Άλλη η δουλειά του ναύτη κι άλλη του καντηλανάφτη...
του Νίκου Κτιστάκη, athensvoice.gr, 27/7/2015
Η κατάρρευση των πολυμετοχικών KG Funds στη Γερμανία που επένδυαν στην ναυτιλία, συμπαρέσυρε και εξακολουθεί να κλυδωνίζει το τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό τους σύστημα.
Οι Γερμανοί εφοπλιστές και πλοιοκτήτες έκτισαν έναν τεράστιο στόλο με πλοία κοντέινερ, ποντάροντας στο μεγάλο τονάζ της εξαγωγικής τους βιομηχανίας.
Με απλά λόγια ο σχεδιασμός είχε ως εξής: «Aφού έχουμε τόσα πολλά υλικά να μεταφέρουμε, γιατί να πληρώνουμε άλλους μεταφορείς και να μην κάνουμε το δικό μας στόλο; Γερμανικά εμπορεύματα θα μεταφέρονται με γερμανικά πλοία, τα οποία θα κατασκευαστούν σε γερμανικά ναυπηγεία, και οι γερμανικές τράπεζες θα χρηματοδοτήσουν αυτό το γιγάντιο εγχείρημα, διασπέρνοντας τα οφέλη μέσω των πολυμετοχικών Funds στα γερμανικά νοικοκυριά και τους αποταμιευτές».
Για να προσελκύσουν τα κεφάλαια των μικροκαταθετών και να αγοράσουν τα συγκεκριμένα πολυμετοχικά Funds, η γερμανική κυβέρνηση έδωσε με νομοθετική ρύθμιση μεγάλες επιδοτήσεις και ευνοϊκή φορολογία.
Όμως η δουλειά δεν πήγε καλά, τα έσοδα από τα ναύλα δεν επαρκούσαν για να συντηρηθεί ο στόλος και ο σχεδιασμός της γερμανικής ναυτιλίας κατέρρευσε με αποτέλεσμα τα φιλόδοξα Funds να χάσουν το 70% της αξίας τους και να κινδυνεύουν να μετατραπούν σε Lehman της Ευρώπης.
Για κάποιο διάστημα οι γερμανικές τράπεζες έκρυβαν τους σκελετούς στα ντουλάπια τους, έως ότου αυτό δεν ξέφυγε της προσοχής των ελεγκτικών μηχανισμών της ΕΚΤ που τις ανάγκασε να εφαρμόσουν το σωστό μοντέλο αποτίμησης της τιμής των πλοίων και των ναυτιλιακών εταιριών.
Ο αναλυτής της Moody's Σβεν Μέτζλερ προσδιορίζει τη ζημιά σε 98 δισ. αφού η έκθεση τών δέκα μεγαλύτερων τραπεζών ήταν περίπου στο 1/3 από τα 475 συνολικά δισ.- αν και άλλοι αναλυτές ανεβάζουν το ποσό στο διπλάσιο. Η New York Times έγραψε πως οι γερμανικές τράπεζες και οι πολιτικοί πρέπει να λογοδοτήσουν για τη μεγαλύτερη οικονομική καταστροφή της μεταπολεμικής Γερμανίας που κατέστρεψε νοικοκυριά και παρέσυρε μικροαποταμιευτές να χάσουν τις οικονομίες τους. Η HSH Nordbank και η Commertzbank που απορρόφησε την πτωχευμένη θυγατρική της Shiffsbank στις ΗΠΑ, είναι σε καθεστώς εποπτείας από τήν Budesbank και την ομοσπονδιακή αρχή BAFIN.
Οι ευθύνες όμως δεν αποδόθηκαν, οι τράπεζες δεν τιμωρήθηκαν, το πολιτικό σύστημα δεν λογοδότησε και η συζήτηση περί ευθυνών ουδέποτε άνοιξε. Αντιθέτως οι Γερμανοί μικροκαταθέτες που έχασαν τις οικονομίες τους στη ναυτιλιακή κρίση δέν είδαν με καθόλου καλό μάτι την αγορά τών πτωχευμένων πλοίων από τους Έλληνες και Κύπριους εφοπλιστές που τα αγόρασαν κυριολεκτικά με πενταροδεκάρες. Τους έστρεψαν άλλωστε τα Γερμανικά ΜΜΕ (με πρωτοστάτη τη BILD) σε αυτό το σκεπτικό: «Οι γύπες Ελληνες εφοπλιστές που εκμεταλευόμενοι την άσχημη συγκυρία, αντί πινακίου φακής απέκτησαν τα γερμανικά πλοία».
Κάτι που δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα, αν δεν σταθούμε στο συλλογισμό πως στις ελεύθερες οικονομίες όσοι διαθέτουν ρευστό αγοράζουν τις πτωχευμένες και κατασχεμένες περιουσίες όσων ήταν άτυχοι ή ανίκανοι να τις διατηρήσουν.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε τη ναυτιλιακή εταιρία Ελληνικών συμφερόντων Techomax που αγόρασε 10 πλοία έναντι 100 εκ.ευρώ ενώ η πραγματική τους αξία ανέρχεται πάνω από ένα δισ., ενώ πρόσφατα η τράπεζα Nordbank AG πώλησε στον όμιλο Navios συμφερόντων της Αγγελικής Φράγκου 14 ποντοπόρα πλοία αντί τιμήματος 225 εκ. δολαρίων και πραγματικής αξίας τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ.
Στήν ουσία λοιπόν οι Έλληνες και Κύπριοι εφοπλιστές κατασπάραξαν τη γερμανική ναυτιλία που πανικόβλητη πουλά τα πλοία της στο 15-20% της αξίας τους για να μειώσει τη χασούρα των εκτεθειμένων τραπεζών στα πολυμετοχικά Funds με αποδέκτη της ζημιάς εκατομμύρια μικροεπενδυτές.
Υπάρχει και μια σχετική φιλολογία περί της αντιπαλότητας της γερμανικής κοινής γνώμης και των πολιτικών εναντίον της χώρας μας ως αντίκτυπο της επιχειρηματικής εκμετάλλευσης των εφοπλιστών μας, αλλά αυτό φυσικά δεν ισχύει και είναι μια φτηνή εθνικιστική κορόνα στα χαμηλά ένστικτα διαφόρων εθνικιστών.
Άλλωστε δεν ευσταθεί γιατί οι ίδιες οι γερμανικές τράπεζες κάλεσαν τους Έλληνες εφοπλιστές να αγοράσουν τα κατασχεμένα πλοία αναζητώντας αγοραστές με μεσολαβητές που έστειλαν και στέλνουν στην ακτή Μιαούλη και οι χρηματοπιστωτικοί γερμανικοί οργανισμοί έχουν χορηγήσει τα περισσότερα δάνεια στην Ελληνική ναυτιλία, συνολικά 16,6 δισ. ευρώ, ακριβώς γιατί την εμπιστεύονται. Αναλογιστείτε πόσο σκληρό είναι για τις γερμανικές τράπεζες να δίνουν δάνεια για να πουλήσουν τζαμπατζάν τις πτωχευμένες ναυτιλιακές επιχειρήσεις στους ανταγωνιστές τους, προκειμένου να μειώσουν τη χασούρα τους.
Η ελληνόκτητη ναυτιλία εμφανίζει συνολική χωρητικότητα 181,7 εκατ.dwt και ελέγχει 5.057 ποντοπόρα πλοία άνω τών 10.000 τόνων. Παράλληλα 522 πλοία 30 εκ.τόνων ή το 16,5% του υπό ναυπήγηση, διεθνώς, στόλου είναι ελληνικών συμφερόντων. Άλλωστε η ελληνική ναυτιλία αντιπροσωπεύει το 18,8% του παγκόσμιου στόλου πλοίων χύδην φορτίου και με το 26,5% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων μεταφέρει το 65% του παγκόσμιου dwt αργού πετρελαίου.
Αν υπάρχει κάτι που πρέπει να διδαχτούμε με αυτή την ιστορία, είναι πως αν γνωρίζεις και κάνεις καλά τη δουλειά σου αν διαθέτεις την απαραίτητη τεχνογνωσία και υπευθυνότητα, τότε θα απολαμβάνεις την εμπιστοσύνη όλων και τα κέρδη σου θα πολλαπλασιάζονται. Κάθε αστοχία των ανταγωνιστών θα μετατρέπεται σε πλεονέκτημα και η θέση σου θα γιγαντώνεται.
Όσο για τους Γερμανούς εφοπλιστές και τραπεζίτες, μπορούν να διδαχτούν από την ελληνική θυμοσοφία που εκφράζεται στους στίχους ενός παλιού λαϊκού τραγουδιού: «Άλλη είναι η δουλειά του ναύτη και άλλη του καντηλανάφτη»...
Γενικότερο συμπέρασμα είναι ότι δεν είναι οι Έλληνες παντού και πάντα θύματα των "κσένων", αλλά μόνο εφόσον έχουν θυματοποιηθεί ήδη από το ελληνικό κράτος. Οι Έλληνες εφοπλιστές -όπως και κάθε άλλος- θα πετύχουν και σ' αυτό το εγχείρημα, αν έχουν εκτιμήσει σωστά τις προοπτικές της εμπορικής ναυτιλίας και σχεδίασαν με επάρκεια την επένδυσή τους, δανειζόμενοι από τράπεζες. Αλλά κι αυτό δεν αρκεί! Πρέπει να βρίσκονται σε διαρκή εγρήγορση, ώστε να μπορούν να αποσβέσουν σε ικανό χρονικό διάστημα την επένδυση. Διαφορετικά θα πέσουν θύματα νέων συγκυριών ή γραφειοκρατικών παρεμβάσεων... και δεν θα φταίνε οι "κσένοι"
