο χρόνος επεμβαίνει πάνω μας μέσω της γήρανσης και άλλα αναρίθμητα παρόμοια παραδείγματα.

Με την ίδια βεβαιότητα φυσικά θα παρέθετε κανείς και το παράδειγμα της γενικής παραδοχής της σφαιρικότητας της Γης. Είναι όμως έτσι;

Κατά καιρούς έχουμε ακούσει διάφορες εναλλακτικές θεωρίες όπως αυτή της Κούφιας ή της Κοίλης Γης. Ωστόσο όλες αυτές οι πεποιθήσεις αναπτύχθηκαν και διαδόθηκαν περισσότερο τις τελευταίες δεκαετίες, αποκτώντας φήμη και υπόσταση μέσω διαφόρων μυθιστορημάτων ή συγγραμμάτων φαντασίας.

Επιπροσθέτως, οι θεωρίες αυτές σχετίζονται με το εσωτερικό του πλανήτη μας, θεωρώντας κοινά παραδεκτή τη σφαιρικότητά του. Μια λιγότερo γνωστή (ιδιαιτέρως στην Ελλάδα), πλην όμως διόλου υποδεέστερη εναλλακτική θεωρία που αφορά το σχήμα του πλανήτη μας, είναι αυτή της Επίπεδης Γης (Flat Earth Theory).

Λιγότερο γνωστή, διότι η βιβλιογραφία σχετικά με αυτό το ζήτημα είναι πενιχρή, διόλου υποδεέστερη δε, γιατί πρόκειται για ιδέες και πεποιθήσεις που ακολουθούν αιώνες τώρα τις αντιλήψεις φιλοσόφων και επιστημόνων των λαών της Γης.

Ίσως κάτω από άλλο μανδύα, μέσα από διαφορετικές λέξεις και ιδεολογίες, ίδια όμως στην ουσία της. Η κατάδυση λοιπόν στην ιστορική έρευνα της γέννησης, εξάπλωσης και διατήρησης της ιδέας της θεωρίας της Επίπεδης Γης μέσα στο χρόνο, αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον ταξίδι το οποίο θα προσπαθήσουμε να κάνουμε όσο το δυνατόν συντομότερα μέσα στις επόμενες σελίδες…

Τι Πίστευαν οι Αρχαίοι

Για τους λαούς της μακρινής Μεσοποταμίας, η Γη είχε σχήμα επίπεδο, αυτό ενός δίσκου δηλαδή, κυβερνήτης της οποίας ήταν ο θεός Enhil. Η επιφάνεια του πλανήτη βρισκόταν δε ανάμεσα στον Ουρανό και τον Κάτω Κόσμο.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν εξίσου ότι η Γη ήταν επίπεδη και πως ο ουρανός στηριζόταν σε τέσσερις στύλους. Κάτι ανάλογο υποστήριζαν και οι Εβραίοι πως περιέγραφαν τον κόσμο μας σαν την επιφάνεια ενός κυκλικού δίσκου που βρισκόταν ανάμεσα στον Παράδεισο (ένα επίπεδο κομμάτι Γης πάνω από τα βουνά) και τον Κάτω Κόσμο (Sheol), τη γη των νεκρών.

Τα νερά παρέμεναν στη θέση τους μέσω των ορεινών όγκων (που δεν τα άφηναν να πέσουν στο κενό), ενώ υποστήριζαν πως αν κάποιος ταξίδευε αρκετά μακριά, θα μπορούσε τελικά να φτάσει στην ’κρη του Κόσμου.

Στην αρχαία Ελλάδα, η άποψη που ήθελε τη Γη επίπεδη συναντάται στους προσωκρατικούς φιλοσόφους. Ο Θαλής, ο Αναξίμανδρος, ο Αναξιμένης, ο Αναξαγόρας ο Κλαζομένιος, ο Λεύκιππος, ήταν μερικοί μόνο από τους επιστήμονες της εποχής που ασπάζονται την ιδέα αυτή.

Με τους Πυθαγόρειους όμως οι παγιωμένες αντιλήψεις αλλάζουν, ενώ αργότερα ο Πλάτωνας, ο Εύδοξος, ο Ευκλείδης, ο Αρίσταρχος και ο Αρχιμήδης, εξελίσσουν, διαμορφώνουν και εδραιώνουν την υπόθεση για τη σφαιρικότητα του πλανήτη μας.

Εντούτοις, στους αιώνες που θα ακολουθήσουν, ορισμένοι από τους πρώιμους πατέρες της εκκλησίας επέμεναν στην θεωρία της Επίπεδης Γης. Πιο συγκεκριμένα, ο Λακτάνιος και ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης ακολούθησαν τη διδαχή της «βιβλικής» αυτής άποψης για το σχήμα του πλανήτη μας.

Και κάπως έτσι, η συλλογική πραγματικότητα διαχωρίστηκε στην αναπτυσσόμενη τάξη των ορθολογιστών της επιστήμης που ακολουθούσαν του Έλληνες, και τους εκπροσώπους της Εκκλησίας που χαρτογραφούσαν τον πλανήτη σαν μια επίπεδη χώρα. Ακολουθώντας λοιπόν το ρεύμα που θέλει την πιστή και κυριολεκτική ερμηνεία των Βιβλικών Κειμένων γεννήθηκε το μοντέλο της θεωρίας για την Επίπεδη Γη, έτσι όπως τουλάχιστον το γνωρίζουμε σήμερα…

Παγκόσμιος χάρτης του Κοσμά Ινδικοπλεύστη (548 μ.Χ.). Προσέξτε πως ο κόσμος παρουσιάζεται ορθογώνιος και επίπεδος!

Η Πρώτη Οργάνωση για την Επίπεδη Γη

Η αναβίωση της θεωρίας για την επίπεδη Γη στην νεώτερη ιστορία έγινε από τον ’γγλο Samuel Birley Rowbotham (1816-1884) ή απλά Parallax.

Το έργο που δημοσίευσε το 1881 με τίτλο Zetetic Astronomy: Earth Not a Globe, αποτέλεσε σταθμό στην μετέπειτα πορεία του κινήματος.

Σύμφωνα με τον Parallax, η Γη έχει το σχήμα ενός επίπεδου δίσκου, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται ο Βόρειος Πόλος. Στην περίμετρο του δίσκου υπάρχει ένα τεράστιο τείχος πάγου που αποτρέπει τα νερά να «φύγουν» έξω από αυτόν. Η θεωρία του υποστήριζε επίσης πως ο Ήλιος, η Σελήνη, οι πλανήτες και τα αστέρια απείχαν μόλις μερικές εκατοντάδες μίλια από την επιφάνεια του πλανήτη μας!

Ο Parallax έγινε γνωστός στις μέρες του για τα δημόσια debates που διοργάνωνε. Απέναντί του βρίσκονταν ακαδημαϊκοί που δυσκολεύονταν να απαντήσουν στην επιχειρηματολογία του, αν κρίνουμε από τις κριτικές των μεγάλων σε κυκλοφορία εφημερίδων της εποχής!

Κύρια γραμμή του Parallax, ήταν να οδηγεί τον κόσμο σε απλά ερωτήματα ή πειράματα τύπου «κάντο μόνος σου», τα οποία φαίνεται πως ανέτρεπαν ή τέλος πάντων κλόνιζαν τις τότε δυσνόητες επιστημονικές θέσεις.

Μετά τον θάνατό του, εκατοντάδες ακόλουθοι του Rowbotham ίδρυσαν την Universal Zetetic Society (UZS), και συνέχιζαν να εκδίδουν μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, το περιοδικό The Earth Not a Globe Review.

Αξίζει επίσης να σημειώσουμε πως οι ιδέες του Parallax αφομοιώθηκαν από την Χριστιανική Καθολική Αποστολική Εκκλησία, που ιδρύθηκε το 1896 από τον John Alexander Dowie στις ΗΠΑ. Στους χιλιάδες οπαδούς αυτής της σέκτας, η θεωρία πως ο πλανήτης μας είναι επίπεδος, διδάσκονταν κανονικά μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα…

Χάρτης του κόσμου με βάση της θεωρίες του Flat Earth Society.

Η Επίπεδη Γη στον 20ο ΑιώναΤο 1956, ο Samuel Shenton ανέλαβε να περάσει τον οργανισμό του Parallax στην νέα εποχή, μετονομάζοντας το UZS σε Flat Earth Society (FES). Λίγα χρόνια αργότερα, η οργάνωση θα δεχτεί το πρώτο μεγάλο πλήγμα όταν θα αναμεταδοθούν παγκοσμίως οι εικόνες από το διαστημικό πρόγραμμα Απόλλων που έδειχνε φωτογραφίες της Γης από το διάστημα. Ο Shenton όμως δεν πτοήθηκε. Δήλωσε μάλιστα πως όλα ήταν κατασκευασμένα σε ειδικά στούντιο, και πως πίσω από αυτή την παρωδία, κρυβόταν η συγγραφική ιδιοφυία του Arthur C. Clarke!

Απαντώντας στις κατηγορίες με χιούμορ, ο Clarke έστειλε ειδοποιητήριο μήνυμα στο λογιστήριο της NASA ζητώντας να πληρωθεί για την συμβολή του στη συνωμοσία! Όπως και να έχει, το 1971 ο Shenton πέθανε και την θέση του ανέλαβε ο Charles K. Johnson του οποίου η έντονη δράση αύξησε τα ενεργά μέλη του FES από μερικές δεκάδες σε 3.000 ανθρώπους!

Ήταν ο Johnson αυτός που τόνισε το σενάριο περί παγκόσμιας συνωμοσίας ενώ επικεντρωνόταν περισσότερο στην Βιβλική ανάλυση της θεωρίας του Flat Earth.

Στα μισά του 1990 όμως, τα πράγματα πήραν καθοδική πορεία, όταν το σπίτι του Johnson (όπου και βρισκόταν ολόκληρο το αρχείο του FES) καταστράφηκε από πυρκαγιά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χαλαρώσουν οι δεσμοί επαφής μεταξύ των μελών, αφού χάθηκαν τα στοιχεία επικοινωνίας τους.

Μερικά χρόνια μετά, το 2001, ο Johnson πέθανε αφήνοντας τον οργανισμό σε αβέβαιη κατάσταση όσον αφορά το μέλλον!

Σήμερα υπάρχει μια προσπάθεια σχηματισμού ενός νέου ενοποιημένου παγκόσμιου κινήματος υποστηρικτών της θεωρίας που λειτουργεί κυρίως μέσω του ιστότοπου www.theflatearthsociety.org.

Πρόκειται για μια ηλεκτρονική αγορά συζητήσεων που αφορά θέματα που σχετίζονται με τη θεωρία της Επίπεδης Γης, με 18.000 μέχρι στιγμής εγγεγραμμένα μέλη! Εκεί μπορεί κανείς να συζητήσει είτε με υποστηρικτές της ιδέας αυτής, είτε με σκεπτικιστές που συμμετέχουν για να αποκρούουν ένα προς ένα τα επιχειρήματα των πρώτων.

Άλλος ένας υποστηρικτής της Επίπεδης Γης είναι ο καθηγητής φυσικής του πανεπιστημίου του Colorado, Albert A. Bartlett ο οποίος ίδρυσε την ομάδα New Flat Earth Society προσπαθώντας να προσαρμόσει την σύγχρονη φυσική και τα μαθηματικά με την κλασική θεωρία του Flat Earth!

Τα Επιχειρήματα των Οπαδών του Flat Earth
Ας πάρουμε όμως μια γεύση από τις θέσεις των σύγχρονων υποστηρικτών της Flat Earth Theory που απαντούν στα επόμενα ερωτήματα:

Ερώτηση: Ποια είναι η περιφέρεια και η διάμετρος της Γης;

Απάντηση: Η αληθινή περιφέρεια είναι 78.225 μίλια και η πραγματική διάμετρος είναι 24.900 μίλια.

Ερώτ.: Τι πιστεύετε πως είναι ο Ήλιος και η Σελήνη;

Απάν.: Ο ήλιος και η σελήνη, έχουν διάμετρο 32 μίλια ο καθένας, και γυρίζουν γύρω από την Γη σε ύψος 3.000 μιλίων από τον ισημερινό. Βρίσκονται δε κάπου ανάμεσα στον Βόρειο Πόλο και το τοίχος των πάγων που βρίσκεται στην άκρη του Κόσμου.

Στην πραγματικότητα πρόκειται για δυο φωτεινά σημάδια, κάτι σαν προβολείς που ο Ήλιος ρίχνει στην Γη θερμό φως ενώ η Σελήνη κρύο.

Ερωτ.: Με ποιο τρόπο ερμηνεύετε την ανατολή και την δύση; Όπως επίσης, πως εξηγείτε τις εκλείψεις;

Απαν.: Βασικά, είναι θέμα προοπτικής! Πολύ απλά ο Ήλιος απομακρύνεται και κάπως έτσι μικραίνει μέχρι που «σβήνει» στα μάτια μας. Όσον αφορά τις εκλείψεις, πιστεύουμε πως υπάρχει ένα άγνωστο αστρικό σώμα το οποίο περιφέρεται γύρω από την Γη προκαλώντας αυτό το οπτικό φαινόμενο.

Ερωτ.: Είναι αλήθεια πως υπάρχουν άλλοι σφαιρικοί πλανήτες στο διάστημα;

Απαν.: Ναι! Η Γη όμως δεν είναι και αυτό διότι είναι ένας ξεχωριστός τόπος!

Ερωτ.: Και τι συμβαίνει με τους δορυφόρους μας; Πως αυτοί περιφέρονται γύρω από την Γη;

Απαν.: Είναι λάθος να πιστεύουμε πως ένα τεχνητό σώμα μπορεί να βρίσκεται ακίνητο στο διάστημα ακόμη και σε κατάσταση «τροχιάς» όπως λένε. Στην πραγματικότητα υπάρχουν ψευδό-δορυφόροι, ή πιο σωστά μυστικά κέντρα στην επίπεδη Γη μας που μεταδίδουν τα υποτιθέμενα σήματα των δορυφόρων με σκοπό φυσικά την συγκάλυψη της γεωπλανητικής αλήθειας!

Ερωτ.: Για ποιο λόγο λέτε πως είναι αδύνατη η σταθερή τροχιά ενός δορυφόρου;

Απαν.: Το φαινόμενο της βαρύτητας που βιώνουμε οφείλετε στην ανοδική επιτάχυνση της Γης της τάξης του 9,81 m/s² που εξομοιώνει αυτό που ονομάζουμε βαρύτητα. Αυτό το φαινόμενο οφείλεται στην ύπαρξη μιας κάποιας μαύρης ενέργειας! Η βαρύτητα βέβαια έτσι όπως την περιγράφουν οι συμβατικοί φυσικοί δεν μπορεί να υφίσταται διότι θα κατέρρεε ολόκληρος ο πλανήτης.

Με βάση λοιπόν το δικό μας μοντέλο, ένας δορυφόρος μπορεί να βρεθεί για μικρό χρονικό διάστημα σε πτήση επειδή οι περιστρεφόμενοι πλανήτες ασκούν έλξη στον επίπεδο κόσμο μας. Δεν πρόκειται όμως για μια σταθερή τροχιά, αλλά για ελάττωση της επιτάχυνσης του! Βέβαια στην ανθρώπινη αντίληψη θα φαίνεται εντελώς διαφορετικά…

Ερωτ.: Και τι συμβαίνει με το φαινόμενο του πλοίου όπου εξαφανίζεται στον ορίζοντα. Δεν είναι αυτό απόδειξη πως η Γη καμπυλώνει;

Απαν.: Όχι φυσικά! Μπορεί να εξηγηθεί από μια σειρά πολύπλοκων νόμων της προοπτικής. Άλλωστε έχουμε καταγράψει πολλές μαρτυρίες από άτομα που είδαν πλοία να εμφανίζονται αμέσως μετά την… «εξαφάνιση» τους!

Ερωτ.: Εφόσον λοιπόν η Γη είναι επίπεδη, γιατί το νερό δεν πέφτει από την άκρη του Κόσμου;

Απαντ.: Γύρω από τον πλανήτη και ακριβώς στην άκρη, υπάρχει ένας συνεχής «τοίχος» από σκληρό πάγο, ύψους 45 μέτρα περίπου! Αυτή η φυσική κατασκευή είναι που συγκρατεί το νερό του ωκεανού μέσα στην επίπεδη Γη μας!

Ερωτ.: Αν ο πλανήτης μας έχει το σχήμα ενός δίσκου, τότε τι βρίσκεται από την άλλη πλευρά;

Απάν.: Κανείς πραγματικά δεν γνωρίζει! Κάποιοι λένε πως υπάρχουν μονάχα πέτρες.

Ερωτ.: Η NASA και όλες οι υπόλοιπες διαστημικές οργανώσεις έχουν φωτογραφίσει από το διάστημα τον πλανήτη μας, αποδεικνύοντας πέρα από κάθε αμφιβολία πως είναι σφαιρικός! Πως εξηγείτε αυτές τις εικόνες;

Απαν.: Πολύ απλά, πρόκειται για κατασκευασμένες φωτογραφίες, το προϊόν μιας περίτεχνης συνωμοσίας…

Ερωτ.: Ναι αλλά γιατί όλη αυτή η προσπάθεια συγκάλυψης;

Απαν.: Πιθανόν ο βασικότερος λόγος είναι οικονομικός. Βλέπετε τα λεφτά που προσφέρονται για το διαστημικό πρόγραμμα, στην πραγματικότητα καταλήγουν σε διαφορετικές τσέπες, αφού τα αληθινά έξοδα είναι πολύ λιγότερα!

Συγκρίνετε την όλη επιχείρηση με μια κινηματογραφική παραγωγή: στην μεγάλη οθόνη θα δείτε πειστικά αντίγραφα από ολόκληρες φανταστικές πολιτείες ή ακόμη και από υπαρκτά μνημεία. Η κατασκευή τους σε μινιατούρες ή μέσω υπολογιστών κοστίζουν ακριβά, σίγουρα όμως δεν κοστίζουν όσο το να κτίσεις ένα πραγματικό μνημείο!

Συνεπώς, αν το διαστημικό πρόγραμμα κοστίζει επίσημα, ας πούμε 10 δισεκατομμύρια δολάρια, μονάχα τα μισά από αυτά ξοδεύονται στην κατασκευή της όλης θεατρικής παράστασης με τα αντίγραφα! Τα υπόλοιπα, διανέμονται κάτω από το τραπέζι σε «μαύρα» προγράμματα…

Αξίζει της Προσοχής μας;

Όπως τελικά όλα δείχνουν, υπάρχουν ακόμη και σήμερα χιλιάδες συνάνθρωποί μας που κυριολεκτικά πιστεύουν πως η Γη είναι επίπεδη και ότι για διάφορους λόγους συντελείται

μια παγκόσμια συνωμοσία που αποκρύπτει το γεγονός αυτό! Φανατικοί των μονοθεϊστικών θρησκειών ή μη, οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται ανάμεσά μας, αντιλαμβανόμενοι με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο τον κόσμο γύρω μας.

Ίσως η πεποίθηση τους αυτή να οφείλετε στην ισχύ της κληροδοτημένης γνώσης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως σε περιόδους κρίσης ή σε χώρες όπου η εθνική έννοια της ταυτότητας παραμένει ακαθόριστη (όπως συμβαίνει δηλαδή στις ΗΠΑ), οι πολίτες ενστερνίζονται τυφλά σχεδόν κλασσικές, προγονικές παραδόσεις.

Η υιοθέτηση ανάλογων εναλλακτικών κοσμολογιών που έρχονται από τα βάθη του παρελθόντος, δίνουν την αίσθηση μιας συνέχειας, συνδέουν δηλαδή τους ανθρώπους του σήμερα με τους προπάτορες, προσφέροντας μια ψευδαίσθηση ασφάλειας και ενιαίας ταυτότητας.

Ταυτόχρονα, η τεχνο-φοβία των υποστηρικτών της Flat Earth Theory μαρτυρά την αδυναμία μιας μερίδας του σύγχρονου ανθρώπου να προσαρμοστεί δημιουργικά στον τεχνολογικό πολιτισμό που έχει οικοδομήσει. Αντί αυτού διακρίνει παντού ακαθόριστες συνωμοσίες και προπαγανδιστικές εικονικές πραγματικότητες!

Όπως και να έχει όμως, πρόκειται για μια γοητευτική εναλλακτική κοσμολογία, ίσως την παλαιότερη που δημιούργησε ο άνθρωπος για τον τόπο που κατοικεί.

(βλέπε επίσης >>>)