01 August 2009

Ιστορία μου, αμαρτία μου...

(του Σήφη Πολυμίλη, Ελευθεροτυπία, 31/7/2009)

Ο πιο εύκολος τελικά τρόπος για να ξορκίζει κανείς τα φαντάσματα του παρελθόντος είναι να τα διαγράφει, ή έτσι τουλάχιστον να νομίζει, από την ιστορική μνήμη... Ό,τι ενοχλεί, ό,τι δεν βολεύει τα συμφέροντα της κάθε είδους εξουσίας, με περισσή ευκολία καταλήγει στο πυρ το εξώτερον. Με τις ευχές και την αρωγή φυσικά της εκκλησίας, που έχει αναχθεί σε αυθεντικό ιστορικό κριτή του παρελθόντος, μερικές φορές και του παρόντος... Όπως έγινε και με το φιλμάκι του Κ. Γαβρά για το νέο μουσείο της Ακρόπολης, όπου μόλις οι ιστοριοδίφες της Ιεράς -ο Θεός να την κάνει...- Συνόδου αποφάνθηκαν ότι τους προσβάλλει, πετσοκόφτηκε με την ευγενική χορηγία του υπ. Πολιτισμού και του αρμόδιου υπουργού... Με τόσες ιστορικές δάφνες άλλωστε που έχει δρέψει ο κ. Σαμαράς δεν θα μπορούσε να γίνει κι αλλιώς.

ΤΟ ΘΕΜΑ δεν είναι βέβαια τι πιστεύουν και τι επιδιώκουν οι Άνθιμοι, οι Αμβρόσιοι και λοιποί... άγιοι. Άλλωστε η εθνικοπατριωτική μυθολογία της εκκλησιαστικής εξουσίας καλά κρατεί. Το πρόβλημα αφορά την επίσημη πολιτεία και τον μόνιμο εναγκαλισμό της με ότι κατά καιρούς θεωρούν ιστορικά... ορθόδοξο οι ταγοί της επίσημης ορθοδοξίας. Γιατί όσο κι αν αλλάζει ο τρόπος που αξιολογούμε τα ιστορικά γεγονότα, ανάλογα με την εποχή που ζούμε, δεν μπορούμε να τα προσαρμόζουμε στα εκάστοτε συμφέροντά μας και πολύ περισσότερο να τα διαγράφουμε. Οταν μάλιστα υπάρχουν, όπως στην περίπτωση της Ακρόπολης, απτά δείγματα συμπεριφορών και αντιδράσεων και όχι απλώς κάποιες αόριστες ή γενικόλογες μαρτυρίες που επιδέχονται αμφισβήτηση...

ΚΙ ΟΜΩΣ στην Ελλάδα με την ανοχή, τη συνεργασία, την υπόθαλψη, αν θέλετε, της συντηρητικής παράταξη οι ιδεολογικές αντιλήψεις των εκάστοτε ηγεσιών της εκκλησίας αποτελούν ιερά θέσφατα. Πολιτικοί αρχηγοί, υπουργοί, βουλευτές και παρατρεχάμενοι σπεύδουν κάθε φορά που η εκκλησία διεκδικεί έναν κοσμικό ρόλο, σπεύδουν να υποκλιθούν στα κελεύσματα της, να υιοθετήσουν τις επιλογές της, να ταυτιστούν με τις επιταγές της. Το ζήσαμε πάρα πολύ άγρια με την ιστορία των ταυτοτήτων και τις κατά καιρούς εθνικοπατριωτικές εξάρσεις του Χριστόδουλου, το βλέπουμε να επαναλαμβάνεται κάθε φορά που οι ταγοί της ορθοδοξίας θεωρούν ότι διακυβεύονται τα συμφέροντά τους...

ΚΑΙ δεν μπορούμε να μη θυμηθούμε, μέρες που είναι, ότι η εκκλησία είναι ο μόνος θεσμός που παρέμεινε μετά τη Μεταπολίτευση, όπως ήταν, χωρίς καμία διαδικασία εκδημοκρατισμού... Μετεμφυλιακή περίοδος, χούντα, δημοκρατία, οι ίδιοι εθνοσωτήριοι μηχανισμοί ζουν και βασιλεύουν στην εκκλησία... Και κανείς δεν τολμά να πει «φτάνει ώς εδώ», ο διαχωρισμός κράτους και εκκλησίας είναι όχι απλώς αναγκαίος αλλά επιβεβλημένο καθήκον...