28 August 2018

Υπάρχει θεός;


Πολλές φορές έτυχε να εμπλακώ σε συζητήσεις περί ύπαρξης θεού και πάντα ανακύπτει το ερώτημα «Πώς ξέρουμε ότι δεν υπάρχει θεός;»

Για να διαπιστώσουμε αν υπάρχει κάτι, θα πρέπει πρώτα να το ορίσουμε. Αν σας ρωτήσω αυτή τη στιγμή «Υπάρχουν βαλαστράφια;» το πρώτο που θα κάνετε θα είναι να με ρωτήσετε «Τι είναι τα βαλαστράφια;» και βάσει του ορισμού που θα σας δώσω, θα εξετάσετε το ενδεχόμενο ύπαρξής τους.

Προκειμένου για τον θεό, δεν υπάρχει ένας καθολικά αποδεκτός ορισμός. Είναι μια έννοια με την οποία όλοι είμαστε εξοικειωμένοι αλλά καθένας έχει μια δική του προσωπική ιδέα για το τι σημαίνει. Συνεπεία τούτου, είναι πρακτικά αδύνατον να απαντήσουμε στο ερώτημα «Υπάρχει θεός;» μια που καθένας έχει στο μυαλό του κάτι άλλο όταν λέει «Θεός». Γι’ αυτό το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε σε μια συζήτηση περί ύπαρξης θεού είναι να συμφωνήσουμε σε έναν ορισμό αποδεκτό από όλους τους συζητητές και βάσει αυτού να προχωρήσουμε.

Τούτου λεχθέντος, μπορούμε να εξετάσουμε το ενδεχόμενο ύπαρξης θεού σε κάποιες βάσεις αν όχι καθολικά αποδεκτές, ωστόσο ευρύτατα καθιερωμένες: την άποψη των γνωστών θρησκευτικών δογμάτων για το τι είναι θεός. Τα θρησκευτικά δόγματα και οι θρησκευτικές παραδόσεις είναι η βασική, στην ουσία η μόνη πηγή πληροφόρησης που έχουμε περί της ύπαρξης θεοτήτων. Ως εκ τούτου είναι σκόπιμο να ασχοληθούμε με τους ορισμούς που δίνουν αυτά, καθώς όλοι οι γνωστοί μέχρι σήμερα θεοί περιγράφονται από τα θρησκευτικά δόγματα.

Στη βάση αυτή θέλω να ασχοληθώ πρώτα με το ενδεχόμενο ύπαρξης του χριστιανικού θεού, μια που ο χριστιανισμός είναι η πλέον διαδεδομένη θρησκεία στη χώρα που ζω και μία από τις πλέον διαδεδομένες του κόσμου.

Ο χριστιανικός θεός

Συχνά ακούμε ότι πρέπει να προσεγγίσουμε τον θεό «με την καρδιά» ή «με την πίστη». Προκειμένου όμως για μια αντικειμενική διαπίστωση ύπαρξης μιας οντότητας, είναι αναγκαίο να την προσεγγίσουμε με την λογική. Η λογική είναι το μόνο λειτουργικό εργαλείο κατανόησης του κόσμου, όπως έχουμε διαπιστώσει εμπειρικά. Η καρδιά, δηλαδή το συναίσθημα, είναι χρήσιμο για να σχετιζόμαστε με γνωστά υπαρκτά όντα, όχι για να αποκτάμε γνώση περί της ύπαρξής τους. Η πίστη είναι χρήσιμη για να αποκτάμε αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη σε υπαρκτά όντα, όχι για να διαπιστώνουμε αν υπάρχουν.

Ο χριστιανικός θεός λογικά είναι αδύνατον να υπάρχει.

Aρκεί να σκεφτούμε ότι σε έναν κόσμο με φυσικές καταστροφές, ασθένειες, συγγενείς νόσους και εγγενή ανισότητα, αδικία και οδύνη, όπως είναι αυτός που ζούμε, είναι αδύνατον να υπάρχει πανάγαθος και παντοδύναμος δημιουργός που τον κυβερνά.

Τονίζω ότι όλα τα παραπάνω είναι εγγενή χαρακτηριστικά του κόσμου εκ της κατασκευής του και ΔΕΝ εξαρτώνται από την ανθρώπινη βούληση, άρα ΔΕΝ μπορούν να αποδοθούν σε συνέπειες ανθρώπινων πράξεων, κατά καμία έννοια.

Η ανισότητα και αδικία που αναφέρω δεν είναι η ανθρώπινη αδικία, αλλά η εγγενής ανισότητα και αδικία του κόσμου: δεν γεννιόμαστε όλοι με τις ίδιες ικανότητες, δεν έχουν όλα τα πλάσματα ίσες πιθανότητες επιβίωσης, οι ζωικοί οργανισμοί για την επιβίωσή τους είναι αναγκαίο να σκοτώσουν άλλους οργανισμούς. Η οδύνη είναι μέρος της φύσης του κόσμου που ζούμε, του κόσμου που υποτίθεται ότι έπλασε ο θεός.

Τίθεται συχνά το αντεπιχείρημα ότι ο κόσμος που ζούμε είναι γεμάτος εγγενές κακό και αδικία λόγω του προπατορικού αμαρτήματος.

Σε αυτό αντιτάσσω το εξής:

1. Το εγγενές κακό του κόσμου (μολυσματικές και παρασιτικές ασθένειες, εκ γενετής παραμορφώσεις, φυσικές καταστροφές κ.τ.ό.) δεν πλήττει μόνον ανθρώπους αλλά και ζώα. Γιατί να βιώνουν τα ζώα οδύνη ως συνέπεια του ανθρώπινου προπατορικού αμαρτήματος; Αυτά δεν διέπραξαν κανένα αμάρτημα.

2. Το προπατορικό αμάρτημα το διέπραξαν οι πρωτόπλαστοι, όχι οι απόγονοί τους. Γιατί τιμωρείται όλη η ανθρωπότητα για κάτι που διέπραξαν δύο άνθρωποι μόνο; Η ανθρώπινη δικαιοσύνη δεν τιμωρεί τους απογόνους για τις πράξεις των προγόνων τους. Πώς μπορεί η θεία δικαιοσύνη υπολείπεται της ανθρώπινης; Και πώς τολμάμε να ονομάζουμε αυτό δικαιοσύνη; Πώς το θεωρούμε δίκαιο όταν το κάνει ο Θεός, αφού δεν θα το θεωρούσαμε δίκαιο αν το έκαναν άνθρωποι;

Όσο για το επιχείρημα της ελεύθερης βούλησης που υποτίθεται ότι δικαιολογεί τη δυστυχία την οφειλόμενη σε ανθρώπινες πράξεις, έχω να πω το εξής:

1. Ο Θεός υποτίθεται ότι είναι πατέρας όλων, πανάγαθος και γεμάτος αγάπη. Αν ένας πατέρας δει το ένα του παιδί να χτυπά και να βασανίζει το άλλο, θα το εμποδίσει. Αν δεν το εμποδίσει, θα τον θεωρήσουμε κακό πατέρα, και η δικαιολογία της ελεύθερης βούλησης του παιδιού δεν θα γίνει δεκτή. Μπορεί ακόμη και να του αφαιρεθεί η επιμέλεια. Πώς δεχόμαστε ως σωστή και γεμάτη αγάπη την πράξη αυτή όταν την κάνει ο Θεός, ενώ δεν θα την δεχόμασταν αν την έκανε άνθρωπος; Ο Θεός είναι λιγότερο καλός πατέρας από τους ανθρώπους;

2. Ο Θεός υποτίθεται ότι είναι δίκαιος. Σύμφωνα με την ανθρώπινη αντίληψη για τη δικαιοσύνη, η διάπραξη του κακού πρέπει να προλαμβάνεται και να εμποδίζεται. Αυτή η πρόληψη δεν περιορίζει την ελεύθερη βούληση αυτού που διαπράττει το κακό, περιορίζει μόνο την υλοποίηση αυτής της βούλησης, και μάλιστα ο περιορισμός αυτός δεν θεωρείται ανεπιθύμητος, αντιθέτως θεωρείται επιθυμητός. Αυτό θεωρείται δίκαιο από τους ανθρώπους. Πώς μπορεί να θεωρηθεί λοιπόν δίκαιο και αυτό που κάνει ο Θεός, ενώ είναι το ακριβώς αντίθετο;

3. Εμποδίζοντας κάποιον να διαπράξει κάτι, δεν περιορίζουμε την βούλησή του αλλά τις ενέργειές του και μόνον. Αυτός που έχει τη βούληση να διαπράξει το κακό θα εξακολουθήσει να την έχει ακόμη κι αν τον εμποδίσουμε. Δεν θα περιοριστεί η ελευθερία βούλησής του. Το μόνο που θα περιοριστεί θα είναι οι συνέπειες των πράξεων στις οποίες τον οδηγεί η βούλησή του. Επομένως ο Θεός θα μπορούσε να εμποδίσει τη διάπραξη κακού από τους ανθρώπους, προστατεύοντας τα θύματα, χωρίς να περιορίσει την ελεύθερη βούληση των θυτών. Γιατί λοιπόν δεν το κάνει;

Σε όλα τα παραπάνω διακρίνεται ένα μοτίβο: άλλα ηθικά κριτήρια για τις πράξεις των ανθρώπων και άλλα για τις πράξεις του Θεού. Αυτό κατ' εμέ αποτελεί ασυνέπεια. Η ηθική θα πρέπει να είναι μία, συγκεκριμένη, και ίδια για όλους, προκειμένου να μπορούμε να αξιολογήσουμε ηθικά όλες τις καταστάσεις. Πολύ περισσότερο αν απορρέει από τον Θεό, που θα πρέπει να έχει μία σαφή και σταθερή ηθική. Η εφαρμογή διαφορετικών ηθικών κριτηρίων ανάλογα με το ποιος διαπράττει κάτι, στερεί κάθε νόημα από τα ηθικά αυτά κριτήρια.

Σε αυτά που ανέφερα, οι απολογητές συνήθως απαντούν:

1. ότι ακόμη και όσοι υπέφεραν και βασανίστηκαν σε αυτή τη ζωή θα ανταμειφθούν στην αιωνιότητα, και

2. ότι οι βουλές του Θεού είναι άγνωστες σε εμάς, ανεξιχνίαστες, ότι ο Θεός έχει ένα σχέδιο στο οποίο όλα καταλήγουν στο καλό μας.

Σε αυτά έχω να αντιτάξω το εξής:

1. Καμία ανταμοιβή, οσοδήποτε θαυμάσια και για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα, ακόμη και αιώνια, δεν δικαιολογεί την άδικη οδύνη η οποία μπορεί να αποφευχθεί. Και αν δεν μπορεί να αποφευχθεί, τότε ο ισχυρισμός ότι ο Θεός είναι δίκαιος, πανάγαθος και παντοδύναμος καταρρέει.

2. Εάν παραδεχτούμε οι βουλές του Θεού μας είναι άγνωστες και είναι ανεξιχνίαστες, δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι γνωρίζουμε με βεβαιότητα τις προθέσεις του. Επομένως δεν μπορούμε να δηλώνουμε με βεβαιότητα ότι είναι δίκαιος, αγαθός ή οτιδήποτε άλλο. Μπορεί να είναι, αλλά μπορεί και όχι, συνεπώς και πάλι ο ισχυρισμός ότι ο Θεός είναι δίκαιος, πανάγαθος και παντοδύναμος καταρρέει.

Άρα ο χριστιανικός θεός δεν υπάρχει.

Ο μουσουλμανικός θεός

Ας εξετάσουμε τώρα το ενδεχόμενο ύπαρξης του μουσουλμανικού θεού. 

Εδώ τα πράγματα είναι ακόμη πιο εύκολα. Ο μουσουλμανικός θεός στο Κοράνιο χαρακτηρίζεται ως φιλεύσπλαχνος και παντελεήμων. Όλα τα κεφάλαια ξεκινούν με την εισαγωγή «Εις το όνομα του Αλλάχ, του Παντελεήμονα, του Πολυεύσπλαχνου». Στη συνέχεια όμως σε ορισμένες σούρες διαβάζουμε ότι ο Αλλάχ δίνει εντολή να σκοτώνονται λόγου χάρη οι αποστάτες ή οι άπιστοι που δεν θα δεχθούν να προσκυνήσουν τον Αλλάχ. Αν ένας άνθρωπος σκοτώσει έναν άλλον άνθρωπο λόγω των πεποιθήσεών του, θα τον θεωρήσουμε εγκληματία και θα τον καταδικάσουμε. Σε καμιά περίπτωση δεν θα τον θεωρήσουμε ελεήμονα και ευσπλαχνικό - υποψιάζομαι πως ακόμη και οι πλέον πωρωμένοι ισλαμιστές δεν θα θεωρούσαν μια τέτοια πράξη ευσπλαχνική. Ίσως να την θεωρούσαν δίκαιη, αλλά όχι ευσπλαχνική. Πώς θεωρούμε παντελεήμονα και πολυεύσπλαχνο έναν θεό που μας παροτρύνει σε άσπλαχνες πράξεις;

Και πάλι βλέπουμε εδώ το μοτίβο που είδαμε και στην άλλη μεγάλη μονοθεϊστική αβραμική θρησκεία: διπλά κριτήρια ηθικής, άλλα για τον άνθρωπο, άλλα για τον θεό. Ο θεός που περιγράφεται έχει ιδιότητες που αντιφάσκουν μεταξύ τους. 

Επομένως τέτοιος θεός αποκλείεται να υπάρχει.

Ο εβραϊκός θεός

Όσο για τον εβραϊκό θεό, πρόδρομο του χριστιανικού και του μουσουλμανικού, μπορούμε να διαπιστώσουμε με παρόμοιο τρόπο ότι ούτε αυτός υπάρχει. 

Πρόκειται για έναν θεό που διακηρύσσει ότι ένας συγκεκριμένος λαός είναι εκλεκτός σε σύγκριση με άλλους, ενώ στην πραγματικότητα βλέπουμε ότι ο λαός αυτός υπέφερε τα πάνδεινα σε συλλογικό επίπεδο και σε ατομικό επίπεδο προφανώς πολλά μέλη του λαού αυτού υποφέρουν και θα υποφέρουν από διάφορα δεινά, παρά το γεγονός ότι είναι οι υποτιθέμενοι εκλεκτοί του θεού. Επιπλέον, δεδομένου ότι είναι αδύνατον να εξασφαλιστεί η γενετική απομόνωση ενός λαού, και συγκεκριμένα στην περίπτωση των Εβραίων προφανώς δεν υπάρχει φυλετική καθαρότητα εφόσον έστω κι ένας τους έχει κάνει παιδιά με μη Εβραίους, δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για έναν ενιαίο, αναγνωρίσιμο και οριοθετημένο λαό. Ο ιουδαϊσμός είναι περισσότερο παράδοση παρά φυλετική ενότητα. Επομένως ο περιούσιος λαός απλά δεν υφίσταται, παρά μόνο στην ανθρώπινη φαντασία.

Επιπλέον, στο ιερό βιβλίο των Εβραίων, που είναι και ιερό βιβλίο των χριστιανών καθώς έχει συμπεριληφθεί στην Αγία Γραφή, περιγράφεται ένας σκληρός, ανάλγητος, εγωιστής, ζηλόφθονος θεός, που δίνει εντολές για λιθοβολισμούς, που ευλογεί βιασμούς, που δέχεται την δουλεία και γενικά παραδίδει νόμους τόσο παράλογους, σκληρούς και άδικους με τα σημερινά δεδομένα ώστε αν τολμούσε σύγχρονος πολιτικός να τους προτείνει, δεν θα είχε πού να σταθεί από την γενική κατακραυγή. Αυτοί οι νόμοι προφανώς δεν εφαρμόζονται ούτε υπάρχει επιθυμία να εφαρμοστούν στον σύγχρονο κόσμο, ούτε καν στο κράτος του Ισραήλ, που δημιουργήθηκε ακριβώς για χάρη του περιούσιου αυτού λαού. Δεν έχουν σκλάβους, δεν λιθοβολούν μοιχαλίδες, δεν αναγκάζουν το θύμα του βιασμού να παντρευτεί τον βιαστή του - και καλά κάνουν βεβαίως, αλλά προφανώς δεν ζουν όπως επιτάσσει ο θεός που πιστεύουν. Πώς λοιπόν ισχυριζόμαστε ότι το βιβλίο αυτό είναι ιερό και περιέχει τον λόγο του θεού ενώ ταυτόχρονα απαξιώνουμε αυτόν τον λόγο στην πράξη;

Είναι φανερό από τα παραπάνω ότι ο θεός των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών, των λεγόμενων και αβραμικών, δεν υπάρχει.

Άλλες θεότητες

Δεν σκοπεύω να μπω στη διαδικασία να ασχοληθώ με τον αν υπάρχει ο Δίας, ο Κρίσνα, ο Θωρ και άλλες γνωστές θεότητες. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να ανέβει στον Μύτικα και αν δει ανάκτορο εκεί να μου γράψει και όποιος εντοπίσει την Βαλχάλα να με ενημερώσει να κλείσω εισιτήριο. Είναι νομίζω φανερό με ποια διαδικασία μπορούμε να διαπιστώσουμε αν υπάρχει ή δεν υπάρχει καθεμιά από τις γνωστές θεότητες των θρησκευτικών παραδόσεων: εξετάζοντας τα χαρακτηριστικά που τους αποδίδουν οι παραδόσεις αυτές σε σχέση με τα όσα γνωρίζουμε για την πραγματικότητα.

Και αν όμως υπάρχει κάποιος άλλος θεός; 

Πολλοί θέλουν να πιστεύουν ότι, παρά το γεγονός ότι οι γνωστοί θεοί εμφανώς δεν υπάρχουν, ενδέχεται να υπάρχει παρ' όλ' αυτά κάποια άλλη οντότητα που να μπορεί να χαρακτηριστεί «θεός». Βεβαίως δεν έχουμε συμφωνία ως προς τα χαρακτηριστικά αυτής της οντότητας, καθένας την φαντάζεται όπως θέλει, επομένως δεν είναι εύκολο να εξετάσουμε αν υπάρχει ή όχι. Σε γενικές γραμμές πάντως για να την ονομάσουμε «θεό» θα πρέπει να έχει κάποια βασικά χαρακτηριστικά όπως αυτοσυνείδηση και βούληση, κατά πάσα πιθανότητα παντοδυναμία και παντογνωσία, να είναι δημιουργός του κόσμου και να ασκεί κάποιον έλεγχο πάνω στη λειτουργία του κόσμου. 

Αντικειμενικά δεν υπάρχει τρόπος να αποδείξουμε ότι δεν υπάρχει μια τέτοια οντότητα. Μπορεί και να υπάρχει. Θα ήθελα όμως στο σημείο αυτό να σας ζητήσω να αναρωτηθείτε: γιατί να υποθέσουμε ότι υπάρχει τέτοια οντότητα; Η ύπαρξή της δεν εξηγεί τίποτε. Δεν μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τον κόσμο. Λέγοντας ότι τον κόσμο τον έφτιαξε και τον ελέγχει ένας θεός δεν παίρνουμε απάντηση σε κανένα ερώτημα. Γεννιούνται απλώς νέα ερωτήματα όπως, πώς δημιουργήθηκε ο ίδιος ο θεός; Ποια η φύση του; Ποια τα χαρακτηριστικά του;

Γιατί λοιπόν να υποθέσουμε ότι υπάρχει τέτοιος θεός; Σκεφτείτε το λιγάκι. Πώς σας ήρθε η ιδέα αυτή; Μήπως επειδή ήδη υπάρχουν πάρα πολλές θρησκευτικές παραδόσεις με τις οποίες γαλουχηθήκαμε και οι οποίες θεωρούν δεδομένη την ύπαρξη θεού; Μήπως επειδή μας στοιχίζει να αποχωριστούμε την παρήγορη και μεγαλειώδη ιδέα της ύπαρξης ενός επουράνιου πατέρα; Μήπως τελικά δεν έχουμε κανέναν λόγο να υποθέσουμε την ύπαρξη κανενός θεού;

Βεβαίως δεν μπορούμε και να την αποκλείσουμε. Μπορεί και να υπάρχει θεός. Αλλά πρώτον δεν το γνωρίζουμε και δεύτερον γνωρίζουμε ότι οι θεοί των γνωστών θρησκειών δεν υπάρχουν, όπως αποδείξαμε προηγουμένως. Με αυτά τα δεδομένα, είναι τουλάχιστον άστοχο να δομούμε τη ζωή μας γύρω από την πεποίθηση ότι όντως υπάρχει και είναι απαράδεκτο να επιτρέπουμε σε θρησκείες να καθορίζουν τις αρχές μας και να ελέγχουν την κοινωνία μας.

Ο άγνωστος θεός

Κλείνοντας θέλω να αφιερώσω δυο λόγια στην διαδεδομένη άποψη ότι ο θεός είναι το σύμπαν, η φύση, η αγάπη ή άλλες παρόμοιες έννοιες. Είπα προηγουμένως ότι για να ονομαστεί «θεός» μια οντότητα θα πρέπει να έχει τουλάχιστον ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά, μεταξύ αυτών αυτοσυνείδηση και βούληση. Διαφορετικά δεν ανταποκρίνεται καθόλου σε καμία από τις περί θεού αντιλήψεις. 

Το σύμπαν, η φύση και η αγάπη δεν πληρούν αυτό το κριτήριο. Δεν έχουν αυτοσυνείδηση, δεν έχουν βούληση. Η γενεσιουργός αιτία του κόσμου, εάν δεν ήταν συνειδητή και δεν ήταν αποτέλεσμα βούλησης, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί δημιουργός, παρά μόνον απλό φυσικό αίτιο. Η δε αγάπη είναι απλώς ένα συναίσθημα, δεν είναι καν οντότητα. Όσο υπέροχη και μεγαλειώδης αν είναι η αγάπη, όπως και η ευσπλαχνία, η αλληλεγγύη, η αυτοθυσία, το δέος, είναι όλα τους απλώς συναισθήματα. Δεν είναι οντότητες με αυτοσυνείδηση και βούληση άρα δεν είναι θεοί.

Το σύμπαν, η φύση και η αγάπη έχουν ήδη όνομα: λέγονται σύμπαν, φύση και αγάπη. Δεν συντρέχει κανένας λόγος να τους δώσουμε το όνομα «θεός». Μόνο σύγχυση δημιουργούμε έτσι. Κατανοώ και εδώ την ανάγκη πολλών να διατηρήσουν έναν δεσμό με την έννοια του «θεού» που τους παραδόθηκε από αγαπημένα πρόσωπα και που τους προσφέρει παρηγοριά και γαλήνη, αλλά αυτή η ανάγκη δεν αποτελεί απόδειξη ύπαρξης του θεού.

Στην πορεία της ανθρωπότητας, η έννοια του θεού ερχόταν να καλύψει πάντα τα κενά της γνώσης. Όσο η γνώση μας διευρύνεται, τόσο τα κενά αυτά μικραίνουν και τόσο η έννοια του θεού συρρικνώνεται. Είναι δικαίωμα καθενός να πιστεύει ότι υπάρχει κάποιος θεός με χαρακτηριστικά τέτοια που δεν μας επιτρέπουν να τον εντοπίσουμε ή να διαπιστώσουμε την ύπαρξή τους. Δεν είναι όμως δικαίωμα κανενός να μας επιβάλλει να σεβαστούμε αυτή την άποψη, να την διδάξουμε στα παιδιά μας και να επιτρέψουμε να επηρεάζει την ζωή μας.

Πού καταλήγουμε λοιπόν, τελικά υπάρχει θεός; 

Για την απάντηση σε αυτό το ερώτημα, αν δεν έχετε ήδη καταλήξει σε συμπέρασμα, σας παραπέμπω στην αγαπημένη μου ιστοσελίδα The Official God FAQ.

Επίλογος

Ως υστερόγραφο, μια παρατήρηση για τους χριστιανούς.

Συχνά ακούμε να εκθειάζεται ο χριστιανισμός επειδή «δίνει ηθικές αρχές» και επειδή «είναι η θρησκεία της αγάπης». Δεν θα σταθώ εδώ στο γεγονός ότι πολύ λίγη αγάπη εκδήλωσαν οι εκπρόσωποι αυτής της θρησκείας στη μακραίωνη ιστορία της, ούτε στην αναξιότητα των ιερουργών της αλλά και των περισσότερων πιστών της, που υπολείπονται κατά πολύ από το ιδανικό που υποτίθεται ότι προβάλλουν. Δεν θα αναφέρω ότι η αγάπη είναι πανανθρώπινο συναίσθημα και αξία και δεν αποτελεί ούτε εφεύρημα ούτε μονοπώλιο του χριστιανισμού. Ούτε θα υπενθυμίσω ότι οι περίφημες ηθικές αξίες που παραδίδει ο χριστιανισμός απέχουν παρασάγγες από τις σύγχρονες αξίες που υιοθετούν και ακολουθούν στην πράξη οι περισσότεροι υποτιθέμενοι χριστιανοί.

Θα επισημάνω μόνο το εξής:

Λέγοντας ότι ο χριστιανισμός είναι καλός επειδή είναι θρησκεία της αγάπης, στην ουσία κρίνουμε τον χριστιανισμό. Όταν κρίνουμε κάτι, προφανώς έχουμε κάποιο ηθικό αξιολογικό κριτήριο που προέρχεται από μια πηγή ξένη προς αυτό το κάτι. Το ότι κρίνουμε τον χριστιανισμό σημαίνει ότι έχουμε ήδη ηθικές αρχές που τις αποκτήσαμε από κάπου αλλού και όχι από τον χριστιανισμό. 

Λέγοντας ότι ο χριστιανισμός είναι καλός επειδή είναι θρησκεία της αγάπης, στην ουσία λέμε ότι η αγάπη είναι αξία υψηλότερη του χριστιανισμού, αφού τον κρίνουμε με βάση αυτήν. Και αποδεικνύουμε περίτρανα ότι ούτε καν οι χριστιανοί δεν αντλούν ηθικές αρχές από τον χριστιανισμό, αφού τον κρίνουν και τον αξιολογούν. Αν θεωρούσαν όντως τον χριστιανισμό βάση των αρχών τους, δεν θα τον έκριναν.

Ειρήσθω εν παρόδω, προσωπικά δεν θεωρώ αξία την αγάπη και θεωρώ άστοχη την θεοποίησή της και την επιβολή της με μορφή εντολής. Η αγάπη είναι ένα υπέροχο συναίσθημα, αλλά γεννιέται αυθόρμητα, δεν επιβάλλεται. Επιπλέον, είναι ανθρωπίνως αδύνατον να νιώσουμε αγάπη για όλους τους ανθρώπους του κόσμου. Αγάπη νιώθουμε μόνο για τα οικεία μας πρόσωπα διότι έτσι λειτουργούν οι άνθρωποι. Το περίφημο «αγαπάτε αλλήλους» και «αγάπα τον πλησίον σου ως σεαυτόν» έχει νόημα μόνο σε πολύ μικρές ομάδες ανθρώπων, όπου μπορείς όντως να αγαπήσεις όλους τους άλλους, διότι είναι λίγοι και βρίσκονται όντως κοντά μεταξύ τους. Δεν μπορεί να γενικευθεί ως οδηγός ζωής. Το μόνο που πετυχαίνουμε γενικεύοντάς την και προσπαθώντας να αγαπάμε τους πάντες είναι να αποτυγχάνουμε οικτρά και να νιώθουμε ότι υπολειπόμαστε του ιδανικού.

Αντί της αγάπης, προτείνω ως αξία την αλληλεγγύη.

Η αλληλεγγύη, αντίθετα με την αγάπη, δεν είναι συναίσθημα αλλά συμπεριφορά. Ως τέτοια μπορεί να επιβληθεί και να καλλιεργηθεί. Μπορούμε να θέσουμε ως στόχο να φερόμαστε αλληλέγγυα, χωρίς αναγκαστικά να πρέπει να αγαπήσουμε τους πάντες. Ας βάλουμε λοιπόν στόχο, αν θέλετε, να γίνουμε όλοι αλληλέγγυοι και να μείνουμε όσο το δυνατόν πιστότεροι στις αξίες και τις αρχές του ανθρωπισμού, που αν μη τι άλλο είναι ρεαλιστικές και εκπορεύονται από τις πραγματικές ανθρώπινες δυνατότητες και ανάγκες.

27 August 2018

Οι εντιμότατοι φίλοι μας!

του Γιάννη Πρετεντέρη, ΤΑ ΝΕΑ, 25/8/2016

Ομολογώ ότι ποτέ δεν διανοήθηκα να ρωτήσω τους φίλους μου αν είναι «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» ή «φιλο-ΣΥΡΙΖΑ». Γενικώς κανέναν μας δεν απασχολούσε το θέμα έως ότου ξεπήδησε καλοκαιριάτικα μια ουρανοκατέβατη απορία. Τη χώρα, λέει, πλήττει ένας «τυφλός αντι-ΣΥΡΙΖΑ φανατισμός». Γιάννη μου, το μαντίλι σου…
Φαίνεται ότι μια εκλεκτή παρέα εντίμων ανθρώπων κοιμήθηκαν το 2010 και ξύπνησαν το 2018 φρικαρισμένοι: «Πω, πω! Τι συνέβη, ρε παιδιά; Τι έγινε ξαφνικά κι όλοι την πέφτουν στον ΣΥΡΙΖΑ;».
Βεβαίως, όπως κι η Ωραία Κοιμωμένη, ξύπνησαν αφού τους φίλησε ο Πρίγκιπας.
Διότι οι έντιμοι αυτοί άνθρωποι έχουν ένα κοινό. Με κάποιον τρόπο, για κάποιον λόγο, κάποια στιγμή (ίσως και περισσότερο από μια στιγμή…) ποντάρισαν στον ΣΥΡΙΖΑ.
Άλλοι από ιδιοτέλεια, άλλοι από αφέλεια. Άλλοι ψάχνοντας ακροατήριο. Άλλοι διψώντας για αποδοχή, άλλοι για κανένα φράγκο. Οι περισσότεροι όμως προσπαθώντας να φιγουράρουν στη φωτογραφία (και) της «νέας εποχής» που κατά την πρόχειρη πρόγνωσή τους ενσάρκωναν ο ΣΥΡΙΖΑ κι ο Τσίπρας. Τώρα; Τώρα διαψεύστηκαν σε όλα.
Υποχρεωμένοι όμως να διαχειριστούν μια οδυνηρή διάψευση πασχίζουν να μας βάλουν όλους στο παιχνίδι ζητώντας προστασία κι ελαφρυντικά. Κατανοητή η προσπάθεια. Μάταιος ο κόπος. Ο οποίος, είναι αλήθεια, ξεδιπλώθηκε σε τέσσερις φάσεις.
Φάση πρώτη. «Οι κακοί παλιοί» χρεοκόπησαν τη χώρα. Βεβαίως για να χρεοκοπήσει μια χώρα πρέπει πρώτα να πλουτίσει. Αν κάποιοι λοιπόν τη χρεοκόπησαν, μάλλον πρέπει να είναι οι ίδιοι που προηγουμένως την πλούτισαν.
Το σημειώνω για την πληρότητα του κατηγορητηρίου.
Φάση δεύτερη. «Οι καλοί νέοι» θα μας σώσουν. Άφθαρτοι, ανέγγιχτοι, αδιάφθοροι. Φρέσκοι και καινούργιοι ταυτοχρόνως. Το «καθαρό βλέμμα» του Τσίπρα διαφήμιζε ο Λαζόπουλος.
Μετά βγήκε το περιτύλιγμα και μας πήρε η μυρωδιά.
Φάση τρίτη. Εντάξει, δεν είναι και τόσο εμφανίσιμοι αλλά «ήλθαν για να μείνουν». Οι παλιοί άλλωστε δεν ήταν καλύτεροι. Κι ο ΣΥΡΙΖΑ αλλάζει, θα αλλάξει, είναι υποχρεωμένος να αλλάξει.
Με τον χρόνο, πάει κι αυτό το παραμύθι. Δυστυχώς ή ευτυχώς, οι παλιοί αποδεικνύονται καταφανώς καλύτεροι κι οι καινούργιοι τενεκέδες ξεγάνωτοι.
«Μια ερασιτεχνική ομάδα πρώην κομμουνιστών και θεωρητικών καθηγητών» τούς χαρακτήρισε προ ημερών ο «Economist».
Φάση τέταρτη. Αντιμέτωπος με τη γενική απαξία, ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει με κατάρρευση. Δεν είναι καθόλου βέβαιο πλέον ότι «ήλθε για να μείνει». Αλλά ο καλός ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται. Έρχεται το Πρώτων Βοηθειών.
«Πολιτική δεν σημαίνει συντριβή του αντιπάλου. Χρειάζεται διάλογος, κριτική σκέψη, κατανόηση. Για το ζόρι που τραβάει δεν φταίει μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά κι ο φανατισμός των αντιΣΥΡΙΖΑ φίλων μας!». Ένας «τυφλός φανατισμός» με «στοιχεία κανιβαλισμού» που πλακώνει στις μάπες όποια παπάρα μοιάζει με σωσίβιο στον Τσίπρα.
Εδώ βρισκόμαστε τώρα. «Είναι πεσμένοι, μην τους βαράτε!» διότι θα χρειαστούμε έναν «στιβαρό αρχηγό της αντιπολίτευσης» – υποθέτω για να σώσει το ποντάρισμα και να πέσουν στα μαλακά οι έντιμοι τζογαδόροι.
Φυσικά τα πράγματα δεν θα είναι τόσο απλά για τους κήρυκες του «περασμένα, ξεχασμένα». Σέβομαι την αποδεδειγμένη ικανότητά τους να φύονται σε όλες τις εποχές αλλά η επόμενη εποχή μάλλον θα τους δυσκολέψει. Οι ανοιχτοί λογαριασμοί είναι πολλοί και φορτισμένοι.
Μιλάμε όμως για κανονικά πράγματα. Σε δημοκρατία ζούμε, τα κόμματα όπως έρχονται φεύγουν και δεν βλέπω κανέναν φανατισμό στον ορίζοντα. Ούτε καν έκπληξη. Στην πολιτική ό,τι έσπειρες θερίζεις.
Στην πραγματικότητα δηλαδή δεν παίζουμε παρά το δεύτερο μέρος στο ματς «Τους τελειώνουμε ή Μας τελειώνουν», του οποίου ο Τσίπρας έδωσε προσωπικά και ρητά το εναρκτήριο λάκτισμα (12/9/15). Μόνο που εν τω μεταξύ άλλαξε το σκορ κι έγειρε το γήπεδο.
Ούτως ή άλλως, «κανένα ματσάκι δεν τελειώνει στο ημίχρονο» θα προειδοποιούσε τους εντιμότατους φίλους μας κάποιος που ασχολείται περισσότερο με μπάλα και λιγότερο με ψυχανάλυση.
Ευτυχώς όμως οι δικοί μου φίλοι δεν έχουν τέτοιες σκοτούρες – κάτι θα είχε πιάσει το αυτί μου… Δεν δουλεύουν σε γραφεία υπουργών, δεν κυνηγούν επιτροπές, ούτε προγράμματα κι επιδοτήσεις. Δεν προσδιορίζονται με ή από τον ΣΥΡΙΖΑ. Έχουν ασφαλώς τα καλά και τα στραβά τους, όπως όλοι. Δεν συμφωνούμε καν μεταξύ μας. Οι περισσότεροι είναι στην Κεντροαριστερά, πολλοί στην Κεντροδεξιά, γενικά ανήκουν στον ευρύτερο χώρο του Κέντρου. Έχουν τις αντιφάσεις και τις αμφιβολίες τους. Ξέρουν όμως να προτάσσουν τα ουσιώδη για να παρακάμπτουν τα δευτερεύοντα.
Απλοί άνθρωποι, απλές λογικές.
Και γι" αυτό τρεις σκασίλες έχουν για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ, αν ο Τσίπρας θα είναι «στιβαρός αρχηγός της αντιπολίτευσης», αν η ΝΔ έχει «ακροδεξιές αναφορές», αν μας απειλεί «η ηγεμονία των ιδεών της Δεξιάς» ή αν κανιβαλίζονται οι φίλοι των κανίβαλων.
Η προσέγγισή τους δεν είναι «αποϊδεολογικοποιημένη» ούτε «ψυχο-μπουρδολογική», αλλά βαθύτατα ιδεολογική. Στο μυαλό τους προέχει ένα και μόνο πράγμα: η ανόρθωση της χώρας. Πολιτική, οικονομική, πολιτισμική, μορφωτική ανόρθωση.
Κι έχουν σχηματίσει την απόλυτη πεποίθηση ότι ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ αυτήν την ανόρθωση αδυνατούν να υπηρετήσουν. Όχι επειδή είναι καλοί ή κακοί, δεξιοί ή αριστεροί, προοδευτικοί ή τυχοδιώκτες.
Αλλά επειδή δεν τους νοιάζει. Δεν τους αφορά. Δεν το ξέρουν. Δημιουργήματα μιας διχαστικής κοσμοθεωρίας και μιας εχθροπαθούς λογικής, δεν διαθέτουν έμφυτη αίσθηση του γενικού καλού ούτε εθνική αντίληψη των πραγμάτων. Ανήκουν σε άλλον κόσμο κι άλλον πολιτισμό. Σε έναν πολιτισμό όμως τον οποίο οι δικοί μου φίλοι όχι μόνο δεν συμμερίζονται, αλλά μάλλον σιχαίνονται.
Απεχθάνονται δηλαδή το μείγμα θράσους, απάτης, κυνισμού και αμάθειας, την κοινωνική μνησικακία και τη συμπλεγματική επιθετικότητα, που έφερε στην επιφάνεια η κρίση και ίππευσαν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ για να φτάσουν στην εξουσία. Τον «διαρκή εκτσογλανισμό».
Οι φίλοι μου λοιπόν αντιλαμβάνονται ότι αποτελεί εθνικό ζητούμενο αυτό το έκτρωμα να απαξιωθεί, να ηττηθεί οικτρά κι ολοσχερώς. Όχι από φανατισμό, αλλά επειδή μόνο έτσι θα δρομολογηθεί η ανόρθωση της χώρας. Αυτή είναι γι" αυτούς η ουσία.
Νομίζω παρεμπτιπτόντως ότι το θεμελιώδες σφάλμα όσων αναμασούν τα παραμύθια για «αντιΣΥΡΙΖΑ φανατισμό» είναι (πέρα από τα αμφιλεγόμενα κίνητρά τους) πως στο όνομα μιας επιθυμητής κανονικότητας προσεγγίζουν ένα μη κανονικό φαινόμενο με δανεικούς κανονικούς όρους.
Και γι" αυτό καταλήγουν να τρακάρουν συνεχώς στην πραγματικότητα.
Τούτων δοθέντων οφείλω να ομολογήσω φυσικά ότι δεν ξέρω τι θα ψηφίσουν οι φίλοι μου. Υποθέτω άλλοι Κεντροδεξιά, άλλοι Κεντροαριστερά, κατά τις προτιμήσεις ενός εκάστου.
Ξέρω όμως ποιους και τι θα μαυρίσουν. Χωρίς φανατισμό. Με αυστηρή αποφασιστικότητα.
Οχι επειδή είναι «αντι-κάτι» ή «φιλο-κάτι». Αλλά επειδή στο μυαλό τους προέχει το καλό του τόπου, η έγνοια για την πατρίδα, η αγωνία για το μέλλον των παιδιών τους.
Και γι" αυτό άλλωστε είναι φίλοι μου.

20 August 2018

20 ψέματα και 3 βαφτίσια

της Σοφίας Βούλτεψη, Liberal, 20/8/2018
Όλα όσα ο Τσίπρας και η παρέα του εξήγγειλαν ως «νέο Σχέδιο για την Πολιτική Προστασία» περιλαμβάνονται σε νόμους που έχουν ψηφιστεί μεταξύ του 1995 και του 2014. Με τις ίδιες λέξεις και τους ίδιους όρους!
Για τον ΣΥΡΙΖΑ όλα είναι ένα ψέμα. Από τον κανόνα δεν μπορούσε να ξεφύγει και η επικοινωνιακή διαχείριση της μεγάλης εθνικής τραγωδίας της 23ης Ιουλίου, η οποία έχει εξελιχθεί σε μια συστηματική και εκτεταμένη επιχείρηση συγκάλυψης. Δεν είναι μόνο ότι για άλλη μια φορά έστησαν κολυμπήθρες (του Σιλωάμ) και έκαναν βαφτίσια, μετονομάζοντας την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας σε «Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών», τον γενικό γραμματέα σε διοικητή και το Επιστημονικό και Ερευνητικό Κέντρο Πολιτικής Προστασίας σε… «Διαρκές Επιστημονικό Συμβούλιο».
Δεν είναι μόνο ότι απέδειξαν τον πολιτικό τους ζαμανφουτισμό ανακοινώνοντας την κατάργηση (έστω και ως διακήρυξη) της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας μέσα στην κρίση.
Δεν είναι μόνο ότι μιλούν για «Νέο Σχέδιο» - ενώ αποδεδειγμένα δεν εφάρμοσαν καν το παλιό - ακολουθώντας την επιτυχημένη προπαγανδιστική πρακτική του κουκουλώματος μέσω εξαγγελιών, ώστε η προσοχή να φύγει από το ζοφερό παρόν και να μετατοπιστεί σε ένα «λαμπρό μέλλον».
Δεν είναι μόνο ότι κοροϊδεύουν, λέγοντας ότι ο «διοικητής» θα είναι «εγνωσμένης εμπειρίας και επιχειρησιακής ικανότητας», θα επιλέγεται από «ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων και η απόφαση αυτή θα επικυρώνεται από τη διάσκεψη των προέδρων της Βουλής», ενώ δεν μας λένε ποιος θα αποφασίζει για την «εγνωσμένη εμπειρία», ποιος θα διορίζει και πώς θα διορίζεται αυτή η «ανεξάρτητη επιτροπή» και ενώ είναι γνωστό ότι στη διάσκεψη των προέδρων τα κυβερνητικά κόμματα έχουν την πλειοψηφία.
Είναι ότι όλα όσα εξήγγειλε ο κ. Τσίπρας στις 9 Αυγούστου και παρουσιάστηκαν αμέσως μετά από την (καταργημένη) Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας ΥΠΗΡΧΑΝ! Δηλαδή μας σερβίρουν ως καινούργια ακριβώς αυτά τα οποία ίσχυαν – και δεν εφάρμοσαν. Δεν χρειαζόταν και μεγάλη σκέψη: Ήταν δυνατόν μέσα σε λίγες μέρες να δημιουργηθεί στ’ αλήθεια ένα «νέο σχέδιο»; Μήπως το είχαν έτοιμο και το κρατούσαν στα συρτάρια τους για να μας το εμφανίσουν μετά από κάποια εκατόμβη;
Τίποτε από όλα αυτά. Απλά αντέγραψαν μερικά σημεία από τους ήδη ψηφισμένους νόμους και τα παρουσίασαν ως… προϊόν της μεγαλοφυίας τους! Και απλά μεταφέρουν ξανά την αρμοδιότητα στο υπουργείο των Εσωτερικών – έτσι για… αλλαγή!
Και ιδού οι αποδείξεις ενός ακόμη μεγάλου ψέματος:
Η Νομοθεσία
-Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας ιδρύθηκε με το Νόμο 2344/1995. Υπαγόταν στο υπουργείο των Εσωτερικών και με τον νόμο του 2014 πέρασε στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη
-Με την Υπουργική Απόφαση 770/1999 καταρτίστηκε ο Κανονισμός Οργάνωσης του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας
-Με τον νόμο 3013/2002, η Γ.Γ.Π.Π. αναβαθμίστηκε
-Με την Υπουργική Απόφαση 1299 του 2003 καταρτίστηκε το Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκράτης»
-Με το Προεδρικό Διάταγμα 338 του 2003 συστήθηκε το Επιστημονικό και Ερευνητικό Κέντρο Πολιτικής Προστασίας.
-Με το Προεδρικό Διάταγμα 151 του 2004 καταρτίστηκε ο Οργανισμός της ΓΓΠΠ
-Με τον Νόμο 3491/2006 θεσμοθετήθηκε υποστηρικτική Ομάδα Διαχείρισης ΧΒΡΠ (Χημικών, Βιολογικών, Ραδιολογικών και Πυρηνικών Απειλών)
-Με την Υπουργική Απόφαση 7270 του 2006 συστήθηκε η Υποστηρικτική Ομάδα Διαχείρισης ΧΒΡΠ
-Με την Υπουργική Απόφαση 3384 του 2006 συμπληρώθηκε ο «Ξενοκράτης»
-Με τον Νόμο 3448/2006 θεσμοθετήθηκε η σύσταση Ομάδων Αναγνώρισης Θυμάτων Καταστροφών
-Με τον Νόμο 3613/2007 ρυθμίστηκαν θέματα ΓΓΠΠ μεταξύ των οποίων ο αριθμός 112 και οι εκκενώσεις, δηλαδή η «οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών από μία περιοχή για λόγους προστασίας της ζωής ή της υγείας τους από εξελισσόμενη ή από επικείμενη καταστροφή»
-Ο Νόμος 3536/2007 ήλθε να ρυθμίσει και άλλα θέματα σχετιζόμενα με την Πολιτική Προστασία, μεταξύ των οποίων και θέματα διεθνούς συνδρομής και εθελοντικών οργανώσεων.
-Ο Νόμος 4249/2014, για την αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και της Γ.Γ.Π.Π, αφορούσε στην αναδιάρθρωση, συγχώνευση και κατάργηση δομών στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, καθώς και στη σύσταση Συντονιστικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας που διαρθρώθηκε ως εξής: Διεύθυνση Ερευνών και Εφαρμογών, Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού, Γραφείο Διοίκησης και Οργάνωσης, Γραφείο Διεθνούς και Ευρωπαϊκής Συνεργασίας και Προγραμμάτων, Γραφείο Διαχείρισης Ενιαίου Ευρωπαϊκού Αριθμού Κλήσης Έκτακτης Ανάγκης «112». Η πρώτη Διεύθυνση περιλαμβάνει τους τομείς Πρόληψης και Αποκατάστασης Καταστροφών, Αντιμετώπισης Καταστροφών, Ερευνών και Τεκμηρίωσης, Νέων Τεχνολογιών και Εφαρμογών. Η δεύτερη Διεύθυνση περιλαμβάνει τα τμήματα Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδιασμού, Ελέγχου Εφαρμογής Σχεδιασμού, Εθελοντισμού και Εκπαίδευσης, Οικονομικών και Υποστήριξης Έργων. Με τον ίδιο νόμο δημιουργήθηκε και Εθνικό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης, ενώ ρυθμίζονταν λεπτομερώς και τα θέματα των εθελοντών.
-Απόφαση 2007 Συμβουλίου της Ε.Ε. όσον αφορά στον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας
-Απόφαση 2007 Συμβουλίου της Ε.Ε. όσον αφορά στο Χρηματοδοτικό Μέσο
Πρόκειται για λεπτομερέστατη νομοθεσία που προβλέπει τα πάντα. Πιστεύει κανείς ότι μετά από όλα αυτά η κυβέρνηση, μέσα στην παραζάλη της και υπό το βάρος των ευθυνών της, μπορούσε να σκεφθεί κάτι το καινούργιο και στα… γρήγορα;
Προφανώς όχι. Πήραν διάσπαρτα σημεία από τη νομοθεσία αυτή, τα μηρύκασαν, τα αναδιατύπωσαν, τα ξαναβάφτισαν και τώρα μας τα παρουσιάζουν ως «νέο εθνικό σχέδιο»!
Και ιδού μία προς μία οι αποδείξεις:
Ψέμα 1ο
Λένε: Ο Διοικητής θα πλαισιώνεται από μόνιμο διαρκές επιστημονικό συμβούλιο με εκπροσώπους όλων των ερευνητικών και επιστημονικών ιδρυμάτων που έχουν ρόλο στη διαχείριση των φυσικών καταστροφών.
Η αλήθεια: Αποστολή της Γ.Γ.Π.Π είναι και η Επιστημονική τεκμηρίωση/υποστήριξη προγραμμάτων, σχεδίων, δράσεων. Το 2003 συστήθηκε το Επιστημονικό Κέντρο Πολιτικής Προστασίας. Με το νόμο του 2014 προβλέπεται η ενσωμάτωση από την Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας όλων των σύγχρονων επιστημονικών δεδομένων και τεχνολογιών σε όλες τις φάσεις διαχείρισης του κινδύνου καταστροφών.
Προβλέπεται σαφώς «η συνεργασία με ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα και αρμόδιους δημόσιους φορείς και υπηρεσίες για την προώθηση της εφαρμοσμένης έρευνας, της επιστημονικής μελέτης και της επεξεργασίας θεμάτων σχετικών με την πολιτική προστασία στους τομείς της εκτίμησης του κινδύνου, της πρόληψης, προετοιμασίας, αντιμετώπισης, ανάκαμψης και αποκατάστασης από καταστροφές, καθώς και για την αξιοποίηση σύγχρονων επιστημονικών δεδομένων και τεχνολογιών στη διαχείριση του κινδύνου καταστροφών». Το γεγονός ότι ο κ. Τσίπρας στην ομιλία του απαρίθμησε τα επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα δεν σημαίνει ότι δεν προβλεπόταν η συμμετοχή τους.
Ψέμα 2ο:
Λένε: Η Υπηρεσία θα υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικών, σε ρόλο ενιαίου φορέα, στα πρότυπα των πλέον προηγμένων χωρών στον τομέα.
Η αλήθεια: Μεταφέρουν την ΓΓΠΠ πίσω στο υπουργείο των Εσωτερικών, προκαλώντας νέα αναμπουμπούλα. Η ΓΓΠΠ λειτουργεί ως ενιαίος φορέας μέσω του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων και προφανώς με ενσωματωμένη την διεθνή εμπειρία. Τι ακριβώς εννοούν όταν λένε «ενιαίος φορέας» είναι άγνωστο…
Ψέμα 3ο:
Λένε: Η νέα Υπηρεσία θα έχει την ευθύνη του συντονισμού των δράσεων όλων των εμπλεκόμενων φορέων, σε όλα τα επίπεδα διοίκησης, στις φάσεις της πρόληψης, της ετοιμότητας, της ανταπόκρισης και της αποκατάστασης, στο πλαίσιο μιας ολιστικής προσέγγισης για τη διαχείριση των εκτάκτων αναγκών.
Όσον αφορά στις αρχές στις οποίες θα βασίζεται (η «νέα» υπηρεσία) αυτές είναι ενιαίο οργανωτικό, λειτουργικό και επιχειρησιακό μοντέλο ανεξάρτητα από το είδος, το μέγεθος, την πολυπλοκότητα, την αιτία και την τοποθεσία του συμβάντος (all hazards approach), οργάνωση και επιχειρησιακή της λειτουργία σύμφωνη με σύγχρονα διεθνή πρότυπα και αρχές και θα βασίζεται σε ρόλους που προϋποθέτουν εξειδίκευση και πιστοποίηση και οι λειτουργίες της διοίκησης και του ελέγχου θα υποστηρίζονται από σύγχρονες τεχνολογίες και υποδομές πληροφορικής και επικοινωνιών.
Η αλήθεια: Η υπηρεσία από τον ιδρυτικό της νόμο, αλλά και από τον «Ξενοκράτη» και από τον νόμο του 2014, όταν δημιουργήθηκε η Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας και θεσμοθετήθηκε ο Γενικός Συντονιστής Πολιτικής Προστασίας, είχε τον συντονισμό της δράσης σε όλους ακριβώς των παραπάνω τομείς και ο συντονισμός αυτός περιλαμβάνεται στην αποστολή της (αναφέρονται σαφώς η πρόληψη καταστροφών, η ετοιμότητα, η αντιμετώπιση, η οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών, η αποκατάσταση ζημιών, η πληροφόρηση). Με τις ίδιες λέξεις! Τα περί «ολιστικής προσέγγισης» δηλαδή περιλαμβάνονται ήδη!
Επιπλέον το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων λειτουργεί επί 24ώρου βάσεως. Η λέξη «συντονισμός» διατρέχει το σύνολο της νομοθεσίας και φιγουράρει δεκάδες φορές. Άρα, δεν την… ανακάλυψαν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ! Αυτό που ανακάλυψαν είναι το… χάος! Γι’ αυτό και παρεμβαίνουν μιλώντας για ενιαίο επιχειρησιακό μοντέλο, καταργώντας δηλαδή την αρχή της αξιολόγησης και εκτίμησης κινδύνου και τον συντονισμό δράσης ανά κατηγορία κινδύνου.
Επιπλέον, στην αποστολή της Συντονιστικής Αρχής είναι η παρακολούθηση και υλοποίηση των διεθνών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων, η εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας, σε θέματα πολιτικής προστασίας, προς το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις και παρακολουθεί τη σύναψη και υλοποίηση διεθνών συμφωνιών και συνεργασιών, ενώ εποπτεύει, παρακολουθεί, υλοποιεί και εφαρμόζει τα διεθνή και ευρωπαϊκά προγράμματα! Μάλιστα, η ΓΓΠΠ συνδέεται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής CECIS με το Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών – ERCC (Ευρωπαϊκή Επιτροπής / Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας, DG ECHO), στις Βρυξέλλες, το οποίο λειτουργεί στο πλαίσιο του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης.
Άλλωστε, η ενιαία δράση προβλέπεται από τη Συνθήκη της Λισσαβόνας και το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας από την αρχή προέβλεπε την λήψη πληροφόρησης για συμβάντα καταστροφών, που σημειώνονται παγκοσμίως και τα οποία παρακολουθεί το ERCC ή για τα οποία ενεργοποιείται ο Μηχανισμός. Όσο για την εκ μέρους της κυβέρνησης «ανακάλυψη» της ανάγκης υποστήριξης από σύγχρονες τεχνολογίες και υποδομές πληροφορικής και επικοινωνιών, ο νόμος του 2014 ακριβώς προέβλεπε τη δημιουργία Τμήματος Νέων Τεχνολογιών και Εφαρμογών και σχεδιασμό «σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά και τεχνολογικά δεδομένα».
Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, η ΓΓΠΠ «αξιοποιεί Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών για την ανάπτυξη και τήρηση Τράπεζας Πληροφοριών Πολιτικής Προστασίας για την υποστήριξη του σχεδιασμού πολιτικής προστασίας και την ενημέρωση του πληθυσμού σε εθνικό και τοπικό επίπεδο» και την «ενσωμάτωση των σύγχρονων επιστημονικών δεδομένων και τεχνολογιών σε όλες τις φάσεις διαχείρισης του κινδύνου καταστροφών με στόχο τη μείωση του κινδύνου καταστροφών και τη συμβολή στην αειφόρο ανάπτυξη». Τι καινούργιο προσθέτουν λοιπόν;
Ψέμα 4ο:
Λένε: Κατάρτιση Εθνικού Συστήματος Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών (ΕΣΥΔΕΑ), που θα αποτελέσει τον -εθνικού επιπέδου- οδηγό και το πλαίσιο αναφοράς για τη διαχείριση εκτάκτων αναγκών στη χώρα, αξιοποιώντας καλές πρακτικές προηγμένων χωρών στον τομέα.
Η αλήθεια: Από τον ιδρυτικό της νόμο η ΓΓΠΠ διέθετε τμήμα Εθνικού Σχεδιασμού. Το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας στην αρχή και η Εθνική Συντονιστική Αρχή μετά, ασκεί συντονισμό και διαχείριση σε εθνικό επίπεδο. Με τον νόμο του 2014, η Διυπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας, παρακολουθεί και ελέγχει την εφαρμογή της πολιτικής της σε εθνικό επίπεδο.
Η ΓΓΠΠ, από το νόμο, διαμορφώνει και ενσωματώνει την Εθνική Πολιτική Μείωσης του Κινδύνου Καταστροφών και καταρτίζει την πρόταση του Ετήσιου Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας, σύμφωνα με τον τριετή Εθνικό Σχεδιασμό Πολιτικής Προστασίας, ενώ παρακολουθεί την εφαρμογή του Ετήσιου Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας. Η λέξη «εθνικός» περιλαμβάνεται άπειρες φορές στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, αλλά οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ την… ανακάλυψαν τώρα – και μόνο για την συγκεκριμένη περίπτωση! Όσο για τις «καλές πρακτικές», προφανώς δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο, αλλά για συγκεκριμένες διεθνείς και ευρωπαϊκές οδηγίες και αποφάσεις.
Ψέμα 5ο:
Λένε: Υλοποίηση όλων των αναγκαίων θεσμικών παρεμβάσεων για τη μετεξέλιξη της Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας σε αυτοτελή Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών με επικεφαλής Διοικητή και υπαγωγή στο Υπουργείο Εσωτερικών, κατάρτιση Οργανισμού και στελέχωση της νέας Υπηρεσίας, κατ’ εξαίρεση των κείμενων διατάξεων και του νόμου περί κινητικότητας στο Δημόσιο.
Η αλήθεια: Από το σύνολο της νομοθεσίας προκύπτει ότι πρόκειται για αυτοτελή υπηρεσία (προφανώς εθνική), αλλά προφανώς κάπου υπάγεται, όπως όλες οι υπηρεσίες και οι κρατικοί φορείς. Η υπηρεσία έχει Οργανισμό, αλλά έπρεπε βέβαια να υπάρξει και κάποια εξαίρεση από την κινητικότητα (που έτσι κι’ αλλιώς εκ των πραγμάτων υπήρχε). Όσο για την υπαγωγή στο υπουργείο των Εσωτερικών, θα υπάρξει νέο μπλέξιμο, αφού Πυροσβεστική και Αστυνομία υπάγονται στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Ψέμα 6ο:
Λένε: Συστηματική αξιοποίηση, διεύρυνση και εξειδίκευση της -ήδη σημαντικής- συμβολής των Ενόπλων Δυνάμεων σε μέσα και προσωπικό, στο πλαίσιο του νέου Εθνικού Συστήματος Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών.
Η αλήθεια: Οι Ένοπλες Δυνάμεις αποτελούσαν πάντα αναπόσπαστο τμήμα της Πολιτικής Προστασίας και περιλαμβάνονταν στο δυναμικό και στα μέσα της μαζί με το Πυροσβεστικό Σώμα, το Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή, την Ελληνική Αστυνομία, το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ), τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού & Προστασίας (ΟΑΣΠ), τις υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, της Περιφέρειας, των Δήμων, της Δ.Ε.Η. Α.Ε. και των θυγατρικών της (Α.Δ.Μ.Η.Ε., Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. κ.λπ.), του Ο.Τ.Ε. Α.Ε. και των θυγατρικών του, της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε., της Δ.ΕΠ.Α. Α.Ε., της Δ.Ε.Σ.Φ.Α. Α.Ε., της Ε.Μ.Υ. κ.λπ.
Από τον «Ξενοκράτη» και από τον νόμο του 2014! Στην Διυπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας μετέχουν ο υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, ως Πρόεδρος και οι υπουργοί Οικονομικών, Εθνικής Άμυνας και Εσωτερικών. Ήδη από τον νόμο 3491/2006 είχε συσταθεί διυπουργική ομάδα αποτελούσα «Επιτελικό Συμβουλευτικό Όργανο». (Από εκεί φαίνεται πήρε την ιδέα περί «Επιτελείου Διοίκησης» ο κ. Τσίπρας.
Ψέμα 7ο:
Λένε: Υλοποίηση νέου επιχειρησιακού μοντέλου για τη λειτουργία των κέντρων επιχειρήσεων στο οποίο θα προβλέπεται η εκπροσώπηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων στο κατάλληλο επίπεδο (Πυροσβεστική Υπηρεσία, ΕΚΑΒ, ΕΛΑΣ, ΕΕΣ, Λιμενικό Σώμα, Εθελοντικά Σώματα, ΓΕΣ, ΓΕΝ, ΓΕΑ, Δασική Υπηρεσία, Τεχνικές Υπηρεσίες και Διευθύνσεις του Υπουργείου Υποδομών) και συμμετοχή σε ενιαίο σχεδιασμό και συντονισμό.
Η πραγματικότητα: Όλοι οι παραπάνω μετέχουν και εμπλέκονται σε όλα τα στάδια και επίπεδα. Και όλοι οι νόμοι προβλέπουν ενιαίο σχεδιασμό και συντονισμό! Αλίμονο αν δεν πρόβλεπαν κάτι τέτοιο. Επομένως το «νέο επιχειρησιακό μοντέλο» είναι το… παλιό!
Ψέμα 8ο:
Λένε: Προσδιορισμός και θεσμοθέτηση κανόνων εμπλοκής (Rules of Engagement /ROE) στη βάση των οποίων θα ενεργοποιείται η συνδρομή των εμπλεκόμενων φορέων και θα τίθεται υπό ενιαίο σχεδιασμό και συντονισμό, ανάλογα με το είδος και το επίπεδο κλιμάκωσης της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Η αλήθεια: Αυτό προβλέπεται από τον «Ξενοκράτη», όπου αναφέρεται ο όρος «κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας», που είναι «η ενεργοποίηση και η κλιμάκωση της δράσης του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, για τους σκοπούς της πολιτικής προστασίας και ειδικότερα για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από καταστροφές ή και για τον έλεγχο και περιορισμό των δυσμενών επιπτώσεων, που σχετίζονται με τους αντίστοιχους κινδύνους»! Με τις ίδιες λέξεις δηλαδή!
Ψέμα 9ο:
Λένε: Ανάπτυξη προτύπων για: (1) την αναγκαία ροή, επεξεργασία και διαχείριση πληροφοριών μεταξύ όλων των επιπέδων διοίκησης, των εμπλεκόμενων καθώς και των υποστηρικτικών φορέων, για την αποτελεσματική λειτουργία όλων των φάσεων του κύκλου Διοίκησης & Ελέγχου, συμπεριλαμβανομένης της εκτίμησης κινδύνου/ απειλής (2) την τυποποίηση Κοινής Επιχειρησιακής Εικόνας (Common Operational Picture–COP) και (3) τις αναγκαίες υποδομές και τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών που θα υποστηρίζουν τη λειτουργία των κέντρων επιχειρήσεων όλων των επιπέδων.
Η αλήθεια: Η ΓΓΠΠ διαθέτει Τμήμα Αξιολόγησης και Διαχείρισης Πληροφοριών και στον «Ξενοκράτη» προβλέπεται «σύστημα επικοινωνίας και ροής πληροφοριών μεταξύ όλων των εμπλεκομένων υπηρεσιών και παραγόντων στη διαχείριση των κρίσεων»!
Ο νόμος του 2014 προβλέπει αξιοποίηση τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών για την ανάπτυξη και τήρηση Τράπεζας Πληροφοριών Πολιτικής Προστασίας, δημιουργία μονάδας Τεκμηρίωσης, την δημιουργία «επιχειρησιακής πληροφορίας», την συμβατότητα συστημάτων πληροφορικής, ενώ το Εθνικό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης περιλαμβάνει διαδικασίες και υποδομές που εξασφαλίζουν την παραγωγή και την αξιολόγηση της πληροφορίας.
Η ΕΕ δημιούργησε το 1987 το Μόνιμο Δίκτυο των Εθνικών Αντιπροσώπων (Permanent Network of National Correspondents-PNNC) με σκοπό ακριβώς την ροή των πληροφοριών. Ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης υποστηρίζεται από το Κοινό Σύστημα Επικοινωνίας και Πληροφόρησης Εκτάκτων Αναγκών (Common Emergency Communication and Information System – CECIS). Προφανώς δεν περίμενε κανείς τον ΣΥΡΙΖΑ!
Ψέμα 10ο:
Λένε: Πρόβλεψη και εξειδίκευση των αναγκαίων διεπαφών της νέας Υπηρεσίας με την επιστημονική-ερευνητική κοινότητα για την υποστήριξη του έργου της, στις φάσεις της πρόληψης, της ετοιμότητας, της ανταπόκρισης και της αποκατάστασης.
Η αλήθεια: Η επικοινωνία της ΓΓΠΠ με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς προβλέπεται από την υφιστάμενη νομοθεσία. Μεταξύ αυτών είναι προφανώς και η επιστημονική – ερευνητική κοινότητα. Με τον νόμο 3491/2006 για την δημιουργία Υποστηρικτικής Ομάδας για την αντιμετώπιση Χημικών, Βιολογικών, Ραδιολογικών και Πυρηνικών Απειλών και Συμβάντων προβλέπεται η συμμετοχή επιστημονικού προσωπικού του Υπουργείου Υγείας & Κ.Α, του ΥΠΕΧΩΔΕ, του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, του Γενικού Χημείου του Κράτους, της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας και από επιστημονικό ή κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό του Λιμενικού Σώματος, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας.
Από κάθε φορέα ορίζονται 4 εκπρόσωποι. (ΥΑ 7270/2006). Ειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό συμμετέχει από όλους τους νόμους, ως μόνιμο υποστηρικτικό προσωπικό. Με το Π.Δ. 338 του 2003 συστήθηκε Επιστημονικό Κέντρο Πολιτικής Προστασίας. Με τον νόμο του 2014 θεσμοθετήθηκε «μονάδα αξιολόγησης και αξιοποίησης της πρόγνωσης καιρικών φαινομένων και άλλων πρόδρομων φαινομένων φυσικών καταστροφών».
Ψέμα 11ο:
Λένε: Αναθεώρηση του σχεδιασμού για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στη βάση των αρχών και των προβλέψεων του Εθνικού Συστήματος Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών.
Η αλήθεια: Η ΓΓΠΠ από την αρχή διέθετε Διεύθυνση Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών. Με τον νόμο του 2014 δημιουργήθηκε η Διυπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας, ενώ ο «Ξενοκράτης», όπως και ο νόμος του 2014 προβλέπουν επακριβώς τα βήματα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Η εκ μέρους της κυβέρνησης πρόθεση για αναθεώρηση, μόνο ως… απειλή ακούγεται!
Ψέμα 11ο:
Λένε: Σύνδεση της ασφάλειας και της προστασίας των πολιτών και των υποδομών με τις ανάγκες χωροτακτικού σχεδιασμού και ανάπτυξης.
Η αλήθεια: Είναι προφανές ότι αυτό δεν έχει καμία σχέση με την Πολιτική Προστασία ή όπως αλλιώς θα το πουν τώρα. Η Πολιτική Προστασία έχει ως αποστολή να δρα υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Ψέμα 12ο:
Λένε: Ενσωμάτωση της προστασίας των Υποδομών Ζωτικής Σημασίας.
Η αλήθεια: Οι Υποδομές Ζωτικής Σημασίας (δηλαδή τα αγαθά όπως η υγεία, η προστασία της φύσης, η ασφάλεια, τα δίκτυα μεταφοράς και διανομής ενέργειας, το δίκτυο υδροδότησης, τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, τα συστήματα των αεροδρομίων), ούτως ή άλλως προστατεύονται από την Πολιτική Προστασία σε έκτακτες καταστάσεις.
Ψέμα 13ο:
Λένε: Ανάπτυξη σύγχρονου μοντέλου και συστήματος παρακολούθησης και διαχείρισης ανθρώπινων πόρων, μέσων, υλικών και εφοδίων για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
Η αλήθεια: Η παρακολούθηση και διαχείριση ανθρώπων και μέσων αποτελεί αποστολή της Πολιτικής Προστασίας και διατρέχει το σύνολο της νομοθεσίας. Σύμφωνα με τον νόμο του 2014, το Τμήμα Ελέγχου Εφαρμογής Σχεδιασμού επιλαμβάνεται όλων αυτών των θεμάτων και έχει μεταξύ άλλων ως αποστολή την «παρακολούθηση και τον έλεγχο της υλοποίησης του ετήσιου προγράμματος προμηθειών όλων των μέσων και υλικών, που είναι αναγκαία για την πολιτική προστασία της Χώρας, με βάση τον Ετήσιο Εθνικό Σχεδιασμό Πολιτικής Προστασίας».
Ψέμα 14ο:
Λένε: Αναβάθμιση της επιχειρησιακής δράσης στο πεδίο μέσω της θεσμοθέτησης δομής διοίκησης της οποίας θα προΐσταται εκπαιδευμένος και πιστοποιημένος Διοικητής Συμβάντος (Incident Commander).
Η αλήθεια: Σύμφωνα με τον νόμο του 2014, προβλέπεται θέση Γενικού Συντονιστή Πολιτικής Προστασίας. Ο ίδιος νόμος προβλέπει ότι «με τον Οργανισμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας ή τον Οργανισμό της Συντονιστικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας, μπορούν να ρυθμίζονται επιμέρους ζητήματα οργάνωσης, διάρθρωσης, αρμοδιοτήτων και στελέχωσης και κάθε άλλο συναφές ζήτημα, ακόμη και κατ’ απόκλιση από τις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου». Δηλαδή και «συντονιστής συμβάντος»! Απλώς βρήκαν ευκαιρία για μια ακόμη πομφόλυγα.
Ψέμα 15ο:
Λένε: Θεσμοθέτηση εκπαιδευτικής δομής και ανάπτυξη ολοκληρωμένων προγραμμάτων για την παροχή εκπαίδευσης και πιστοποίησης στους ρόλους που απαιτεί το νέο σύστημα.
Η αλήθεια: Η εκπαίδευση αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της Πολιτικής Προστασίας. Προβλέπονται εκπαιδευτικά προγράμματα σε όλες της βαθμίδες της εκπαίδευσης και κατάλληλη εκπαίδευση στο προσωπικό του Λιμενικού Σώματος, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας.
Με τον νόμο του 2014 προβλέπεται ότι με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας καθορίζονται ο τρόπος πραγματοποίησης της εκπαίδευσης των εθελοντών, ο αριθμός των εκπαιδευτικών σειρών, η ελάχιστη διάρκεια της εισαγωγικής εκπαίδευσης και το πρόγραμμα πραγματοποίησής της, τα εκπαιδευτικά αντικείμενα και η διδακτέα ύλη, το είδος, η διαδικασία και ο τρόπος εξέτασης των υποψήφιων Εθελοντών μετά το πέρας της εκπαίδευσης, οι προϋποθέσεις χορήγησης πιστοποίησης και κάθε άλλο σχετικό θέμα. Από τον ιδρυτικό της νόμο η Πολιτική Προστασία καθόριζε τα θέματα της εκπαίδευσης και της συμμετοχής στις εκπαιδεύσεις του ευρωπαϊκού Μηχανισμού.
Ψέμα 16ο:
Λένε: Διοργάνωση ασκήσεων εφαρμογής του νέου συστήματος για την ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των πολιτών.
Η αλήθεια: Η πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση των πολιτών - παροχή ειδικών οδηγιών περιλαμβάνονται στην αποστολή της ΓΓΠΠ. Ο νόμος του 2014 προβλέπει ότι η ΓΓΠΠ «καταρτίζει και συντονίζει το έργο της πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης των πολιτών στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας, τόσο σε επίπεδο γενικής ενημέρωσης όσο και σε αντίστοιχο παροχής ειδικών οδηγιών, προς αντιμετώπιση συγκεκριμένης καταστροφής ή κατάστασης έκτακτης ανάγκης». Προβλέπονται επίσης «οριζόντιες δράσεις ενημέρωσης - ευαισθητοποίησης πολιτών», που προφανώς περιλαμβάνουν τις ασκήσεις – αλλιώς τι… «δράσεις» θα ήταν;
Ψέμα 17ο:
Λένε: Συντεταγμένη ενσωμάτωση των Εθελοντικών Οργανώσεων και αντίστοιχων δομών, με βασική προϋπόθεση τη διαρκή εκπαίδευση και πιστοποίησή τους.
Η αλήθεια: Και αυτό προβλέπεται από τη νομοθεσία. Η Πολιτική Προστασία περιλαμβάνει Διεύθυνση και Τμήματα Εθελοντισμού. Στην αποστολή της περιλαμβάνονται η οργάνωση και η εποπτεία Συστήματος Εθελοντισμού, η τήρηση Μητρώου Εθελοντικών Οργανώσεων και Ειδικευμένων Εθελοντών, η ένταξη, αξιολόγηση, χρηματοδότηση και Ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης/κατάρτισης μελών εθελοντικών οργανώσεων. Στην οργανωτική της δομή περιλαμβάνεται η Επιχειρησιακή ένταξη Ειδικευμένων Εθελοντών του Μητρώου.
Ο «Ξενοκράτης» προβλέπει ότι στο δυναμικό και στα μέσα της Πολιτικής Προστασίας περιλαμβάνονται «οι εθελοντικές οργανώσεις πολιτικής προστασίας, καθώς και οι ειδικευμένοι εθελοντές πολιτικής προστασίας, σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που εντάσσονται στο σχεδιασμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και αναλαμβάνουν την υποστήριξη σχεδίων και δράσεων πρόληψης και αποκατάστασης, καθώς και δράσεις ετοιμότητας και αντιμετώπισης καταστροφών».
Ο νόμος 3613/2007 προβλέπει ότι «Εθελοντικές οργανώσεις που μπορούν να ενταχθούν με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας στο ανωτέρω Μητρώο είναι νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς και ομάδες προσώπων που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο των Ο.Τ.Α. και των οποίων ο σκοπός επικεντρώνεται σε δράσεις πολιτικής προστασίας, όπως προκύπτει είτε από το καταστατικό τους είτε από την αποδεδειγμένη συμμετοχή τους, κατά το πρόσφατο παρελθόν, σε δράσεις που αφορούν την πρόληψη, αντιμετώπιση και αποκατάσταση φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών».
Με τον νόμο 3536/2007 προβλεπόταν ότι «στις εθελοντικές οργανώσεις και στους ειδικευμένους εθελοντές του παρόντος περιλαμβάνονται και όσοι δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο της αποστολής του Πυροσβεστικού Σώματος». Ο νόμος του 2014 δημιουργεί Τμήμα Εθελοντισμού και Εκπαίδευσης για την προώθηση του Εθελοντισμού και προβλέπει ότι η ΓΓΠΠ «τηρεί Μητρώο Εθελοντικών Οργανώσεων και Ειδικευμένων Εθελοντών της Πολιτικής Προστασίας, το οποίο αποτελεί μέρος του Ενιαίου Μητρώου Εθελοντών Πολιτικής Προστασίας και Πυροσβεστικού Σώματος, εντάσσει σε αυτό και αξιοποιεί Εθελοντικές Οργανώσεις πολιτικής προστασίας και Ειδικευμένους Εθελοντές πολιτικής προστασίας και χρηματοδοτεί ενταγμένες στο Μητρώο Εθελοντικές Οργανώσεις πολιτικής προστασίας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις».
Επίσης, «συνεργάζεται, χρηματοδοτεί και αναθέτει στην Εθνική Σχολή Πολιτικής Προστασίας της Πυροσβεστικής Ακαδημίας την εκπόνηση και εκτέλεση προγραμμάτων εκπαίδευσης, κατάρτισης, επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης των στελεχών της πολιτικής προστασίας σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο. Ομοίως, σχεδιάζει ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης, κατάρτισης και πιστοποίησης των εθελοντικών οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας και Πυροσβεστικού Σώματος και των μελών τους, τα οποία υλοποιούνται από την Εθνική Σχολή Πολιτικής Προστασίας της Πυροσβεστικής Ακαδημίας».
Προβλέπονται επίσης «ενεργοποίηση των ενταγμένων Εθελοντικών Οργανώσεων και των Ειδικευμένων Εθελοντών σε «κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας», «εποπτεία, έλεγχος και επικοινωνία με τις ενταγμένες εθελοντικές ομάδες και τους ειδικευμένους εθελοντές, παρακολούθηση της δραστηριότητας και του προγραμματισμού τους, τήρηση αρχείου δράσεών τους, διεξαγωγή ετήσιου απολογισμού, σχεδιασμό δράσεων και πραγματοποίηση εκδηλώσεων για τη διάδοση του εθελοντισμού σε θέματα πολιτικής προστασίας».
Προβλέπει επίσης ότι «εθελοντικές οργανώσεις Πολιτικής Προστασίας, καθώς και οι ειδικευμένοι εθελοντές Πολιτικής Προστασίας, σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που έχουν πιστοποιηθεί σχετικώς από την Πυροσβεστική Ακαδημία, εντάσσονται στο σχεδιασμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και αναλαμβάνουν την υποστήριξη σχεδίων και δράσεων πρόληψης και αποκατάστασης, καθώς και δράσεις ετοιμότητας και αντιμετώπισης καταστροφών». Μάλιστα, υπάρχει και ειδικό άρθρο που ορίζει την έννοια του Εθελοντή, είτε πρόκειται για Ειδικευμένο Εθελοντή, είτε για μέλος Εθελοντικής Οργάνωσης Πολιτικής Προστασίας.
Εκεί υπάρχουν όλοι οι ορισμοί και οι υποχρεώσεις προσώπων και οργανώσεων, καθώς και ο διαχωρισμός τους ανά τομέα δράσης με βάση την εξειδίκευσή τους. Ορίζεται επίσης ποιος μπορεί να πιστοποιηθεί ως εθελοντής, θέματα εκπαίδευσης, εξετάσεων, πρακτικής και θεωρητικής αξιολόγησης, τήρησης φακέλων και ατομικών δελτίων, θέματα επιχειρησιακής εμπλοκής και συντονισμού εθελοντών, στολές, διακριτικά, άδειες εθελοντών δημοσίων υπαλλήλων, απονομή ηθικών αμοιβών, ασφαλιστικά θέματα για την περίπτωση ατυχήματος, αναστολή ιδιότητας. Ορίζονται επίσης το «Σύστημα Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας» και το «Ενιαίο Μητρώο Εθελοντών Πολιτικής Προστασίας και Πυροσβεστικού Σώματος»:
Είναι το Μητρώο, το οποίο απαρτίζεται από το Μητρώο Εθελοντικών οργανώσεων και Ειδικευμένων Εθελοντών της Πολιτικής Προστασίας και το Ειδικό Μητρώο Εθελοντών του Πυροσβεστικού Σώματος. Και άλλα πολλά! Τι άλλο θέλει να προσθέσει ο ΣΥΡΙΖΑ; Και επίσης: Πώς γίνεται να μην βρεθεί ούτε ένας εθελοντής, ούτε μία εθελοντική οργάνωση για να πει στον κ. Τσίπρα πως όλα όσα δήθεν υπόσχεται υπάρχουν;
Ψέμα 18ο:
Λένε: Συγχρονισμός των παρεμβάσεων με το σχετικό έργο που έχει εγκριθεί από την Υπηρεσία Διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ΕΕ (SRSS) και συντονίζεται από το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας για την αναμόρφωση του συστήματος διαχείρισης εκτάκτων αναγκών στη χώρα.
Η αλήθεια: Η συνεργασία, η ενσωμάτωση, ο συντονισμός με την ΕΕ αποτελούν ιδρυτική αποστολή της ΓΓΠΠ. Ο νόμος του 2014 προβλέπει ότι η ΓΓΠΠ εισηγείται την εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας, σε θέματα πολιτικής προστασίας, προς το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις και παρακολουθεί τη σύναψη και υλοποίηση διεθνών συμφωνιών και συνεργασιών. Η προώθηση των συνεργασιών της Χώρας στον τομέα της πολιτικής προστασίας με τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς και αντίστοιχους φορείς πολιτικής προστασίας άλλων χωρών, διατρέχει το σύνολο της νομοθεσίας μας.
Ψέμα 19ο:
Είπε ο κ. Τσίπρας κατά την ομιλία του της 9ης Αυγούστου στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη: «Για τη χρηματοδότηση λοιπόν του προγράμματος ριζικής αναδιοργάνωσης και αναβάθμισης της ικανότητας της χώρας να θωρακιστεί από μελλοντικές φυσικές καταστροφές, το Υπουργείο Οικονομίας μετά από σχετική εντολή μου από την πρώτη στιγμή έχει, ήδη, ολοκληρώσει τον πρώτο γύρο επαφών, συνεννοήσεων και επεξεργασίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Και είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω, ότι έχουμε ήδη διασφαλίσει την πλήρη χρηματοδοτική κάλυψη του φιλόδοξου αυτού προγράμματος επιχειρησιακής, τεχνολογικής, υλικοτεχνικής και στελεχιακής αναβάθμισης με πόρους από την ΕΤΕπ, το ΕΣΠΑ και το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Πόροι δεσμευμένοι από τις παραπάνω πηγές που θα φτάσουν συνολικά τα 500 εκ. ευρώ.
Η αλήθεια: Το Χρηματοδοτικό Μέσο υπάρχει στις Αποφάσεις 5ης Μαρτίου και 8ης Αυγούστου του 2007 του Συμβουλίου της Ε.Ε. Όλοι οι νόμοι για την Πολιτική Προστασία περιλαμβάνουν στην αποστολή της την παρακολούθηση των διεθνών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων και την υποβολή σχεδίων για έγκριση. Ο νόμος του 2014 προβλέπει ότι η Εθνική Πολιτική για την Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών χρηματοδοτείται «από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Ο νόμος 3013/2002 αναφέρεται σαφώς σε έσοδα από την ΕΕ, τα Ταμεία της και διεθνείς οργανισμούς.
Ψέμα 20ο:
Είπε επίσης ο κ. Τσίπρας: «Ένα από τα συμπεράσματα της πρόσφατης τραγωδίας στο Μάτι, είναι ότι το σύστημα διαχείρισης εκτάκτων αναγκών της χώρας μας έχει πια κλείσει τον κύκλο του. Απαιτείται η ριζική αναδιαμόρφωσή του στα πρότυπα των πλέον προηγμένων και έμπειρων στον τομέα αυτό χωρών, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις νέες προκλήσεις. Τόσο στη πρόκληση της κλιματικής αλλαγής όσο και σε άλλες αναδυόμενες απειλές από ακραία φυσικά φαινόμενα».
Η αλήθεια είναι ότι τον κύκλο (της ανικανότητας και της αδιαφορίας τους) έχουν κλείσει ο ίδιος και η κυβέρνησή του. Η νομοθεσία μας είναι πολύ πρόσφατη και εκσυγχρονισμένη. Οι ίδιοι δεν εφάρμοσαν τίποτε και τώρα προσπαθούν να ξεφύγουν από τις ευθύνες τους, προβάλλοντας δήθεν την ανάγκη εκσυγχρονισμού, παρουσιάζοντας ως δικές τους ιδέες ψήγματα από τα ήδη υπάρχοντα νομοθετήματα και μιλώντας πάλι για στρεβλώσεις που… καλούνται να διορθώσουν