Επιστήμονες ζητούν τη βοήθεια του κόσμου για να κατατάξουν 1 εκατ. γαλαξίες
Οι γαλαξίες αποτελούνται από τρία μέρη: το κέντρο, περιοχή με άστρα στην οποία βρίσκεται όπως υποψιάζονται οι επιστήμονες μια τεράστια μαύρη τρύπα, τον γαλαξιακό δίσκο όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα πολλά άστρα, και την άλω που περιέχει λιγότερα άστρα, αέριο και σκοτεινή ύλη. Ο ακριβής αριθμός των γαλαξιών του Σύμπαντος είναι απροσδιόριστος, υπολογίζεται όμως ότι πρέπει να είναι τρισεκατομμύρια. Τα σύγχρονα τηλεσκόπια διεισδύουν μέχρι σχεδόν στο ήμισυ της ακτίνας του Σύμπαντος.
Οι αστρονόμοι έχουν ανάγκη τη βοήθειά μας. Ένα πρόγραμμα που ονομάζεται Galaxy Ζoo ζητά από το κοινό να βοηθήσει τους επιστήμονες, μέσω του Ίντερνετ, να κατατάξουν 1 εκατομμύριο γαλαξίες. Το πρόγραμμα έχει στόχο, με τη βοήθεια περίπου 30.000 ερασιτεχνών, να συμβάλει στην εξακρίβωση, αν τα ισχύοντα μοντέλα για το Σύμπαν είναι σωστά.
Όσοι μπαίνουν στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.galaxyzoo.org θα έχουν τρίλεπτη ενημέρωση και μετά θα βλέπουν μια σειρά εικόνων από γαλαξίες. Θα πρέπει να αποφασίσουν εάν σε κάθε εικόνα εμφανίζεται ένας σπειροειδής (όπως ο δικός μας) ή ένας ελλειπτικός γαλαξίας. Εάν είναι σπειροειδής θα πρέπει να καταγράψουν προς ποια πλευρά κινείται, δηλαδή προς τα αριστερά ή προς τα δεξιά.
Το εγχείρημα
Οι εικόνες αυτές, τις οποίες μέχρι τώρα δεν έχει ξαναδεί ανθρώπινο μάτι, προέρχονται από τηλεσκόπιο που βρίσκεται στο Νέο Μεξικό των ΗΠΑ. Ο Κέβιν Σαβίνσκι, αστροφυσικός του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ανήκει στην ομάδα που συνέλαβε το σχέδιο και παρακινεί όσους ενδιαφέρονται να συμβάλουν στην ταξινόμηση. «Κατέταξα περίπου 50.000 γαλαξίες μόνος μου μέσα σε μία εβδομάδα. Μούδιασε ο εγκέφαλός μου...», δήλωσε, εκφράζοντας την αισιοδοξία ότι θα βρεθούν πολλοί ενδιαφερόμενοι να βοηθήσουν σε αυτό το σημαντικό επιστημονικό εγχείρημα. «Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι καλύτερος από ένα κομπιούτερ όταν πρέπει να αναγνωριστούν συγκεκριμένα μοτίβα όπως σε αυτή την περίπτωση. Είτε αφιερώσετε 5 λεπτά είτε 5 ώρες στην κατάταξη των γαλαξιών, η συμβολή σας θα είναι ανεκτίμητη».
Αυτό το σχέδιο είχε ως έμπνευση το stardust@home, στο οποίο η Διαστημική Υπηρεσία των ΗΠΑ είχε καλέσει το κοινό να κατατάξει τους κόκκους της διαστημικής σκόνης, τους οποίους είχε περισυλλέξει διαστημόπλοιο από την ουρά ενός κομήτη.
Το τηλεσκόπιο
Ο δρ Κρις Λίντοτ, άλλο ένα μέλος της επιστημονικής ομάδας, δήλωσε: «Ελπίζουμε ότι οι συμμετέχοντες στο Galaxy Ζoo δεν θα συμβάλουν απλώς στην επιστήμη αλλά θα περάσουν και καλά. Αυτές τις εικόνες τις έχει καταγράψει ένα ρομποτικό τηλεσκόπιο και τις έχει αποθηκεύσει αυτόματα, οπότε το πιθανότερο είναι τον πρώτο γαλαξία που θα εμφανιστεί μπροστά σας να μην τον έχει ξαναδεί ανθρώπινο μάτι».
Η κοσμολόγος Κέιτ Λαντ πιστεύει ότι οι ερασιτέχνες θα κάνουν καλύτερη δουλειά από τους επαγγελματίες, διότι έχουν μεγαλύτερο ενθουσιασμό, ενώ ελπίζει ότι με τον τρόπο αυτό θα εξεταστούν και οι θεωρίες για την περιστροφή των γαλαξιών. «Κάποιοι θεωρούν ότι οι γαλαξίες περιστρέφονται σε συμφωνία μεταξύ τους και όχι τυχαία όπως θα περιμέναμε. Θέλουμε ο κόσμος να κατατάξει τους γαλαξίες ανάλογα με τη φορά τους και μετά θα μπορέσουμε να διαπιστώσουμε εάν συμβαίνει κάτι περίεργο. Είμαστε έτοιμοι για πολλές εκπλήξεις».
(Νατάσα Μπαστέα, ΤΑ ΝΕΑ, 12/7/2007)
