Ποιοι είναι οι «ιδιοκτήτες του λαού»;

Συνέντευξη στον Ηλία Μαγκλίνη, Καθημερινή, 1/7/2019

Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος ήταν γνωστός ως λογοτεχνικός κριτικός της μαρξιστικής σχολής, μακριά όμως από τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό και, βέβαια, από κάθε κομματικό δογματισμό. Γεννημένος το 1924 στον Πειραιά, έχει γράψει τη δική του ιστορία στα γράμματα και στην πολιτική ζωή της χώρας, παραμένοντας μάχιμος ως δημοκρατικός πολίτης, ως σχολιαστής, ως πολιτικό ον, στα ενενήντα πέντε του αισίως. Το 1952 άρχισε να εργάζεται στην «Αυγή», μαζί με τους Τάσο Λειβαδίτη, Τίτο Πατρίκιο και Κώστα Κουλουφάκο.

Υπήρξε συνιδρυτής της ιστορικής «Επιθεώρησης Τέχνης» το 1954 (την έκλεισε η δικτατορία), ενώ κατέγραψε και ανέλυσε την ελληνική λογοτεχνική παραγωγή καθ’ όλη τη διάρκεια του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα. Το 1996 απέσπασε το Κρατικό βραβείο για το βιβλίο «Αρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος», το 2008 ονομάστηκε επίτιμος διδάκτωρ στο Τμήμα Φιλολογίας ΑΠΘ και το 2013 απέσπασε το Μέγα βραβείο Γραμμάτων.

Μολονότι στρατευμένος στην Αριστερά από πολύ νωρίς (στην ΕΠΟΝ το 1943· βαριά τραυματίας στα Δεκεμβριανά το 1944· εξόριστος σε Ικαρία, Μακρόνησο και Αγιο Ευστράτιο από το 1947 έως το 1952· αυτοεξόριστος στο Παρίσι κατά τη χούντα), δεν τα πήγε ποτέ καλά με την «πρώτη φορά Αριστερά». Επανειλημμένα έχει ασκήσει δριμύτατη κριτική στην τωρινή κυβέρνηση, από την αρχή που εξελέγη.

Ο πολιτικός πολιτισμός

Σήμερα, μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου, και στη σκιά μιας συζήτησης που προέκυψε μετά τις ευρωεκλογές περί πολιτικού πολιτισμού, σκεφτήκαμε να του θέσουμε ορισμένα ερωτήματα γύρω ακριβώς από αυτό το ζήτημα.

– Με την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές, τέθηκε ζήτημα, από στελέχη του μάλιστα, έλλειψης ήθους και αλαζονικής συμπεριφοράς, ότι αυτό πλήρωσε κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ. Τον τελευταίο καιρό βλέπουμε τον ίδιο τον πρωθυπουργό να έχει ρίξει τους τόνους. Ελάχιστη σχέση έχει ο ΣΥΡΙΖΑ προ ευρωεκλογών με τον μετά. Συμφωνείτε εσείς με αυτή την άποψη και αν ναι, πώς θα ορίζατε αυτή την έλλειψη ήθους στην πολιτική; Είναι, π.χ., η επιθετική στάση των κυβερνώντων απέναντι στα θύματα του Ματιού, η γενική συμπεριφορά Πολάκη, η ανοχή απέναντι στον αντιεξουσιαστικό χώρο ή και κάτι άλλο, κάτι γενικότερο και βαθύτερο;

– Η πρωτοφανής αλαζονεία, το αρειμάνιο ήθος, ο διχαστικός λόγος και η δολιοφθορά των θεσμών συνδέονται, βέβαια, με τη γενική αποτυχία της πρώτης φοράς Αριστερά, της χειρότερης κυβέρνησης της δημοκρατικής Ελλάδας.

Η εμπειρία ΣΥΡΙΖΑ ήλθε να επιβεβαιώσει ότι δεν υπάρχει εξαίρεση –παγκοσμίως– στην καταστροφική πολιτεία της ριζοσπαστικής (κομμουνιστικής) Αριστεράς.

Παντού όπου επικράτησαν επιδείνωσαν τις συνθήκες ζωής των πολλών και κατάργησαν ή υπονόμευσαν τη δημοκρατία. Είναι «μέσα στη φύση τους», θα λέγαμε πάντως, είναι συνέπεια της ιδεολογίας τους, του μαρξισμού, κατά τον οποίο σοβεί στον καπιταλιστικό κόσμο «διαρκής εμφύλιος πόλεμος», η πάλη των τάξεων. Στον εμφύλιο δεν φοράς γάντια, ο αντίπαλος είναι εχθρός προς εξόντωσιν. «Ή αυτοί ή εμείς». Ο διχασμός, το μίσος, ο πολακισμός είναι αναγκαίο παρακολούθημα της διπλής αποτυχίας: της ιδεολογίας και της διαχείρισης, με το ζόρι, μιας ελεύθερης οικονομίας. Τα βρήκαν λοιπόν μια χαρά με το κεφάλαιο, με το ΝΑΤΟ, με την Εκκλησία, με τον «καταπιεστικό μηχανισμό». Τους έμεινε το κέλυφος, η εξίσωση του σωτήρα, του εντολοδόχου της Ιστορίας. Αυτοί είναι, εξ ορισμού, το Καλό, το προοδευτικό, το αγνό, είναι «ιδιοκτήτες του λαού», όπως είπε ο μεγάλος Κολακόφσκι. Απέναντι σε αυτό, όποια κριτική, κάθε αντιπολίτευση είναι συνωμοσία των εχθρών του λαού, της προόδου, της αλήθειας.

Νομίζω ότι ο Πολάκης είναι πολλάκις.

Αν είχαν πετύχει στην οικονομική διαχείριση έστω, απέναντί τους οι δημοσιογράφοι, οι διανοούμενοι, τα ΜΜΕ, εκτός εξαιρέσεων, θα ήταν μαζί τους, δεν θα χρειάζονταν γιουρούσια, θεσμικά και επιχειρηματικά, για να τα αλώσουν ή να τα πνίξουν. Τα «βοθροκάναλα» θα μοσχομύριζαν.

Αλλά τι δημοκρατική συνείδηση εκπέμπει ένας πρωθυπουργός που παροτρύνει τους πολίτες να μη διαβάζουν εφημερίδες «για να ’χουν την υγειά τους»; Σκεφθείτε την απόσταση μιας τέτοιας ορμήνειας από τον Διαφωτισμό και από τον φιλοσοφικό πρόδρομο του μαρξισμού, τον αριστερό εγελιανισμό. Ο Χέγκελ είχε απονείμει τον ωραιότερο τίτλο τιμής στον Τύπο: «Το διάβασμα της εφημερίδας είναι η πρωινή προσευχή του πολίτη». Οταν όμως θεωρείς τον πολίτη ιδιοκτησία του κράτους (και όχι το αντίθετο, το σωστό), τότε είναι φυσικό να μην ανέχεσαι την ελευθερία της γνώμης. Ο κ. Τσίπρας επανέφερε στην πολιτική γλώσσα την «υπακοή», κάτι που αρμόζει σε υπήκοο του μονάρχη.

Καλά το έχει πει ο Μοντεσκιέ στο «Πνεύμα των νόμων»: «Η υπακοή προϋποθέτει την άγνοια των υπηκόων, αλλά και εκείνου που διοικεί δεν επιτρέπεται να συζητήσει, να αμφιβάλλει, να σκέπτεται λογικά». Εξασφαλίζοντας την υπακοή «μπορείς να τους τα πάρεις όλα για να τους δώσεις κατιτί έτσι κάνεις έναν κακό πολίτη, έναν καλό δούλο». Να γιατί στη δημοκρατία ένιωσε χαστούκι στην αξιοπρέπειά του ο ψηφοφόρος με το πενηντάρικο μέσα στον εκλογικό φάκελο.

– Έλλειψη πολιτικού πολιτισμού έχουμε δει και από παλαιότερες κυβερνήσεις. Υπάρχει άραγε κάτι ειδικό που να διαχωρίζει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (και ΑΝΕΛ αρχικά) συγκριτικά με τις προηγούμενες; Μήπως το ότι δεν τηρούν ούτε τα προσχήματα; Έχουν ουσία τα προσχήματα στην πολιτική είναι κάτι υποκριτικό, κάτι δήθεν;

– Η φραστική οξύτητα, η οργή, η ύβρις δεν έλειπαν ποτέ στον κοινοβουλευτικό μας πολιτισμό. Θυμάμαι, λ.χ., το «φτου σας!»» του Κουλουμβάκη κατά των βουλευτών της Αριστεράς. Θυμάμαι τον Κουτσόγιωργα και το αείμνηστο «εσείς δεν δικαιούσθε διά να ομιλείτε» ή την επιθετικότητα του Βαγγέλη Γιαννόπουλου... Αλλά δεν θυμάμαι ποτέ τέτοια παραταξιακή οίηση, ιταμότητα, αρχηγικό αυτοθαυμασμό και υποτίμηση του αντιπάλου.

Έχει κάνει και ο Ανδρέας Παπανδρέου παραπατήματα αντιδημοκρατικά. Μας είχε προτείνει «το αλβανικό μοντέλο» σοσιαλισμού μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού». Δεν ξεχνιόνται ο Αυριανισμός, ο Τόμπρας, ο Κοσκωτάς, το «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα». Είχε ψιθυρίσει ακόμη ότι θα έκανε Σύνταγμα τέτοιο που θα απέκλειε την επανεκλογή της Δεξιάς! Και είχε πρασινίσει τη δημόσια διοίκηση, μέσα σε μια νύχτα, λ.χ., παραμονή των εκλογών του 1985 – ο πληθυσμός του ΙΚΑ διπλασιάστηκε. (Ηλθε ο Καραμανλής μετά και επανίδρυσε την Αγροφυλακή...)

Δεν ξεχνιόνται και αυτά. Καταδικάστηκαν, έμεινε ό,τι θετικό, η σοσιαλδημοκρατική τάση και το ευρωπαϊκό άνοιγμα Σημίτη, η σύμπραξη με τη φιλελεύθερη παράταξη για την αντιμετώπιση της κρίσης. Δεν ξεχνιόνται... Ελα όμως που έρχεται η νυν ηγεσία της, να μας θυμίσει το στερεότυπο το αθάνατο της συνεργασίας «με τις άλλες δημοκρατικές δυνάμεις» – τις οποίες έχει καταγγείλει για αντιδημοκρατία.

Αριστερά ίσον κουλτούρα: άλλος κραταιός μύθος της μεταπολίτευσης

– Παραδοσιακά, η Αριστερά ήταν πάντοτε συνυφασμένη με την κουλτούρα, με τα γράμματα και τη διανόηση. Πολλοί περίμεναν από μια αριστερή κυβέρνηση αυτό ακριβώς: την ανάδειξη ενός άλλου ήθους αλλά και μιας άλλης αισθητικής. Βάσιμα τα περίμεναν αυτά; Αν ναι, τι πιστεύετε ότι πήγε στραβά;

– Αριστερά ίσον κουλτούρα: άλλος κραταιός μύθος της μεταπολίτευσης. Πολλά οφείλει στην (επιλεκτική) ανάγνωση Γκράμσι, μετά την κατάρρευση του Τείχους. Στη Δύση, ο μαρξισμός μετακόμισε από το προλεταριάτο (ανύπαρκτο πλέον, αντίθετα από την πρόβλεψη του Μαρξ) στο πανεπιστήμιο. Στα περισσεύματα του επικατάρατου καπιταλισμού τρέφεται μια ιντελιγκέντσια με εκατομμύρια υποτροφίες, διδακτορικά, πρότζεκτ, συμβούλια, έδρες. Η μοιραία μετριότητα των περισσοτέρων ευνοεί τη «ριζοσπαστικοποίηση». Αλλά εκφράζονται και ο σκεπτικισμός, η δυσφορία του πνεύματος για τις θηριώδεις ανισότητες, τα προνόμια, τα προκλητικά εισοδήματα και τη διαφυγή φορολογίας με τον οφσορισμό, τους φορολογικούς παραδείσους, ακόμα και στην καρδιά της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Σε εμάς η πολεμική και πολιτική αποτυχία της Αριστεράς αντισταθμίστηκε με την έμφαση στον πολιτισμό, με τάσεις όμως αναθεωρητικές, πλουραλιστικές, δημοκρατικές. Αυτές ήλθε να διαψεύσει και να παραμερίσει ο τσιπρισμός, εκφράζοντας τον παραβολισμό του καταληψία, τις «συλλογικότητες» των επαναστατών εκ του ασφαλούς.

Τη συριζαϊκή κουλτούρα αντιπροσωπεύουν ο λόγος του πρωθυπουργού, το Αλ Τσαντίρι, η αμάθεια, αυτοί που διαβάζουν και Πασκάλ και Μπρικνέρ – κάτι όπως και Λέσβο και Μυτιλήνη.

– Σε μια χώρα που μαστίζεται δέκα χρόνια τώρα από κρίση και σε μια Ευρώπη που κλονίζεται διαρκώς, μήπως είναι πολυτέλεια να αξιώνουμε υψηλό πολιτικό πολιτισμό και φροντισμένη αισθητική από την εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση;

– Μόνον η γνώση, η παιδεία, η αξιολόγηση, η αριστεία –αυτά που έπληξε συστηματικά ο τσιπρισμός– μπορούν να βγάλουν την Ελλάδα (και την Ευρώπη) από την παρακμή και τη στασιμότητα. Ο πολιτικός πολιτισμός δεν είναι βέβαια πολυτέλεια. Είναι συνιστώσα στο αξιακό σύστημα του ελληνικού ευρωπαϊκού πολιτισμού.

– Εάν αλλάξει τελικώς η κυβέρνηση στις εκλογές της 7ης Ιουλίου, τι θα περιμένατε, τι θα αξιώνατε από τους επόμενους, ειδικά σε ό,τι αφορά το ζήτημα του πολιτικού πολιτισμού;

– Περιμένω λίγα/πολλά από την πολιτική αλλαγή που υπόσχεται ο Ιούλιος. Από τα πρώτα: κατάργηση του αθλιέστατου πανεπιστημιακού ασύλου. Και να επανέλθει με ένα νόμο και με ένα άρθρο (έτσι για να πάρουν τα όνειρα εκδίκηση) ο νόμος Διαμαντοπούλου. Περιμένω νομιμότητα, κανονικότητα μιας πολιτισμένης χώρας, κατοχύρωση της ανεξαρτησίας των θεσμών, της διάκρισης των εξουσιών, της ελευθερίας του Τύπου. Περιμένω μέτρα κοινωνικής δικαιοσύνης και ανόρθωσης της μεσαίας τάξης – δεν είναι αντίθετα αυτά, είναι αλληλένδετα. Ελπίζω να προωθηθεί πληρέστερη συνταγματική μεταρρύθμιση, να ξεπεραστούν τα εμπόδια που έσπευσε να ταμπουρώσει η αντιδραστική αριστερά.

Ευελπιστώ ότι θα διδαχθούμε όλοι από την ήττα του πολακισμού/τσιπρισμού, ότι θα επικρατήσει ήθος, ευπρέπεια, ευγένεια στην πολιτική αντιπαράθεση. Οτι θα ορθώσουμε τον πολιτισμό –και τον πολιτικό πολιτισμό– απέναντι στη βαρβαρότητα, στην απειλή του αντιδιαφωτισμού-λαϊκισμού.

Πρόβλεψη αποτελεσμάτων των εκλογών Ιούλιος 2019

του Μανόλη Καψή, capital.gr, 3/7/2019

Τον Ανδρέα Δρυμιώτη τον συνάντησα πρώτη φορά στη δεκαετία του ‘80, στο υπουργείο Εσωτερικών, μια βραδιά εκλογών. Εκείνος επικεφαλής της Δέλτα Πληροφορικής, εγώ νεαρός ρεπόρτερ. Συναντηθήκαμε ξανά μετά από πολλά, πολλά χρόνια, για να συζητήσουμε τι θα βγάλει η κάλπη της Κυριακής. 

Πνεύμα οξύτατο, με χιούμορ, εξηγεί από την πρώτη στιγμή, ότι η ειδικότητά του δεν είναι η πρόβλεψη. Η δική του ειδικότητα είναι να βγάζει το τελικό αποτέλεσμα, με απόλυτη ακρίβεια, αφού πάρει την πρώτη φουρνιά των δεδομένων. Τα ποσοστά  που δίνει λοιπόν, είναι αυτό που ονομάζει educated guess.

Αλλά φυσικά, ένας άνθρωπος που ασχολείται  με τα εκλογικά αποτελέσματα από τη δεκαετία του ‘80, σίγουρα μπορεί να κάνει μια πολύ educated guess για το αποτέλεσμα της Κυριακής. 

Για τον Ανδρέα Δρυμιώτη, φυσικά και δεν υπάρχει ερώτημα για το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές. Αλλά αυτό δεν χρειάζεται τις γνώσεις του Α. Δρυμιώτη. Αυτό το ξέρουμε όλοι. Μόνο ο κ. Τσίπρας λέει ότι το παιχνίδι παίζεται…

Η άποψή του είναι ότι η Νέα Δημοκρατία θα φθάσει το 40% και ίσως και ψηλότερα. Ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ θα κινηθεί γύρω στο 28%. Θεωρεί την αυτοδυναμία δεδομένη, ακόμα και αν μπουν και τα 3 μικρά κόμματα στην Βουλή -έχουμε δηλαδή 7κομματική Βουλή - γεγονός το οποίο δεν το θεωρεί απίθανο, αλλά καθόλου σίγουρο. Όπως εξηγεί, οι δημοσκοπήσεις δεν μπορούν να πιάσουν το ακριβές ποσοστό των κομμάτων που κινούνται κοντά στο 3%. 

Το ΚΙΝΑΛ πιστεύει ότι θα είναι το 3ο κόμμα με σιγουριά και ότι θα κινηθεί κοντά στο 7-8%. Παρά τα λάθη της ηγεσίας του με την πολιτική γραμμή, παρά τη ρήξη με τον Βενιζέλο. Ακολουθεί το ΚΚΕ με ένα ποσοστό γύρω στο 6%.

Και μετά θα έρθουν τα μικρότερα κόμματα, που ακόμα παλεύουν να μπουν στη Βουλή. Η Χρυσή Αυγή, το ΜεΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη και η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου. Αν κάποιο από αυτά δεν καταφέρει να μπει στη Βουλή, όπως παλεύει ο κ. Μητσοτάκης, τόσο θα μεγαλώσει η αυτοδυναμία της ΝΔ.

Στη συνέντευξη για το Capital.gr με τον Ανδρέα Δρυμιώτη, συζητήσαμε ακόμα αν έχουμε ελπίδες και πώς, να εξαφανιστεί από το προσκήνιο η Χρυσή Αυγή, πώς εξηγείται η ψήφος σε έναν πολιτικό που πουλάει τις αυθεντικές επιστολές του Ιησού Χριστού, αλλά και πώς θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση. Αλλά και υπό ποιες προϋποθέσεις θα ξαναγυρίσει ο ΣΥΡΙΖΑ στα ποσοστά του προ κρίσης. Προϋπόθεση, λέει ο Ανδρέας Δρυμιώτης, είναι το ΚΙΝΑΛ να επιστρέψει σε διψήφιο ποσοστό... Σε αντίθετη περίπτωση, η εξέλιξη καθυστερεί...

'Ολη τη συνέντευξη του Ανδρέα Δρυμιώτη 

- Κύριε Δρυμιώτη, αφού λέτε ότι πέφτετε τόσο πολύ μέσα στις προβλέψεις σας και δεν έχετε πέσει και ποτέ έξω, ακούω την πρόβλεψη σας για την 7η Ιουλίου.

Να κάνω μία διευκρίνιση. Εγώ πέφτω μέσα μόλις δω τα πρώτα αποτελέσματα. Άρα τώρα θα σας δώσω αυτό που λέω educated guess. Δηλαδή είναι μερικές ημέρες πριν από τις εκλογές, διαισθητικά είναι τα νούμερα που θα σας δώσω.

- Έχετε δει και τις δημοσκοπήσεις, μπορείτε να τις διαβάσετε καλύτερα από όλους.

Εμένα η εκτίμηση μου, μπορεί να πέσω λίγο έξω, είναι ότι το πρώτο κόμμα που θα είναι η Νέα Δημοκρατία, αυτό δεν το συζητάμε, είναι 40%. 

- Τόσο ψηλά;

Τόσο ψηλά μπορεί και ψηλότερα. Το δεύτερο κόμμα που είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, θα πάει κι αυτό ψηλά, τον βλέπω στο 28%. Το 3ο κόμμα που είναι το ΚΙΝΑΛ το βλέπω μάξιμουμ, το ταβάνι του είναι 8%. Ακολουθεί το ΚΚΕ το οποίο είναι γύρω στο 6% και ας υποθέσουμε ότι θα μπουν και τα υπόλοιπα τρία, η Χρυσή Αυγή, το ΜεΡΑ και ο Βελόπουλος από 4%. Αυτά όλα μαζί μας κάνουν 94%. Και το 6% που μένει απ’ έξω, του δίνει μια αυτοδυναμία 160 έδρες.

- Είναι βέβαιο έτσι όπως εσείς βλέπετε, διαισθάνεστε ότι τα ποσοστά θα είναι..., είναι βέβαιη η αυτοδυναμία του Κυριάκου Μητσοτάκη;

Κοιτάξτε...

- Γιατί 6% να μένει έξω, είναι λίγο.

Ναι είναι λίγο. Συνήθως μένει γύρω στο 10%. Αν μείνει ένα κόμμα από τα 3 έξω, θα πάει στο 10% που είναι το σωστό ποσοστό. Στις ευρωεκλογές είχε μείνει έξω το 21%. Θα σας δώσω έναν μνημονικό κανόνα πολύ εύκολο, για να το θυμούνται οι ακροατές σας. Η αυτοδυναμία είναι 40,4%. Η απόλυτη αυτοδυναμία, του δίνει 151 έδρες, ανεξάρτητα, έστω κι αν δεν μείνει τίποτα απ’ έξω. Από κει και πέρα για κάθε 1% που μένει απ’ έξω, η αυτοδυναμία κατεβαίνει κατά  0,4%. Άμα μείνει 10% απέξω η αυτοδυναμία επιτυγχάνεται με 10 επί 0,4 βγάζει 4%. Δηλαδή με 36,4% βγάζεις αυτοδυναμία.

- Εν πάση περιπτώσει θεωρείτε βέβαιο ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προσεγγίσει  το 40% και θα έχει αυτοδυναμία. Για τα μικρά κόμματα δεν ήσασταν τόσο σίγουρος, ότι θα είναι μέσα στη Βουλή.

Όχι, και αυτά, εάν τυχόν ένα από τα τρία μείνει απ’ έξω, θα του δώσει ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στην αυτοδυναμία. Δηλαδή αν ο Κυριάκος πιάσει το 40% και αντί να μπούνε τα τρία κόμματα, μπουν τα δύο, γιατί δεν μπορείς να το πιάσεις αυτό, το 3% με το 2,99% δεν πιάνεται ποτέ, ούτε στη δημοσκόπηση, ούτε πουθενά. Αυτό πρέπει να δούμε στα αποτελέσματα. Λοιπόν αν ένα κόμμα μείνει απ’ έξω η αυτοδυναμία του ακόμα μεγαλώνει. 

- Μου έκανε εντύπωση στα ποσοστά που μας δώσατε το 8% για το ΚΙΝΑΛ. Θα φτάσει τόσο ψηλά;

Εγώ προσωπικά λέω ότι θα είναι ευχαριστημένο αν πάρει το ποσοστό του...

- Γιατί εσείς έχετε επισημάνει ότι οι πρόσφατες διθυραμβικές, έτσι πολύ ενθουσιώδεις δηλώσεις της ηγεσίας του, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Όχι, αλλά του το έδωσα χατιρικά, γιατί δεν μου βγαίνουν τα νούμερα αλλιώτικα. (γέλια). Ας πούμε 7-8%.

- Αισθάνεστε δηλαδή ότι η ρήξη με τον Ευάγγελο Βενιζέλο  δεν θα κοστίσει στο ΚΙΝΑΛ;

Θα κοστίσει. Χάνει και προς τη Νέα Δημοκρατία και προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Εγώ προσωπικά πιστεύω ότι ήταν μεγάλο λάθος. Αυτή είναι η πολιτική μου εκτίμηση.

- Αισθάνεστε ότι το Κίνημα Αλλαγής έχει πάρει την κατιούσα, βρίσκεται σε μια φάση αποδρομής;

Νομίζω ότι βρίσκεται σε κάποιου είδους σύγχυση. Υπάρχουν μέσα άνθρωποι που σου λένε αν πάρουμε τον καλό ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή αν γίνει συστημικός ο ΣΥΡΙΖΑ και ενωθούμε κι εμείς, μπορούμε να ξαναγίνουμε η κεντροαριστερά που θέλουμε. Κατά την άποψή μου, επικράτησαν τέτοιου είδους σκέψεις. Το είχε πει και καθαρά κάποιος, ο Μαλέλης αν δεν απατώμαι, ότι μπορούμε να τα βρούμε με τον ΣΥΡΙΖΑ. 

- Τώρα υπάρχει μια αλλαγή στάσης.

Τώρα βλέπεις μια περίεργη αλλαγή στάσης, την οποία...

- Ενδεχομένως έχει να κάνει με τις μετρήσεις.

Δεν ξέρω. Πρώτον σταμάτησε να μιλά για την 3η εντολή. Δεύτερον λέει δεν θα μείνει ακυβέρνητη η Ελλάδα. Πώς το εννοεί αυτό;

- Σημαίνει  ότι αν δεν έχει αυτοδυναμία ο Κυριάκος, θα δώσει ψήφο ανοχής.

Και θα περιμένει ο Μητσοτάκης κάθε φορά που θα διαφωνεί κάποιος από το ΚΙΝΑΛ να τον ρίχνει... 

- Υποθέτω ότι θα σχηματιστεί μια κυβέρνηση  μόνο και μόνο για να αλλάξει το νόμο τον εκλογικό και θα ξαναπάμε σε εκλογές. Βλέπετε κάτι άλλο;

Όχι αλλά εάν θέλει η κ. Γεννηματά να το κάνει αναλογικότερο το σύστημα, πάλι δεν θα έχουμε κυβερνήσεις. Θα είναι πάρα πολύ δύσκολο. Γιατί και τώρα μ’ αυτές τις περίφημες... Καλά που το θίξατε. Γιατί με αυτόν τον ληστρικό νόμο που τον λένε όλοι ληστρικό...

- Λέτε ότι δεν είναι τόσο ληστρικός;

Δεν είναι καθόλου ληστρικός. Εφόσον οι 250 έδρες μοιράζονται αναλογικά, το 250 δια τριακόσια κάνει 83,3% απλή αναλογική. Δεύτερον, δεν μοιράζονται 50 έδρες. 30 έδρες παίρνει το πρώτο κόμμα. Όλοι δε οι νόμοι, αυτό μπορώ να το υπογράψω, του ‘81 που έγιναν οι εκλογές του ΠΑΣΟΚ, που τις κέρδισε το ΠΑΣΟΚ, και του ‘85, ο νόμος του Κουτσόγιωργα,  αυτός είναι ο νόμος, που κατά την άποψη μου ήταν ο καλύτερος που υπήρχε, έδιναν περίπου 32-33 έδρες στο πρώτο κόμμα. 

- Ελαφρά ενισχυμένη αναλογική.

Ναι, αυτό το πράγμα πέτυχε και ο τρέχων νόμος.

- Πόσο μάλλον που ζούμε σε μια φάση που δεν...

Δεν έχουμε τόσο μεγάλα κόμματα, ο διπολισμός έχει μειωθεί. Παλιά ήταν 80% ο διπολισμός, τώρα  μάξιμουμ να πιάσει 65%.

- Τώρα που μιλάμε για τις νέες συνθήκες και υποτίθεται ότι μπαίνουμε σε μια κανονικότητα, ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάσσεται, ξαναγυρίζουμε στον διπολισμό, έστω και με διαφορετική μορφή, δεν σας κάνει εντύπωση το ότι ενδέχεται να μπει στη Βουλή ένα κόμμα, του οποίου αρχηγός πουλούσε τις αυθεντικές επιστολές του Ιησού Χριστού από τηλεοράσεως; 

Όχι καμία εντύπωση. Θα σας πω γιατί.  Στην  έρευνα της ΔιαΝέοσις το 26% πιστεύει ότι μας ψεκάζουν. Από αυτό, το 4% μπορεί να πιστεύει ότι υπάρχουν οι πραγματικές επιστολές του Ιησού. 

- Δεν είναι πολύ θετικό για την ποιότητα του εκλογικού σώματος, να το πω πιο ευγενικά...

Έχετε δίκιο σε αυτό το πράμα, δυστυχώς όμως αυτή είναι η πραγματικότητα που ζούμε. Το ότι υπάρχουν συμπολίτες μας, οι οποίοι έχουν τα ίδια δικαιώματα με εσένα και με εμένα -εγώ ευτυχώς ψηφίζω στην Κύπρο- οι οποίοι πιστεύουν ότι υπάρχουν χειρόγραφες επιστολές του Ιησού Χριστού και μάλιστα στα ελληνικά. Τι να κάνουμε...

- Ελπίδα τουλάχιστον να μην μπει στη Βουλή η Χρυσή Αυγή που θα ήταν πραγματικά πολύ θετικό από όλες τις απόψεις υπάρχει; Όχι μόνο για την αυτοδυναμία του Κυριάκου Μητσοτάκη...

Πολύ σωστό, να φύγει απ’ τη μέση. Ξέρετε ποτέ φτιάχτηκε η Χρυσή Αυγή; Όταν δεν κατέβηκε το ΛΑΟΣ στις δημοτικές εκλογές του 2010. Μέχρι τότε η Χρυσή Αυγή, η ΕΠΕΝ, κατέβαινε, έπαιρνε 0,5%. Το ΛΑΟΣ μάζευε τα ακροδεξιά. Ήταν ένα είδος μαγνήτη για τους ακροδεξιούς. Δεν κατέβηκε το ΛΑΟΣ στις δημοτικές εκλογές, φτιάχτηκε η ΧΑ, η οποία μετά ενισχύθηκε περισσότερο στις εθνικές εκλογές.

- Ελπίδα να μην μπει τώρα έχουμε;

Κατά την άποψη τη δική μου ο Βελόπουλος λειτουργεί σαν μαγνήτης να πάρει ορισμένους από αυτούς τους ανθρώπους, επειδή δε έχει αρχίσει και η αποδόμηση της ΧΑ είναι πολύ πιθανόν...

- Να ευχόμαστε να μπει ο Βελόπουλος στη Βουλή δηλαδή;

Να ευχόμαστε να μπει ο Βελόπουλος στη Βουλή. Αν δεν είναι τώρα, πολύ πιθανόν στις επόμενες εκλογές να έχει φύγει εντελώς η Χ.Α.

- Πάντως αυτό είναι μια απόδειξη ότι τη Χρυσή Αυγή και τέτοιου είδους κόμματα, τα νεοναζιστικά, τα επικίνδυνα για τη Δημοκρατία, ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης είναι να ενισχυθούν τα συντηρητικά κόμματα.

Ναι, να ενσωματωθούν σε άλλα σχήματα, να μην έχουν σαν μοναδική επιλογή τη ναζιστική. Γιατί πρόκειται για απαράδεκτους ανθρώπους, δεν υπάρχει αμφιβολία. 

- Επικίνδυνοι...

Ναι επικίνδυνοι, πολύ ωραία το λέτε.

- Άφησα για το τέλος το πιο κρίσιμο. Σας έχω ακούσει να λέτε, καλύτερα σας έχω διαβάσει είναι το σωστό, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σιγά-σιγά θα επιστρέψει στα παλιά του ποσοστά προ κρίσης. Δεν το βλέπουμε ακόμα...

Αυτή η συνέντευξη δόθηκε, πριν από την ιστορία του Βενιζέλου. Εγώ προσωπικά πίστευα και το έχω γράψει σε ένα από τα άρθρα μου, ότι η πολιτική του ΚΙΝΑΛ έπρεπε να είναι επιθετική προς τον ΣΥΡΙΖΑ, πολύ επιθετική προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Διότι ο ΣΥΡΙΖΑ φτιάχτηκε από τους ψηφοφόρους του ΚΙΝΑΛ. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα σύμπτωμα, δεν είναι κόμμα...

- Δεν έχει ρίζες...

Δεν έχει ρίζες, το ΠΑΣΟΚ τις είχε. Από το ‘74 που ήρθε, εξελίχθηκε, στο 17% αν θυμάστε, 34% και μετά στο 47%. Δεύτερον έγινε συστημικό κόμμα. Παρόλο που ξεκίνησε με τα μούσια και τους πρασινοφρουρούς, ύστερα από μερικά χρόνια έγινε ένα σοβαρό κόμμα. Ο Σημίτης, η πρώτη 4ετία του Σημίτη, ίσως είναι από τις καλύτερες 4ετίες που είχαμε στην Ελλάδα. Το ΚΙΝΑΛ έχασε αυτούς τους ψηφοφόρους προς τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν τους έχασε προς τη ΝΔ. Η Νέα Δημοκρατία έχει τη βάση της, η οποία λίγο πολύ μειώθηκε με...

- Που θα καταλήξετε;

Το ότι αν γινόταν αυτό που σας έλεγα, δηλαδή να πήγαινε σε διψήφιο ποσοστό το ΚΙΝΑΛ, που θα ήταν επιθυμητό, ο ΣΥΡΙΖΑ θα κατέβαινε κάτω από το 23% που πήρε και θα άρχιζε η αποδόμησή του. Τώρα, αν τυχόν πάρει και 25 και 26%, θα φωνάζουν όλοι κερδίσαμε. 

- Διορθώνετε την πρόβλεψή σας. Δεν είμαστε ακόμα στην φάση αυτή...

Όχι. Μακάρι να έχω λάθος, είναι η πρώτη φορά που θα ήθελα να έχω λάθος, γιατί ακριβώς οι κινήσεις που έγιναν στο ΚΙΝΑΛ, τον τελευταίο καιρό, κατά την άποψή μου και η επιλογή του Καμίνη… Αν αυτός αντιπροσωπεύει το καλύτερο που έχεις για το Επικρατείας, πρέπει να τραβάμε τα μαλλιά μας. Ήταν ένας αποτυχημένος Δήμαρχος. Η Αθήνα είναι η χειρότερη πόλη που είχαμε τα τελευταία 10 χρόνια. Λοιπόν...

- Φαντάζομαι η επιλογή του ήταν για να μην υπάρχει άδεια θέση για τον Βαγγέλη Βενιζέλο. 

Μα δεν είναι να υπάρχει άδεια θέση για τον Βαγγέλη Βενιζέλο. Αυτόν θα τον έχουμε αύριο στο Κοινοβούλιο. Αν ρωτήσεις έναν Αθηναίο, δεν υπάρχει ένας ευχαριστημένος.

- Λέτε εν πάση περιπτώσει, ότι το γεγονός πως το ΚΙΝΑΛ δεν καταφέρνει να αυξήσει τα ποσοστά του, να πάει σε διψήφιο νούμερο, κρατάει τον ΣΥΡΙΖΑ ψηλά.

Κρατάει τον ΣΥΡΙΖΑ σε υψηλά ποσοστά και αν αρχίσει η αποδόμηση, θα καθυστερήσει λόγω αυτού.

- Σας κάνει εντύπωση ότι μετά από 4 χρόνια πιστής και σκληρής εφαρμογής του μνημονίου, σε πλήρη αντίθεση με όσα υποσχόταν ο ΣΥΡΙΖΑ στο παρελθόν, κρατάει τόσο ισχυρές δυνάμεις;

Δεν μου κάνει καμία εντύπωση,  γιατί υπάρχουν οι άνθρωποι του ΠΑΣΟΚ οι οποίοι δεν μπορούν να ψηφίσουν Νέα Δημοκρατία.

- Το αντιδεξιό σύνδρομο.

Βεβαίως υπάρχει. Υπάρχει παρά πολύς κόσμος που δεν μπορεί να ψηφίσει Νέα Δημοκρατία. Αρρωσταίνει. Πού θα πάει αυτός ο άνθρωπος; Έχει αρχίσει το ΚΙΝΑΛ να μην τον εκπροσωπεί. Εγώ έκανα την εξής ερώτηση χθες το βράδυ. Το ΚΙΝΑΛ ετεροπροσδιορίζεται. Λέει δεν θα είμαστε το δεκανίκι της ΝΔ αλλά δεν θα πάνε και στον λαϊκιστή ΣΥΡΙΖΑ. Πού θα πάνε; Δηλαδή ο κόσμος δεν θέλει να τοποθετείσαι αρνητικά. Πες μας τι είσαι.

- Η αλήθεια είναι όταν δεν διεκδικείς την εξουσία έχεις μια δυσκολία να δείξεις το πρόγραμμά σου, να προσδιορίσεις τα χρώματά σου.

Μα δεν είναι έτσι. Γιατί αν δεν τα προσδιορίσεις, πώς θα ξανακερδίσεις; Εγώ προσωπικά θα ήθελα να ξαναδώ το παλιό ΠΑΣΟΚ. Το παλιό ΠΑΣΟΚ είναι άνθρωποι οι οποίοι κυβέρνησαν, διοίκησαν, έμαθαν. Δεν θέλουμε να ξαναδούμε άσχετους. Αυτό που έγινε τα τελευταία 4 χρόνια είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι βρέθηκαν κατά λάθος στην εξουσία. Ποτέ τους δεν εκπαιδεύτηκαν για την εξουσία. Ας το πούμε έτσι. Ήταν οι άνθρωποι το καφενείου, που το μόνο που έκαναν ήταν να συζητάνε. Αυτό κάνουν οι αριστεροί. Δεν έχουν κάνει και ποτέ καμία δουλειά. Δεν ξέρω αν θυμάστε τον Νοτιά του Μπουλμέτη, που τους έχει στη δεκαετία του 60-70 πότε ήταν, να συζητάνε και να φτιάχνουν επιτροπή για το αν θα βάλουν τηλεφακό ή ευρυγώνιο στη σκηνή που θα τραβήξουν. Αυτή είναι η αριστερά, πώς να το κάνουμε.

- Τελευταία ερώτηση. Πώς θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση;

Αν ξαναγίνει ό,τι ήτανε, θα είναι η καταστροφή του. 

- Να ξαναγυρίσει στα ριζοσπαστικά του...

Στα ριζοσπαστικά, αγανακτισμένους...

- Μπορεί να μεταλλαχθεί σε ένα σοβαρό, κεντροαριστερό κόμμα;

Αν δεν μεταλλαχθεί, τότε θα πάει ξανά στο 6%. Ο Έλληνας δεν είναι… Αν ήταν κομμουνιστής θα ψήφιζε το ΚΚΕ. Ο Έλληνας είναι καλοπερασάκιας. Πίστεψε τον Τσίπρα ότι θα του άλλαζε τη ζωή. Και κατά λάθος βρέθηκε να κυβερνάει. Τώρα πώς θα διαχειριστεί αυτό το πράγμα. Θα γίνει συστημικός ο Τσίπρας, θα διώξει, όπως έδιωξε την πρώτη φουρνιά, τον Λαφαζάνη, και άλλους τόσους; 

- Πάντως λέτε ότι είναι η μοναδική του ελπίδα να ανασυγκροτηθεί.

Αν ξαναγίνει ό,τι ήταν, θα καταρρεύσει. Ο κόσμος δεν τρώει το ίδιο παραμύθι δυο φορές.

- Η αλήθεια είναι ότι θα είναι λίγο δύσκολο...

Μα γι’ αυτό και παρά το γεγονός ότι όλη του η προσπάθεια είναι καθαρά αρνητική διαφήμιση όπως βλέπετε, εντούτοις βλέπετε ότι ο Κυριάκος, χωρίς να πολώσει, χωρίς να κάνει οτιδήποτε, συνεχώς ανεβαίνει και ανεβαίνει. Βλέπετε ότι ο κόσμος είναι αποφασισμένος να πάει στα δοκιμασμένα. Ίσως το καλύτερο που έχει κάνει η αριστερά στην Ελλάδα, είναι..

- Είναι ότι κατέρρευσαν οι μύθοι...

Κατέρρευσε ο μύθος της αριστεράς. Η αριστερά θέλει να φτωχοποιήσει τους πάντες. Και ο άνθρωπος από τη φύση του, θέλει κάθε μέρα, το παιδί του, να είναι καλύτερα από ό,τι ήταν αυτός. Όχι να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα, να αποκτήσουμε κι εμείς κατσίκα.

- Λοιπόν κρατάμε τα ποσοστά και θα τα τσεκάρουμε στις 8 Ιουλίου (γέλια)

Προσέξτε educated guess είναι. Δεν είναι ούτε βασισμένη σε δημοσκόπηση ούτε πουθενά. Τώρα μιλάω διαισθητικά. Εμένα η δουλειά μου ήταν και μπορώ να κάνω πρόβλεψη με μεγάλη ακρίβεια, όταν θα έχω τα πρώτα αποτελέσματα.

- Σίγουρα η δική σας διαίσθηση είναι καλύτερη από πολλών άλλων. Κρατάμε την πρόβλεψη και την τσεκάρουμε την Κυριακή.

Ευχαριστώ πολύ...

Η Μιράντα Ξαφά απαντά στον Ευκλείδη Τσακαλώτο

της Μιράντας Ξαφά, liberal.gr, 1/7/2019

Αγαπητέ κ. Τσακαλώτο,

Ευχαριστώ που μου δίνετε την ευκαιρία να απαντήσω σε όσα γράφετε στο άρθρο σας στην Αυγή (28/6/2019). Παίρνω το θάρρος να κάνω μερικές επισημάνσεις, με αφορμή την διαπίστωση ότι ο όρος «νεοφιλελεύθερος» στην Ελλάδα δεν χρησιμοποιείται για να περιγράψει μία πολιτική αλλά για να την απορρίψει χωρίς να την εξετάσει.

Ο φιλελευθερισμός τοποθετεί την ελευθερία πάνω από την ισότητα και επιδιώκει την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων από την κρατική ασυδοσία. Πολιτεύματα που παραβιάζουν τις ατομικές ελευθερίες (ζωή, ελευθερία, ισονομία, ατομική περιουσία) είναι εξ ορισμού καταπιεστικά και ανήθικα. Μια φιλελεύθερη κοινωνία προσφέρει ισότητα ευκαιριών σε όλους, χωρίς φυσικά να εγγυάται την ισότητα του αποτελέσματος. Ο φιλελευθερισμός έχει τις ρίζες του στις ιδέες του Διαφωτισμού, στις αξίες του σεβασμού των απόψεων και των επιλογών της μειοψηφίας. Η συγκέντρωση εξουσίας περιορίζει την ελευθερία αλλά και την ευημερία. Αυτό που συνδέει την ελευθερία με την ευημερία είναι ένα αποκεντρωμένο οικονομικό σύστημα, βασισμένο στην ιδιωτική πρωτοβουλία και στην ελεύθερη αγορά. Ένα σύστημα που επιβραβεύει την γνώση, την προσπάθεια και την ανάληψη ρίσκου αντί να τα υπερφορολογεί ή και να τα απαγορεύει. Αυτό το σύστημα είναι ο καπιταλισμός.

Ο ρόλος του κράτους σ' ένα τέτοιο σύστημα είναι να προσφέρει το θεσμικό υπόβαθρο που είναι απαραίτητο για την λειτουργία της αγοράς και την οικονομική ανάπτυξη: προστασία περιουσιακών δικαιωμάτων, εφαρμογή συμβάσεων, κράτος δικαίου. Αν η Ελλάδα κατατάσσεται χαμηλά παγκοσμίως στους δείκτες ανταγωνιστικότητας είναι επειδή δεν προσφέρει το απαραίτητο θεσμικό υπόβαθρο: η Παγκόσμια Τράπεζα μας κατατάσσει κοντά στον πάτο στην προστασία της ακίνητης περιουσίας (145η) και στο δίκαιο των συμβάσεων (131η) λόγω καθυστερήσεων στην απονομή δικαιοσύνης.

Σε μία ομιλία του, ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας είπε ότι «η δημοκρατία πρέπει να είναι […] εργαλείο επιβολής της θέλησης των πολλών». Η δήλωση αυτή βασίζεται σε μία καθεστωτική αντίληψη που δεν έχει καμία σχέση με την δημοκρατία. «Δημοκρατία» και «επιβολή» είναι σχήμα οξύμωρο. Αυτό και μόνο θα έπρεπε να μας βάζει σε σκέψεις για τις προθέσεις ενός πρωθυπουργού που θεωρεί τις αποφάσεις της δικαιοσύνης «θεσμικό εμπόδιο» στην άσκηση της εξουσίας, όπως έγινε όταν το Συμβούλιο Επικρατείας περιόρισε το χρόνο παραγραφής των φορολογικών ελέγχων. Η δημοκρατία προϋποθέτει την διάκριση των εξουσιών ως συνταγματική δικλίδα ασφαλείας στον αυταρχισμό της πλειοψηφίας. Οι ελευθερίες μας προστατεύονται από τα εργαλεία της δημοκρατίας: την διάκριση των εξουσιών, την Δικαιοσύνη και τον ελεύθερο τύπο. Αυτά δεν τα λέει η Άιν Ραντ αλλά φιλελεύθεροι διανοητές όπως ο Άνταμ Σμιθ, ο Τζον Λοκ, και οι ιδρυτές της Αμερικανικής συνταγματικής δημοκρατίας Τόμας Τζέφερσον και Τζέιμς Μάντισον.

Στην Ελλάδα ο φιλελευθερισμός προσκρούει στην τάση του πολιτικού συστήματος να διασφαλίζει τη διατήρησή του στην εξουσία μέσω της διαρκούς επέκτασης του κράτους και των παρεμβάσεών του στην οικονομία. Κάθε πρωτοβουλία συρρίκνωσης του κράτους είναι ψηφοθηρικά επώδυνη. Οι δυνάμεις που έχουν συμφέρον να διατηρήσουν το «μεγάλο κράτος» (προμηθευτές του Δημοσίου, συνδικαλιστικοί φορείς και συντεχνίες – τα «διαπλεκόμενα συμφέροντα») αποτελούν οργανωμένες μονάδες πίεσης ενώ αντίθετα, τα κέρδη από τις μεταρρυθμίσεις διαχέονται στο ευρύ κοινό. Αυτό εξηγεί γιατί όλοι καταφέρονται με τόσο πάθος κατά του νεοφιλελευθερισμού: διότι αυτός καταργεί τα κομματικά φέουδα, τις δημόσιες συντεχνίες και τους κομματικούς στρατούς που σιτίζονται από το δημόσιο και την κρατική γραφειοκρατία. Όταν οι κυβερνήσεις προωθούν συντεχνιακά συμφέροντα μπλοκάρουν την καινοτομία και την ανάπτυξη (πλατφόρμες AirB&B, Βeat, Uber). Όπου υπάρχει πελατειακός κρατισμός υπάρχει περισσότερη διαφθορά, χειρότερη παιδεία, χαμηλότερη παραγωγικότητα.

Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές οδηγούν στην ευημερία την συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας. Η αύξηση του συνολικού εισοδήματος είναι υπέρ-αρκετή για να αποζημιώσει τους λίγους που μένουν πίσω. Ο δείκτης οικονομικής ελευθερίας που καταρτίζει το Fraser Institute κατατάσσει την Ελλάδα 108η μεταξύ 162 χωρών. Οι φιλελεύθερες χώρες (Χονγκ-Κονγκ, Σιγκαπούρη, Ν. Ζηλανδία κατέχουν τις πρώτες θέσεις) έχουν υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα, ενώ το φτωχότερο 10% του πληθυσμού ζει πολύ καλύτερα απ´ ότι στις λιγότερο φιλελεύθερες χώρες.

Όλα τα παραπάνω έχουν άμεση σχέση με τις εκλογές της ερχόμενης Κυριακής. Παρατηρώ το κόμμα σας να προσπαθεί να αιτιολογήσει το μέγεθος της  πρόσφατης ήττας στις ευρωπαϊκές και αυτοδιοικητικές εκλογές αποδίδοντάς την στα «ΜΜΕ της διαπλοκής και των συμφερόντων». Προφανώς το κυβερνητικό στρατόπεδο δεν έχει αντιληφθεί γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην εξουσία και γιατί τώρα την χάνει. Επιτρέψτε μου να σας διαφωτίσω.

Το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ εκμεταλλεύτηκε την αγανάκτηση των πολιτών πουλώντας ψεύτικες υποσχέσεις και διχασμό. Οι πολίτες ψήφισαν δύο αντικρουόμενες επιθυμίες: να τελειώνουμε με τα μνημόνια και να παραμείνουμε στην Ευρωζώνη. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε την αυταπάτη ότι «θα μας παρακαλάνε να μας δανείσουν» αν μπλοφάρουμε απειλώντας να φύγουμε από την Ευρωζώνη. Στη διάρκεια της «σκληρής διαπραγμάτευσης» του 2015, ο κ.Τσίπρας αμφιταλαντευόταν μεταξύ της συνειδητοποίησης ότι η μπλόφα είναι μπούμερανγκ, ενώ ο συμβιβασμός πολιτική αυτοκτονία. Ύστερα από ένα διχαστικό δημοψήφισμα βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα χαώδες Grexit και συνθηκολόγησε με τους πιστωτές. Υπέγραψε ένα τρίτο, αχρείαστο μνημόνιο επιβάλλοντας τεράστιο κόστος στην Ελληνική οικονομία. Capital controls, επιστροφή στην ύφεση, απαξίωση τραπεζικών μετοχών ύψους 25 δισ. ευρώ που απέκτησε το Δημόσιο (δηλ. οι φορολογούμενοι) στις ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών του 2012-13 και 2015. Το χρέος που ο κ. Τσίπρας υποσχόταν να διαγράψει είναι σήμερα υψηλότερο από εκεί που το παρέλαβε.

Έκτοτε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ συμπεριφέρθηκε όπως ένας φοιτητής που ενδιαφέρεται μόνο για το πτυχίο, όχι για τις γνώσεις και τις δεξιότητες που θα τον βοηθήσουν επαγγελματικά. Αμφιταλαντεύτηκε μεταξύ του αντάρτικου με τους πιστωτές και του φόβου των συνεπειών. Πανηγύρισε την έξοδο από τα μνημόνια σαν να είναι αυτοσκοπός. Η κρίσιμη μάζα ιδιωτικοποιήσεων και διαρθρωτικών αλλαγών για βιώσιμη ανάπτυξη δεν υλοποιήθηκε. Δημόσιες επιχειρήσεις βρίσκονται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας (ΔΕΗ, ΕΛΤΑ, ΛΑΡΚΟ, ΕΒΖ, ΟΣΕ, ΟΑΣΘ), οι τράπεζες αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία, επενδύσεις δεν έρχονται, η ανάπτυξη παραμένει αναιμική, η πρόσβαση στις αγορές ακριβή και περιορισμένη (μέχρι που διαφάνηκε εκλογική νίκη της ΝΔ), αλλά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πανηγύρισε την επιστροφή στην κανονικότητα! Ποια κανονικότητα;

Στο ασφαλιστικό, η αντιστροφή της δημογραφικής πυραμίδας σημαίνει το τέλος του αμιγώς αναδιανεμητικού συστήματος. Από εκεί που είχαμε πολλούς νέους και λίγους ηλικιωμένους τώρα θα έχουμε όλο και περισσότερους ηλικιωμένους και λιγότερους νέους, άρα λίγες εισφορές και πολλές συντάξεις. Αυτό καθιστά επείγουσα την μετάβαση σε κεφαλαιοποιητικό σύστημα, όπως έχουν ήδη κάνει όλες οι αναπτυγμένες οικονομίες και όχι μόνο «η Χιλή του Πινοσέτ», όπως ισχυρίζεται η κυβέρνησή σας. Στο ιδιωτικό κεφαλαιοποιητικό σύστημα ο κάθε ασφαλισμένος επενδύει στο μέλλον του και οι εισφορές του ανήκουν στον ίδιο. Αυτή η μεταρρύθμιση εμποδίστηκε από την ιδεοληπτική αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ σε οτιδήποτε είναι ιδιωτικό.

Στην παιδεία, η κυβέρνησή σας κατήργησε το νόμο Διαμαντοπούλου και επανέφερε το άσυλο. Ακόμη χειρότερα, δεν δέχθηκε να αναθεωρήσει το Άρθρου 16 του Συντάγματος για να μην θιγεί η συντεχνία των πανεπιστημιακών που κρατάει το δημόσιο πανεπιστήμιο εξαρτημένο από τον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους. Με αυτή σας τη στάση αδικείτε τα παιδιά των μη προνομιούχων που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να σπουδάσουν στο εξωτερικό. Καταργήσατε τα πρότυπα σχολεία με το σκεπτικό ότι "αφού δεν μπορούμε να ανεβάσουμε το επίπεδο όλων ας κατεβάσουμε το επίπεδο κάποιων ώστε όλοι να είμαστε ίσοι»! Λογικό, αφού πιστεύετε ότι «η αριστεία είναι ρετσινιά»! Μερικοί όμως είναι πιο ίσοι από τους άλλους: οι σύντροφοί σας στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία και σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, αλλά αντιδρούν σε οποιαδήποτε εξασφαλίζει ίσες ευκαιρίες για σπουδές σε όλους, ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση. Αυτό είναι υποκρισία. Ο ίδιος κ. Τσίπρας, που καταφέρεται εναντίον της «ελίτ», στέλνει τον γιό του στο Κολλέγιο.

Στο Δημόσιο, καταφέρατε να αυξήσετε την μισθοδοσία κατά 2δις ευρώ, και να «βολέψετε» συγγενείς και κολλητούς ακόμη και την ύστατη στιγμή πριν τις εκλογές. Ψήφος με αντάλλαγμα την ήσσονα προσπάθεια και το βόλεμα! Η «από-πολιτικοποίηση» της δημόσιας διοίκησης παραμένει όνειρο θερινής νυκτός, παρά τις προσπάθειές σας να διορίσετε «ημετέρους» με φωτογραφικές διατάξεις.

Στην ασφάλεια, μετατρέψατε τα σωφρονιστικά ιδρύματα σε θέρετρο διακοπών για αμετανόητους δολοφόνους. Πρέπει επειγόντως να ψηφιστεί νόμος που απαγορεύει τις άδειες σε τέτοιους κακοποιούς, και να ποινικοποιεί τις καταστροφές περιουσίας στις οποίες επιδίδονται οι "αγωνιστές" του Ρουβίκωνα κλπ. με πρόσχημα τους «κοινωνικούς αγώνες».

Τώρα που μείνατε από προεκλογικό αφήγημα, κάνετε αντιπολίτευση στην αντιπολίτευση, επισείοντας το φόβητρο της αιμοδιψούς, φιλελεύθερης δεξιάς. Ξαφνικά θυμηθήκατε την μεσαία τάξη και τάζετε μειώσεις φόρων, αφού δημιουργήσατε υπερ-πλεονάσματα όσο κυβερνούσατε για να τα μοιράζετε σε πιθανούς ψηφοφόρους. Η ομάδα που πλήρωσε την κρίση περισσότερο από κάθε άλλη είναι οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα. Αν πράγματι ενδιαφερόσασταν να «αποκαταστήσετε τις αδικίες», αυτούς έπρεπε να ευνοήσετε αντί να τους βομβαρδίζετε με φόρους και εισφορές. Θυσιάσατε τις επενδύσεις για να στηρίξετε την κατανάλωση, υπονομεύοντας έτσι τα μελλοντικά εισοδήματα που υποτίθεται ότι προστατεύετε. Τοποθετείτε το κομματικό συμφέρον πάνω από τις υποχρεώσεις του κράτους προς τους επενδυτές, όπως μόλις κάνατε για να αποτρέψετε αυξήσεις διοδίων στην Αττική οδό προεκλογικά.

Τα αποσπασματικά, ψηφοθηρικά μέτρα που ανακοίνωσε ο κ. Τσίπρας παραμονές Ευρωεκλογών επιβεβαιώνουν την αδυναμία της κυβέρνησής σας να χαράξει και να ακολουθήσει μία συγκροτημένη πολιτική με μακροπρόθεσμους στόχους. Αντί να επικεντρωθείτε στην ολοκλήρωση των ημιτελών μεταρρυθμίσεων, μοιράσατε παροχές εξαγοράζοντας πολιτικά οφέλη. Αυτή η στάση επιβεβαιώνει ότι, αντίθετα με τους Πορτογάλους σοσιαλιστές, δεν μάθατε τίποτε από την κρίση. Μοναδικός σας στόχος είναι η ανάσχεση των επίπονων μνημονιακών μέτρων το ταχύτερο δυνατόν και η επιστροφή στο «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης» του 2015, με μισθολογικές αυξήσεις και «13η σύνταξη». Το γεγονός ότι αυτή η μυωπική πολιτική υποσκάπτει την αξιοπιστία της χώρας, από την οποία εξαρτάται η πρόσβαση στις αγορές και η προοπτική αναβάθμισής της στην επενδυτική βαθμίδα, δεν μοιάζει να σας απασχολεί. Η κοινωνία της πελατειακής εξάρτησης από το κράτος, με επιδόματα, διορισμούς, και περιορισμό του ανταγωνισμού προς όφελος συντεχνιακών συμφερόντων, αδυνατεί να προσαρμόσει την κοινωνία στις μελλοντικές προκλήσεις. Την ώρα που η καινοτομία παίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην παραγωγή, η κυβέρνησή σας υποβαθμίζει την παιδεία, απωθεί τις επενδύσεις, οδηγεί σε brain drain και καταδικάζει τη χώρα στην μιζέρια.

Η διαπίστωσή σας ότι «το προσωπικό του ΔΝΤ φτιάχνει τα στοιχεία για να συμμορφώνονται με τις προκάτ πολιτικές τους και [...] ο νεοφιλελευθερισμός δεν μπορεί να επιβιώσει με πολιτικές που σχεδιάζονται βάσει στοιχείων» είναι πέρα για πέρα λανθασμένη. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ελλάδα ξοδεύει αναλογικά περισσότερο από κάθε άλλη χώρα της ΕΕ σε συντάξεις, και ότι το 52% του πληθυσμού δεν πληρώνει φόρο εισοδήματος. Βάσει αυτών των στοιχείων το ΔΝΤ πρότεινε περικοπή της «προσωπικής διαφοράς» στις συντάξεις και μείωση του αφορολόγητου - πολιτικές που ψηφίσατε και στη συνέχεια ακυρώσατε. Τα στοιχεία επίσης δείχνουν ότι η Ελλάδα προσαρμόστηκε σε χαμηλότερα επίπεδα δανεισμού κυρίως μέσω λιτότητας και όχι μέσω αύξησης της παραγωγικότητας και των εξαγωγών, εξ ου και οι εκκλήσεις των πιστωτών για παραγωγική ανασυγκρότηση.

Κλείνοντας, θέλω να τονίσω ότι δεν είναι όλα μαύρα. Δεν θα χρειαστεί να ξαναπάτε στο Eurogroup για να εξηγήσετε τα ανεξήγητα. Να εξηγήσετε γιατί η κυβέρνησή σας μοίρασε επιδόματα ή αντέστρεψε μνημονιακές πολιτικές χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με τους πιστωτές. Κάτι είναι κι αυτό.

Το φιλελεύθερο αφήγημα και οι κίνδυνοι

του Αλέξη Παπαχελά, Καθημερινή, 30/6/2019

Η διαφαινόμενη μεγάλη νίκη της Ν.Δ. στις εκλογές της επόμενης Κυριακής έχει δημιουργήσει ένα κλίμα ευφορίας στις αγορές. Οσοι γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα θεωρούν ότι θα υπάρξει ένα ράλι που θα διαρκέσει αρκετούς μήνες και πάντως έως ότου ξεκαθαρίσει αν το επενδυτικό σοκ που θέλει να προκαλέσει ο κ. Μητσοτάκης θα γίνει πράξη ή όχι. Οι ανησυχίες που υπήρχαν για διάφορες πολιτικές νάρκες έχουν σχεδόν εξαλειφθεί. Η ισχυρή πιθανότητα μιας αυτοδύναμης κυβέρνησης, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η εκλογή του επόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας δεν θα είναι πραγματικό πολιτικό γεγονός, διαμορφώνει ένα πλαίσιο πολιτικής σταθερότητας με ορίζοντα τετραετίας.

Η χώρα έχει ανάγκη από μια περίοδο ραγδαίας ανάπτυξης. Οι πολίτες θέλουν δουλειές και ευκαιρίες. Ο κ. Τσίπρας έκανε ένα καλό, γιατί έσπασε στερεότυπα δεκαετιών. Αποδόμησε τους μεταπολιτευτικούς αριστερούς μύθους, σύμφωνα με τους οποίους το κέρδος ήταν ο διάολος και οι επενδυτές σατανάδες. Μπορεί στην πράξη να έγιναν λίγα και ο ίδιος να επιστρέφει στις ρίζες του προπατορικού 3%, αλλά ο δρόμος άνοιξε.

Χρειάζεται όμως μεγάλη προσοχή. Η κουλτούρα της αρπαχτής, του εύκολου πλουτισμού, αλλά και της κανονικής απάτης, παραμένει ζωντανή. Η νέα διακυβέρνηση πρέπει να είναι αμείλικτη απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα. Η ελληνική κοινωνία μπορεί να συγχώρησε εν μέρει τη συγκάλυψη των σκανδάλων της Folli Follie, το κουκούλωμα υποθέσεων όπου μεγάλες οικογένειες άφησαν τεράστια χρέη σε τράπεζες και μικρές επιχειρήσεις, διατηρώντας άθικτο τον μυθικό προσωπικό τους πλούτο. Δεν θα το συγχωρήσει όμως εύκολα σε μια κεντροδεξιά κυβέρνηση. Το αφήγημα της δίκαιης ανάπτυξης για όλους πρέπει να προστατευθεί από όσους το βλέπουν ως ευκαιρία να ξαναστήσουν ένα πάρτι παλαιού τύπου ή να πλουτίσουν παράνομα ή πειρατικά. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς πρέπει να λειτουργεί αποτελεσματικά και να κάνει τη δουλειά της. Οι κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης είναι ανάγκη να γίνουν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Οι τράπεζες να συνεχίσουν στον δρόμο της διαφάνειας.

Οι ολιγάρχες, που αισθάνονται παντοδύναμοι αφού πέρασαν υπέροχα και με μια αριστερή κυβέρνηση στην εξουσία, θα πρέπει να νιώσουν ότι στη χώρα υπάρχουν κανόνες και ότι κανείς δεν τους χρωστάει τίποτα, ούτε και οφείλει να τους ρωτάει πού θα πουληθεί τι. Γι’ αυτό έχουμε θεσμούς, διαδικασίες, διαγωνισμούς, που όταν δεν εφαρμόζονται, καταλήγουμε στον εισαγγελικό ακτιβισμό και ενίοτε στην αναποτελεσματική διωκτική παράνοια.

Ο κ. Μητσοτάκης δεν χρωστάει σε κανέναν ούτε την άνοδό του στην ηγεσία της Ν.Δ. ούτε και τη μετέπειτα πορεία του. Γνωρίζει, από οικογενειακά βιώματα του παρελθόντος, πόσο εφήμερος και δηλητηριώδης μπορεί να γίνει ο εναγκαλισμός με τη διαπλοκή. Γνωρίζει επίσης ότι μέσα από την κρίση αναπτύχθηκε μια νέα, μικρή και μεγάλη επιχειρηματικότητα, που δουλεύει με εξωστρέφεια, με κανόνες, και το μόνο που θέλει από το κράτος είναι να μη βάζει τρικλοποδιές και να είναι προβλέψιμο. Το νέο φιλελεύθερο αφήγημα πρέπει να προστατευθεί, να θωρακιστεί, γιατί η ελληνική κοινωνία είναι εξαντλημένη και καχύποπτη· και το κτήνος του λαϊκισμού θα συνεχίσει να παραμονεύει...