Zώντας επί ένα χρόνο ...

με τα «απαγορεύεται» των capital controls

του Γιάννη Παπαδογιάννη, Καθημερινή, 29/6/2016

Ένας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα από την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών, που αποτέλεσαν την κατάληξη της περίφημης διαπραγμάτευσης του 2015. Μιας «γενναίας διαπραγμάτευσης» που όμως, σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζα της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, είχε κόστος: τα 86 δισ. του τρίτου μνημονίου και τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων, που επιβλήθηκαν μετά την εκροή 45 δισ. σε καταθέσεις.

Τα capital controls ήταν το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης για το «σκίσιμο των μνημονίων», την κατάργηση της «εξωθεσμικής τρόικας», τη «διαγραφή του χρέους», τον «τερματισμό της λιτότητας» και την «αλλαγή πολιτικής στην Ευρώπης». Μετά την εκλογική αναμέτρηση της 25ης Ιανουαρίου 2015, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κινήθηκε ελπίζοντας να ανατρέψει τα πάντα, ποντάροντας στην άποψη ότι «στο τέλος θα μας δώσουν τα λεφτά γιατί δεν τους συμφέρει να διαλύσουμε την Ευρωζώνη...». Ο καιρός περνούσε, η ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταφερόταν από εβδομάδα σε εβδομάδα και από μήνα σε μήνα. Ετσι, περίπου πέντε μήνες μετά τις εκλογές, συμφωνία δεν υπήρχε, οι καταθέσεις μειώνονταν με ταχύτητα και η ανησυχία για τον κίνδυνο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ κυριαρχούσε. Την Παρασκευή 26 Ιουνίου 2015 έληξε η προθεσμία που είχαν θέσει οι εταίροι στην ελληνική κυβέρνηση για την αποδοχή της πρότασής τους, με την κυβέρνηση να απαντά με δημοψήφισμα, το οποίο ορίστηκε για τις 5 Ιουλίου. Λίγες στιγμές μετά, η ΕΚΤ γνωστοποιούσε ότι δεν μπορούσε να συνεχίσει να στηρίζει τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών, προχωρώντας σε αυτό που ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης είχε χαρακτηρίσει τόσο πιθανό «όσο να μην ανατείλει αύριο ο ήλιος».

Κάπως έτσι, τη Δευτέρα 29 Ιουνίου οι τράπεζες για πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση δεν λειτούργησαν, ενώ εκτός λειτουργίας ήταν τα ΑΤΜ και το Internet και phone banking, με τις τράπεζες να δουλεύουν νυχθημερόν, προκειμένου να προσαρμόσουν τα μηχανογραφικά συστήματα στη νέα πραγματικότητα των capital controlos. Σήμερα, ένα χρόνο μετά, τα προβλήματα στην πραγματική οικονομία είναι μεγάλα και, όπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, είναι αστεία η κουβέντα για την προσέλκυση μεγάλων ξένων άμεσων επενδύσεων όσο παραμένουν οι περιορισμοί.

Οι πολίτες δεν μπορούν να λαμβάνουν πάνω από 60 ευρώ την ημέρα από τον λογαριασμό τους (ή 420 την εβδομάδα), δεν μπορούν να μεταφέρουν χρήματα στο εξωτερικό, δεν μπορούν να αγοράζουν μετοχές, ομόλογα ή αμοιβαία κεφάλαια, δεν μπορούν να ανοίγουν νέους τραπεζικούς λογαριασμούς, δεν μπορούν να χρησιμοποιούν τις πιστωτικές τους κάρτες για συναλλαγές στο εξωτερικό κ.ά. Βασικά ούτε να αρρωστήσεις και να νοσηλευτείς στο εξωτερικό δεν μπορείς, χωρίς να πάρεις κάποια έγκριση (αρχικά από τη Επιτροπή Εγκρίσεων, τώρα από τις τράπεζες). Μπορεί να έχουν χαλαρώσει οι περιορισμοί για κάποιες συναλλαγές μέσω Internet, ωστόσο η λίστα με τα «απαγορεύεται» παραμένει μεγάλη: δεν μπορούν να γίνουν αγορές ειδών ένδυσης, υπόδησης, οικιακού εξοπλισμού, ηλεκτρονικών ειδών, ηλεκτρονικού εξοπλισμού, καλλυντικών κ.ά.

Αντίστοιχα, οι περισσότερες εμπορικές συναλλαγές θα πρέπει να περάσουν από το κατώφλι της Επιτροπής Εγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. Προκειμένου να εισαγάγει είτε αγαθά (από τρόφιμα μέχρι υφάσματα) είτε πρώτες ύλες, μηχανήματα και ανταλλακτικά για να λειτουργήσουν οι βιομηχανίες, κάθε επιχείρηση θα πρέπει να καταθέσει, μέσω της τράπεζάς της, αίτημα στην Επιτροπή Εγκρισης. Αν και η κατάσταση έχει ομαλοποιηθεί σε σχέση με τους πρώτους μήνες, οι εμπορικές συναλλαγές έχουν ισορροπήσει σε πολύ χαμηλότερο σημείο. Oι μεγάλοι χαμένοι των capital controls ήταν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, αντίθετα με τις μεγάλες επιχειρήσεις, και ειδικά τις πολυεθνικές, που είχαν εναλλακτικές δυνατότητες για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.

Καθοριστική ήταν η συμβολή της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία εξασφάλισε, σε συνεργασία με τις εμπορικές τράπεζες, την ομαλή λειτουργία των ΑΤΜ τις δύσκολες πρώτες ημέρες και στη συνέχεια κατάφερε να διαχειριστεί τη νέα δύσκολη πραγματικότητα.

Eδέσματα από την Κίνα και την Καραϊβική

La tacita de oro

του  Γιώργου Προκοπάκη, facebook, 22/6/2016

H "tacita" ήταν κουβανοκινέζικο εστιατόριο στο Upper West Side Manhattan. Όπως έγραφε στη τζαμαρία "Comidas Chinas y Criollas", δηλαδή εδέσματα από την Κίνα και την Καραϊβική. Αγαπημένο μαγαζί, άθλιο, βρώμικο, εξαιρετικό φαγητό και φθηνό. Σχεδόν πάντα έπαιρνα Picadillo και η Βάσω Pollo Asado - white meat.

Ιδιοκτησία και προσωπικό κινεζικής καταγωγής, όλοι μεγάλης ηλικίας - οικογενειακή επιχείρηση. Ενδιαφέρουσα η ιστορία τους. Έφυγαν από την Κίνα το 1949 όταν επεκράτησε ο Μάο. Πήγαν στην Κούβα κι άνοιξαν κινέζικο εστιατόριο. Με την πάροδο του χρόνου έβαλαν και γεύσεις κρεόλ στο μενού. Από την Κούβα έφυγαν το 1959 όταν επεκράτησε ο Κάστρο. Κατέληξαν στη Νέα Υόρκη, comidas chinas y criollas. Τους έκανα πλάκα, τέτοιοι γκαντέμηδες που είναι, ο σοσιαλισμός είναι αναπόφευκτος στις ΗΠΑ. Ξέρεις τι θα πει να φεύγεις από ένα μέρος κι ο λόγος της φυγής να σου 'ρχεται μερικά χρόνια μετά;

Την Tacita θυμήθηκα 16/3/2013, με το πρώτο κυπριακό κούρεμα. Πολύς κόσμος από Ελλάδα, ακολουθώντας και τις συστάσεις τραπεζών με υποκαταστήματα στο νησί είχαν μεταφέρει καταθέσεις για να γλυτώσουν το... κούρεμα. Πήγε και τους βρήκε!

Την ξαναθυμήθηκα αυτές τις μέρες με τους υπερήφανους, αριστερούς, αξιοπρεπείς συμπατριώτες μας, είτε κατοίκους Ηνωμένου Βασιλείου είτε καταθέτες τραπεζών στο νησί - με τη σιγουριά της προστασίας της αξίας των χρημάτων τους. Η μπήξε-δείξε Ευρώπη είναι η επιλογή τους, όσον αφορά το δημοψήφισμα Brexit. Αριστεροί μπουρδολόγοι μπορεί να είναι, κορόιδα δεν είναι και το σοσιαλιστικό τους όνειρο είναι να γίνουν μαυραγορίτες. Τάκαναν πάνω τους που η βλακεία του Κάμερον, ήδη από το 2009, να διαπραγματευθεί με την Ε.Ε. εκβιάζοντας -όπως το τρελό αγόρι μας με τον ακροδεξιό κολλητό του- κινδυνεύει να τους χαλάσει το όνειρο να αγοράζουν σπίτια για ένα πουλόβερ από το Liberty Sale.

Όπως μας λένε οι στίχοι του εθνικού τους βάρδου, η Ιστορία είναι τσούλα - κι αυτοί το λάθος λήμμα. Επίδοξοι μαυραγορίτες ούτως ή άλλως.

Η Tacita έκλεισε το 1999. Δεν υπάρχει πια εστιατόριο που να προσφέρει Comidas Chinas y Criollas στο Upper Manhattan.

Τιμές ευκαιρίας

του Άγη Βερούτη, The Clown, 10/6/2016

Ο Μάνος τέλος 2007 αγόρασε διαμέρισμα 123 τετραγωνικά στη Βούλα, νιόπαντρος, μαζί με τη γυναίκα του τη Στέλλα. Ο Μάνος έπαιρνε καλά λεφτά και επίσης καλή δουλειά είχε και η γυναίκα του, ως γραμματέας διευθύνσεως μάλιστα.

Δώσανε €50 χιλιάρικα και δανείστηκαν €200 χιλιάρικα από την τράπεζα. Τους τα χορηγήσανε εύκολα, μιας και η οδηγία Γκαργκάνα για ανώτατο όριο δόσεων δανείων το 40% του εισοδήματος δεν είχε εκδοθεί ακόμη. Η δόση ήταν €1.600 το μήνα.

Μετά από απανωτές μειώσεις μισθών τελικώς 40% και στους δύο, η εταιρία που δούλευε ο Μάνος έκλεισε κατά τέλος του 2013. Σταμάτησαν τότε να πληρώνουν το στεγαστικό ώστε να μπορούν να πληρώνουν ρεύμα και φαγητό, ενώ ο Μάνος παρότι πτυχιούχος έβγαλε επαγγελματικό δίπλωμα και έπιασε δουλειά νυχτερινή βάρδια σε ένα φίλο του που είχε ταξί.

Τα λεφτά δεν έφταναν ούτε για τα απαραίτητα.

Το 2016 το πολυνομοσχέδιο ΣΥΡΙΖΑ υποχρέωσε τις τράπεζες να δώσουν το δάνειό του σε ένα fund για 20 σεντς στο 1 ευρώ.

Παρά το γεγονός πως είχαν αποπληρώσει €1.600 το μήνα χ 6 χρόνια χ 12 μήνες = €115.200 το δάνειο ξαναπήγε στα €200 χιλιάρικα στα δυόμιση χρόνια που έμεινε απλήρωτο.

Η τράπεζα πούλησε το δάνειο του Μάνου και της Στέλλας στις αρχές του 2017 για €40.000 στο fund. Το fund τους πλησίασε και τους πρότεινε να δώσουν €160.000 για να το κλείσουν αλλά ήταν φυσικά αδύνατον να βρουν αυτά τα λεφτά, ούτε καν τα €120.000 που ήταν η υποτιθέμενη εμπορική αξία του διαμερίσματος σε μια νεκρή από χρόνια αγορά, οπότε προχώρησε η κατάσχεση και δυο χρόνια μετά, το 2019 το διαμέρισμα πουλήθηκε για €70.000.

Στο μεταξύ το fund ανέβασε το επιτόκιο στο 10,5% όπως είχε το δικαίωμα, και οι €200 χιλιάδες έγιναν €242.000 συν έξοδα άλλες €10.000, οπότε με τον πλειστηριασμό το χρέος έγινε €182.000.

Με βάση τους ισχύοντες ελληνικούς νόμους, ο δανειολήπτης έχει εμπράγματη και ενοχική ευθύνη, άρα δεν ξεμπερδεύει με την οφειλή όταν εκποιηθεί το υποθηκευμένο ακίνητο. Στην Ελλάδα οι τράπεζες δανείζουν την υπογραφή, όχι το ακίνητο.

Μετά το διαμέρισμα, το fund πούλησε την απαίτηση των €182.000 εναντίον του Μάνου και της Στέλλας σε ένα άλλο fund για €10.000.

Το δεύτερο fund κατάσχεσε το πατρικό της Στέλλας στη Σίφνο και το πούλησε το 2021, στην επέτειο 200 ετών επανάστασης του 1821, για €30.000 σε πλειστηριασμό, και ένα μικρό μαγαζί που στο μεταξύ κληρονόμησε η Στέλλα από την μητέρα της, για άλλα €15.000. Η απαίτηση ήταν στο τέλος του 2021 πάλι €180.000.

Η απαίτηση πουλήθηκε για τρίτη φορά το 2022 σε ένα fund που στήσανε τοκογλύφοι της συμπρωτεύουσας με έναν καθαρό front man, για €8.000. Το τρίτο fund στράφηκε κατά του κ. Δημήτρη, θείου του Μάνου, που είχε υπογράψει εγγυητής στο στεγαστικό του Μάνου και της Στέλλας, ανυποψίαστος για την καταστροφή του 35% του ΑΕΠ που επίκειτο.

Μια μικρή τριώροφη πολυκατοικία στο Χαλάνδρι που είχε χτίσει με κόπους μιας ζωής ο θείος Δημήτρης, την πούλησε το τρίτο fund για €150 χιλιάρικα σε πλειστηριασμό διαμέρισμα-διαμέρισμα, και το εξοχικό του θείου στην Λούτσα έπιασε €20.000 το 2023. Την απαίτηση των υπόλοιπων €50.000 που παρέμενε μετά από τόκους και έξοδα, την κράτησε το fund των τοκογλύφων ώστε να κατάσχει οποιοδήποτε ποσόν άνω των €1.500 είχε στον "ακατάσχετο” λογαριασμό στην τράπεζα οποιοσδήποτε από τους υπογράφοντες.

Ο Μάνος και η Στέλλα το 2024 επιτέλους πήραν την πολυπόθητη βίζα για να μεταναστεύσουν στην Αυστραλία και έφυγαν τρέχοντας. Δεν έκαναν ποτέ παιδιά. Οι κληρονόμοι του θείου Δημήτρη νομίζοντάς τον άφραγκο, παρέλειψαν να κάνουν αποποίηση εντός τετραμήνου από τον θάνατό του το 2025.

Τώρα, 2026, το τρίτο fund ξεκίνησε διαδικασίες να κατάσχει το προικώο της θείας Ρούλας του Δημήτρη, μονοκατοικία εν Περιστερίω.

Καλή μπάζα.

Φάμπρικα.

Εμπόριο ανθρώπων δεν είπαν σε κανένα πως θα κάνουνε. Όσοι τα ψηφίσανε στη Βουλή, γιατί δεν προειδοποίησαν κανέναν;

Μα στις πολιτισμένες χώρες, όταν σου πάρουν το ακίνητο η υποχρέωση τελειώνει!

Εδώ ενοχικό σου λέει. Μπαγκλαντές.

Με τις κάρτες και τα επιχειρηματικά να δεις πάρτι που θα γίνει!

Σύνθεση ανθρώπινου DNA εκ του μηδενός

25 κορυφαίοι επιστήμονες ζητούν μέσω της επιθεώρησης Science να συντεθεί ολοκληρωμένο ανθρώπινο γονιδίωμα

ΒΗΜΑ, 3/6/2016

Περίπου 15 χρόνια μετά την ανάγνωση του ανθρωπίνου γονιδιώματος, 25 κορυφαίοι επιστήμονες ζητούν μέσω της επιθεώρησης Science, να γίνει το επόμενο βήμα, δηλαδή να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα σύνθεσης του ανθρωπίνου γονιδιώματος εκ του μηδενός.

Σε πρώτη φάση στόχος είναι να συντεθούν ολοένα μεγαλύτερα τμήματα DNA, ανθρώπινα χρωμοσώματα και κύτταρα, ενώ στο βάθος διαγράφεται η απώτερη προοπτική της εκ του μηδενός σύνθεσης ενός ολοκληρωμένου ανθρωπίνου γονιδιώματος.

Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι θα μπορούσαν να δημιουργηθούν κάποτε άνθρωποι χωρίς βιολογικούς γονείς. Ωστόσο, οι επιστήμονες σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι δεν έχουν τέτοιους σκοπούς.

Διχασμένη η επιστημονική κοινότητα

Η πρόταση έρχεται μόλις λίγες εβδομάδες μετά την κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση ειδικών στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, όπου συζητήθηκε η σχετική πρωτοβουλία. Όπως τότε, όταν διέρρευσε το θέμα στον Τύπο, έτσι και τώρα που η πρόταση πλέον πήρε επίσημο χαρακτήρα, η επιστημονική κοινότητα εμφανίζεται διχασμένη, καθώς αρκετοί βλέπουν τις θετικές προοπτικές που διαγράφει η νέα γενετική τεχνολογία, ιδίως στην ιατρική. Αλλά επίσης ουκ ολίγοι επιστήμονες φοβούνται μήπως ανοίξει ο ασκός του Αιόλου για την ανθρωπότητα και επαναφέρει την ευγονική με νέο μανδύα.

Οι 25 επιστήμονες, κυρίως Αμερικανοί, με επικεφαλής τον βιολόγο Τζεφ Μπέκε του Ιατρικού Κέντρου «Langone» του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και τον γενετιστή Τζορτζ Τσερτς της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ζητούν να υπάρξει, κατά το πρότυπο του Προγράμματος Ανθρωπίνου Γονιδιώματος (Human Genome Project - HGP), ένα νέο πρόγραμμα με την ονομασία Human Genome Project-Write (HGP - Write), δηλαδή Πρόγραμμα Εγγραφής (Σύνθεσης) Ανθρωπίνου Γονιδιώματος.

Πρόγραμμα με ορίζοντα δεκαετίας

Αυτό το πρόγραμμα θα έχει ορίζοντα δεκαετίας και θα υποστηριχθεί με δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων δολαρίων μόνο για εφέτος, ενώ στην πορεία θα απαιτηθούν δισεκατομμύρια δολάρια.

Οι «25» επισημαίνουν ότι και το HGP είχε συναντήσει αντιστάσεις ωσότου ξεκινήσει, ενώ καθησυχάζουν ότι δεν προτίθενται να δημιουργήσουν ένα ολόκληρο ανθρώπινο ον, αλλά να ξεκινήσουν τις έρευνες πάνω στη σύνθεση ανθρωπίνου DNA σε μικρότερη κλίμακα. Αναγνωρίζουν πάντως ότι το ζήτημα εγείρει πληθώρα ηθικών, νομικών, κοινωνικών και άλλων ζητημάτων και τονίζουν ότι αυτά τα θέματα πρέπει να τεθούν σε δημόσιο διάλογο, με προτεραιότητα στην ασφάλεια των ανθρώπων και των οικοσυστημάτων.

Πολλές πρακτικές εφαρμογές

Οι υποστηρικτές του σχεδίου θεωρούν ότι αυτό θα έχει πλειάδα χρήσιμων πρακτικών εφαρμογών στο μέλλον, οδηγώντας στη θεραπεία κληρονομικών παθήσεων, στην καλλιέργεια ανθρωπίνων οργάνων προς μεταμόσχευση, στη βελτίωση της ανοσοποίησης έναντι των παθογόνων μικροοργανισμών και του καρκίνου, στην επιτάχυνση της δημιουργίας εμβολίων, στην ανάπτυξη νέων αποτελεσματικότερων φαρμάκων κ.α.

Επιμένουν ότι η σύνθεση του ανθρωπίνου DNA δεν αποτελεί παρά τη λογική επέκταση των ήδη διαθέσιμων τεχνικών και εργαλείων γενετικής μηχανικής.

Όχι σε μια νέα εποχή ευγονικής

«Δεν προσπαθούμε να φτιάξουμε έναν στρατό από κλώνους ή να ξεκινήσουμε μια νέα εποχή ευγονικής. Δεν είναι αυτό το σχέδιο μας» ξεκαθαρίζει ο δρ Μπέκε.

Με δεδομένο πάντως ότι οι άνθρωποι έχουν πάνω από 20.000 ζωτικά γονίδια (και χιλιάδες άλλα γονίδια που δεν κωδικοποιούν για τη σύνθεση πρωτεϊνών), η σύνθεση του ανθρωπίνου DNA θα είναι πολύ δύσκολη υπόθεση.